Search results

1

Ze zbioru kazań skrzatuskich – Kazanie na IX niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego (Dom. IX. p: P.)

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2021

|

vol. 9

61-77

PL

Artykuł jest kontynuacją publikacji tekstów kazań (homilii), prawdopodobnie z XIX w., znajdujących się w zasobie Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. Wcześniejsze opracowania znajdują się w archiwalnych numerach Rocznika Skrzatuskiego. Homilia zatytułowana Dom. IX p: P. odnosi się w do perykopy ewangelicznej Łk 19,41–47b., która w Mszale Rzymskim Piusa V przeznaczona jest na niedzielę IX po uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Zwięzłość treści, potoczny styl pisania (interpunkcja oparta głównie o przecinki), prostota języka zaczerpniętego z Biblii i z codziennego doświadczenia słuchaczy świadczą o tym, że mamy do czynienia ze szkicem kaznodziejskim. Interpretując znaczenie obrazu Jezusa płaczącego nad Jerozolimą, kaznodzieja widzi w nim opis stanu duszy zamkniętej na łaskę Boga. Człowiek niezdolny do osiągnięcia swojego ostatecznego przeznaczenia bez pomocy Boga jednak odrzuca Jego dobroć. Dokonuje jeszcze gorszego przestępstwa, gdyż marnuje przelaną Krew Boga. Opłakany stan duszy można naprawić przez posłuszeństwo dobrym natchnieniom (Ducha Świętego). Smutny los mieszkańców Jerozolimy, nad którymi Jezus zapłakał, ma być na zawsze przestrogą, aby nie popełniać tego samego błędu. A godność dziecka (syna) Bożego i współdziedzica Jezusa Chrystusa w wieczności ma być zachętą do podjęcia nawrócenia.

EN

The article is a continuation of the publication of sermons (homilies), probably from the 19th century, kept in the resources of the Archives of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese. Earlier studies are included in the archival issues of Rocznik Skrzatuski. A homily entitled Home. IX p: P. refers to the pericope Lk 19:41–47b., which is intended for Sunday IX after the Solemnity of Pentecost in the Roman Missal of Pius V. The brevity of the content, the colloquial style of writing (punctuation based mainly on commas), the simplicity of the language taken from the Bible and from the everyday experience of the audience prove that we are dealing with a preacher’s sketch. Interpreting the meaning of the image of Jesus weeping over Jerusalem, the preacher sees in it a description of the state of the soul closed to God’s grace. The man is unable to reach his final destiny without God’s help, however, rejects his goodness. He is committing an even worse crime because he wastes the shed Blood of God. The deplorable condition of the soul can be repaired by obedience to Good inspiration (the Holy Spirit). The sad fate of the people of Jerusalem, over whom Jesus wept, is to be a forever warning not to make the same mistake. And the dignity of a child (son) of God and joint-heir of Jesus Christ in eternity is to be an invitation to conversion.

2

Kazania z archiwum w Skrzatuszu

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2015

|

vol. 3

95-108

PL

Znajdujące się w zbiorach Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej rękopisy siedmiu kazań (w j. niemieckim tzw. Schütterlin) z XIX w. pochodzą z archiwum parafii i sanktuarium maryjnego w Skrzatuszu, wówczas znajdującego się w granicach arch. poznańskiej. Artykuł jest próbą odczytania i przetłumaczenia na j. polski tekstu najkrótszego z nich. Jest to kazanie katechetyczne „o modlitwie” na piątą niedzielę po Wielkanocy (Dominica quinta post Pascha), gdy czytana była ewangelia z J 16. Na treść kazania składa się w pierwszej części rozważanie o modlitwie „w imię moje” z J 16, w drugiej to w podobnym stylu wyjaśnienie wersetów Ojcze nasz. Rękopis nieznanego autora jest świadectwem kaznodziejstwa katechetycznego XIX w.

