Search results

1

Nauki przyrodnicze w historyczno–epistemologicznym ujęciu Hansa-Jörga Rheinbergera

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

309-323

PL

Artykuł omawia krytycznie formę i treść polskiego przekładu książki Hansa-Jörga Rheinbergera pt. Epistemologia historyczna (Warszawa: Oficyna Naukowa, 2015. Przełożył [z języka niemieckiego] Jan Surman. ISBN 978-83-64363-20-7, ss. 336). Wskazano zarówno merytoryczne zalety tej książki, jak i jej pewne (głównie lingwistyczne) wady.

EN

The article presents a critical review of the form and content of the Polish translation of Hans-Jörg Rheinberger’s book entitled Epistemologia historyczna (Historical epistemology) (Warsaw: Oficyna Naukowa, 2015. Translated [from German] by Jan Surman. ISBN 978-83-64363-20-7, pp. 336), indicating both the substantive advantages of this book and its some (mainly linguistic) shortcomings.

2

Jakiej naukometrii i bibliometrii potrzebujemy w Polsce?

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

135-184

PL

Celem tego badawczo‑przeglądowego artykułu jest zbadanie podstaw naukowych naukometrii / bibliometrii – wskazanie jej faktycznych możliwości „detekcyjno‑pomiarowych”. Przeprowadzana analiza dokonywana jest z autorskiej perspektywy zintegrowanego naukoznawstwa oraz historii i metodologii tak pojmowanego naukoznawstwa (szczególnie historii i metodologii naukometrii / bibliometrii oraz historii i metodologii nauki). Stanowi to o nowości ujęcia tematyki i determinuje: a) sposob wyboru publikacji i ich interpretacji oraz b) hierarchię analizowanych zagadnień. Artykuł opisuje: dominujący na świecie i w Polsce (niekrytyczny) pogląd na temat podstaw naukometrii / bibliometrii i liczne poważne naukowe ograniczenia podstaw naukometrii / bibliometrii, takie jak: a) niezgodność z danymi empirycznymi tzw. praw naukometrycznych i prawa koncentracji Garfielda; b) stronniczość dziedzinowa, językowa oraz geograficzna baz indeksacyjnych; c) róożne praktyki komunikacji naukowej; d) orientacja lokalna (narodowo‑państwową) nauk humanistycznych i społecznych oraz lokalne indeksy cytowań; e) wady definicji wskaźnika wpływu (IF) i manipulacje jego wartościami, „gra w Impact Factor”; f) rozliczne problemy z cytowaniami: syndrom Mendla, syndrom klasycznej publikacji, tzw. cytowania drugorzędne i trzeciorzędne, syndrom palimpsestu, efekt zaniku cytowań, kradzieże cytowań, tzw. efekt Mateusza, negatywne cytowania, „modne bzdury”, przymusowe cytowania, patologie: tzw. karteli albo spółdzielni cytowań, „autorstwa gościnnego” oraz „autorstwa honorowego”; g) odróżnienia „wpływu publikacji” i „znaczenia publikacji, doniosłości publikacji”; h) efektywność indeksowania publikacji w bazach elektronicznych i internetowych a nowoczesność techniczna publikacji. Odkrycie tego typu ograniczeń naukometrii / bibliometrii wywołało powstanie m.in. biobibliometrii, alternatywnych metryk (‘altmetrics’) oraz ruchu otwartej nauki. Uwzględnienie analizowanych informacji prowadzi do ogolnej konkluzji mającej znaczenie dla aktualnej polityki naukowej w Polsce: należy przeciwstawić się „tyranii bibliometrii”, gdyż nie służy to rozwojowi nauki. Dlatego trzeba ograniczyć stosowanie metod naukometrycznych w ocenie działalności naukowej, szczególnie nauk humanistycznych i nauk społecznych. Artykuł opowiada się również za realizacją priorytetowej dla MNiSW idei promowania dorobku polskich nauk humanistycznych i społecznych w kraju i za granicą. W tym celu wnioskuje się: a) rozwijać zintegrowane naukoznawstwo (uwolni to od licznych błędow naukometrii i bibliometrii); b) rozbudowywać bazy indeksacyjne publikacji, biblioteki cyfrowe oraz repozytoria cyfrowe, c) intensyfikować udział polskich badaczy w międzynarodowej przestrzeni badawczej, w tym aktywnie włączyć się w projekt budowy europejskiej bazy indeksacyjnej humanistyki i nauk społecznych, d) rozwijać otwarty dostęp do treści naukowych oraz e) unowocześnić polskie czasopisma naukowe i wydawnictwa naukowe.

