Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Księgozbiór Jana Heweliusza w świetle katalogu aukcyjnego z 1688 r.

100%
Imańska I.
Roczniki Biblioteczne
|
2011
|
vol. 55
69-90
EN
Johannes Hevelius (1611–1687), a famous astronomer from Gdansk, was also a collector and owner of a printing house in the city. He had a rich library collection, which helped him in his scholarly work. Some of his property, including the printing house and a large part of his book collection, was destroyed by the fire that broke out on the night of 26–27 September 1679. The surviving part of Hevelius’ private library as well as his post-1679 acquisitions have so far been documented by a manuscript catalogue kept at the Bibliothèque de l’Observatoire in Paris. After the astronomer’s death, his legacy became fragmented with time. A similar fate befell the book collection, which was auctioned in Gdańsk in 1688. The only copy of the printed auction catalogue for this collection is currently held by the University Library in Erlangen (Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg). It lists 1715 titles of printed works and manuscripts in 1471 volumes as well as several astronomical instruments. It was a typical scholarly collection, dominated by books on astronomy, mathematics, mechanics and philosophy of nature by Hevelius’ European contemporaries, as well as the most important works dealing with these disciplines written from Antiquity until the 17th century. It was complemented by books on disciplines like law, history, theology, literature and literary studies.
2
Content available remote

Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta. Na podstawie katalogów aukcyjnych z lat 1764–1768

100%
Imańska I.
Folia Toruniensia
|
2015
|
vol. 15
25-42
PL
Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta to największa biblioteka prywatna zgromadzona przez toruńskich kolekcjonerów w okresie staropolskim. Po śmierci pastora biblioteka została rozproszona w trakcie trzech licytacji, które odbyły się w Toruniu w latach: 1764, 1765 i 1768. W artykule zawarta została krótka prezentacja tej biblioteki na podstawie katalogów aukcyjnych, które obecnie w komplecie przechowywane są w zbiorach Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz i są dostępne on-line. Księgozbiór zdominowały prace tematycznie bliskie zainteresowaniom zawodowym Gereta, tj. publikacje o treści religijnej, na które przeznaczono trzecią aukcję. Przeważała w tym wypadku książka protestancka z przewagą luterańskiej, ale inne wyznania też były reprezentowane. Poza tym pastor posiadał w sporym wyborze książki o bardzo różnej tematyce, w tym dzieła z zakresu prawa, historii, filologii i filozofii, a także publikacje o treści medycznej. Katalogi rejestrują w sumie 15 174 woluminy, jednak tytułów zgromadził pastor znacznie więcej, gdyż niektóre tomy zawierały czasami nawet po kilkaset drobnych druków, dokumentujących ówczesne życie religijne, społeczne i polityczne. Tak pokaźny zbiór drobnych objętościowo publikacji wyróżniał księgozbiór Gereta spośród innych znanych nam z zawartości dużych bibliotek prywatnych XVIII stulecia.
EN
The book collection of Toruń’s vicar Krzysztof Henryk Adrzej Geret is the biggest private library in Toruń from the Old-Polish period. After the vicar’s death the books from the library were dispersed as a result of three auctions which took place in Torun in the years: 1764, 1765 and 1768. The article includes a short presentation of the library on the basis of the auction catalogues which are now kept in the collections of Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz and are available on-line. The majority of the books from Geret’s library are connected with his professional interest- they are mostly religious texts which were sold in the third auction. The collection predominantly included Protestant books (the majority of which were Lutheran); however, other denominations were also represented in the collection. Besides, the vicar also owned books from other fields such as law, history, philology, philosophy and medicine. The catalogues record 15,174 books; it must be noted that some volumes included even hundreds of minor prints which documented the religious, social and political life of the time. The considerable quantity of minor prints made Geret’s collection unique in comparison with the content of private libraries in the 18th century.
DE
Die Buchsammlung des Thorner Pastors Christoph Heinrich Andreas Geret war die größte unter den privaten altpolnischen Bibliotheken der Thorner Buchsammler. Nach dem Tode des Seelsorgers wurde der Buchbestand infolge von drei Auktionen, die in den Jahren 1764, 1765 und 1768 in Thorn stattfanden, zerstreut. In dem Beitrag wurde die Bibliothek anhand von Auktionskatalogen, die sich zur Zeit in den Beständen der Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz befinden und on-line zugänglich sind, beschrieben. In der Sammlung dominierten Arbeiten, die den beruflichen Interessen Gerets nahe standen, d.h. Publikationen mit religiösem Inhalt, die in der dritten Auktion verkauft wurden. Den Großteil machten protestantische – hauptsächlich lutherische – Bücher aus, vertreten waren jedoch auch andere Konfessionen. Der Pastor besaß überdies eine große Auswahl von Büchern mit sehr unterschiedlicher Thematik, darunter juristische, historische, philologische und philosophische sowie medizinische Werke. In den Katalogen sind insgesamt 15 174 Bände verzeichnet. In Wirklichkeit hat der Pastor jedoch deutlich mehr Titel gesammelt, da manche Bände gar einige Hunderte von kleineren Veröffentlichungen enthielten, welche das damalige religiöse, gesellschaftliche und politische Leben dokumentierten. Dieser beindruckende Bestand an weniger umfassenden Publikationen zeichnete Gerets Buchsammlung unter den anderen, uns bekannten großen Privatbibliotheken des 18. Jahrhunderts aus.
3
Content available remote

