Search results

1

Lutra nauczanie o usprawiedliwieniu jako imputatio i deificatio

100%

Porada R.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2018

|

issue 13

109-127

EN

The article presents Martin Luther's teaching on justification in the context of its soteriological and anthropological consequences, which at least on the verbal level are defined by the terms imputatio and deificatio. The basic presentation of the main aspects of this teaching is preceded by an outline of the historical background of its formation, where both the dispute over indulgences and the mystical inspirations of Luther's theology played a significant role. The Wittenberg Reformer comprehended justification both as attributing to the believer the righteousness of Christ and as a close union with Him. This unity, whose image is marriage, consists in the commercium sacrum between man and Christ. The participation of a believer in the righteousness of Christ manifests itself as a kind of "transition" into Christ. In this sense, the existence of the justified person becomes an "ecstatic" existence, extra se, that is in God, resulting as a new – divinized (vergottet) – life.

DE

Der Artikel behandelt die Lehre Luthers über die Rechtfertigung im Kontext ihrer soteriologischen und anthropologischen Konsequenzen, welche auf der verbalen Ebene in den Begriffen imputatio und deificatio widergegeben werden. Dem Hauptteil über die wichtigsten Aspekte dieser Lehre wird eine Skizze ihrer historischen Hintergründe vorangestellt, in denen eine wichtige Rolle sowohl im Streit über die Ablässe als auch die mystischen Aspirationen von Luthers Theologie genannt wird. Der Wittenberger Reformator verstand die Rechtfertigung sowohl als die Zuschreibung der Gerechtigkeit Christi an den Glaubenden und auch als eine innige Vereinigung mit Christus. Diese Einheit, die im Bild der Ehe wiedergegeben wird, besteht in commercium sacrum zwischen dem Menschen und Christus. Die Teilnahme des Glaubenden an der Gerechtigkeit Christi offenbart sich also als seine Art „Durchgang” in Christus. In diesem Sinn wird die Existenz des Glaubenden zu einer „ekstatischen Existenz“, extra se, also in Gott, was sich in einem neuen, vergöttlichten (vergottetem) Leben zeigt.

PL

Artykuł prezentuje nauczanie Marcina Lutra na temat usprawiedliwienia w kontekście jego soteriologicznych i antropologicznych konsekwencji, które na poziomie werbalnym wyznaczają pojęcia imputatio i deificatio. Zasadniczą prezentację głównych aspektów tego nauczania poprzedza szkic historycznego tła jego sfomułowania, gdzie istotną rolę odgrywał zarówno spór o odpusty, jak i mistyczne inspiracje teologii Lutra. Wittenberski Reformator ujmował usprawiedliwienie zarówno jako przypisanie wierzącemu sprawiedliwości Chrystusa, jak i ścisłe zjednoczenie z Nim. Owa jedność, której obrazem jest małżeństwo, polega na commercium sacrum między człowiekiem a Chrystusem. Uczestnictwo wierzącego w sprawiedliwości Chrystusa objawia się więc jako rodzaj „przejścia” w Chrystusa. W tym sensie egzystencja usprawiedliwionego staje się egzystencją „ekstatyczną”, extra se, czyli w Bogu, skutkując tym samym nowym – przebóstwionym (vergottet) – życiem.

2

Dialogical Catholicity of the Church

100%

Porada R.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

103-115

PL

Katolickość Kościoła wyznają niemal wszystkie Kościoły w chrześcijańskim Credo. W wyniku jednak historycznych podziałów w obrębie chrześcijaństwa ten atrybut Kościoła przyjął nierzadko konfesyjne, zawężające interpretacje. Działania ekumeniczne zmierzają do przywrócenia katolickiej pełni, a zatem rozumienie katolickości czy też katolickiej pełni Kościoła musi pozostawać w ścisłym związku z rozumieniem ekumenizmu. W artykule podejmuje się próbę uzasadnienia tezy, że katolickość Kościoła ze swej natury ma wymiar dialogiczny. Wynika on ze stałego napięcia między wielością kościelnych tożsamości a jednością jednego ludu Bożego jako celu ekumenizmu. Ekumeniczna droga nie pomija jednak specyfiki konfesyjnej tożsamości, lecz domaga się uznania słusznej wielości i różnorodności form wyrażania jednej chrześcijańskiej wiary. Zgodnie z założeniami ekumenicznej hermeneutyki różne kościelne tradycje należy interpretować w świetle tego, co łączy, a nie tego, co dzieli, oraz dostrzegać i uznawać w nich elementy przynależące do ekumenicznie, czyli dialogicznie zorientowanej katolickości.

