Search results

1

„Gdybyśmy pojechali, byłaby to kompromitacja patriotyzmu polskiego”. Absencja Polaków na olimpiadzie w Antwerpii w 1920 r.

100%

Wolsza T.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

274-297

PL

W 1920 r. reprezentacja Polski zaplanowała debiut olimpijski podczas igrzysk w Antwerpii. Przygotowania do zawodów ruszyły już w 1919 r. Niestety wojna polsko-bolszewicka, która rozpoczęła się w lutym 1919 r., w zasadniczy sposób wpłynęła na kłopoty organizacyjne i finansowe Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich. Główne zawody przedolimpijskie polskich sportowców, w kilku dyscyplinach (np. jeździectwo, kolarstwo, lekkoatletyka, piłka nożna, strzelectwo, szermierka), odbyły się m.in. w Bydgoszczy, Krakowie, Lwowie i Warszawie oraz poza granicami kraju (tenisiści). 25 lipca 1920 r. Stefan Lubomirski – prezes Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich – wysłał do Belgii komunikat, w którym absencję w igrzyskach olimpijskich uzasadnił ciężką sytuacją militarną na froncie wojny polsko-bolszewickiej oraz postawą patriotyczną polskiej młodzieży, która pospieszyła z bronią w ręku do obrony ojczyzny. W dniu inauguracji olimpiady w Antwerpii 14 sierpnia 1920 r. pod Warszawą rozstrzygały się losy nie tylko Polski, lecz całej Europy. Sportowcy w niedalekiej przecież Belgii nie mieli wówczas pojęcia, że Armia Czerwona w dalszym planie założyła marsz na zachód, po „trupie Polski”. Nie ma najmniejszych wątpliwości, że zwycięstwo Wojska Polskiego na przedpolach Warszawy, w którego szeregach walczyli niedoszli olimpijczycy, uratowało wolność całej Europie.

2

Obraz życia politycznego w Jugosławii w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii – kluczowe zagadnienia (1945–1948)

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 1

PL

W artykule czytelnik odnajdzie poglądy emigracyjnych ekspertów z kręgów rządu RP na obczyźnie oraz publicystów i dziennikarzy prasy polskojęzycznej wydawanej na Wyspach Brytyjskich na temat czterech kluczowych wydarzeń politycznych z dziejów Jugosławii w latach 1945–1948: spór o Triest, wybory parlamentarne w 1945 r., dwa procesy pokazowe gen. Dragoljuba (Dražy) Mihailovicia i abpa Alojzije Stepinaca oraz konflikt jugosłowiańsko-sowiecki o dominację na Bałkanach. The article presents opinions of emigration experts from the circles of the Polish government-in-exile as well as journalists and commentators of the Polish-language press published in Great Britain about four momentous political events in the history of Yugoslavia in 1945–1948: (1) Trieste crisis, parliamentary election in 1945, two show trials of Gen. Dragoljub (Draža) Mihailović and archbishop Aloysius Viktor Stepinac, and the Yugoslav-Soviet conflict over domination in the Balkans.

3

Mąż stanu polskiej emigracji. Władysław Anders w latach 1945–1970

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 2

EN

In the article, I present five priorities related to the post-war activity of Gen. Władysław Anders. The most important were those concerning the future of the Polish Armed Forces in the West, operations of the Polish government-in-exile, the assessment of the situation in the international arena and Sovietised Poland, the Katyn crime, and the punishment of its perpetrators as well as a suitable commemoration of the Polish soldiers fallen in the Second World War.

PL

W artykule przedstawiono pięć priorytetów związanych z powojenną działalnością gen. Władysława Andersa. Najważniejsze dotyczyły przyszłości Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, działalności władz RP na emigracji, oceny sytuacji międzynarodowej i w sowietyzowanej Polsce, zbrodni katyńskiej i ukarania winnych jej popełnienia oraz godnego upamiętnienia polskich żołnierzy poległych w II wojnie światowej.

4

Dwa oblicza redaktora Władysława Litmanowicza

100%

Wolsza T.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2016

|

issue 14

PL

Artykuł poświęcony jest osobie Władysława Litmanowicza, oficera Armii Czerwonej i Wojska Polskiego oraz sędziego Wojskowego Sądu Rejonowego, a zarazem jednemu z ważniejszych powojennych działaczy szachowych. Działalność w strukturach Polskiego Związku Szachowego łączył z pracą dziennikarską w miesięczniku „Szachy” w latach 1950–1983. Miał jednak również drugie oblicze – sędziego Wojskowych Sądów Rejonowych w Krakowie, Kielcach i w Warszawie; sędziego surowego, który skazał na najwyższy wymiar kary 15 żołnierzy drugiej konspiracji oraz działaczy opozycji antykomunistycznej. Za działalność w stalinowskim wymiarze sprawiedliwości nigdy nie poniósł żadnej odpowiedzialności; przeciwnie, został odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi, jeszcze w latach 80. XX w.