EN

The manuscripts of the seven sermons (in German called Schütterlin) in the Archives of the Diocese of Koszalin-Kolobrzeg come from the nineteenth century. The manuscripts come from the archives of the parish and the shrine of the Virgin Mary in Skrzatusz then located within the Archdiocese of Poznań. The article is an attempt to decrypt and to translate into Polish the text of the shortest manuscript. It is a catechetical sermon on a prayer for the fifth Sunday after Easter (Dominica Quinta post Pascha) when the gospel reading was taken from the John 16. The content of the sermon is composed of two parts. The first part contains meditation on prayer “in my name” John 16 and the second part explains in a similar style the verses of Our Father. The manuscript of an unknown author is a testament to the catechetical preaching in the nineteenth century.

3

In die alte heimat – o pielgrzymowaniu niemieckich katolików do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w relacjach Johannesbote (cz. I)

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2014

|

vol. 2

37-52

4

Ambony skrzatuskie

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2020

|

vol. 8

53-80

PL

Przedmiotem artykułu są dwie ambony znajdujące się w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu. Świątynia została w 2019 r. podniesiona decyzją Stolicy Apostolskiej do godności bazyliki. Jest to okazja, aby przybliżyć czytelnikowi wiedzę o miejscach głoszenia słowa Bożego w historii i współcześnie w sanktuarium. Analiza konstrukcji, kształtu i ikonografii zabytkowej, barokowej kazalnicy prowadzi do wniosku, że w wyniku prac renowacyjnych doszło do zmian w kolorystyce i niezrozumiałych przemieszczeń figur zdobiących kazalnicę, mających wpływ na jej wymowę teologiczną. Nowa ambona, wykonana w 2013 r., jest dobrze zaprojektowanym „stołem” słowa Bożego obok ołtarza („stołu eucharystycznego”), ale pozbawiona artystycznej symboliki. Znajomość zagadnień historycznych, formalnych, architektonicznych i ikonograficznych omawianych ambon daje wiedzę o kulturze wnętrz sakralnych północnej Wielkopolski i diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w historii, zwłaszcza po Soborze Trydenckim w XVII i XVIII w. i po Soborze Watykańskim II.

EN

The subject of the article are two pulpits located in the shrine of Our Lady of Sorrows in Skrzatusz. The temple was raised in 2019 by the decision of the Holy See to the status of a basilica. It is an opportunity to bring closer to the reader the knowledge about the places of proclaiming the Word of God in history and today in the sanctuary. The analysis of the construction, shape and iconography of the historic Baroque pulpit leads to the conclusion that as a result of renovation works, there were changes in the color and incomprehensible displacements of the figures adorning the pulpit, affecting its theological significance. The new pulpit, made in 2013, is a well-designed “table” of God’s Word next to the altar (“Eucharistic table”), but devoid of artistic symbolism. Knowledge of the historical, formal, architectural and iconographic issues discussed in the pulpit gives knowledge about the culture of sacred interiors in Wielkopolska (northern Greater Poland) and the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in history, especially after the Council of Trent in the 17th and 18th centuries and after the Second Vatican Council.

5

Duchowi przewodnicy niemieckich katolików w pielgrzymkach do Skrzatusza w relacjach Johannesbote

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2017

|

vol. 5

91-106

PL

W artykule poddano analizie wspomnienia pielgrzymów przybywających do sanktuariów maryjnych w Skrzatuszu i Rokitnie oraz do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w latach 1983–2013 i drukowanych w tym czasie w czasopiśmie katolików prałatury Johannesbote. Do całości obrazu świadectw pielgrzymowania należą nie tylko osobiste, wewnętrzne, religijne przeżycia. Są one bardzo mocno związane z bolesną przeszłością wojenną i skomplikowanymi relacjami polsko-niemieckimi. Ważną rolę w kształtowaniu postaw katolików niemieckich nie tylko w wierze, ale i w relacjach z Polakami, w przepracowaniu ciężaru historii, odgrywają duchowni. Konkretne postaci biskupów i kapłanów to również wypędzeni dzielący los swoich wiernych do końca ich życia. Są to świadectwa wdzięczności katolików za życie wiary, sakramenty i pomoc w budowaniu nowej tożsamości w powojennej historii.

