Search results

1

Formy zatrudnienia duchownego w instytucjach kościelnych po II wojnie światowej

100%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2018

|

vol. 21

239-254

EN

The aim of the present article is to present the existing possibilities for the employment of the clergy by church institutions, that is, by the so-called church employers. The first part of the study depicts the situation in this regard from the end of World War II till the turn of 1989/1990. During that period, the position of public authorities clashed with that of church authorities, and the former treated the issue of the employment of the clergy in an instrumental manner, in a similar way to their social insurance and taxation. The discussion presented in this part is based on legal acts and archival documents which illustrate the way in which the law was understood and applied at the time. After 1989, the socio-economic context has undergone major changes. There are no formal obstacles for church entities to employ the clergy in employment relationships. The choice of the type of employment rests with clergymen and their employers, and the second part of the study aims to present the existing alternatives and discuss the benefits and risks/challenges associated with the current situation.

PL

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie istniejących możliwości zatrudniania osób duchownych w ramach organizacji kościelnej, tzn. przede wszystkim przez tzw. kościelnych pracodawców. W pierwszej części opracowania przedstawiona została sytuacja w tym zakresie w czasie od zakończenia II wojny światowej do przełomu roku 1989. W tym okresie ścierały się stanowiska władz państwowych i kościelnych, a władze państwowe traktowały instrumentalnie kwestie zatrudnienia duchownych, podobnie jak ich ubezpieczenie społeczne czy też opodatkowanie. W przedstawieniu tematyki sięgnięto do aktów prawnych oraz źródeł archiwalnych ilustrujących ówczesny sposób stosowania prawa. Po roku 1989 kontekst społeczno–ekonomiczny uległ zasadniczym zmianom. Jednostki kościelne mogą zatrudniać duchownych bez przeszkód na podstawie stosunku pracy. Wybór sposobu zatrudnienia pozostaje w kwestii samych duchownych oraz zatrudniających ich podmiotów kościelnych. Przedstawienie tych możliwości oraz zarysowanie płynących z tej sytuacji korzyści oraz zagrożeń stanowi cel drugiej części niniejszego opracowania.

2

Konsekwencje budżetowe pośredniego wspierania instytucji wyznaniowych ze środków publicznych w Polsce

100%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2011

|

vol. 14

269-282

PL

Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych stanowi istotny element systemu regulacji prawnych i zwyczajowych składających się na kształt modelu relacji państwo – kościół obowiązujących we współczesnych państwach, jako jedno z zagadnień objętych zainteresowaniem zarówno strony państwowej, jak i kościelnej. Najczęstszym rozwiązaniem jest finansowanie działalności instytucji wyznaniowych przez członków danego wyznania. Na skutek procesów społecznych i historycznych taka wizja utrzymywania instytucji religijnych ulega jednak znacznym modyfikacjom. Jednym z elementów następujących zmian jest włączenie się państwa w system finansowania instytucji wyznaniowych. Finansowanie pośrednie dotyczy sytuacji, w których ustawodawca premiuje podmioty trzecie (osoby fizyczne i prawne) wspierające działalność Kościołów i innych związków wyznaniowych. W polskim systemie prawnym chodzi głównie o darowizny na rzecz kościelnych osób prawnych i pomniejszanie podatku o 1% przekazywany na rzecz organizacji pożytku publicznego. Przedstawione dane wskazują, iż z punktu widzenia dochodów budżetowych państwa kwestia darowizn nie wydaje się być zjawiskiem o istotnym znaczeniu. Liczba podatników dokonujących takich darowizn oscyluje wokół 1% ogółu, a kwoty stanowią w przypadku osób fizycznych 0,02% do 0,05% dochodów z tego podatku, a w przypadku osób prawnych skutki budżetowe wahają się w granicach 10 mln zł. Wzbudzające najwięcej kontrowersji „nielimitowane” darowizny osób prawnych są ostatnio dokonywane przez ok. 100 podatników, zatem istnieje możliwość nie tylko częściowego, ale całkowitego objęcia ich kontrolą bez specjalnego zwiększania obowiązków organów skarbowych.