EN

Władysław Litmanowicz, an officer of the Red Army and the Polish Army, a judge of the Military District Court, was also one of the most important post-war chess activists. He combined his activity in the Polish Chess Union with his journalistic work for the “Szachy” (Chess) monthly in 1950–1983. He was also the author of numerous valuable books on the history of chess game both in a Polish and international arena. Editor Władysław Litmanowicz had also a second nature – he was a judge of Military District Courts in Cracow, Kielce and Warsaw. He was a strict judge who sentenced to death fifteen soldiers of the second conspiracy for independence, and activists of the anti-communist opposition. He was never held responsible for his participation in the Stalinist judiciary, on the contrary, he was awarded with the highest state awards and recognitions as late as in the 1980s.

5

Od wrogości do akceptacji. Polsko-litewskie kontakty sportowe w dwudziestoleciu międzywojennym

100%

Wolsza T.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2020

|

vol. 55

|

issue 1

109-128

EN

In the first part of reflections, the reader will find information on the sports competitions of Polish sportspeople with the representatives of Czechoslovakia, Germany, and the Soviet Union, with due regard to the suspension of sports contacts for political reasons. The second part deals with the Polish-Lithuanian contacts in 1938–39 after the neighbouring countries established diplomatic relations.

PL

W pierwszej części rozważań czytelnik odnajdzie informacje na temat rywalizacji sportowej zawodników polskich z reprezentantami Czechosłowacji, Niemiec i Związku Sowieckiego, z uwzględnieniem aspektu zawieszenia kontaktów sportowych z powodów politycznych. Druga część traktuje o kontaktach polsko-litewskich w latach 1938–1939, po nawiązaniu przez sąsiadujące kraje stosunków dyplomatycznych.

6

Pasje sportowe legionistów w okresie pierwszej wojny światowej i w dwudziestoleciu międzywojennym

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2017

|

vol. 49

|

issue 2

PL

Artykuł traktuje o sportowych zainteresowaniach legionistów w latach I wojny światowej oraz o ich późniejszej działalności w różnych związkach i klubach sportowych. Niektórzy brali udział w zawodach rangi mistrzowskiej, z olimpiadami włącznie. Czołowi politycy II Rzeczypospolitej byli ponadto mecenasami imprez sportowych, zwłaszcza tych prestiżowych. Szczególnie dużym zainteresowaniem cieszyły się zawody hippiczne, piłka nożna i turnieje szachowe. The article deals with interests of legionaries in sports participation during World war I and their later activities in various sports associations and clubs. Some of them participated in sporting competitions on the championship level, including Olympic Games. Leading politicians of the Second Polish Republic acted as patrons of sporting events, especially those of high prestige. Especially popular were equestrian competitions, soccer, and chess tournaments.

7

Święto Niepodległości 11 listopada i inne święta narodowe w działalności propagandowej i edukacyjnej rządu RP na obczyźnie (lata czterdzieste i pięćdziesiąte XX w.)

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Artykuł traktuje o obchodach uroczystości świąt narodowych 3 Maja, 15 sierpnia i 11 listopada w warunkach polskiej Drugiej Wielkiej Emigracji. Chronologicznie uwzględniłem lata 1939–1956, od powołania do życia rządu RP we Francji, po wydarzenia w Polsce, które rozbudziły nadzieje Polaków na obczyźnie na demokratyzację kraju. W rozważaniach zwróciłem uwagę przede wszystkim na działalność rządu RP, z jednoczesnym odwołaniem się do niektórych inicjatyw prezydenta oraz partii, stronnictw politycznych i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. The article deals with the celebration of national days of 3 May, 15 August, and 11 November in the conditions of the second Polish “Great Emigration”. The chronological scope of the study covers the years from 1939 to 1956, i.e. from the establishment of the Polish government in France to the events in Poland that awakened hopes of Poles abroad of democratisation of the country. I focus primarily on actions of the Polish government with occasional references to some of the initiatives of the president as well as various associations, political parties and the Polish Armed Forces in the West.

