Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Actions against the Catholic Church in Polish People’s Republic till 1953

100%
Dziurok A.
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
|
2019
|
vol. 9
|
issue 2
PL
In the years 1944–1948, the authorities of communist Poland, for tactical reasons abstained from direct attacks on the Catholic Church. After the establishment of the authorities’ structures and once the political opposition and armed forces underground were defeated, systematic restriction on the influence of the Church begun. Back then, the Catholic Church was the only independent social institution in the country. What was attacked then was, among others, religious education in schools (religious education, crosses and catechists were removed from schools, Catholic education was limited), catholic organisations, charitable and care activities of the Church (at the beginning of 1950, the state took over “Caritas” and kindergartens, children’s homes, hospitals were taken from the Church) as well as publishing activities (Catholic press releases were being restricted). The repressions were hindered by the signature of the Church-State Agreement in April 1950. When in 1952, the activities aimed at the removal of religious education from schools were intensified, several dozens of theological seminaries were dissolved and some of the boarding-schools run by the Church were taken over, then Primate Stefan Wyszyński defined the relations between the Church and the State as a “state of emergency”.
2
Publication available in full text mode
Content available

Działalność prymasa Stefana Wyszyńskiego w perspektywie aparatu bezpieczeństwa

100%
Dziurok A.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2022
|
vol. 29
|
issue 1
258-269
EN
The functionaries of the security apparatus, who kept Primate Stefan Wyszyński under surveillance throughout his term in office, drew a simplified vision of his activities, reduced to the political and social sphere. They emphasized his anti-communist attitude, noting at the same time systematically “hostile” speeches. Attention was paid to his centralism and autocratic management of the Church, but at the same time he was perceived as a personality of great format, completely devoted to the Church. At the very end of his life, the security apparatus painted a slightly different picture of the Primate, pointing to his patriotism, ability to reach agreement and political sense.
PL
Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa, którzy inwigilowali prymasa Stefana Wyszyńskiego przez cały okres jego urzędowania, kreślili uproszczoną wizję jego działalności, zredukowaną do aktywności na płaszczyźnie politycznej i  społecznej. Podkreślali jego antykomunistyczne nastawienie, odnotowując przy tym systematycznie „wrogie” wystąpienia. Zwracano uwagę na centralizm i autokratyzm  w zarządzaniu Kościołem, ale równocześnie dostrzegano w nim osobowość wielkiego formatu oraz człowieka oddanego bez reszty Kościołowi. Pod sam koniec życia prymasa aparat bezpieczeństwa kreślił już nieco inny jego obraz, wskazując na jego patriotyzm, zdolność do porozumienia i polityczny rozsądek.
3
Publication available in full text mode
Content available

Struktury i kadry aparatu bezpieczeństwa zajmujące się rozpracowaniem zakonów na terenie województwa śląskiego/katowickiego w latach 1945–1989

100%
Dziurok A.
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
|
2020
|
issue 18
132-160
EN
This article presents the security apparatus structures and personnel conducting intelligence operations against religious orders in the voivodeship of Silesia/Katowice in 1945–1989. The analysis examines the personnel and structures tasked with activities aimed against religious orders at the voivodeship (regional) level, including special units within the voivodeship structures located in Częstochowa (1958–1975). The article contains three parts: a discussion of the structures in the voivodeship security apparatus in Katowice dealing with religious orders and their evolution over the years, followed by a discussion of the officers tasked with those activities, followed by a discussion of their backgrounds, education, ideological attitudes, party membership, family background and connections within the security apparatus.
PL
W artykule przedstawiono struktury aparatu bezpieczeństwa i funkcjonariuszy UB/SB podejmujących działania operacyjne wobec zakonów na terenie województwa śląskiego/stalinogrodzkiego/katowickiego w latach 1945–1989. Analizie poddano kadrę i struktury antyzakonne na szczeblu wojewódzkim, w tym specjalne komórki podlegające strukturom wojewódzkim z siedzibą w Częstochowie (w latach 1958–1975). Artykuł składa się z trzech części: na początku omówiono antyzakonne struktury wojewódzkiego aparatu bezpieczeństwa w Katowicach zmieniające się na przestrzeni lat, w drugiej części przybliżono funkcjonariuszy pracujących „po zagadnieniu zakonów”, w trzeciej scharakteryzowano to środowisko pod względem pochodzenia, wykształcenia, postawy światopoglądowej, aktywności partyjnej, tradycji rodzinnych i powiązań resortowych.
4

Działania aparatu bezpieczeństwa wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

100%
Dziurok A.
Roczniki Humanistyczne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 2: Historia. Zeszyt specjalny
37-57
PL
Katolicki Uniwersytet Lubelski w okresie Polski Ludowej znajdował się nieustannie pod kontrolą aparatu bezpieczeństwa. Rozpracowanie uczelni prowadzono w ramach spraw obiektowych o kryptonimie „Olimp”, a następnie „Ciemnogród”. Z uwagi na ponadregionalną rangę uniwersytetu działania operacyjne podejmowały nie tylko lubelskie struktury UB/SB, ale także centrala pionu antykościelnego. Niektóre zadania angażowały jednostki regionalne aparatu bezpieczeństwa na terenie całego kraju. UB/SB utrudniało awans naukowy pracownikom KUL-u uważanym za wrogów systemu, wspierało zaś lojalnych wykładowców. W ramach działań dezintegracyjnych skłócano kadrę profesorską ze sobą, pogłębiano niepewność co do dalszych losów szkoły, prowadzono działania kompromitujące niektórych wykładowców itd. Od 1949 r. systematycznie rozbudowywano sieć agenturalną, która w latach 80. liczyła kilkudziesięciu tajnych współpracowników (zarówno wykładowców, jak i studentów). Mimo długoletnich intensywnych działań aparatu bezpieczeństwa nie udało mu się podporządkować i spacyfikować środowiska KUL.
EN
The Catholic University of Lublin (KUL) in the period of People’s Republic of Poland was constantly under the control of the security apparatus (UB/SB). The surveillance on the university was conducted in frame of the object case code-named “Olimp” and then “Ciemnogród”. Due to supra-regional importance of the university, operational activities were undertaken not only by Lublin’s UB/SB structures but also by the headquarters of the anti-church division. Some tasks got regional units of the security apparatus involved in throughout the country. The UB/SB hindered scientific advancement of the KUL employees considered enemies of the system and supported loyal lecturers. As part of the disintegration efforts, university staff members were played off against professors, uncertainty surrounding further school fate was intensified, some teachers were compromising, etc. Since 1949, an agent network was systematically expanded, which in the 1980s included dozens of secret collaborators (both lecturers and students). Despite many years of intense security measures, the security apparatus failed to subdue and pacify the KUL environment.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.