EN

The aim of this research study and review article is to examine the scientific basis of scientometrics and bibliometrics, i.e. to show their real “detection and measurement” capabilities. The analysis is conducted from the author’s perspective of the integrated science of science and the history and methodology of the science of science following this perspective. Particular emphasis is placed on the history and methodology of scientometrics and bibliometrics and the history and methodology of science. This perspective is a new approach to the subject matter and determines a) how to select publications and their interpretations and b) which hierarchy the analyzed issues should follow. The article describes the view, dominant both in the world and in Poland, on the basics of scientometrics and bibliometrics and their numerous serious scientific restrictions, such as: a) the incompatibility of the so‑ called scientometric laws and the Garfield law of concentration with the empirical data; b) the domain bias, the language bias and the geographical bias of indexation databases; c) various practices of scientific communication; d) the local (national or state‑ level) orientation of humanities, social sciences and citation indexes; e) the disadvantages of the impact factor (IF), the manipulations with its values and the “impact factor game”; f) the numerous problems with and abuses of citations, e.g. the Mendel syndrome, the “classic” publication bias, the palimpsestic syndrome, the effect of the disappearance of citations, the so‑ called Matthew effect, the theft of citations, the so‑ called secondary and tertiary citations, negative citations, “fashionable nonsenses”, forced citations, the pathologies of the so‑ called citation cartels or cooperative citations, the guest authorship and the honorable authorship; g) the distinction between the “impact of publication” and the “importance of publication” or the “significance” of publication; h) the effectiveness of indexation of publications in electronic and Internet databases and the technological modernity of publications. The discovery of such restrictions regarding scientometrics and bibliometrics has led to the creation of, among others, biobibliometrics, alternative metrics (“altmetrics”) and the open science movement. The analysis of this information results in a general conclusion that is relevant to the current scientific policy in Poland, i.e. it is necessary to resist the “tyranny of bibliometrics”, because it does not serve the development of science. As a consequence, the use of scientometric methods in evaluations of scientific activities should be limited, particularly in the humanities and social sciences. The article also advocates for implementing the idea, considered as priority, of the Polish Ministry of Science and Higher Education, which is the promotion of the achievements of Polish humanities and social sciences at home and abroad. In order to achieve this aim, the following is proposed: a) developing the integrated science of science (as protection against the numerous errors of scientometrics and bibliometrics); b) expanding indexation databases of publications, digital libraries and digital repositories; c) intensifying the participation of Polish scientists in international research, including becoming actively involved in the international project aiming at building a European indexation database for humanities and social sciences, d) developing open access to scientific contents and e) modernizing Polish scientific journals and scientific publishing.

3

Profesor Bronisław Edward Średniawa 1917–2014

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2014

|

vol. 13

149-154

PL

W artykule przedstawiono biogram Bronisława Edwarda Średniawy (17.06.1917–10.08.2014), polskiego fizyka teoretyka, historyka nauk ścisłych oraz żeglarza.

EN

The paper presents a biography of Bronisław Edward Średniawa (17.06.1917–10.08.2014), a Polish physicist -theoretician, historian of science and sailor.

4

Uwagi do komentarza dr. Pawła E. Tomaszewskiego na temat badań życiorysu Jana Czochralskiego (replika)

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

283-288

PL

Autor udziela odpowiedzi na tekst dr. Pawła E. Tomaszewskiego pt. „Uwagi do komentarza prof. Michała Kokowskiego o badaniach życiorysu Jana Czochralskiego” (Tomaszewski 2015), uwypukla kluczowe kwestie sporne, w tym potrzebę systematycznego powoływania się na źródła historyczne i ich krytykę.

EN

The author replies to the text entitled “Remarks to the comment by Prof. Michal Kokowski on the research of Jan Czochralski’s biography” by Dr. Paweł E. Tomaszewski (2015), highlighting the key contentious issues, including the need to rely systematically on historical sources and the criticism thereof.