8

Choroby i ich leczenie w stalinowskich więzieniach i obozach w Polsce w latach 1944–1956

100%

Wolsza T.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2017

|

issue 15

PL

Artykuł traktuje o opiece medycznej, w tym o rozwoju medycyny ludowej w warunkach więziennych w latach 1944–1956. Jej rozwój był spowodowany kilkoma problemami: niskim stanem higieny więźniów i powszechnie panującym brudem w zakładach karnych, brakiem szpitali i ambulatoriów oraz lekarstw i personelu medycznego, w końcu polityką komunistów wobec więźniów, w tym tzw. antypaństwowych (czyli więźniów politycznych, którzy stanowili około 30–35% wszystkich skazanych). Komunistom nie zależało na ich leczeniu. Choroby i dolegliwości, nieleczone, były jedną z kolejnych represji wobec uwięzionych w zakładach karnych, obozach pracy przymusowej i ośrodkach pracy więźniów. Diseases and their treatment in Stalinist prisons and camps in Poland in the years 1944–1956In post-war Stalinist prisons and labour camps in Poland (to 1956) several diseases and ailments were treated with the help of the so-called folk or traditional medicine. Inmates, with all means at their disposal, tried to treat themselves as efficiently as possible, for example curing scabies with their own urine, a toothache and scurvy with garlic, or hyperacidity with chalk and lime scratched off walls. They could also soothe the itching in infestation with lice and ailments in furunculosis. But they could do nothing in the case of epidemic of typhus, tuberculosis, and venereal diseases. Only in 1945 ca. five thousand inmates went down with typhus. In the labour camp of Świętochłowice– Zgodna at least 1855 inmates died of diseases. Surgeons, feldshers, and other medical personnel were helpless in the face of diseases and epidemics in prisons and camps. Medical treatment, when it was possible, was hampered by dirt, insects, chronic shortages of food and medicines. This was further enhanced by a small number of hospital beds, but first of all by insufficient number of medical staff. Only a handful of surgeons decided to treat inmates.

9

Od Sillamäe do Goli Otok. Obozy pracy przymusowej i NKWD w krajach nadbałtyckich, Europie Środkowo–Wschodniej i na Bałkanach po drugiej wojnie światowej. Skala zjawiska i codzienność

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 2

PL

From Sillamäe to Goli Otok. NKVD and Labour Camps in the Baltic countries, Central–Eastern Europe, and the Balkans after World War II. Scale of the Phenomenon and Daily LifeThe article considers the post–war history of several hundred labour and NKVD camps located in the Baltic states, Central–Eastern Europe, and the Balkans. After wartime hostilities came to an end these regions became subjected to the strict control of the Soviet NKVD and the communist regime in particular countries. The Stalinist administration of such penal institutions remained clearly discernible to 1953. The death of Joseph Stalin did not put an end to the history of the labour camps in the titular region: they continued to exist, although in an increasingly more lenient form and with lesser Soviet presence. The geographic area of the reflections encompasses two symbolic penal institutions: Sillamäe in Estonia, on the Baltic, and the infamous Naked Island (Goli Otok) off the Adriatic coast. The line running from Estonia to Yugoslavia resembled, in its simplest form, the course of the Iron Curtain separating Western Europe from the Soviet sphere of influence, which included the Baltic states, ultimately incorporated into the Soviet Union, as well as Poland, the German Democratic Republic, Czechoslovakia, Hungary, Romania, Bulgaria, and Yugoslavia. The author included information about the localisation of the camps, their sizes and living conditions, as well as the universally applied repression against the inmates.

10

Naukowe fascynacje profesora Jana Molendy

100%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 3

7-20

EN

Article is devoted to the scholarly achievement of one of the most outstanding Polish historians specialising in the political and social history of the late nineteenth and early twentieth centuries, with particular emphasis put on the paths leading to the independence of Poland.

PL

Artykuł dotyczy dorobku naukowego jednego z najwybitniejszych polskich badaczy zajmujących się historią polityczną i społeczną przełomu XIX i XX w., ze szczególnym uwzględnieniem dróg wiodących do niepodległości Polski.

11

Związki między polityką i sportem w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

100%

Wolsza T.