Z badań nad księgozbiorem prywatnym toruńskiego burmistrza Jana Gotfryda Rösnera

100%
Imańska I.
Folia Toruniensia
|
2012
|
vol. 12
29-41
EN
Torun’s mayor Johann Gottfried Rösner, who died in 1724, bequeathed a considerable book collection. However, the source base does not allow us to get fully acquainted with his reading interests. The book collection and other properties of the mayor were put up for auction in Toruń on 1 October 1725 owing to the decision of the town council. The auction catalogue to the book collection did not survive. It turns out that not all books were sold. In February 1728 some part of Rösner’s book collection was put up for auction in Wittenberg. The auction catalogue has survived, and not all the books included in it were the property of Rösner. The list of Rösner’s belongings includes 41 books in the folio format, and a dozen of volumes kept now in the collections of various libraries, mostly Copernicus Voivodeship Public Library in Toruń and the Library of Nicolaus Copernicus University. The above-mentioned sources let us conclude that Toruń’s mayor created an interesting book collection. Being a great book lover, he also exhibited a utilitarian attitude towards books.
DE
Der 1724 verstorbene Bürgermeister Johann Gottfried Rösner hinterließ eine ansehnliche Bibliothek. Die vorhandene Quellenbasis gestattet uns jedoch keine vollständige Erkenntnis über seine Leseinteressen. Durch Beschluss des Stadtrates wurde die Büchersammlung ebenso wie die anderen Güter des Bürgermeisters zerstreut, als sie am 1. Oktober 1725 in Thorn versteigert wurde. Der ihr beigegebene Katalog ist nicht erhalten geblieben. Es stellte sich heraus, dass damals nicht alle Bücher verkauft wurden. Im Februar 1728 wurde ein Teil der Büchersammlung von Rösner noch in Wittenberg versteigert. Diesmal überdauerte der Katalog, aber nicht alle darin verzeichneten Bücher waren sein Eigentum gewesen. Einen bescheidenen Einblick in die Bibliothek gibt die unvollendete Liste der Rösner gehörenden Dinge, in der 41 Bücher im Folioformat sowie etwa ein Dutzend Volumina verzeichnet sind, die heute in den Beständen verschiedener Bibliotheken aufbewahrt werden, darunter vor allem die Öffentliche Woiwodschaftsbibliothek – Kopernikus-Bücherei in Toruń sowie die Bibliothek der Nikolaus-Kopernikus-Universität in Toruń. Die genannten Quellen erlauben die Feststellung, dass der Thorner Bürgermeister eine interessante Sammlung geschaffen hatte, und deuten auf sein nicht nur utilitäres Verhältnis zu Büchern hin, sondern auch auf seinen bibliophilen Zugang zu den gesammelten Beständen.
4
Content available remote

Bibliotheca Lindiana. Samuel Bogumił Linde (1771–1847) pierwszy dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie

100%
Imańska I.
Folia Toruniensia
|
2016
|
vol. 16
109-113
5
Content available remote

Książnica Kopernikańska a kolekcjonerstwo w dawnym Toruniu. Na przykładzie książek z biblioteki pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta

