Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W ostatnich kilku latach rejestrujemy w Polsce jakościowy wzrost poziomu zainteresowania polityką regionalną. Ta skromna sfera interwencji publicznej występująca we wszystkich krajach OECD stała się w Polsce przedmiotem gorą cych dysput i sporów politycznych. Fakt ten należy wiązać przede wszystkim z rolą polityki regionalnej w Unii Europejskiej, której jedną z Dyrekcji Generalnych jest REGIO, zajmująca się polityką regionalną . Ma ona istotne uprawnienia koordynacyjne w zakresie Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności oraz ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – najbogatszy z Funduszy Strukturalnych. Polityka regionalna jest obecnie drugą co do znaczenia pozycją wydatków budżetowych Unii Europejskiej po Wspólnej Polityce Rolnej. Proces integracji europejskiej oznacza, że w latach 2000–2006 największe transfery finansowe ze strony Unii Europejskiej na rzecz Polski zostaną przeznaczone w dziedzinie polityki regionalnej. Dlatego w Polsce rozwój regionalny wydzielono jako jeden z działów administracji publicznej, a w roku 2000, podobnie jak w kilku innych krajach kandydackich Europy środkowej i Wschodniej, powołano Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (wcześniej takie ministerstwa powstały m.in. na Węgrzech, w Czechach, na Słowacji i Łotwie). W prezentowanym tekście określono najważniejsze tezy, które wyznaczają pozycję polityki regionalnej w Polsce na początku XXI wieku. Ich szczegółowa analiza umożliwia sformułowanie diagnozy dotyczącej aktualnej sytuacji polityki regionalnej Polski oraz najważniejszych wniosków dotyczących modelu tej polityki w warunkach integracji europejskiej.
EN
This paper covers problems of European Union regional development policy in years 2000-2006 and conseąuences of that policy for Poland. There are eight chapters of presented paper entitled: introduction (role of cohesion in European Union); instruments of cohesion policy in European Union in years 2000-2006; evaluation of effects of cohesion policy in European Union; sixth cohesion report of EU from year 1999; European Spatial Development Perspective — report from 1999; assistance from EU to Poland in years 2000-2006 to achieve cohesion (before and after accession); expected results of use of european funds in Poland; conclusions (international and interregional cohesion). Part of the study is a table with projected assistance from European Union to Poland in years 2000-2006.
PL
W części pierwszej została przedstawiona ewolucja europejskiej polityki spójności po roku 1988 (reforma Delorsa). W drugiej części został opisany nowy model europejskiej polityki spójności w wieloletnim okresie programowania 2014-2020. Było to rezultatem zmian w paradygmacie polityki rozwoju regionalnego oraz głębokiego kryzysu gospodarczego z roku 2008. Odpowiedź na nowe wyzwania została zaproponowana w Strategii Europa 2020. Polska po akcesji do Unii Europejskiej w roku 2004 stała się beneficjentem europejskich funduszy inwestycyjnych i strukturalnych, a alokacja w latach 2014-2020 jest prawie trzy razy większa niż kolejnego beneficjenta. Końcowe komentarze opracowania dotyczyły przyszłości europejskiej polityki spójności po roku 2020.
EN
In part one evolution of European cohesion policy after 1988 (Delors reform) was presented. In part two new model of European cohesion policy in multiannual programming period 2014-2020 was elaborated. It was a result of changes in paradigm of regional development policy and consequence of deep economic crises of 2008. Response to new challenges was proposed in EU 2020 Strategy. In next part recommendations to cohesion policy in Poland in 2014-2020 were presented. Poland after accession to European Union in 2004 became beneficiary of European investment and structural funds, in 2014-2020 with allocation fast three time bigger than of next beneficiary. Final comments of that paper concerned future of European cohesion policy after 2020.
