Search results

1

Edward Forbes (1815–1854) – kreacjonista, który przyczynił się do rozwoju ewolucjonizmu

100%

Malec G.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2016

|

vol. 61

|

issue 2

33–55

EN

Charles Darwin’s On the Origin of Species appeared in bookshops in 1859. The history of the publication has been discussed in many publications. It is often stressed that Darwin had decided to publish the theory after reading a letter from Alfred Russel Wallace, who independently drew similar conclusion. However, in a detailed investigation into the history of evolutionism, contribution of Edward Forbesto making the theory public should also be acknowledged. This less known to the contemporaries British naturalist had died (at the age of 39) before Darwin’s opus magnum was published. Forbes’ premature death was considered a great tragedy for the world of natural science. He was a creationist and stated that the paleontological data unambiguously indicate that the new species are not the result of transmutation but are God’s creation. The aim of this publication is to present Forbes’ contribution to the development of the theory publically criticized by him.

2

Kiedy Darwin stracił wiarę w Boga?

100%

Malec G.

Diametros

|

2016

|

issue 48

38-54

PL

Przedmiotem artykułu jest próba określenia możliwie precyzyjnej daty, kiedy Karol Darwin, angielski przyrodnik i ewolucjonista, stracił wiarę w Boga. Darwin w pierwszym okresie życia był bez wątpienia teistą. Autor twierdzi, że pierwsze wątpliwości związane z istnieniem dobrego Stwórcy pojawiły się u Darwina w czasie podróży dookoła świata na okręcie HMS Beagle. Po powrocie do Anglii przyrodnik intensywnie pracował nad swoimi notatnikami, w których zapisał, że moralność jest skutkiem pokoleniowego przekazywania użytecznych zachowań, a wiara w istnienie Boga jest jedynie konsekwencją religijnego wychowania. Autor utrzymuje, że na przełomie lat 30. i 40. Darwin posiadał już bardzo poważne wątpliwości związane z prawdziwością doktryny chrześcijańskiej. Ostatecznie utracił on wiarę po śmierci ukochanej córki Annie – 23 kwietnia 1851 roku.

EN

This article is an attempt to define the exact date of Charles Darwin’s loss of faith in God. The English naturalist and evolutionist in his early stages of life was definitely a theist. The author claims that the first doubts concerning the Creator’s existence appeared on board of the HMS Beagle. After returning from his expedition, Darwin dedicated himself to the work on the notes he collected. In these notes Darwin claimed that morality is nothing more than useful behavior transmitted by generations and faith is only an effect of a religious upbringing. According to the author, at the turn of the 1830s. and 1840s. Darwin had already had serious doubts concerning the truthfulness of the Christian doctrine. Finally, Darwin lost his faith after the death of his beloved daughter on 23 April 1851.

3

Ewolucjonizm przed Darwinem: Matthew, Blyth, Wallace

100%

Malec G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2015

|

vol. 12

83-108

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza tekstów opublikowanych przed pierwszym wydaniem książki Darwina O powstawaniu gatunków, czyli o utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt. Autorzy tych tekstów to Patrick Matthew (1831), Edward Blyth (1835) i Alfred Russel Wallace (1855). Nie były one dotychczas przedmiotem szerszego zainteresowania polskich uczonych, a należy je uznać za istotne w historii teorii ewolucji.

EN

The main aim of this article is the analysis of the papers which had been published before the first publication of Darwin’s On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life. The authors of these publications are Patrick Matthew (1831), Edward Blyth (1835), and Alfred Russel Wallace (1855). So far, these texts were scarcely an object of interest of Polish scholars but are important in the history of the theory of evolution.

4

There Is No Darwin’s Greatest Secret

100%

Malec G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2015

|

vol. 12

325-331

EN

Review of: Mike Sutton, Nullius in Verba: Darwin’s Greatest Secret, Thinker Media [First Digital Edition], Kindle Edition 2014.