100%
Imańska I.
Folia Toruniensia
|
2013
|
vol. 13
29-43
PL
Historyczny zasób WBP – Książnicy Kopernikańskiej, ze względu na jej rodowód, jest doskonałym źródłem do badań różnych aspektów dziejów książki, w tym kolekcjonerstwa, w dawnym Toruniu. Przykładem tego może być księgozbiór prywatny Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta (1686-1757), przybyłego do Torunia w 1713 r., od 1723 r. seniora duchowieństwa protestanckiego w mieście. Geret był teologiem-erudytą i właścicielem dużej biblioteki, uważanej za największy księgozbiór prywatny w Toruniu okresu staropolskiego. Zbiór ten uległ rozproszeniu w trakcie trzech aukcji przeprowadzonych w latach: 1764, 1765 i 1768. Na książki z tej kolekcji, rozpoznawalne dzięki ekslibrisowi lub podpisie właściciela, można dziś trafić w wielu polskich i zagranicznych bibliotekach, ale najwięcej, bo 514 tytułów w 163 woluminach, znajduje się właśnie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej. Jest to zaledwie niewielki fragment jego kolekcji, który nie może stanowić podstawy do charakterystyki treściowej biblioteki Gereta, ale umożliwia poznanie takich elementów jego kolekcjonerstwa, jak: sposoby gromadzenia biblioteki, stosunek do książki, zachowania czytelnicze pastora oraz losy kolekcji po jego śmierci.
EN
The historical collection of the Copernicus Provincial Library constitutes a perfect source of research on various aspects of the history of the book, including book collecting, in the Toruń of yesteryear. One example may be the private library of Krzysztof Henryk Geret (1686-1757), who arrived in Toruń in 1713 and in 1723 became a senior clergyman of the Protestant Church there. Geret was a theologian-erudite and the owner of a library which was considered to be the biggest private book collection in Toruń in the Old Polish period. The collection was dispersed as a result of three auctions conducted in the years 1764, 1765 and 1768. The books from the collection, recognizable thanks to bookplates or the owner’s signature, can be found in many Polish and foreign libraries. Yet, most of the books – 514 titles included in 163 volumes - belong to the collections of the Copernicus Library. It is a minor fragment of his collection, which cannot constitute a basis for the description of the content of Geret’s library. Nevertheless, it provides an insight into such elements of his book collecting activity as how he went about collecting his books, his attitude to his books, his reading habits and the fate of his collection after his death.
DE
Die historischen Bestände der Öffentlichen Woiwodschaftsbibliothek Kopernikus-Bücherei stellen auf Grund ihrer Entstehung eine hervorragende Quelle zur Erforschung von unterschiedlichen Aspekten der Buchgeschichte, darunter auch des Sammelwesens im alten Thorn, dar. Dies sieht man am Beispiel der privaten Buchsammlung von Christoph Heinrich Andreas Geret (1686-1757), der 1713 nach Thorn kam und dort 1723 zum Senior am Geistlichen Ministerium berufen wurde. Geret, Theologe und Gelehrter, besaß eine große Bibliothek, die für die größte private Büchersammlung in Thorn gehalten wurde. Diese Sammlung wurde infolge von drei Versteigerungen in den Jahren 1764, 1765 und 1768 zerstreut. Auf die Bücher aus der Sammlung kann man heute noch in vielen polnischen und ausländischen Bibliotheken stoßen. Erkennbar sind sie dank dem Exlibris oder der Unterschrift des ehemaligen Inhabers. Die meisten von den Büchern - insgesamt 514 Titel in 163 Bänden – befinden sich in den Beständen der Kopernikus-Bücherei. Da es sich lediglich um einen Bruchteil der ursprünglichen Sammlung handelt, können sie nicht als Grundlage für die Inhaltsanalyse Gerets Bibliothek dienen. An Hand der verfügbaren Fragmente seiner Büchersammlung können jedoch Aussagen zu solchen Elementen seiner Sammelkultur gemacht werden, wie Sammelweise, Verhältnis zum Buch, Leseverhalten des Pastors sowie das Schicksal seiner Sammlung nach dessen Tode.
6
Publication available in full text mode
Content available

Kilka uwag i spostrzeżeń o katalogach aukcyjnych jako źródle do badań księgozbiorów prywatnych

