Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Specjalna Modlitwa eucharystyczna ubogaceniem Ordo celebrandi Matrimonium? O kanadyjskiej anaforze dla obrzędowej Mszy św. Pro sponsis w szerszym kontekście

100%
Bugel W.
Roczniki Teologiczne
|
2018
|
vol. 65
|
issue 8: Liturgika
5-25
EN
Among the anaphoral texts, which have received an approval from the highest Church authorities, the Canadian Eucharistic prayer for the Ritual-Mass Pro Sponsis is distinguished for several reasons. It is unique because of its special character, it can be used only within the Canadian French-speaking dioceses and possibly it is the least known and treated one by the liturgics. The aim of this paper is present this anaphora to the Polish reader. For this purpose, the Author outlines the broader historical context of this anaphora emergence, starting from the debates at Vaticanum II hall. This is followed by the formal and content presentation of this anaphora and the theological analysis of its phrasing. Next, the Author tries to point out the value of the anaphora by its comparing to the two other projects of Eucharistic prayer of private origin (Dutch and Belgian ones). By the end he attempts to show, why this anaphora remains unknown to the broader circles of liturgical theologians, despite the fact of being enrichment for the other liturgical texts used during the concluding of matrimony in the post-counciliar times.
PL
Wśród tekstów anaforalnych autoryzowanych przez najwyższą władzę kościelną swoistym charakterem wyróżnia się kanadyjska Modlitwa eucharystyczna Mszy obrzędowych Pro sponsis. Jest to jedyna tego rodzaju ME, stosowana tylko w diecezjach Kanady posługujących się językiem francuskim oraz chyba najmniej znana i omawiana w opracowaniach naukowych. Celem artykułu jest przedstawienie jej tekstu czytelnikowi polskiemu. W tym celu autor artykułu szkicuje szerszy kontekst historyczny jej powstania, poczynając od obrad w auli soborowej. Następnie dokonuje jej prezentacji od strony formalnej i treściowej i przeprowadza analizę teologiczną zawartych w niej sformułowań. Dalej stara się wskazać na jej walory poprzez porównanie z dwoma innymi podobnymi projektami anafor proweniencji prywatnej (holenderskim i belgijskim), na koniec zaś stara się pokazać powody, dla których pozostaje ona wciąż nieznana szerszemu kręgowi liturgistów, mimo że stanowi istotne ubogacenie tekstów liturgicznych stosowanych w obrzędach zawierania małżeństwa w czasach posoborowych.
2

Are Non-Catholics Worthy to Be Named in Texts of Catholic Anaphora? Some Remarks on No. 121 of Directory for the Application of Principles and Norms on Ecumenism

100%
Bugel W.
Roczniki Teologiczne
|
2014
|
vol. 61
|
issue 7: Teologia Ekumeniczna
61-82
EN
The current Directory for the application of principles and norms on ecumenism from 1993 stipulates an exclusion from the anaphora prayers for other than Catholic communities, their representatives and needs, arguing with an “ancient liturgical and ecclesiological tradition.” The paper verifies such convictions on the basis of analysis of liturgical texts of both Roman and Eastern traditions, praxis on the local level and theological arguments. Finally it gives some propositions concerning models for prayers for unity with other Christian Churches within anaphora.
PL
Włączenie się Kościoła katolickiego w ruch ekumeniczny spowodowało liczne zmiany w do-tychczasowej wiekowej praktyce. Dekret o ekumenizmie, pomimo swego uzupełniającego wobec soborowej Konstytucji o Kościele charakteru, musiał być wkrótce uściślany w formie konkretnych instrukcji i wskazówek. Z nich powstało tzw. Dyrektorium ekumeniczne, które też trzeba było dostosowywać do wciąż postępujących osiągnięć dialogów. Obecna jego wersja z 1993 r., uznająca za podstawę działań ekumenicznych nawrócenie i wysiłek modlitewny, zawiera pewne ograniczenia w tym zakresie, jakie wieloletnim ekumenistom wydają się być dyskusyjne. Jednym z nich jest podany w art. 121 zakaz umieszczania próśb za Kościoły chrześcijańskie i ich przedstawicieli w ramach anafory, przy czym dokument powołuje się na „dawną tradycję chrze¬ścijańską w liturgii i eklezjologii”. Takie postawienie sprawy ewokuje szereg pytań, dotyczących zarówno zasadności przytoczonej argumentacji i rugowania z anafory modlitw za jedność, jak też oceny już wcześniej wprowadzonych, za zgodą niektórych biskupów, praktyk tzw. anafory ekumenicznie otwartej. Celem niniejszego studium jest znalezienie na nie odpowiedzi, zwłaszcza z uwzględnieniem badań liturgicznych tradycji rzymskiej w ramach odnowy posoborowej oraz Kościołów wschodnich, oraz postulatów teologii ekumenicznej. Przeprowadzone analizy wykazały kilka zasadniczych faktów. Sam tekst art. 121 jest niespójny (odnosi się tak do błogosławieństw, próśb, jak też do anafory), nie uwzględnia rozłożenia pierwiastków strukturalnych w liturgii (zwłaszcza Katolickich Kościołów Wschodnich), a jego umiejscowienie w Dyrektorium w ramach podrozdziału na temat liturgii niesakramentalnej przeczy przyjętym podstawowym klasyfikacjom liturgiki. Posoborowe Modlitwy eucharystyczne liturgii rzymskiej zawierają prośby dotyczące także chrześcijan innych wyznań (oraz wszystkich innych ludzi), choć – poza dodatkowymi prośbami za nowożeńców czy podczas Mszy pogrzebowych – raczej nie przewiduje się wymieniania dodatkowych imion przy wspomnieniu papieża i miejscowego biskupa. Kościoły Wschodnie posługują się ponad 150 anaforami, występującymi w ramach kilku rodzin liturgicznych, pojedyncze zaś wspólnoty eklezjalne strzegą nieraz bardzo zróżnicowanych tradycji, dotyczących również wspominania przedstawicieli innych Kościołów (a tradycje te nieraz zmieniały się na przestrzeni wieków) – jednakże całe to bogactwo zostało w art. 121 Dyrektorium zupełnie pominięte (o ile w ogóle znane było jego autorom). Dlatego powoływanie się na bliżej nieokreśloną „dawną tradycję chrześcijańską”, jaka ma stać się jedynym modelem dla całego konfesyjnie rozumianego Kościoła katolickiego (a więc włącznie z chrześcijanami tradycji wschodnich), uznać należy za nieprzekonywujące, niedorzeczne, a nawet budzące podejrzenia o próbę konfesjonalizacji i uniformizmu. Zamiast tego w tekście zarysowano pewne możliwości praktycznego uzupełniania ekumenicznych „braków” w ramach obecnie stosowanych Modlitw eucharystycznych.
3
Publication available in full text mode
Content available

