Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Z dziejów rywalizacji łaciny i języka ojczystego w szesnastowiecznej Francji

100%
Jaroszewska T.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
1999
|
vol. 039
FR
L’article présente les principales circonstances historiques de la lutte pour l’émancipation du français au XVI' siècle: développement du sentiment national, conscience grandissante du rôle politique de la langue, inquiétude devant la concurrence de l’italien, tentatives de la valorisation du français par l’établissement de sa généalogie grecque. Quand au milieu du siècle Du Bellay met sur le même niveau le latin et le français, il fait un acte révolutionnaire, s’opposant aux opinions bien établies sur le caractère barbare des idiomes vernaculaires et leur position très basse dans la hiérarchie des langues. Pour rendre le français capable de rivaliser avec le latin, les humanistes tentent des voies diverses: l’enrichissement du lexique, la constitution de la grammaire, la normalisation orthographique. Pour la première fois dans l’histoire on voit apparaître une série des traités grammaticaux où le français, jusqu’ici considéré comme impossible à codifier, fait l’objet d ’une réflexion théorique autonome. Dans l’orthographe la première génération des grammairiens réussit à instaurer la plupart des signes de ponctuation et diacritiques modernes. C’est dans les domaines de la médecine et de l’Eglise que l’extension du français provoque les polémiques les plus fortes et le débat sur les limites de la vulgarisation des textes scientifiques et religieux. L’enseignement reste un bastion du latin, malgré les expériences isolées de Ramus ou de Forcadel. L’émancipation du français a été favorisée par les progrès de l’imprimerie et l’appui des derniers Valois. L’ordonnance de Villers-Cotterêts a définitivement éliminé le latin des actes juridiques du Royaume.
2
Publication available in full text mode
Content available

Matériaux pour l’histoire du vocabulaire théâtral et littéraire français au XVI' siècle. Nouvelles datations

100%
Jaroszewska T.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
1999
|
vol. 039
PL
W artykule zawarto nowe materiały z dziedziny francuskiego słownictwa teatralnego i literackiego szesnastego wieku. Okres ten należy do najmniej zbadanych przez historyków języka. Potwierdza to analiza wydanego przed trzema laty dwutomowego słownika, Dictionnaire historique de la langue française, który opracowała, pod kierunkiem Alain Reya, redakcja serii leksykograficznej Le Robert. Celem autorów jest przedstawienie najnowszego stanu badań dotyczących zarówno etymologii, jak i najważniejszych etapów historii współcześnie istniejącego słownictwa francuskiego. To pierwsze tego typu dzieło, które służyć może nie tylko specjalistom, ale i szerszemu gronu czytelników. Jednak informacje o słownictwie szesnastowiecznym wymagają wielu sprostowań i uzupełnień. Znaczną ich część autorzy zaczerpnęli z pierwszych 14 tomów Trésor de la langue française. Zebrana w artykule dokumentacja i komentarze leksykalne uzupełniają lub korygują dane 25 haseł tych dwóch najnowszych słowników języka francuskiego. Znalezione w wyniku własnych lektur autorki materiały zmieniają w stopniu niekiedy bardzo znacznym historię omawianych słów, a co za tym idzie, obraz szesnastowiecznego słownictwa teatralnego i literackiego. W wielu przypadkach przesunięto daty pierwszych zaświadczeń słów: acteur, w znaczeniu ‘aktor’, o około 160 lat wcześniej od roku podanego przez oba słowniki, auteur tragique o przeszło 100 lat wcześniej, comique, ‘autor komedii’, o ponad 40 lat, tragique, ‘autor tragedii’, o około 140 lat, itd. Wiele nowych danych dostarczyły tłumaczenia klasyków (m. in. komedii Terencjusza), w zbyt małym stopniu wykorzystywane przez leksykografów, choć, jak wiadomo, odegrały one dużą rolę w kształtowaniu nowoczesnego języka francuskiego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.