PL
Praca została poświęcona przeszłości, teraźniejszości i przyszłości polityki regionalnej jako ważnego elementu działalności interwencyjnej państwa, podejmowanej na poziomie krajowym i regionalnym. W części wstępnej przedstawiono najważniejsze założenia podejmowanej analizy. W części zatytułowanej „Przedakcesyjne doświadczenia polityki regionalnej w Polsce” omówiono ewolucję tej polityki, od braku interwencji, poprzez stopniową zmianę sytuacji wynikającą z priorytetów programu Phare i dwu kolejnych programów przedakcesyjnych Unii Europejskiej oraz udokumentowano znaczenie reformy terytorialnej państwa z 1998 roku. W trzecim punkcie przedstawiono unijne uwarunkowania polityki regionalnej Polski, które stały się szczególnie istotne po przystąpieniu naszego kraju do Wspólnoty Europejskiej. Opisano zmiany tej polityki we Wspólnocie w ostatnich latach, w tym między innymi znaczenie Strategii Lizbońskiej. W czwartej części omówiono politykę regionalną Polski po akcesji, rozwarstawiając analizę na dwa okresy, lata 2004-2006 oraz 2007-2013. Na tym tle przedstawiono krytyczną charakterystykę aktualnego modelu tej polityki. W ostatnim punkcie rozwinięto kierunki niezbędnej reformy polityki regionalnej w naszym kraju po roku 2013, które warunkują dynamizowanie rozwoju społeczno-gospodarczego.
EN
The past, the present and the future of regional policy as an important element of state intervention in terms of both a country and a region has been in a spotlight of the paper. The introductory part includes major assumptions of the analysis conducted. The part entitled “Pre-accession experience of regional policy in Poland” discuss the evolution of the policy, starting with lack of intervention through gradual change in the situation resulting from the Phare programme priorities and two successive pre-accession programmes of the European Union as well as proving the importance of the state territorial reform of 1998. The third part presents the Union’s conditions for the Polish regional policy that have become especially important for Poland’s joining the Community. The recent changes to the policy within the Community have been described, i.a. the Lisbon Strategy significance. The fourth part discuss Poland’s regional policy after the accession, dividing the analysis into two stages, the years of 2004-2006 and 2007-1013. against this background critical characteristics of the current model has been presented. The last part focuses on the directions of an indispensable reform regional policy in our country after 2013 that determine dynamic socio-economic growth.
PL
W opracowaniu przedstawiono sytuację europejskiej polityki spójności w związku z negocjacjami dotyczącymi budżetu i rozwiązań tej polityki w latach 2014-2020. Przedstawiono podstawy tej polityki wynikające z reformy Delorsa i ewolucję wynikającą z zapisów Strategii Lizbońskiej, Odnowionej Strategii Lizbońskiej, Strategii Europa 2020 oraz wejścia w życie Traktatu Lizbońskiego. Scharakteryzowano wieloletnie programowanie rozwoju społeczno-gospodarczego na poziomie Wspólnoty. Na tym tle syntetycznie opisano doświadczenia europejskiej polityki spójności w Polsce, zwracając uwagę zarówno na jej niewątpliwe korzyści jak też słabości, które ograniczają pozytywny wpływ środków strukturalnych Wspólnoty Europejskiej, jakie napływają do Polski po akcesji, czyli od roku 2004. Wreszcie dokonano analizy projektu pakietu legislacyjnego dotyczącego rozwiązań europejskiej polityki spójności w latach 2014-2020, przedstawionego przez Komisję Europejską jesienią 2011 roku, zwracając uwagę na kluczowe tematy oraz konsekwencje dla Polski ewentualnego przyjęcia tych rozporządzeń, po negocjacjach odbywających się w roku 2012, w proponowanym pierwotnie kształcie.
EN
The paper presents the situation concerning the European cohesion policy in view of budgetary negotiations and the policy guidelines within 2014-2020. It discusses the foundation of the policy resulting from the Delors reform as well as the evolution of the policy under the provisions of the Lisbon Strategy. In the paper a long-term programming of socio-economic development of the Union has been characterized. And against this background a brief discussion on the Poland’s experience with the European cohesion policy has been described. Both the policy strengths and it weaknesses have been indicated, notably those that impede the positive inflow of structural funds into post-accession Poland, i.e. since 2004. Finally, the paper provides an analysis of the draft package of legislation regarding the concepts of the European cohesion policy within 2014-2020, presented by the European Commission in the autumn of 2011, indicating the key issues and the consequences for Poland in case it approves the legislation following the 2012 negotiations.
PL
Przedmiotem opracowania są strategiczne uwarunkowania przestrzenne polityki rozwoju w Polsce o charakterze zewnętrznym i wewnętrznym. Uwarunkowania zewnętrzne wiążą się z przestrzennymi konsekwencjami przezwyciężenia podziału Europy, zmianą kierunków głównych powiązań gospodarczych, zmianą sytuacji obszarów przygranicznych oraz konsekwencjami podjęcia prac nad strategią rozwoju przestrzennego w skali międzynarodowej. Uwarunkowania wewnętrzne wynikają z dualizacji polskiej przestrzeni oraz rosnącego zróżnicowania regionalnego w wyniku transformacji, pojawienia się podmiotowego układu samorządów terytorialnych na poziomie lokalnym oraz braku upodmiotowanego układu administracji publicznej na poziomie regionalnym. Z uwarunkowań tych wynikają wyzwania przestrzenne o charakterze strategicznym, a mianowicie konieczność przezwyciężenia peryferyjności, rozbudzania siły konkurencyjnej oraz kształtowania pozytywnego obrazu polskiej przestrzeni.