5

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki PAU w 2014/2015 roku

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

357-361

6

Komentarz do artykułu dr. Pawła E. Tomaszewskiego: „Jan Czochralski – historia człowieka niezwykłego”

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2014

|

vol. 13

131-140

XX

W artykule przedstawiona została racjonalna krytyka wybranych interpretacji autorstwa Pawła E. Tomaszewskiego niektórych faktów z biografi i Jana Czochralskiego (1885–1953) i przyjętej przez Pawła E. Tomaszewskiego konwencji zbyt rzadkiego powoływania się na źródła archiwalne i literaturę dotyczącą wątku biografi cznego. W konsekwencji niektóre interpretacje tego Autora stają się zbyt beletrystyczne, co rodzić może nowy mit historiografi czny Jana Czochralskiego.

EN

The paper presents a rational critique of some interpretations by Dr. Paweł E. Tomaszewski of certain facts from the biography of Jan Czochralski (1885–1953) and of the convention adopted by Dr. Paweł E. Tomaszewski, of in which biographical archival sources and literature are relied on too infrequently. Consequently, certain interpretations of this author become too literary, which may give rise to a new historiographical myth of Jan Czochralski.

7

Nota na temat pojmowania uogólnionej zasady korespondencji

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

327-331

PL

Autor, w nawiązaniu do tekstu Jana Woleńskiego opublikowanego na łamach Prac Komisji Historii Nauki PAU w 2014 roku, podejmuje temat rozumienia uogólnionej zasady korespondencji w kontekście idei: kumulatywizmu (C.G. Hempel, P. Oppenhaim; E. Nagel), skrajnego antykumulatywizmu (P. Feyerabend, T.S. Kuhn), dialektycznego kumulatywizmu (W. Krajewski) oraz hipotetyczno dedukcyjnej metody myślenia korespondencyjnego i metodologii stosowanej przez Kopernika (M. Kokowski).

EN

The author, referring to the text of Jan Woleński published on the pages of Prace Komisji Historii Nauki PAU in 2014, discusses the understanding of the generalized correspondence principle in the context of the following concepts: cumulativism (C.G. Hempel, P. Oppenhaim, E. Nagel), extreme anticumulativism (P. Feyerabend, T.S. Kuhn), dialectical cumulativism (W. Krajewski) and the hypothetico‑deductive method of correspondence‑oriented thinking as well as Copernicus’s methodology (M. Kokowski).

8

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki PAU w 2013/2014 roku

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2014

|

vol. 13

143-145

PL

Omówiono działalność Komisji Historii Nauki PAU w roku 2013/2014. Przedstawiono listę posiedzeń naukowych, sprawy administracyjno -wyborcze i sprawy wydawnicze oraz listę nowych członków Komisji.

EN

The report describes the activities of the PAU Commission on the History of Science in 2013/2014. It provides the lists of the scientifi c meetings, the administrative and electoral matt ers, the publications as well as the new members of the Commission.

9

Bibliografia naukometryczno‑bibliometryczno‑informetryczna (wybór)

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

185-266

XX

Przedstawiono wybór bibliografii z zakresu naukometrii, bibliometrii oraz informetrii. Bibliografia została wyselekcjonowana w ramach autorskich badań prowadzonych w zakresie: a) aktualnej debaty na temat naukometrii, bibliometrii oraz informetrii w Polsce, b) historii tych dyscyplin oraz c) historii naukoznawstwa. Zaletą takiego wyboru jest uwzględnienie wielu publikacji, które: a) przedstawiają poglądy zarówno polskich, jak i zagranicznych autorów; b) omawiają poważne ograniczenia metodyczne naukometrii, bibliometrii oraz informetrii; c) ukazują nierozerwalny związek tych dyscyplin z naukoznawstwem. Prezentowaną niżej bibliografię autor wykorzystał także w dwóch artykułach opublikowanych w tomie 14. Prac Komisji Historii Nauki PAU (rok 2015).

EN

The text presents a selection of bibliography on scientometrics, bibliometrics and informetrics. The bibliography was chosen in the context of the author’s research of: a) the current debate on scientometrics, bibliometrics and informetrics in Poland, b) the history of these disciplines, and c) the history of the science of science. This selection has an important advantage because it includes many publications that a) represent the views both of Polish and foreign authors, b) discuss serious methodological limitations of scientometrics, bibliometrics and informetrics and c) show the inseparable connection between the disciplines and the science of science. This bibliography was already used in two of the author’s articles published in Prace Komisji Historii Nauki PAU, volume 14 (2015).