Kwartalnik Historyczny

|

2014

|

vol. 121

|

issue 2

PL

Links between Politics and Sport in the People’s Republic of PolandSport wyczynowy w polityce państwa 1944–1989 (Kraków 2012), a book by Artur Pasko, is the first successful Polish attempt at an examination of sport and politics in post-war Poland to 1989. The author referred to all-sided sources of assorted origin, with pride of place given to archival research and oral history sources. The publication is composed of six chapters, whose inner caesurae are political and sports events: 1946, 1949, 1956, 1970 and 1980. The years 1956 and 1980 refer to important political and sports episodes (Polish October ’56, the Olympic Games in Melbourne, the political crisis of 1980 and the Olympic Games in Moscow). In turn, the 1946 and 1949 caesurae denote essential moments in the history of sport, or rather the administration of physical culture, tourism, and military training. During this period, activists of the Polish Workers’ Party and, subsequently, the Polish United Workers’ Party devised a model of total control over competitive sport in Poland by entrusting it to trustworthy people with a communist lineage. The author discussed comprehensively a number of important motifs: the organisational structure and activists of such central institutions as the Polish Olympic Committee, the State Office of Physical Education and Military Defence, the Central Committee for Physical Culture, the Central Committee for Physical Culture and Sport, the Central Committee for Physical Culture and Tourism, the Polish Sport Federation and the Committee of Youth and Physical Culture; sport in the propaganda of People’s Poland; relations between the Polish Olympic Committee and the International Olympic Committee; amateur and professional sport in countries beyond the Iron Curtain, and the invigilation of sportsmen and activists by the special services of People’s Poland.

12

Najnowsze opracowania oraz wydawnictwa źródłowe o zbrodni katyńskiej. Polska edycja raportu komisji Raya Maddena

100%

Wolsza T.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2022

|

issue 19

263-280

EN

In this review article, the author presents the subject content of the three-volume publication of sources entitled Mord w lesie katyńskim (Murder in the Katyn Forest), which is the result of the work of the Ray Madden Committee appointed by the US Congress. The publication was competently prepared by Witold Wasilewski.

PL

W artykule recenzyjnym autor przedstawił zawartość merytoryczną trzytomowego wydawnictwa źródeł Mord w lesie katyńskim, które stanowiły efekt pracy komisji Raya Maddena powołanej przez Kongres USA. Publikacja ukazała się w kompetentnym opracowaniu Witolda Wasilewskiego.

13

Na białych Polaków obława. Uwagi na marginesie lektury

63%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2015

|

vol. 47

|

issue 1

244-253

14

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

38%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2015

|

vol. 47

|

issue 1

15

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

38%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2015

|

vol. 47

|

issue 2

16

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

38%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2015

|

vol. 47

|

issue 3

17

Instrukcja wydawnicza

32%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 3

18

Instrukcja wydawnicza

32%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 2

19

Instrukcja wydawnicza

32%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 1

20

Warunki prenumeraty

32%

Wolsza T.

Dzieje Najnowsze

|

2015

|

vol. 47

|

issue 1

Refine search results

41 Dzieje Najnowsze

3 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Kwartalnik Historyczny

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

1 2022

1 2021

7 2020

7 2019

5 2018

4 2017

6 2016

15 2015

1 2014

47 Wolsza T.

„Gdybyśmy pojechali, byłaby to kompromitacja patriotyzmu polskiego”. Absencja Polaków na olimpiadzie w Antwerpii w 1920 r.

Obraz życia politycznego w Jugosławii w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii – kluczowe zagadnienia (1945–1948)

Mąż stanu polskiej emigracji. Władysław Anders w latach 1945–1970

Dwa oblicza redaktora Władysława Litmanowicza

Od wrogości do akceptacji. Polsko-litewskie kontakty sportowe w dwudziestoleciu międzywojennym

Pasje sportowe legionistów w okresie pierwszej wojny światowej i w dwudziestoleciu międzywojennym

Święto Niepodległości 11 listopada i inne święta narodowe w działalności propagandowej i edukacyjnej rządu RP na obczyźnie (lata czterdzieste i pięćdziesiąte XX w.)

Choroby i ich leczenie w stalinowskich więzieniach i obozach w Polsce w latach 1944–1956

Od Sillamäe do Goli Otok. Obozy pracy przymusowej i NKWD w krajach nadbałtyckich, Europie Środkowo–Wschodniej i na Bałkanach po drugiej wojnie światowej. Skala zjawiska i codzienność

Naukowe fascynacje profesora Jana Molendy

Związki między polityką i sportem w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Najnowsze opracowania oraz wydawnictwa źródłowe o zbrodni katyńskiej. Polska edycja raportu komisji Raya Maddena

Na białych Polaków obława. Uwagi na marginesie lektury

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

Informacja dla autorów „Dziejów Najnowszych”

Instrukcja wydawnicza

Instrukcja wydawnicza

Instrukcja wydawnicza

Warunki prenumeraty