PL
W Polsce po wprowadzeniu w roku 1998 reformy administracyjnej oraz po akcesji do Unii Europejskiej w roku 2004 stało się możliwe zastosowanie strategicznego programowania rozwoju nie tylko na poziomie centralnym (interregionalnym), ale także regionalnym (intraregionalnym). W pierwszej części tego opracowania opisano dotychczasowe doświadczenia programowania rozwoju na poziomie województw, które są równocześnie obszarami typu NUTS 2 Unii Europejskiej. W drugiej części przedstawiono znaczenie europejskiej polityki spójności dla wdrożenia strategicznego podejścia do rozwoju na poziomie regionalnym. Krajowe uwarunkowania programowania rozwoju regionalnego zmieniły się całkowicie w ciągu ostatniej dekady, dlatego wprowadzono koncepcję trzeciej generacji strategii rozwoju regionalnego. Wreszcie przedstawione zostało znaczenie nowego paradygmatu rozwoju regionalnego, zaproponowanego przez OECD i Bank Światowy. W części końcowej artykułu określono kluczowe wnioski oraz zaproponowano rekomendacje dla przyszłej polityki.
EN
In Poland after implementation of administrative reform in 1998, and after accession to European Union in 2004 was possible to apply strategic programming of socio-economic development not only on central (interregional programming) but also on regional (intraregional programming) level. In first chapter experiences of such programming in voivodships, which are also NUTS 2 regions, were presented. In second chapter importance of European cohesion policy for implementation of strategic approach on regional level was elaborated. Domestic circumstances of regional development programming in Poland changed dramatically during last decade, so concept of third generations of regional development strategies was introduced. Finally the role of new paradigm of regional development policy proposed by OECD and The World Bank was elaborated. In last part of that paper key findings and policy recommendations for the future were proposed.
PL
Tekst ten został poświęcony europejskiej polityce regionalnej, nazywanej także polityką spójności, będącej drugą pozycją wydatków budżetowych Unii Europejskiej oraz najważniejszym źródłem transferów finansowych na rzecz Polski. Polityki i budżet Unii Europejskiej są programowane w wieloletnim horyzoncie czasowym, obecny dotyczy lat 2007-2013, a na temat rozwiązań kolejnego rozpoczynającego się po roku 2013 okresu prowadzony jest ożywiony międzynarodowy dialog profesjonalno-naukowy. W opracowaniu przedstawiono: dotychczasowy przebieg dyskusji nad polityką regionalną Unii Europejskiej po roku 2013, rosnące znaczenie wymiaru terytorialnego, który obok wymiaru gospodarczego i społecznego zyskuje rangę traktatową, najważniejsze tezy przedstawionej przez Komisję Europejską jesienią 2008 roku Zielonej Księgi w sprawie spójności terytorialnej, wpływ kryzysu społeczno-gospodarczego na reformę europejskiej polityki spójności, a także inne ważne tematy dotyczące reformy europejskiej polityki regionalnej, takie jak zmiany klimatyczne, przebieg procesów demograficznych czy konsekwencje globalizacji.
EN
The paper concerns European regional policy, called also cohesion policy, which constitutes the second largest items of the EU budgetary spending and is the major source of financial transfers benefiting Poland. The Union’s policies as well as its budget are both long-term planned, with the current time span of 2007-2013. A heated debate is underway now, involving both scientists and professionals so as to develop solutions for the period of time after 2013. The research paper thus presents: the so-far course of discussion on the EU regional policy after 2013, growing importance of regional issue that along with economic and social ones are gaining importance to be covered by treaties, major theses in the Green Charter presented by the European Commission in autumn 2008 regarding regional cohesion, the impact of socio-economic crisis on reforming the European cohesion policy as well as other important matters concerning the European regional policy, such as: climate change, nature of demographic processes and consequences of globalisation.