10

Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

117-134

XX

W toczonej w Polsce w ostatnich trzech dekadach debacie na temat naukometrii i bibliometrii popełniono bardzo poważny błąd metodyczny: pominięto refleksję naukoznawczą, szczególnie historyczno‑metodologiczną. Artykuł rozważa to pominięte zagadnienie. Aby zrealizować ten cel, posłużono się metodą badań interdyscyplinarnych z zakresu naukoznawstwa i historii naukoznawstwa. Zastosowano tę metodę do analizy wybranych najważniejszych publikacji na temat naukometrii i bibliometrii ostatnich trzech dekad, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu polskiego. Artykuł omawia: a) kontekst aktualnej debaty na temat naukometrii i bibliometrii w Polsce; b) historię polskich analiz naukometrycznych opartych na zagranicznych bazach indeksacyjnych; c) aktualną dyskusję na temat naukometrii i bibliometrii w Polsce oraz d) pominięty w aktualnej debacie kluczowy aspekt – nierozerwalny związek naukometrii i bibliometrii z naukoznawstwem. Wnioskiem z przeprowadzonych badań jest postulat powrotu w Polsce do badań informetrycznych (naukometrycznych, bibliometrycznych, webometrycznych, …), świadomie rozwijanych w kontekście zintegrowanego naukoznawstwa. Wiedzę tę należy wykorzystać w kształtowaniu aktualnej polityki naukowej: struktury organizacyjnej nauki i szkolnictwa wyższego oraz formowania zasad oceny dorobku naukowego instytucji i poszczególnych pracowników oraz czasopism naukowych.

EN

In the debate on scientometrics and bibliometrics, taking place in Poland in the last 25 years, a very serious methodical and methodological mistake has been committed by neglecting the reflection about the science of science, especially of historical and methodological character. The following article discusses this issue. This aim was achieved with the use of a method of interdisciplinary research originating from the scope of the science of science and the history of the science of science. This method was applied to the analysis of selected major publications on scientometrics and bibliometrics in the past 25 years, with special emphasis on Polish context. The results are discussed in the article, i.e. a) the context of the current debate on scientometrics and bibliometrics in Poland; b) the history of Polish scientometric analyses based on foreign indexation databases; c) the current discussion on scientometrics and bibliometrics in Poland and d) the key aspect ignored in the current debate, namely the inseparable connection of scientometrics and bibliometrics with the science of science. The study leads to the following conclusions: it is postulated that the informetric (scientometric, bibliometric, Webometric, etc.) studies return to the scientific discourse, which would be consciously developed in the context of the integrated science of science. This knowledge should be utilized in the development of the current science policy, i.e. the organizational structure of science and higher education and the formation of rules of appraisal of scientific institutions, individual employees and scientific journals.

11

Co dalej z Mikołajem Kopernikiem? Historia, stan aktualny i perspektywy badań kopernikańskich w Polsce

100%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2012

|

vol. 11

53-68

EN

In this article the author discusses the prospects of Copernican Studies in Poland. He addresses the following six issues: 1. The history of Copernican Studies in Poland in four periods: 1795–1918 (when the First Rzeczpospolita [Republic] lost her independence); 1918–1945 (when the Second Rzeczpospolita existed); 1945–1989 (when the Polish People’s Republic existed, i.e. the period of Communism in Poland), and 1989–2012 (the Third Rzeczpospolita – from the regaining political sovereignty to the present). 2. The key facts about the history of the discipline of history of science in this country, and how it has been organized. Namely, that there have been only one research institute for such study in Poland, i.e. the Institute for the History of Science of the Polish Academy of Sciences, and there is no institute or even a department for history of science at Polish universities, though some historians of science work at these universities. 3. The achievements in the field of Copernican research in two other leading countries, i.e. in Germany and the USA. Some remarks on the mechanism of funding grants for such studies in these countries are made. 4. The current situation in the field of Copernican research in Poland. It is a common view (not only in Poland) that Copernican subjects (regarding the person of Nicolaus Copernicus as well as the essence, the genesis, and the reception of his achievements), have long been exhausted. However, this is a misconception for a number of reasons. In particular, scholars: (a) have not yet found a large portion of writings by Copernicus and writings by Tiedeman Giese’s and Joachim Rheticus’ on the theory and the person of Copernicus; (b) have not yet precisely identified the origins and the content of Copernicus’ achievements and have not thoroughly examined the issue of advocates of Copernicus with the exception of a small group of 10–12 people. 5. The author makes a few suggestions as to why Polish experts in the field should intensify their contacts with the international scientific community, and several comments on the necessity to create in Poland a normal mechanism for funding Copernican Studies, and – more broadly – research in the history of science. 6. In this context, the author formulates two fundamental questions. (a) Will good times ever come to study Copernican subjects in Poland, and in general, the history of science? (b) Will the history of science become a normal field of research supported by normal funding mechanisms? The author hopes that these will not remain only rhetorical questions and that an appropriate response to these questions will come from the relevant scientific authorities in Poland.

