Search results

1

Czy normy etyczne są przykazaniami?

100%

Wojtysiak J.

Diametros

|

2006

|

issue 7

56-81

PL

W niniejszym artykule próbuję bronić tezy, że najlepsze wyjaśnienie istnienia i obowiązywania powszechnych, obiektywnych i bezwarunkowych norm moralnych oferują teistyczne teorie etyczne (TET). Według nich Bóg jest jedynym absolutnym i osobowym gwarantem moralności. Przewaga TET nad innymi nieredukcyjnymi teoriami etycznymi (tzn. teoriami natury ludzkiej i teoriami wartości moralnych) polega na następujących czynnikach: prostota, siła eksplanacyjna, normatywność i personalna analogia. Istnieją rożne odmiany TET. Jedną z nich jest etyka Bożych przykazań (EBP), która głosi, że Bóg bezpośrednio stwarza normy moralne wolnym aktem Boskiej woli i że “być dobrym” znaczy “być nakazanym przez Boga”. Ostatnia część artykułu stanowi polemikę z etycznym relatywizmem. W moim przekonaniu tylko EBP przezwycięża relatywizm zarówno w teorii jak i w praktyce.

EN

In this paper I try to defend the thesis that theistic ethical theories (TETs) give the best explanation of the existence and obligatory character of universal, objective and unconditional moral norms. According to these theories God is the only absolute and personal warrant of morality. The advantage of TETs over other non-reductive ethical theories (i.e. theories of human nature and theories of moral values) consists in the following factors: simplicity, explanatory power, normativity, and personal analogy. There are different kinds of TETs. One of them is Divine Command Ethics (DCE), which claims that God indirectly creates moral norms by a free act of the Divine Will and that ‘to be right’ means ‘to be commanded by God’. The last part of the paper is a polemic against ethical relativism. In my opinion only DCE overcomes relativism in theory as well as in practice.

2

Dopowiedzenie – na koniec

100%

Wojtysiak J.

Diametros

|

2005

|

issue 4

279-282

PL

Dokończenie dyskusji Co wiemy o istnieniu Boga

3

O trudnościach wiary sceptyka i ostrożnej wiedzy teisty

100%

Wojtysiak J.

Diametros

|

2005

|

issue 4

226-254

PL

Głos w debacie: Co wiemy o istnieniu Boga?

EN

A voice in the debate: What do we know about the existence of God?

4

Three Conceptions of Entity/Object

100%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

1997

|

vol. 5

|

issue 1

105-126

PL

The aim of this article is to present the main results of investigations in the domain of object theory, carried out by the representants of three Polish philosophical schools: M. Borowski (the Lvov-Warsaw School), R. Ingarden (the phenomenological Lvov-Cracow School), and M. Krapiec (the neo-tomist Lublin School).

5

The Existential Notions

100%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

1996

|

vol. 4

|

issue 3

115-130

PL

The author attempts to analyze and classify various meanings and functions of existential notions (such as „to be”, „to exist”). Special attention is put on the use of these notions in contemporary philosophical discussions.

6

Metaphysics in Logic

100%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

1999

|

vol. 7

|

issue 1-2

51-76

PL

The paper contains a survey of existence problems in the folowing calculi of formal logic: calculi of classes, syllogistics, classic predicate calculus, Lesniewski's ontology, quantificational modal calculi, quantificational tense logics, sentential calculi. The particular attention is given to metaphysical (ontological) presuppositions and commitments of logical calculi especially to the problems of empty set, existential axiom (axiom of the non-emptiness of universe of discourse), existential operators (quantifiers and functors), possible worlds, temporal predicates and operators, objects of sentences.

7

Tomizm w kontekście filozofii naukowej Rec. Piotr Duchliński, W stronę aporetycznej filozofii klasycznej. Konfrontacja tomizmu egzystencjalnego z wybranymi koncepcjami filozofii współczesnej, Kraków 2014, ss. 821

100%

Wojtysiak J.

Logos i Ethos

|

2017

|

vol. 46

|

issue 2

8

How to Be a Christian Ultimist? On Three Lessons J. L. Schellenberg and the Christian Theist Can Learn from Each Other

100%

Wojtysiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 3

215-229

PL

Jak być chrześcijańskim ultymistą? O trzech lekcjach, których mogą sobie wzajemnie udzielić j. L. Schellenberg i chrześcijański teista W niniejszym tekście – dyskutując z J. L. Schellenbergiem – rozwijam stanowisko, które nazywam chrześcijańskim ultymizmem. Stanowisko to znajduje się pomiędzy prostym ultymizmem Schellenberga a tradycyjnym chrześcijańskim teizmem. Chrześcijański ultymizm jest bardziej apofatyczny niż personalistyczny, choć wyraźniej akcentuje występowanie w Ostatecznej Rzeczywistości elementu ponad-osobowego i komunikacyjnego. Proponowane stanowisko jest oporne na filozoficzną wersję argumentu ze skrytości, ale musi się zmierzyć z teologicznym problemem braku powszechnego dostępu do chrześcijańskiego objawienia. Schellenbergowska idea głębokiego czasu nasila ten problem, ale również dostarcza narzędzi do jego rozwiązania: świadomość głębokiego czasu nie pozwala nam wyrokować o przyszłości, ale pozwala mieć nadzieję na objawienie dostępne dla wszystkich w eschatologicznym końcu czasu.