PL
Celem tego opracowania było zilustrowanie znaczenia dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski europejskiej polityki spójności oraz ocenienie kierunków jej ewolucji, w kontekście stymulowania procesów rozwoju społeczno-gospodarczego. Opracowanie to składa się z czterech części zatytułowanych: (1) Skala finansowa interwencji strukturalnej Unii Europejskiej; (2) Dotychczasowe ukierunkowanie interwencji strukturalnej Unii Europejskiej; (3) Rozwiązania europejskiej polityki spójności na lata 2014-2020 oraz (4) Wnioski odnośnie ewolucji przyszłej polityki spójności Unii Europejskiej po roku 2020. Opisano konsekwencje nowej generacji polityki rozwojowej Unii Europejskiej dla jej państw członkowskich i regionów, związanej ze strategią Europa 2020. Tekst bazuje na doświadczeniach Polski po akcesji do Unii Europejskiej w roku 2004.
EN
Objective of this paper was to explore importance of European cohesion policy for socio-economic development of Poland and evolution of that policy in the context of stimulating socio-economic development processes. There are four parts of that study entitled: (1) financial scope of structural intervention of European Union; (2) previous orientation of European Union structural intervention; (3) European cohesion policy architecture for 2014-2020, and (4) future evolution of European cohesion policy after 2020. In presented study there is an extensive description of new generation of development policy in European Union and its consequences for member states and regions, related to the Europe 2020 strategy. Text is based on polish experiences after EU accession in 2004.
PL
Opracowanie to składa się, poza wstępem i zakończeniem, z trzech części merytorycznych. We wstępie przedstawiono najważniejsze założenia polityki strukturalnej Unii Europejskiej. W kolejnej części opracowania scharakteryzowano rozwój prac Wspólnoty służących zdefiniowaniu wymiaru terytorialnego Europy, realizowanych od czasu reformy Delorsa z roku 1988, uwzględniając konsekwencje wejścia w życie traktatu lizbońskiego i zapisy strategii Europa 2020. Następnie przedstawiono najważniejsze problemy negocjacyjne dotyczące polityki strukturalnej Unii Europejskiej po roku 2013. Czwartą część opracowania poświęcono najważniejszym wnioskom dla Polski, wynikającym z traktatowego charakteru spójności terytorialnej od 1 grudnia 2009 roku. W zakończeniu podkreślono znaczenie europejskiej polityki
EN
The paper, apart from introduction and conclusions, includes three subject-of-the-matter parts. The introduction presents major assumptions of the EU’s structural policy. The next part characterises the progress of the Community undertakings aimed to define the territorial dimension of Europe, pursued since the launch of the 1988 Delors reform, taking into consideration the consequences of the Lisbon Treaty implementation and provision of the Europe 2020 Strategy. Further in the paper the most important negotiation issues concerning structural policy of the EU after 2013 are presented. The fourth part focuses on the most significant conclusions for Poland resulting from the treaty based territorial cohesion since 1 December 2009. The conclusions underline the significance of structural policy for enhancing socio-economic growth of Poland.
EN
In first chapter are presented definitions of monitoring and evaluation and their role and importance in European regional policy. In second chapter key EU regulations concerning monitoring and evaluation in years 2000-2006 are characterised. In general regulations concerning structural funds in years 2000-2006 four articles covers that area. They are entitled: role of management authority, functioning of monitoring committees, monitoring indicators, finał and yearly reports. EU indicative proposals concerning methodology of monitoring and evaluation are also presented. In third chapter regulations of monitoring and evaluation of three pre-accession funds: Phare, ISPA and SAPARD are analysed. In fourth chapter most important conditions of monitoring system are shown. In fifth chapter key recommendations from experience of four EU member countries - France, Ireland, Germany are United Kingdom and shown. To presented paper also bibliography is attached.
XX
W artykule przedstawiono uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne dla polityki regionalnej w Polsce w okresie kolejnej perspektywy budżetowej Unii Europejskiej po 2020 roku, występujące zarówno w skali światowej, jak też w skali Unii Europejskiej. Podsumowano polskie doświadczenia we wdrażaniu europejskiej polityki spójności oraz związane z tym osiągnięcia gospodarcze, społeczne, przestrzenne, ale także środowiskowe, kulturowe, polityczne, a niekiedy nawet cywilizacyjne tej polityki. Podkreślono konieczność umacniania terytorialnego wymiaru w przyszłej polityce spójności. Wymieniono najważniejsze wyzwania polskiej polityki regionalnej w negocjowaniu przyszłej polityki spójności. Przedstawiono podstawowe wyzwania wewnętrzne dla polityki regionalnej w Polsce warunkujące dostosowanie jej do zmieniających się uwarunkowań globalnych i europejskich.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.