12

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki Pau w roku 2012/2013

88%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2013

|

vol. 12

175-177

13

Mikołaj Kopernik – znany czy nieznany? Zarys podstawowej idei monografii

75%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2003

|

vol. 5

33-43

14

Między historią a nauką. Wstęp krytyczny do metodologii historii nauki

75%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

1999

|

vol. 1

73-86

15

Ewolucyjna transformacja czasopisma. Część 2

63%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

5-7

16

Dyskusja po referacie Piotra Hübnera „Polska Akademia Umiejętności jako instytucja narodowa”

51%

BILIŃSKI P., KOKOWSKI M., HÜBNER P., ALEXANDROWICZ S. W.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2003

|

vol. 5

168-172

17

Od Redakcji

51%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2014

|

vol. 13

5-6

18

Dyskusja po referacie Stefana Witolda Alexandrowicza „Polskie korzenie Międzynarodowej Unii Badań Czwartorzędu (INQUA)”

45%

KOKOWSKI M., STRZAŁKOWSKI A., PAWŁOWSKI J. S., ZEMANEK A., ALEXANDROWICZ S. W.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2009

|

vol. 9

87-89

19

Dyskusja po referacie Janusza Mączki „Życie i poglądy filozoficzne Joachima Metallmanna (1889–1942)”

45%

STRZAŁKOWSKI A., RUDNICKI K., MĄCZKA J., KOKOWSKI M., DYBIEC J.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2007

|

vol. 8

28-31

20

Dyskusja po referacie Andrzeja Kajetana Wróblewskiego „Ks. prof. Andrzej Trzciński – próba rehabilitacji”

33%

STRZAŁKOWSKI A., WRÓBLEWSKI A. K., PELCZAR A., KOKOWSKI M., ZEMANEK A., BAŁUK-ULEWICZOWA T., KLECZKOWSKI A. S., DYBIEC J., TARGOSZ K.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2006

|

vol. 7

33-38

Refine search results

Nauki przyrodnicze w historyczno–epistemologicznym ujęciu Hansa-Jörga Rheinbergera

Jakiej naukometrii i bibliometrii potrzebujemy w Polsce?

Profesor Bronisław Edward Średniawa 1917–2014

Uwagi do komentarza dr. Pawła E. Tomaszewskiego na temat badań życiorysu Jana Czochralskiego (replika)

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki PAU w 2014/2015 roku

Komentarz do artykułu dr. Pawła E. Tomaszewskiego: „Jan Czochralski – historia człowieka niezwykłego”

Nota na temat pojmowania uogólnionej zasady korespondencji

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki PAU w 2013/2014 roku

Bibliografia naukometryczno‑bibliometryczno‑informetryczna (wybór)

Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo

Co dalej z Mikołajem Kopernikiem? Historia, stan aktualny i perspektywy badań kopernikańskich w Polsce

Sprawozdanie z działalności Komisji Historii Nauki Pau w roku 2012/2013

Mikołaj Kopernik – znany czy nieznany? Zarys podstawowej idei monografii

Między historią a nauką. Wstęp krytyczny do metodologii historii nauki

Ewolucyjna transformacja czasopisma. Część 2

Dyskusja po referacie Piotra Hübnera „Polska Akademia Umiejętności jako instytucja narodowa”

Od Redakcji

Dyskusja po referacie Stefana Witolda Alexandrowicza „Polskie korzenie Międzynarodowej Unii Badań Czwartorzędu (INQUA)”

Dyskusja po referacie Janusza Mączki „Życie i poglądy filozoficzne Joachima Metallmanna (1889–1942)”

Dyskusja po referacie Andrzeja Kajetana Wróblewskiego „Ks. prof. Andrzej Trzciński – próba rehabilitacji”