EN

In this text, in discussion with J. L. Schellenberg, I develop a position that I call Christian ultimism. This position lies between Schellenberg’s simple ultimism and traditional Christian theism. Christian ultimism is more apophatic than personalistic, though it more clearly emphasizes the presence of a supra-personal and communicative element in the Ultimate Reality. The proposed position is resistant to a philosophical version of the hiddenness argument, but it must answer to the challenge of the theological problem of the lack of universal access to Christian revelation. Schellenberg’s idea of deep time both magnifies this problem and provides the tools for solving it: the awareness of deep time does not allow us to judge the future, but it does allow us to hope for a revelation accessible to all at the eschatological end of time.

9

W SPRAWIE (NIE)BOSKOŚCI NIE MOŻNA SIĘ POMYLIĆ. W ZWIĄZKU Z ARTYKUŁEM DANIELA HOWARDA-SNYDERA CZY JEZUS BYŁ SZALEŃCEM, ZŁOCZYŃCĄ CZY BOGIEM? A MOŻE TYLKO SIĘ POMYLIŁ?

100%

Wojtysiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2

69-81

10

PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”

100%

Wojtysiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

vol. 60

|

issue 4

313-337

EN

In this paper I try to present some main origins, varieties, motives and ideas of the philosophical and theological movement called “the panentheistic turn”. Particular attention is paid to the Ch. Hartshorne’s combinatorial analyses (based on “the law of polarity”) and to the J. Życiński’s conception of “the field of rationality”. I distinguish five forms or domains of the contemporary panentheism. The first of them — the linguistic one — uses the preposition in or spatial metaphors to express the relation between God and the world. The second — the (inter)cultural panen- theism — is the result of searching for a common theology to many different religions. The third type — the Christian panentheism – interprets some main dogmas of Christian faith in the spirit of kenotic theology. At an end the ontological panentheism can be defined as the metaphysics (of God and world) emerged from the German idealism and the process philosophy. Its newest kind is the scientific panentheism based on the idea of emergence. After these distinctions I compare the ontological panentheism with the classical theism. In my opinion there are some irremovable differences between both options. I also defend the thesis that the main arguments given by the panentheists against the classical theism do not constitute the sufficient reasons to prefer their position.

11

God and Chance

100%

Wojtysiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 3

233-247

EN

In the present paper, I analyse six concepts of a chance event (as defined by Dariusz Łukasiewicz) and also propose a definition of the term “random event.” Rejecting the existence of entirely causeless events, I discuss the relationship between random events and God. The view I formulate is based on three principles: the principle of simultaneous concurrence, the principle of complementarity, and the principle of middle knowledge (inspired by Luis de Molina). In adopting these three principles, I can reconcile the existence of God conceived in a classical manner, as Creator and Lord of all events, with the existence of random events. The model I propose provides an alternative to the conceptions offered by different currents of (more or less) revisionist (open) theism, including Łukasiewicz’s probabilistic theism.

PL

Bóg i przypadek W niniejszym tekście analizuję sześć pojęć przypadku (określonych przez Dariusza Łukasiewicza) oraz – dodatkowo – definiuję pojęcie zdarzenia losowego. Odrzucając istnienie zdarzeń całkowicie bezprzyczynowych, zastanawiam się nad relacją zdarzeń losowych do Boga. Moją koncepcję opieram na trzech zasadach: zasadzie jednoczesnego współdziałania, zasadzie komplementarności oraz zasadzie wiedzy pośredniej (w stylu L. de Moliny). Przyjęcie tych trzech zasad pozwala mi pogodzić istnienie klasycznie pojętego Boga (który jest stwórcą i Panem wszelkich zdarzeń) z istnieniem zdarzeń losowych. W ten sposób uzyskuję model alternatywny do modeli proponowanych przez teizmy (bardziej lub mniej) rewizyjne (otwarte), w tym przez teizm probabilistyczny Łukasiewicza.

12

It Is Not Inconceivable That All Properties Are Objects!

75%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

2001

|

vol. 9

|

issue 1

105-106

PL

13

All Properties Are Objects

50%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

2001

|

vol. 9

|

issue 1

95-100

PL

14

What Does Really Exist?

44%

Wojtysiak J.

Filozofia Nauki

|

1997

|

vol. 5

|

issue 4

121-130

PL

Refine search results

6 Filozofia Nauki

4 Roczniki Filozoficzne

3 Diametros

1 Logos i Ethos

1 2021

1 2020

1 2017

1 2013

1 2012

1 2006

2 2005

2 2001

1 1999

2 1997

1 1996

14 Wojtysiak J.

Czy normy etyczne są przykazaniami?

Dopowiedzenie – na koniec

O trudnościach wiary sceptyka i ostrożnej wiedzy teisty

Three Conceptions of Entity/Object

The Existential Notions

Metaphysics in Logic

Tomizm w kontekście filozofii naukowej Rec. Piotr Duchliński, W stronę aporetycznej filozofii klasycznej. Konfrontacja tomizmu egzystencjalnego z wybranymi koncepcjami filozofii współczesnej, Kraków 2014, ss. 821

How to Be a Christian Ultimist? On Three Lessons J. L. Schellenberg and the Christian Theist Can Learn from Each Other

W SPRAWIE (NIE)BOSKOŚCI NIE MOŻNA SIĘ POMYLIĆ. W ZWIĄZKU Z ARTYKUŁEM DANIELA HOWARDA-SNYDERA CZY JEZUS BYŁ SZALEŃCEM, ZŁOCZYŃCĄ CZY BOGIEM? A MOŻE TYLKO SIĘ POMYLIŁ?

PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”

God and Chance

It Is Not Inconceivable That All Properties Are Objects!

All Properties Are Objects

What Does Really Exist?