EN

The article analyzes the memories of pilgrims coming to the Marian shrines in Skrzatusz and Rokitno and to the former Free Prelature of Pila (Piła) in the years 1983–2013. These were printed in the same time in the Prelature’s journal Johannesbote. The whole picture of pilgrimage testimonies consists of not only their personal, internal, and religious experiences. They are tightly connected with the painful war history and complicated Polish-German relations. The clergy plays an important role in shaping the attitudes of German Catholics not only in sole faith, but also in relations with Poles, in the overwork of their common history. We can read of some concrete figures of bishops and priests who were also expelled, sharing the fate of their faithful for the rest of their lives. These are testimonies of gratitude of Catholics for their faithful life, the sacraments received, and for help to build a new identity in their postwar history.

6

O zniesławianiu i oszczercach – Kazanie skrzatuskie na „Sześćdziesiątnicę”

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2022

|

vol. 10

65-85

EN

The article is a presentation of a preaching text from the archives of the Skrzatusz parish in German, with a translation into Polish, probably from the 19th century. An archival manuscript is more of a sermon or a preaching sketch than a homily to the gospel according to St. Luke (Lk 8:4–15), Sexagesima Sunday (“Sixty-ninth” – according to the calendar before the 1970 liturgical reform). The subject of the sermon is the sin of defamation (slander) and absolution from it. The rocky ground in the parable of the sower is the soul of the slanderer, often unable to repair the harm done by defamation of others. The text of the manuscript with a strong didactic, moralizing, more catechetical than kerygmatic accent, is a call to conversion from the sin of slander.

PL

Artykuł jest prezentacją kolejnego tekstu kaznodziejskiego z archiwum parafii Skrzatusz w języku niemieckim, z tłumaczeniem na język polski, prawdopodobnie z XIX w. Archiwalny manuskrypt jest bardziej kazaniem lub szkicem kaznodziejskim niż homilią do Ewangelii według św. Łukasza (Łk 8,4–15), na niedzielę Sexagesima („Sześćdziesiątnica” – według kalendarza sprzed reformy liturgicznej w 1970 r.). Tematem kazania jest grzech zniesławienia (oszczerstwa) i rozgrzeszenia z niego. Ziemią skalistą z przypowieści o siewcy jest dusza oszczercy, często niezdolna do naprawienia szkód wyrządzonych przez zniesławienie innych. Tekst z mocnym akcentem dydaktycznym, moralizatorskim, bardziej katechetycznym niż kerygmatycznym, jest wezwaniem do nawrócenia z grzechu oszczerstwa.

7

In die alte Heimat – o pielgrzymowaniu niemieckich katolików do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w relacjach Johannesbote (cz. II)

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2016

|

vol. 4

79-104

PL

Artykuł analizuje relacje z pielgrzymek katolików byłej Wolnej Prałatury Pilskiej, dziś mieszkających w Niemczech, do sanktuarium w Skrzatuszu w latach 1983–1999. Wspomnienia były drukowane w czasopiśmie katolików prałatury Johannesbote, wydawanym od 1948 r. Treść relacji pozwala odkryć mało znane historie ludzi wypędzonych ze swojej ojczyzny, ale też ich zmagania w budowaniu nowej tożsamości. Bardzo ważną rolę odgrywa w tym procesie wiara, w tym pobożność maryjna, tak wyraźnie obecna pielgrzymkach do sanktuarium. Lata po przełomie 1989 r. otworzyły nowe możliwości kontaktów i budowania pojednania niemiecko-polskiego we wspólnocie Kościoła. Obraz, jaki się wyłania z publikacji, nie ukrywa rzeczy przykrych, ale przede wszystkim jest świadectwem wielkiej pracy duszpasterskiej. Owocem tego jest mocna wiara, radość, nowe spojrzenie na trudne losy ludzi II wojny światowej i historię powojenną.