EN

The Church’s catholicity is confessed by almost all Churches in the Christian Creed. However, as a result of historical divisions within Christianity, this attribute of the Church has often adopted confessional and narrow interpretations. The ecumenical activities are aimed at restoring the Catholic fullness and, therefore, the understanding of catholicity or the Catholic fullness of the Church must be closely related to the understanding of ecumenism. The article attempts to justify the thesis that catholicity of the Church, by its nature, has a dialogical dimension. It results from the constant tension between the multiplicity of ecclesial identities and the unity of the one people of God as an objective of ecumenism. The ecumenical way, however, does not omit the specificity of the confessional identity, but it demands recognition of the legitimate multiplicity and diversity of forms of expressing one Christian faith. According to the assumptions of the ecumenical hermeneutics, various ecclesial traditions should be interpreted in the light of what unites and not what divides, and the elements belonging to the ecumenically-, that is dialogically-oriented catholicity, should be noticed and recognised.

3

„Głęboka religijność Lutra”: Marcin Luter – heretyk czy bohater wiary?

100%

Porada R.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 7

141-162

EN

The article aims to answer the question whether Luther should be considered a heretic or whether he can be seen as a hero of faith? An important basis for such an answer are first the statements of the popes of the last forty years, and then Luther’s affirmation as a deeply religious personality. Further indications are provided by the results of historical research, which show that Luther was deeply rooted in the mystical theology of his time. This is evident in his way of practising theology, where his own experience of faith has become the leading source of theological understanding. Luther’s theology is existential one, and the doctrine of justification must also be seen in this perspective. For Luther, justification by faith was above all a living, spiritual experience in his personal relationship with God, which at the same time determined his theological reflection. Keeping in mind the controversial issues, it can be stated that Luther remained in his reforming intentions rooted in the Catholic tradition of faith. Luther is neither a heretic, nor does he have to be considered a hero of the faith-he is above all a reforming theologian, who has his place in the one Catholic Church.

PL

Celem artykułu jest sformułowanie odpowiedzi na pytanie: czy Lutra należy uważać za heretyka, czy też można w nim widzieć bohatera wiary? Istotną podstawą dla takiej odpowiedzi są najpierw wypowiedzi papieży ostatniego czterdziestolecia, aż po afirmację Lutra jako osobowości głęboko religijnej. Dalszych przesłanek dostarczają wyniki historycznych badań, które wskazują na głębokie zakorzenienie Lutra w ówczesnej teologii mistycznej. Uwidacznia się to w jego sposobie uprawiania teologii, gdzie głównym źródłem poznania stało się własne doświadczenie wiary. Teologia Lutra jest teologią egzystencjalną i w tej perspektywie należy widzieć także naukę o usprawiedliwieniu. Usprawiedliwienie z wiary było dla Lutra przede wszystkim żywym, duchowym doświadczeniem w osobistej relacji do Boga, które jednocześnie determinowało jego teologiczną refleksję. Zachowując świadomość spraw spornych, można stwierdzić, że w swych reformacyjnych intencjach Luter pozostał zakorzeniony w katolickiej tradycji wiary. Luter nie jest ani heretykiem, ani nie musi być uznawany za bohatera wiary – jest przede wszystkim reformatorsko nastawionym teologiem, który ma swe miejsce w ramach jednego, katolickiego Kościoła.

4

Oczyszczający sąd Boży. Ekumeniczna „bilingwalizacja” nauki o pośmiertnym oczyszczeniu w świetle badań biograficznych

100%

Porada R.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

37-54

EN

The purpose of the article is an attempt to indicate, based on the implications of the in the social sciences developed biographical perspective, the convergence in the theological description of the eschatological purification and judgment of God on the Catholic and Protestant side. The abovementioned research perspective exposes, among others, durability of individual biography, the importance of self-discovery and inalienable responsibility for maturation to fully own identity. This type of categories have found reception, both in the Catholic and Protestant theology, without having abandoned their doctrinal assumptions and being able to formulate complementary and converging statements. The post-conciliar Catholic theology explains the eschatological purification as a process of personal maturation for meeting with God, as well as transforming man’s encounter with God as Judge. In the more recent Protestant theology one can find such interpretations of God’s judgment, which demonstrate its processual character and purifying sense in the perspective of individual life history.