100%
Imańska I.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2015
|
issue 9
241-254
EN
Among the sources that enable researching readership and book collecting in the former centuries auction catalogues are the materials that require careful scrutiny. On Polish territories, fi rst book auctions appear the sixteen-seventies in Gdańsk, and then in other cities of the Commonwealth. Until the end of the 18th century, nearly 700 auctions took place, approximately half of which concerned books from private collections. The preparations for an auction encompassed compiling a catalogue, usually published in printed form. 120 such auction catalogues are extant in Polish and foreign archives. They provide excellent data concerning private libraries, chiefl y either no longer existent or available in dispersed fragments. Nevertheless, the interpretation of these sources can be diffi - cult. They beg questions such as: was the collection put on auction as a whole? were the books in the appendices to the catalogues parts of the auctioned collection, or did they belong to somebody else? Sometimes, these questions can be answered thanks to other sources like press advertisements, and above all by archival materials.
PL
Spośród źródeł wykorzystywanych do poznania czytelnictwa i kolekcjonerstwa książek w dawnych czasach należy zwrócić baczną uwagę również na katalogi aukcyjne. Na ziemiach polskich aukcje książek pojawiły się w latach 70. XVII w. w Gdańsku, a w następnym stuleciu znane i stosowane były w wielu miastach Rzeczypospolitej. Do końca XVIII w. przeprowadzono prawie 700 licytacji książek, z których około połowa to były aukcje bibliotek prywatnych. Aukcjom książek towarzyszył katalog aukcyjny, z reguły w postaci drukowanej. Obecnie w polskich i zagranicznych bibliotekach i archiwach znajduje się 120 tych spisów. Są one bardzo wartościowym źródłem umożliwiającym poznanie dawnych bibliotek prywatnych, w większości już nieistniejących, lub zachowanych w rozproszonych fragmentach. Ich interpretacja czasami stwarza jednak pewne problemy. Rodzą się np. pytania, czy kolekcja książek wystawiona na publiczną sprzedaż objęła całość zbiorów zgromadzonych przez daną osobę, czy książki wykazane w dodatkach umieszczonych w wielu katalogach na ich końcu należały do właściciela licytowanej biblioteki, czy też były własnością innej osoby. Te i inne problemy pomaga czasami rozwiązać konfrontacja katalogów aukcyjnych z innymi przekazami źródłowymi, jak anonse prasowe i przede wszystkim zachowane archiwalia.
7
Publication available in full text mode
Content available

Praktyki wydawnicze Georga Markusa Knocha, gdańskiego księgarza i nakładcy z XVIII wieku

100%
Imańska I.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2017
|
issue 11
71-86
EN
The article described the publishing practices that were used by the publishers living in the 18th century. They were shown on the example of the activities of Georg Markus Knoch (1695-1759), one of the thriving acting Gdansk’s booksellers and publishers. Knoch was born in Wroclaw, made his first steps in the profession in Wittenberg. Then he arrived in Gdansk in 1728 where he opened the Bookstore on Piwna Street. He published approximately one hundred titles, several of which were title editions. Reissues of the title editions appeared in his publishing for a number of reasons. Most of the time, Gdansk‘s bookseller took over parts of the other publishers‘ titles; it happened due to their death, or due to the closure or change of the owner of the print shops. Wanting to get rid of some of the unsold copies of the books was the other reason of publishing some of his title editons. In this case he would have either lightly modified the editions, or he would have put the information on the title edition saying that it is an another issue, suggesting to potential customers that they are dealing with a completely new work, or that the first edition was a great success and it needed reissuing. Publishing practices used by Kanch show how often publishers in the 18th century were unable to sell many of the titles.
8
Publication available in full text mode
Content available

Katalog toruńskiego księgarza Samuela Janssona Möllera z 1738 roku w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