EN

The article analyzes the reports from the pilgrimages of the Catholics from the former Free Prelature of Pila (Roman Catholic Territorial Prelature of Schneidemühl), now living in Germany, to the shrine in Skrzatusz in the years 1983–1999. These memories were printed in the Prelature’s journal Johannesbote, issued since 1948. The content of the reports allows to discover not only little-known stories of people driven from their homeland but also their struggle to build a new identity. Marian devotion, so clearly present at the pilgrimages to the shrine, plays a very important role in this process. Years after the breakthrough of 1989 opened the new opportunities for the relations and for the building of the German-Polish reconciliation in the Church community. The picture that emerges from the publication does not hide unpleasant things but above all this is a testimony to the to the great pastoral work. The result of this work is a strong faith, joy and new insight into the difficult fate of the people during World War II and in post-war history.

8

Ze zbioru kazań skrzatuskich – Kazanie na VI niedzielę po Wielkanocy

100%

Zadarko K.

Rocznik Skrzatuski

|

2019

|

vol. 7

57-75

PL

Opracowanie jest kontynuacją badania tekstów niemieckojęzycznych rękopisów kaznodziejskich z XIX w. odnalezionych w archiwum sanktuarium skrzatuskiego. Analizowane kazanie na szóstą niedzielę po Wielkanocy (VI. Sontag nach Ostern), a właściwie ze względu na zwięzłość – szkic kaznodziejski, jest napisane w formie homilii do perykopy Ewangelii św. Jana (15,26–16,4), zasadniczo do jej pierwszych dwóch wersetów o obietnicy Jezusa zesłania Pocieszyciela – Ducha Świętego. Treść homilii o bardzo prostej i przejrzystej strukturze (dwie części z trzema elementami każda) jest adresowana do katolika w parafii. Wiara w działanie Ducha Świętego w Kościele przez wieki zachęca do dawania świadectwa wierze dziś. Powinno się to dokonywać przez nauczanie chrześcijanina w środowisku domowym („apostoł w swoim środowisku”), a nawet w gospodzie wobec prowadzących spory religijne, przez zgodność wyznawanej wiary z czynem („wiara bez uczynków jest martwa, a uczynki bez wiary są jak drzewo bez korzenia”), walkę z wadami (zazdrość, pijaństwo, cudzołóstwo, skąpstwo, lichwiarstwo, mściwość, niecierpliwość) i świętość życia w miłości Boga, bliźniego i nieprzyjaciół oraz na końcu życia przez „świętą śmierć”.

EN

The article is a continuation of the study of German-language manuscript texts from the 19th century, found in the archives of the Skrzatusz sanctuary. The analyzed sermon on the sixth Sunday after Easter (VI. Sontag nach Ostern), or rather because of the brevity – the homiletic preaching, is written in the form of a homily to the words of the Gospel of Saint John (15,26–16,6,4), basically to its first two verses about the promise of Jesus to send the Comforter – the Holy Spirit. The content of a homily with a very simple and transparent structure (two parts with three elements each) is addressed to believers in the parish. Faith in the work of the Holy Spirit in the Church for centuries encourages them to give witness of faith. This should be done by teaching the brothers in the home environment (“the apostle in his environment”), and even in the pub towards religious disputes, by the compability of his faith with works (“faith without works is dead, and works without faith are like a tree without a root”), fight against moral defects (jealousy, drunkenness, adultery, miserliness, usury, vengefulness, impatience) and the sanctity of life in the love of God, neighbor and enemies and finally through “holy death”.

Refine search results

8 Rocznik Skrzatuski

1 2022

1 2021

1 2020

1 2019

1 2017

1 2016

1 2015

1 2014

8 Zadarko K.

Ze zbioru kazań skrzatuskich – Kazanie na IX niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego (Dom. IX. p: P.)

Kazania z archiwum w Skrzatuszu

In die alte heimat – o pielgrzymowaniu niemieckich katolików do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w relacjach Johannesbote (cz. I)

Ambony skrzatuskie

Duchowi przewodnicy niemieckich katolików w pielgrzymkach do Skrzatusza w relacjach Johannesbote

O zniesławianiu i oszczercach – Kazanie skrzatuskie na „Sześćdziesiątnicę”

In die alte Heimat – o pielgrzymowaniu niemieckich katolików do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w relacjach Johannesbote (cz. II)

Ze zbioru kazań skrzatuskich – Kazanie na VI niedzielę po Wielkanocy