5

„Wzniosły jest pogląd, że Stwórca…ˮ, czyli łapówka Darwina dla chrześcijan

100%

Malec G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

187-204

PL

Pod koniec 1859 roku na półkach angielskich księgarni ukazała się najbardziej rewolucyjna książka w historii biologii. Jej autor, Karol Darwin, podważył pogląd o niezmienności gatunków i twierdził, że życie na Ziemi rozwija się pod wpływem procesów czysto przyrodniczych. Książka Darwina miała sześć wydań, do których wprowadzał on pewne zmiany. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest przeformułowanie ostatniego stwierdzenia z pierwszego wydania O powstawaniu gatunków, do którego angielski przyrodnik dodał wzmiankę o Stwórcy. Choć w opinii niektórych komentatorów miało to świadczyć o akceptacji nadnaturalistycznego pochodzenia życia, to w rzeczywistości była to jedynie swoista zagrywka taktyczna Darwina w celu złagodzenia kontrowersyjnego wydźwięku książki, który mógł utrudnić przyjęcie teorii ewolucji drogą doboru naturalnego. Innym powodem, dla którego przyrodnik zdecydował się złagodzić wyraz swojej książki, mogła być chęć uspokojenia żony, jako że obawiała się ona o jego zbawienie i ich wspólny pobyt w raju.

EN

At the end of 1859, the most revolutionary book in the history of biology began appearing in English bookshops. Its author, Charles Darwin, called into question the idea of the permanence of species and claimed that life on earth evolves by purely natural processes. Darwin’s book had six editions, each of which included changes by the author. One of the best-known examples is the rephrasing of the last statement from the first edition of On the Origin of Species, to which the English naturalist added a mention about the Creator. Although in some of the commentators’ opinions this was a sign of the acceptance of the supernatural origin of life, it was, in fact, Darwin’s thoughtful strategy to diminish the controversial overtone of his book, which might cause problems with acceptance of his theory of evolution by natural selection. The other reason for mitigating the ideas stated in the book might have been the will to calm down his wife, who feared for Darwin’s salvation and their common stay in Eden.

6

Naturalizm metodologiczny w sporze ewolucjonizmu z kreacjonizmem w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda

100%

Malec G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2012

|

vol. 9

131-154

PL

Spór ewolucjonizmu z kreacjonizmem trwa od dawna. Podstawą tego sporu jest różne rozumienie nauki wśród ewolucjonistów i kreacjonistów. Dla tych pierwszych nauka jest przedsięwzięciem naturalistycznym. Twierdzenia, które wychodzą poza wyjaśnienia naturalistyczne, traktowane są jako nienaukowe. Na tej podstawie argumentuje się, że kreacjonizm nie może uzyskać statusu pełnoprawnej teorii naukowej. Pogląd taki jest popularny wśród naukowców, ale nie wśród niektórych filozofów nauki. Jednym z nich był Paul K. Feyerabend, który argumentował na rzecz anarchizmu metodologicznego - poglądu, że rozwój w nauce jest możliwy tylko w przypadku zniesienia rozmaitych ograniczeń metodologicznych. Kreacjonizm, w tym ujęciu, zyskuje miano teorii alternatywnej. Teorii, która dostarcza zewnętrznych standardów krytyki i która nie powinna być a priori skreślana na podstawie założeń metodologicznych.

EN

The evolution-creation controversy has last for a long time. At its core is the fact that evolutionists and creationists have different understandings of science. For the former science is a naturalistic enterprise. Explanations that go beyond the naturalistic ones are considered to be unscientific. On that basis it is claimed that creationism cannot be legitimate science. That point of view is widely popular among scientists but not among some of the philosophers of science. One of them was Paul K. Feyerabend who supported the idea of methodological anarchism according to which scientific progress is possible only when a number of methodological limitations be abrogated. In this light creationism is viewed as an alternative theory which provides external criticism and should not be a priori excluded on methodological grounds.

Refine search results

4 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Diametros

1 Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

2 2016

2 2015

1 2014

1 2012

6 Malec G.

Edward Forbes (1815–1854) – kreacjonista, który przyczynił się do rozwoju ewolucjonizmu

Kiedy Darwin stracił wiarę w Boga?

Ewolucjonizm przed Darwinem: Matthew, Blyth, Wallace

There Is No Darwin’s Greatest Secret

„Wzniosły jest pogląd, że Stwórca…ˮ, czyli łapówka Darwina dla chrześcijan

Naturalizm metodologiczny w sporze ewolucjonizmu z kreacjonizmem w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda