Search results

1

Mickiewicz i „duch luterski”

100%

Kurska A.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2017

|

vol. 60

|

issue 4 (124)

85-96

EN

The article dispels the myth that the Reformation caused interest in the Bible through critical activity of Martin Luther. The humanism of the 15th century, in the first stage of the Renaissance, through the works of Jan Gerson, Erasmus of Rotterdam, Thomas Morus, Laurentino Vall, focused interest on the Bible philosophical study, and on popularizing it in national languages. The golden era of the Polish Bible is constituted by publishing the New Testament translated by Stanisław Murzynowski in 1553, issuing the Leopolita’s Bible — the first Polish Bible translated by Jan Nicz Leopolita for the Catholic Church in 1561, editing the Jakub Wujek Bible in 1599 for Jesuits and the Gdańsk Bible in 1632, translated by Daniel Mikołajewski.

2

O poszukiwaniach ponowoczesnego sposobu wyrażania tradycji romantycznej

100%

Kurska A., Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Z. H. L. d. r., Anna Kurska – dr hab. profesor UJK w Zakładzie Literatury Polskiej do 1918 roku l.-z. Z. s. ś. e. r., annakurska@op.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2015

|

vol. 04

PL

Zajmują mnie powiązania kultury ponowoczesnej z tradycją romantyczną: twór-cze sposoby jej wyrażania oraz takie, które wiążą się z procesem petryfikacji ro-mantyzmu. Proponuję syntetyczne ujęcie, które pozwala pokazać charakter na-wiązań obecnych w ponowoczesnej sztuce: od pastiszy i intertekstualnych gier z romantycznymi tekstami po sprzeciw wobec romantycznych mitów kształtują-cych wyobrażenia o wspólnocie narodowej. Nadto przywołuję romantyczne tropy w geopoetyce tworzonej przez Kennetha White, propagującego powrót do natury i odwołującego się do twórczości Friedricha Hölderlina, Nowalisa, Walta Whitmana. Wskazuję na związki z romantyzmem w eseistyczno-historycznej literaturze podejmującej reinterpretację dziewiętnastowiecznej historii. Przede wszystkim jednak interesują mnie więzi romantyzmu z popkulturą, zwłaszcza dotyczące odnawiania języka narracji o historycznym doświadczeniu Polaków. Panoramę powiązań kultury współczesnej z tradycją romantyczną w ujęciu syn-tetycznym dopełniam interpretacją, pozwalającą wnikliwiej odsłonić wielopla-nowość odniesień do romantyzmu w ponowoczesnej sztuce. Pokazuję, w jaki sposób Radosław Rychcik przełożył „Dziady” Mickiewicza na język popkultury oraz jakie problemy wiążą się z tego typu interpretacją tekstu dawnego. Przed-stawiona sieć powiązań, przekonuje o potrzebie wypracowania otwartej i dynamicznej postawy wobec dzieł, w których odnaleźć można asocjacje między tradycją romantyczną a popkulturą.

EN

In my research I concentrate on postmodern culture and its ties with the Romantic tradition: creative ways of expressing it, as well as those that are associated with the process of petrification of Romanticism (hip-hop projects referring to the patriotic and national Romanticism). I proposea synthetic approach, which enables us to demonstrate the character of references present in postmodern art, from pastiche and intertextual games with Romantic lyrics in opposition to the romantic myths that shape the image of the national community (Dorota Masłowska “Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną”; Sylwia Chutnik “Kieszonkowy atlas kobiet”, Ignacy Karpowicz, “Ości”). Moreover, I discuss Romantic themes in the geopoetics of Kenneth White, who promotes a return to nature and refers to the works of Friedrich Hölderlin, Novalis, and Walt Whitman. I point out associations with Romanticism in essays and historical literature reinterpreting the nineteenth-century history (György Spiró, “Messiahs”; Paweł Goźliński, “Jul”; Jacek Dehnel, “Matka Makryna”). Above all, I am interested in Romantic ties with pop culture, especially concerning the renewal of the language of the narrative of the historical experience of Poles (“Powstanie warszawskie” by Lao Che, “Noc żywych Żydów” by Igor Ostachowicz, “Miasto 44” by Jan Komasa). The synthetic overview of the links between contemporary culture and the Romantic tradition is accompanied with an interpretation that reveals the multifaceted references to Romanticism in postmodern art. I demonstrate how Radosław Rychcik translated Mickiewicz’s “Forefathers’ Eve” into the language of pop culture, and what problems are associated with this type of interpretation of an old text. The network of connections indicates the need to develop an open and dynamic attitude towards works in which one can find associations between the Romantic tradition and pop culture.

3

„Balladyna”, czyli o próbie karnawalizacji literatury romantycznej

100%

Kurska A., Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach I. F. P., Dr hab. p. n. w. Z. L. P. d. r. U. J. K. w. K. Z. s. p. w. l. r. i. n. p. e., annakurska@op.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2015

|

vol. 27

|

issue 1

EN

The article presents Juliusz Słowacki’s attempts to free “Balladyna” from the pathos of the patriotic form. The poet achieves this by exploiting and confronting diverse strategies: Shakespearean and Ariostan irony as well as the carnivalization poetics. Not only do they allow Słowacki to expand his artistic freedom, but the drama also breaks free of the cultural shackles of pathos and solemnity. Moreover, these strategies make the drama more appealing owing to laughter which violates the ‘sacred’ status of a Romantic work. In “Balladyna”, Słowacki offers a carnivalistic formula of ‘play-literature’, challenging the stereotypical notions and expectations of the readership and striving to revolutionize native art. By means of irony and laughter, the poet distances himself from the ideas of Polish Romanticism, creating a new model of a literary work that aesthetically goes beyond the 19th century.