EN

The financing of churches and other religious associations is an important component of the system of legal and customary regulations comprising the model of Church-State relationships in modern states and being a focal point for both state and ecclesiastical administration. The most common approach is the financing of religious institutions by their own members or followers. However, due to specific social and historical processes, such a model of maintaining religious institutions has been substantially modified. Such changes have been reflected in, for instance, the state's involvement in the system of financing religious organizations. Non-direct financing occurs when the legislator rewards third parties (natural and legal persons) for the support of churches and other religious associations. In the Polish legal system, such support is mainly found in donations to ecclesiastical judicial persons and the tax reduction by 1% - the amount being transferred to designated public benefit organizations. The cited data indicates that donations do not present any significant item in the state budget revenues. The number of such donating taxpayers is around 1% of all, and the amounts donated by natural persons are between 0.02% and 0.05% of revenues from this tax; in the case of legal persons, the budgetary implications oscillate around PLN 10 million. The most controversial 'unlimited' donations of legal persons are made by some 100 taxpayers, so it is possible to exercise not partial but even total control of these entities without the need to encumber tax authorities with extra auditing responsibilities.

3

Darowizny na cele kultu religijnego i kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Kontrowersje i nowe rozwiązania

100%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2009

|

vol. 12

329-339

PL

Darowizny od zawsze stanowiły podstawę funkcjonowania podmiotów kościelnych. Przychylność ustawodawcy wobec podmiotów kościelnych wyraża się w finansowym preferowaniu ich, jak i tych, którzy dokonują na ich cel darowizn. W odniesieniu do instytucji kościelnych oznacza ona przede wszystkim zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych oraz ulgi w niektórych podatkach lokalnych. W przypadku natomiast podatników dokonujących darowizn na rzecz tej działalności, przychylność ta wyraża się w możliwości pomniejszania podstawy opodatkowania. Z racji swojej długiej obecności w polskim systemie prawa wyznaniowego i finansowego darowizny stały się już przedmiotem wielu opracowań. Jednym z powodów tego zainteresowania jest niestabilność przepisów. Uzasadnione jest więc skoncentrowanie się wyłącznie na problematycznych fragmentach tej tematyki oraz na rozwiązaniach stosunkowo nowych. Są to: cele darowizn, wymogi formalne ich przekazywania, kontrowersyjne orzecznictwo, obowiązki rejestrowania danych darczyńców oraz ich publikacji Podsumowując należy stwierdzić, iż niewątpliwie darowizny wciąż odgrywają ogromną rolę w finansowaniu działalności kościołów i innych związków wyznaniowych. Jedynie ich część, niewielka, ale sformalizowana, jest przychylnie traktowana podatkowo przez ustawodawcę. Mimo ugruntowanej pozycji, jaką posiadają w świadomości podatników oraz w polskim systemie prawnym wciąż pozostaje wiele kwestii do ostatecznego rozstrzygnięcia. Nowe elementy owego systemu otwierają również pole do współpracy wyspecjalizowanych instytucji wspólnych łączących przedstawicieli państwa oraz kościołów i innych związków wyznaniowych.

EN

Donations have always been fundamental to the functioning of ecclesiastical entities. The legislator’s favourable response to the needs of such entities is manifested in its support provided to their donors. As far as the Church institutions are concerned, they are exempt from legal persons’ income tax and enjoy concessions in some local taxes. On the other hand, taxpayers donating to ecclesiastical entities may deduct the donation from the taxation base. Having been functioning in the Polish law on denominations and financial law for a long time, donations have been the subject of numerous studies. One of the reasons for their frequent occurrence in research papers is the fluctuating regulations. Hence, it is justified that only some more complex issues of this subject as well as implemented novelties be put to more conscientious examination. These are: purposes of donations, formal requirements of donating, controversial judicial decisions, the obligation of recording and publicizing donors’ details. To conclude, it must be noted that donations play a conclusive and pivotal role in the financing of churches and other religious associations. Only part of them, yet formalized, is approved by the legislator in terms of tax reliefs. Despite their established position in taxpayers’ awareness and in Polish legal system, there is still much left to be resolved in this respect. The new components of the system open new windows of collaboration between specialized institutions intended to provide a meeting ground for the state, Church and other religious associations.

4

Status prawny nieruchomości kościelnych

100%

Stanisławski T.