PL

Celem artykułu jest próba wskazania, na podstawie implikacji płynących z rozwijanej w naukach społecznych badawczej perspektywy biograficznej, zbieżności w teologicznym opisie eschatologicznej rzeczywistości pośmiertnego oczyszczenia i sądu Bożego po stronie katolickiej i protestanckiej. Wspomniana perspektywa badawcza eksponuje m.in. trwałość każdej indywidualnej biografii, znaczenie samopoznania i niezbywalną odpowiedzialność za dojrzewanie do pełni własnej tożsamości. Tego typu kategorie znajdują recepcję zarówno w teologii katolickiej, jak i protestanckiej, które nie rezygnując ze swych doktrynalnych założeń, zdolne są do sformułowania komplementarnych i zbieżnych treściowo wypowiedzi. Posoborowa teologii katolicka interpretuje pośmiertne oczyszczenie jako proces osobowego dojrzewania do spotkania z Bogiem, a także jako przemieniające człowieka spotkanie z Bogiem jako Sędzią. Z kolei w nowszych ujęciach teologii protestanckiej można znaleźć takie interpretacje sądu Bożego, które wskazują na jego procesualność i dopełniająco-oczyszczający sens w perspektywie indywidualnej historii życia.

5

„OD KONFLIKTU DO KOMUNII” – W DRODZE KU 500. ROCZNICY REFORMACJI

100%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2013

|

vol. 13

297-308

DE

Am 17. Juni 2013 wurde der Bericht der Lutherisch/Römisch-katholischen Kommission für die Einheit Vom Konflikt zur Gemeinschaft offiziell präsentiert. Angesichts des sich annähernden 500. Jahrestages der Reformation im Jahr 2017 fühlten sich die Mitglieder der Kommission herausgefordert, „die Themen und Konsequenzen der Wittenberger Reformation (…) im Dialog zu erörtern und Perspektiven für das Gedenken und die Aneignung der Reformation heute zu entwickeln“ (Nr. 3). Der Bericht setzt somit ein wichtiges Zeichen im Vorbereitungsprozess des Reformationsgedenkens, indem er die Vergangenheit und die Konfliktsgeschichte gemeinsam, d.h. ökumenisch zu erzählen und die Errungenschaften des Dialogs in den letzten fünfzig Jahren zusammenzufassen versucht. Darauf wurde im zweiten Punkt dieses Beitrags eingegangen. Im Blick auf die Vorbereitung zum Reformationsgedenken und den Kontext der erhofften Rezeption des neuesten lutherisch-katholischen Dokumentes wurde im ersten Punkt dieses Beitrags auf die katholische Wahrnehmung der Reformation, die vor allem nur mit Kirchenspaltung assoziiert wird, und die damit verbundene katholische Zurückhaltung gegenüber dem Reformationsgedenken hingewiesen. Das beeinflusst auch die Lektüre des Dialogpapiers. Der Bericht erweckte schon kritische Bemerkungen und Anfragen, die im letzten Teil dieses Beitrags zur Sprache gebracht wurden.

6

Tomasz Dariusz Mames, Eucharystia Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie 2022, 516 s. ISBN 978-83-60273-66-1

100%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2022

|

vol. 22

281-283

7

Sławomir Zatwardnicki, Od teologii objawienia do teologii natchnienia. Studium inspirowane twórczością Geralda O’Collinsa i Josepha Ratzingera, Lublin: Wydawnictwo Academicon 2022, 812 s., ISBN 978-83-62475-91-9; ISBN [ebook] 978-83-62475-92-6

