Search results

1

My jako podmioty społecznie konstruowanej wiedzy. Reinterpretacje i uzupełnienia fenomenologii społecznej Petera Bergera i Thomasa Luckmanna

100%

Abriszewski K.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2016

|

vol. 4

191-215

PL

W tekście podejmuję trzy zadania. Po pierwsze, przedstawiam społeczną ontologię wiedzy Petera Bergera i Thomasa Luckmanna, odwołując się głównie do pojęć rzeczywistości życia codziennego, wiedzy, obiektywizacji, uprawomocnienia i uniwersum symbolicznego. Po drugie, proponuję dwie reinterpretacje kategorii rzeczywistości życia codziennego, jedną posługującą się metaforą kokonu lub pokoju i drugą odwołującą się do pojęcia kłącza lub metafory sieci. Po trzecie, argumentuję na rzecz potrzeby uzupełnienia podejścia Bergera i Luckmanna o teorię nowoczesności Anthony’ego Giddensa oraz teorię ideologii Slavoja Žižka. Tak rozszerzona perspektywa fenomenologicznej teorii społecznej pozwala podjąć problem postawiony przez Michela Foucaulta w jego głośnym tekście Czym jest Oświecenie?, opisania nas samych jako podmiotów wiedzy.

EN

In the article I attempt to realize three tasks. First, I elaborate Peter Berger’s and Thomas Luckmann’s social ontology of knowledge, mainly by referring to the concepts of everyday lifeworld, knowledge, objectification, justification, and symbolic universe. Second, I offer two interpretations of the notion of everyday lifeworld: the first using the metaphor of a cocoon or a room, and the second using the notion of a rhizome or a metaphor of a network. Third, I argue for the extending of Berger— Luckmnann’s position with Anthony Giddens’ theory of modernity and Slavoj Žižek’s theory of ideology. Such an expanded perspective derived from phenomenological social theory would enable us—I argue—to undertake the problem-posed by Michel Foucault in his What Is Enlightenment? — of analysing ourselves as subjects of knowledge.

2

Nauka w walizce

100%

Abriszewski K.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2016

|

vol. 52

|

issue 1(207)

87-112

PL

W artykule proponuję rozszerzenie krążeniowego ujęcia praktyk naukowych wprowadzone przez Bruno Latoura w Nadziei Pandory, o koncepcję kapitalistycznego systemu-świata Immanuela Wallersteina. Pozwala to zaobserwować szereg nowych zjawisk i zależności związanych z szeroko pojmowanymi praktykami uprawiania nauki, które pierwotny model Latoura całkowicie pomijał. Wykorzystując pojęciowość Wallersteina argumentuję, że Latour przedstawił konceptualizację odpowiadającą nauce centrowej (rdzeniowej). Analizując wybrany przykład kariery akademickiej, przedstawiam specyfi kę działania nauki na półperyferiach. Szczególnie koncentruję się na zjawisku, które określam jako „naukę walizkową”. Jej centralną fi gurę jest przewożenie w walizce znacznej liczby nadbitek artykułów naukowych i książek, które w nowym miejscu stają się cennymi zasobami. Wokół walizkowego przewożenia tekstów narasta cały zespół praktyk, przekonań, nawyków i działań instytucjonalnych, które łącznie określam jako asemblaż, ponieważ nie stanowią ani zwartej, wydzielonej całości kulturowej, ani instytucjonalnej. Zamiast tego wtapiają się w inne, istniejące już formy.

EN

In the paper, I extend Bruno Latour’s circulatory model of scientifi c practices from his Pandora’s Hope, with Immanuel Wallerstein’s theory of capitalist world-system. This enables to shed light on various phenomena, actions, and relations not taken into account by the Latour’s approach. Drawing on Wallerstein’s concepts, I argue that Latour’s model offers only a blueprint for the science of the center (core). I analyze an example of academic career to discuss the features of semi-peripherial science. I am particularly interested in the cluster of phenomena named “suitcase science”. Its basic fi gure is a suitcase fi lled with photocopies of scientifi c texts and books that once transferred to a new location turn into valuable resources (capital). Thus, suitcase relocated to a new place – to be precise, from the core to the periphery – becomes the focal point for many new practices, beliefs, habits and institutional actions. As a whole they are more of a heterogenic assemblage than a (sub)culture or a set of institutions. In the last paragraphs I analyze some of its specifi c features.

3

ATHEROSCLEROSIS AND ITS VERSIONS. CIRCULATING REFERENCE, PERSPECTIVISM, AND ONTOLOGICAL FRACTIONALITY (Arterioskleroza i jej wersje Krazaca referencja, perspektywizm i ontologiczna frakcyjnosc)

63%

Abriszewski K., Afeltowicz L.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2009

|

vol. 45

|

issue 3-4

295-313

EN

The article refers to the concept of circulating reference, previously presented in 'Zagadnienia Naukoznawstwa'. The main question is then: what happens when there is more than one network of circulating reference? Traditionally, philosophy explained such a situation in terms of multiple competing pictures (representations) of a single object. It is offered then an epistemological perspectivism as a plausible explanation. Following the works of a Dutch philosopher, Annemarie Mol, the authors argue that the very problem should be posed as an ontological one, and not as epistemological, since what is crucial here are practices and material interventions in the 'pieces of the world' instead of just cognitive representations. The argument is build around the case of atherosclerosis of lower limbs. Multiplied atherosclerosis should be then viewed as an 'object' which is more than one, and less than many. To grasp this unclear situation, one may speak, referring to John Law, about an object and its fractions.

Refine search results

2 Zagadnienia Naukoznawstwa

1 Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

3 Abriszewski K.

1 Afeltowicz L.

2 2016

1 2009

My jako podmioty społecznie konstruowanej wiedzy. Reinterpretacje i uzupełnienia fenomenologii społecznej Petera Bergera i Thomasa Luckmanna

Nauka w walizce

ATHEROSCLEROSIS AND ITS VERSIONS. CIRCULATING REFERENCE, PERSPECTIVISM, AND ONTOLOGICAL FRACTIONALITY (Arterioskleroza i jej wersje Krazaca referencja, perspektywizm i ontologiczna frakcyjnosc)