100%
Imańska I.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2020
|
vol. 113
205-220
EN
The article presents the book range of Samuel Jansson Möller, a bookseller operating in Toruń in the first half of the 18th century. The basis for its presentation was a book catalogue from 1738, included in the collection of the Cathedral Library in Gniezno. Jansson Möller became involved with Toruń around 1725, when he took position in a thriving bookstore of Jan Christian Laurer, which, after his employer’s death and at the request of the widow, was run by Möller until his own death around 1751 The catalogue contains nearly 1600 items, more than half of which were published in the 17th century, 35% came from the first decades of the 18th century and the rest were 16th century prints, which proves that the bookseller merchandised used books as well as new publications. In many respects, the analysed catalogue demonstrated that Jansson’s activity reflected that of his predecessor and another Toruń bookseller of that period, Jan Fryderyk Hauenstein. Over 20% of the books in his catalogue were polonica, including many publications in Polish. Although the ruling and intellectual elites of the city at that time were mainly Protestants, Jansson also addressed his offer to Catholics, which shows that the Catholic community had to show interest in books to a comparable extent to the Protestant one.
PL
W artykule zaprezentowana została oferta księgarska Samuela Janssona Möllera, księgarza działającego w Toruniu w pierwszej połowie XVIII wieku. Podstawą do jej przedstawienia był katalog księgarski z 1738 roku, znajdujący się w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie. Jansson Möller związał się z Toruniem ok. 1725 roku, zatrudniając się w prężnie działającej księgarni Jana Chrystiana Laurera, po którego śmierci na prośbę wdowy prowadził ją dalej do ok. 1751 roku, kiedy zmarł. W katalogu zostało wykazanych prawie 1600 pozycji, z czego ponad połowa to książki wydane w XVII wieku, 35% pochodziło z pierwszych dekad XVIII stulecia, a pozostałe to druki XVI-wieczne, co dowodzi, że księgarz na równi z nowymi wydawnictwami handlował książką używaną. Pod wieloma względami analizowany katalog pokazywał, że Jansson działalnością nawiązywał do swego poprzednika i innego księgarza toruńskiego tego okresu, Jana Fryderyka Hauensteina. W katalogu ponad 20% książek stanowiły polonika, w tym sporo pozycji polskojęzycznych. Mimo że elity rządzące i intelektualne miasta to w tamtym czasie głównie protestanci, Jansson zwracał się ze swą ofertą także do katolików, co pokazuje, że społeczność katolicka musiała wykazywać zainteresowanie książkami w porównywalnym stopniu, co protestancka.
9
Content available remote

Biblioteka Jakuba Bliwernitza (1667–1731), burmistrza Malborka

100%
Imańska I.
|
2013
|
vol. 6
|
issue 2(11)
9-30
PL
Żyjący na przełomie wieków XVII i XVIII Jakub Bliwernitz należał do grona dobrze wykształconej elity Malborka. Kilkakrotnie był burmistrzem miasta. Studiował prawo i interesował się historią regionu. Dał się poznać także jako właściciel sporego, bo liczącego około 2 tysięcy tytułów, księgozbioru. Po jego śmierci biblioteka została sprzedana na publicznej aukcji, zorganizowanej w Malborku od 16 lipca 1732 r. Wydrukowany na tę okazję katalog aukcyjny umożliwia zapoznanie się z zawartością biblioteki, która charakterem zbiorów i wielkością nie odbiegała od bibliotek prywatnych gromadzonych w tym samym czasie przez urzędników miejskich większych miast prowincji, takich jak Toruń i Elbląg. W bibliotece Bliwernitza dominowały książki z zakresu prawa i polityki oraz historii, uzupełnione o literaturę religijną, książki z czasów szkolnych i podstawowe dzieła z innych dziedzin wiedzy. Księgozbiór służył burmistrzowi przede wszystkim w wykonywaniu jego obowiązków zawodowych i realizowaniu zainteresowań historycznych.
EN
Living at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries, James Bliwernitz was among the well-educated elite of Malbork. He was appointed the mayor of the city several times. He studied law and was interested in the history of the region. He is also known as the owner of a sizeable book collection of about 2,000 items. After his death the collection was sold at a public auction held in Malbork on 16 July 1732. A printed auction catalog presents the contents of his library, with its character and size not very different from other private libraries of the time owned by city officials of the major provincial cities such as Torun and Elblag. The Bliwernitz collection was dominated by books on law, politics and history, supplemented with religious literature, handbooks and basic works in other fields. The mayor used the books primarily to carry out his professional duties as well as to implement his historical interests.
10
Content available remote

Najstarszy zachowany gdański katalog sprzedaży prywatnej biblioteki z 1678 roku i jego zawartość

100%
Imańska I.
Toruńskie Studia Bibliologiczne
|
2011
|
vol. 4
|
issue 2(7)
9-28
EN
The article describes one of the oldest Polish 17th century sale catalogues of a private library. The catalogue presents an opportunity to get insight into composition and editorial issues of this type of publications. Not only does it show the beginnings of book auctions in Poland, but also allows to look into an interesting collection of books gathered by the Niclassius family of Gdansk. Part of the collection are over 220 Polish books which equals approx. 15% of the collection. This considerable number was unique in Gdansk libraries and may be explained by the fact that the clergymen who owned the library served at St. Peter and Paul's church which was a strong Polish center at the time.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.