4

O rzeczach, które wspierają pamięć.

100%

Kurska A., Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach I. F. P.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

vol. 02

PL

Konfrontuje ze sobą dwa utwory: wczesny wiersz Warkoczyk (1948) z późnym poematem nożykiem profesora (2001), by pokazać, w jaki sposób Różewicz zmienia w poezji sposób przedstawiania rzeczy pochodzących z obozu Zagłady. Odrzuca tradycyjną epistemologię na rzecz przekonania o niezależnym bycie rzeczy w świecie; odrzuca także metaforę tym razem na rzecz opowieści o biografii nożyka. Nowe rozpoznanie sposobu istnienia rzeczy ma niewątpliwie źródła w projektach współczesnych antropologów i socjologów: Igora Kopytoffa, również Marcela Maussa, Alfreda Gela i innych. Poeta jednak nie wykorzystuje w poezji możliwości, które daje zwrot ku rzeczom. Pozostaje wierny przeświadczeniu o niewyrażalności doświadczenia Zagłady, a w konsekwencji niemożności dotarcia do istoty relacji człowieka z rzeczą. Wykorzystując znane chwyty: fragmentaryczność, niedopowiedzenie, milczenie, nie uchyla tajemnicy. Dlatego nożyk profesora pozostał jedynie poematem o pamięci, którą wspiera nożyk z obozu Zagłady.

5

Litewskie zamki Słowackiego

100%

Kurska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2003

|

vol. 06

EN

The subject of this essay is the medieval castle present in Juliusz Siowacki’s literary works. I am interested in the ways of its presentation, attempting to recall the climate of antiquity and the evolution of the picture of the castle. Therefore, I discuss the image of the castle created in the early works: the poetic novel Hugo (1829), the drama Mindowe (1832), as well as in the later works belonging to the so called mystical period: Wallenrod and Konrad Wallenrod. Helsztyński lies beyond the scope of my interests as its research requires a different perspective. I present in Hugo a stereotypical model of forming architectural space Słowacki draws a very sketchy picture of the castle. He leads the reader into the interiors of a pagan temple and a representative hall with only one decorative element: famous pseudo-classical pillars. The picture of the castle is considerably enriched in Mindowe. First of all, the author enlarges its space. He adds a secret passage and furniture, mentions a treasury and a representative hall. This way he slightly violates the stereotype of an interior subordinated to the tragedy convention. Moreover, I emphasize here the way Słowacki compares the Gothic style to the creations of nature e.g. a hall with pillars is compared to a forest, rose windows to stars, a castle to an eagle s nest. These comparisons tend to illustrate the architectural style - the Gothic and the atmosphere of Middle Ages. This essay shows that the picture of the castle was conceived in opposition to Mickiewicz’s castle presented in Grażyna and Konrad Wallenrod. The image of the castle in Wallenrod and Konrad Wallenrod varie from the early works. However, the fragmentation of these texts precludes any profound analysis of the problem The poet in Wallenrod associates architectural space with characters' personality: Wallenrod - gloomy Malbork, vindictive Jagiełło - bloody Vilnius, Kiejstut and noble Witold - sunny Troki. In the drama Wallenrod the characters’ “interiors” are somehow reflected in the interiors of the castle. The castle is given different significance in the fragments of Konrad Wallenrod, where it becomes the place of recognition of God’s truths. The pictures of Lithuanian castles is created mainly by stereotypes and poetic imagination hardly ever by descriptions of existing buildings. Słowacki did not manage to show the specific type of the castle in Troki in Hugo, although he was personally acquainted with the castle. The image of the castle in Nowogrodek was influenced by the tragedy convention and Mickiewicz’s castle in Grażyna. In the later texts the poet lost his interests in architectural details. He focused on the character’s inside, or as in Konrad Wallenrod, on the importance of the word spoken by the prophet.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

2 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Zagadnienia Rodzajów Literackich

1 2017

2 2015

1 2013

1 2003

5 Kurska A.

2 Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach I. F. P.

2 annakurska@op.pl

1 Anna Kurska – dr hab. profesor UJK w Zakładzie Literatury Polskiej do 1918 roku l.-z. Z. s. ś. e. r.

1 Dr hab. p. n. w. Z. L. P. d. r. U. J. K. w. K. Z. s. p. w. l. r. i. n. p. e.

1 Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Z. H. L. d. r.

Mickiewicz i „duch luterski”

O poszukiwaniach ponowoczesnego sposobu wyrażania tradycji romantycznej

„Balladyna”, czyli o próbie karnawalizacji literatury romantycznej

O rzeczach, które wspierają pamięć.

Litewskie zamki Słowackiego