HISTORIA PRZESTROGĄ PRZED BRAKIEM WOLNOŚCI RELIGIJNEJ W DZIEŁACH WYBRANYCH AUTORÓW CZESKICH MINIONYCH WIEKÓW

100%
Bugel W.
Studia Oecumenica
|
2014
|
vol. 14
253-268
EN
In his speech at Vatican II the cardinal Beran pronounced a warning against the shortage of religious freedom which had caused – as history warns us – a di- vision of the Czech society and spiritual injury lasting to this day. The article presents a view on the question of tolerance in versions of three important Czech authors of the 15 th and the 17 th century, i.e. from the times explicitly mentioned in the speech as illustrative examples of intolerance. These authors are John Hus, J.A. Comenius and Petr Chelčický. The first of them stressed on the ethical level and thus refused to tolerate a morally bad action of the holders of secular and ecclesial authorities, even including the use of violence. The second one focused rather on the questions of improvement of the world and of a possible coopera- tion, so rather he searched, out of the frame of reconciliation of Christian denomi- nations, for reasons for a more positive attitude towards both other Christians and the Jews and Muslims. The last named author, because of his inclination to the radical biblicism, tended to an apocalyptical look at the time contemporary to him, and thus called not only for tolerance towards people non-respecting the di- vine law who may be beneficial to orthodox-believing Christians, but especially refused violence as incompatible with both Gospel’s demands and the tradition of the early Church. Thanks to his systematical open opposition to use of capital punishment he has become the first Czech theorist of abolitionism. The conclu- sion of the article brings an attempt to summing up these authors’ thoughts in a broader historical and societal context.
4

Duchowość bizantyjska na tle misji cyrylo-metodiańskiej na Wielkich Morawach. Aspekt antropologiczny

100%
Bugel W.
Roczniki Teologii Ekumenicznej (Annals of Ecumenical Theology)
|
2013
|
vol. 5(60)
121-135
EN
Despite focusing many scholar texts on the Great-Moravian mission in 863 the question of its spiritual background still remain rather without the sphere of scientist concern. The aim of this paper is to show if, and in what, was the spirituality of Cyril and Methodius innovative in compare with its Byzantine pattern—in concrete on example of anthropology, the individual, like as the political one. First it will sketched an outline of the spiritual context in witch this mission was accomplished. The second step is an analysis of some texts, being unquestionably native to this mission. By the end I will try to specify to which measure was this mission innovative on the field of spirituality.
PL
Chociaż misji Braci Sołuńskich na Wielkie Morawy w 863 r. zostało poświęconych wiele tekstów naukowych, to jednak kwestie dotyczące jej duchowości pozostają raczej poza obszarem zainteresowań badaczy. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, czy i w czym duchowość cyrylo-metodiańska jest innowacyjna wobec swego wzorca bizantyjskiego – konkretnie na przykładzie antropologii tak jednostkowej, tak też w jej wymiarze politycznym. Naszkicowany został zarys kontekstu duchowościowego, w ramach którego realizowana była misja wielkomorawska. Później zanalizowano konkretne teksty, których rodowód w związku z misją wielkomorawską jest bezsporny. Na koniec zaś starano się uściślić miarę innowacyjności tejże misji w stosunku do jej wzorca realizowanego w Bizancjum.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.