100%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2022

|

vol. 22

285-290

8

KOŚCIÓŁ JAKO SAKRAMENT ZBAWIENIA W ŚWIETLE UZGODNIENIA KU WSPÓLNEJ WIZJI KOŚCIOŁA

100%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2014

|

vol. 14

63-81

DE

Der Artikel knüpft an die Aussage des Dokumentes der Kommission für Glauben und Kirchenverfassung Die Kirche: Auf dem Weg zu einer gemeinsa- men Vision über die Kirche als Zeichen und Dienerin des Heilsplans Gottes für die Welt und den Ausdruck „die Kirche als Sakrament“ an. Im Hinblick auf die ökumenisch relevante Formel für das Verständnis der Kirche fragen die Ver- fasser des Dokumentes, ob es legitime Unterschiede in der Beschreibung der Rolle und der Stellung der Kirche im Heilsgeschehen miteinander vereinbar und gegenseitig annehmbar sind? Die Ausführungen dieses Artikels versuchen auf die obenerwähnte Frage Antwort zu finden, indem sie auf die daraus resultieren- de Problematik eingehen. Die letzte Konvergenzerklärung der Kommission für Glauben und Kirchenverfassung, die echte Grundlage in den vorausgegangen ökumenischen Dialogen und darin erzielten Konsensen findet, fasst diese Pro- blematik in drei Punkten zusammen: die Frage der Einzigartigkeit der „Sakra- mentalität“ der Sakramente, die Nichtbestreitung der Schwäche menschlicher Amtsträger sowie das allgemeine Verständnis der Kirche als eines wirksamen Zeichens der Gegenwart Gottes und seines Wirkens. Die drei Problemfelder bil- den die jeweiligen Abschnitte des Artikels, eingeleitet von kurzer Einführung über konfessionelle Bedingungen in der Anwendung der sakramentalen Katego- rien in der Ekklesiologie.

9

(Rec.) Jerzy Sojka, Stawanie się wspólnotą. Wieczerza Pańska jako „nota ecclesiae” w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 2021, 653 s. ISBN 978-83-60273-57-9.

100%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2021

|

vol. 21

359-362

10

Sprawozdanie z działalności Komitetu Nauk Teologicznych PAN w latach 2012–2019

63%

Porada R., Anderwald A.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2020

|

issue 15

287-298

11

Ekumeniczne nowości wydawnicze

50%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2018

|

vol. 18

415-419

12

Informacje o autorach

26%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2020

|

vol. 20

13

Informacje o autorach

26%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2019

|

vol. 19

14

Spis treści

26%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2018

|

vol. 18

15

Informacje o autorach

26%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2018

|

vol. 18

16

Spis treści

23%

Porada R.

Studia Oecumenica

|

2019

|

vol. 19

Refine search results

11 Studia Oecumenica

3 Roczniki Teologiczne

2 Studia Nauk Teologicznych PAN

2 2022

1 2021

3 2020

3 2019

4 2018

1 2017

1 2014

1 2013

16 Porada R.

1 Anderwald A.

Lutra nauczanie o usprawiedliwieniu jako imputatio i deificatio

Dialogical Catholicity of the Church

„Głęboka religijność Lutra”: Marcin Luter – heretyk czy bohater wiary?

Oczyszczający sąd Boży. Ekumeniczna „bilingwalizacja” nauki o pośmiertnym oczyszczeniu w świetle badań biograficznych

„OD KONFLIKTU DO KOMUNII” – W DRODZE KU 500. ROCZNICY REFORMACJI

Tomasz Dariusz Mames, Eucharystia Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie 2022, 516 s. ISBN 978-83-60273-66-1

Sławomir Zatwardnicki, Od teologii objawienia do teologii natchnienia. Studium inspirowane twórczością Geralda O’Collinsa i Josepha Ratzingera, Lublin: Wydawnictwo Academicon 2022, 812 s., ISBN 978-83-62475-91-9; ISBN [ebook] 978-83-62475-92-6

KOŚCIÓŁ JAKO SAKRAMENT ZBAWIENIA W ŚWIETLE UZGODNIENIA KU WSPÓLNEJ WIZJI KOŚCIOŁA

(Rec.) Jerzy Sojka, Stawanie się wspólnotą. Wieczerza Pańska jako „nota ecclesiae” w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 2021, 653 s. ISBN 978-83-60273-57-9.

Sprawozdanie z działalności Komitetu Nauk Teologicznych PAN w latach 2012–2019

Ekumeniczne nowości wydawnicze

Informacje o autorach

Informacje o autorach

Spis treści

Informacje o autorach

Spis treści