Studia Prawnicze KUL

|

2013

|

issue 2 (54)

71-79

PL

Z racji zmiany przynależności państwowej po zakończeniu II wojny światowej tzw. Ziem Odzyskanych, również nieruchomości kościołów i innych związków wyznaniowych doświadczyły skutków zmian ustrojowych w Polsce. Państwo polskie uznało się za właściciela wszystkich nieruchomości tzw. poniemieckich i opuszczonych, w tym nieruchomości kościelnych. Spór o tę własność stał się elementem szerszej polityki wyznaniowej w Polsce Ludowej. Z czasem Kościół odzyskiwał swoją własność a pierwsze etapy tego procesu w latach 70. XX w. stanowiły pierwsze próby tzw. regulacji własności nieruchomości kościelnych w Polsce.

EN

Due to the change of adhesion of the Regained Territories after the end of World War II, also the real estate owned by the Church and the other religious associations faced the results of the constitutional changes in Poland. The Polish government has decided that the state was the owner of all real estate in regards to the so called post-German and abandoned lands, including the Church real estate. The dispute of their ownership was the element of broader religious policy in the People’s Republic of Poland. At time the Church was allowed to reclaim its property. The first part of this process began in the 70s. and it constituted the first attempts of so called regulation of ownership of the Church real estate in Poland.

RU

В связи с изменением государственнoй принадлежности после Второй мировой войны, так называемых Возвращенные Земли, также костельныe недвижимости и недвижимости других религиозных организаций испытывали влияние политических изменений в Польше. Польское государство признало себя владельцем всех так называемых бывший немецкий и оставленных недвижимости, включая костельныe недвижимости. Спор об праве собственности стал частью более широкой религиозной политики в коммунистической Польше. C течением времени Костeл восстановил свою собственность, a первыe этапы этого процесса в 70-х годах XX векa были первыми попыткaми так называемых регулирувания собственности костельнoй недвижимости.

5

Nabywanie przez kościoły i inne związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą. Uwagi do art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami

63%

Stanisławski T., Filak A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2022

|

vol. 25

325-339

EN

The present paper aims to critically analyze the regulations on purchasing real estates with a discount by churches and other religious organizations under Article 68 para. 1.6 of the Act of 21 August 1997 on the management of real estates. This provision is motivated by the freedom of conscience and religion and specifically by the right to possess sanctuaries and other places of worship for the satisfaction of the needs of believers guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland. However, the relevant regulations are not precise enough. In particular, there is no legal definition of the “purposes of sacral activity” that are to be served by the purchased real estates. This gives rise to interpretation problems, which has a negative effect on practice. The paper points out the legal loopholes in the current legislation and makes de lege ferenda proposals aimed at enhancing transparency of the rules applied to purchasing real estates with a discount by religious organizations and ensuring that the purchased real estates are actually used for sacral purposes.

PL

Celem niniejszego opracowania jest krytyczna analiza przepisów dotyczących nabywania przez kościoły i inne związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą w trybie art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Przepis ten znajduje swoje uzasadnienie w gwarantowanej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wolności sumienia i religii, a konkretnie w prawie do posiadania świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących. Odnoszące się do tego przepisy są jednak nieprecyzyjne. Brakuje przede wszystkim legalnej definicji „celów działalności sakralnej”, którym mają służyć nabywane nieruchomości. Skutkuje to problemami interpretacyjnymi, co negatywnie oddziałuje na praktykę. Wskazując na luki w obowiązującym prawodawstwie, autorzy stawiają postulaty de lege ferenda, których celem jest zwiększenie transparentności procedur stosowanych przy nabywaniu przez związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą i zapewnienie faktycznego wykorzystywania nabytych w tym trybie nieruchomości na cele sakralne.

Refine search results

4 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 Studia Prawnicze KUL

1 2022

1 2018

1 2013

1 2011

1 2009

5 Stanisławski T.

1 Filak A.

Formy zatrudnienia duchownego w instytucjach kościelnych po II wojnie światowej

Konsekwencje budżetowe pośredniego wspierania instytucji wyznaniowych ze środków publicznych w Polsce

Darowizny na cele kultu religijnego i kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Kontrowersje i nowe rozwiązania

Status prawny nieruchomości kościelnych

Nabywanie przez kościoły i inne związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą. Uwagi do art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami