Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Czy inflacja w Polsce jest zjawiskiem czysto pieniężnym?

100%
Grabia T.
Studia Prawno-Ekonomiczne
|
2014
|
vol. XCIII (93)
179-191
EN
The purpose of this article is to verify a hypothesis according to which inflationary processes in Poland in the last years have been a monetary phenomenon. The paper shows a comparison of the rate of inflation and the basic dynamics of monetary aggregates in the Polish economy in the years 1996–2012. Moreover, using additional data on economic growth, a simple economic model based on the traditional equation of exchange of goods was built and verified. On this basis, the hypothesis about the monetary nature of Polish inflation during the explored period was negatively verified. Among reasons for that state of affairs, a decrease in the velocity of money and, occasionally, the impact of controlled prices and supply factors on inflation were indicated.
2
Content available remote

MAKROEKONOMICZNE UWARUNKOWANIA POZIOMU ŻYCIA SPOŁECZEŃSTWA W PRL I III RP. ANALIZA PORÓWNAWCZA

100%
Grabia T.
Polityka Społeczna
|
2015
|
vol. 42
|
issue 2(491)
9-16
EN
The purpose of the article is to compare macroeconomic factors that determine the standard of living in Poland prior to the beginning of the process of transformation (1988–1989) and nowadays (2011). The article consists of six parts: introduction, four main parts and summary. The main parts present statistics on changes in GDP, the level of employment and unemployment and the average wage in Poland in the years 1989–2011. Furthermore, they analyse changes in different measures of income disparities, taking into account the effects of inflation on the situation of different (poorer and wealthier) social groups. The summary contains brief conclusions.
PL
Celem artykułu jest próba porównania warunków życia w Polsce przed rozpoczęciem procesu transformacji ustrojowej (1988-1989) oraz w czasach współczesnych (2011 r.). Próbie weryfikacji poddano hipotezę badawczą: warunki życia społeczeństwa w III RP są zdecydowanie lepsze niż w czasach PRL. W artykule przedstawiono ilustrację statystyczną dotycząca zmian przeciętnego wynagrodzenia oraz poziomu i struktury własnościowej zatrudnienia w Polsce w latach 1989-2011. Ponadto ukazano zmiany różnych miar dysproporcji dochodów oraz wpływ niezrównoważonej inflacji na sytuację różnych (biedniejszych i bogatszych) grup społecznych. W podsumowaniu zawarto wnioski końcowe oraz stwierdzono, iż postawionej hipotezy nie da się w sposób jednoznaczny zweryfikować pozytywnie.
3
Publication available in full text mode
Content available

Kontrowersje wokół koncepcji krzywej Phillipsa

100%
Grabia T.
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
|
2014
|
vol. 273
|
issue 5
5-28
EN
The article discusses the controversy among economists over the so‑called Phillips curve, which shows the relationship between unemployment and inflation in an economy. The complexity of mechanisms that govern the economy causes inflation and unemployment to be mutually interdependent, the author notes. The relationship between these two indicators has been the subject of economic research since the 1950s when the Phillips curve was first commonly applied. The article consists of an introduction, three main parts, and a summary. The first part analyzes the position and slope of different versions of the Phillips curve. The second part focuses on the controversy surrounding the hypothesis of rational expectations and the equilibrium unemployment rate. The third part attempts to answer the question whether the Phillips curve should continue to be used in modern macroeconomic analysis. The article ends with a summary and conclusions. The author concludes that the Phillips curve may take various shapes in both the short and long run depending on the type of inflation, which can be of either the demand­‑pull or cost­‑push variety, and the fact whether its positive consequences outweigh negative ones or vice versa. In addition, Grabia argues that the Phillips curve in its extended versions can still be used as an effective analytical instrument in macroeconomics.
PL
Złożoność mechanizmów rządzących gospodarką powoduje, że najważniejsze kategorie makroekonomiczne, do których należy zaliczyć ­m.­in. inflację i bezrobocie, z reguły są współzależne. Analiza związków między tymi wielkościami jest przedmiotem badań ekonomistów mniej więcej od lat 50. XX w. Od tego czasu niezmiennie dużą popularnością cieszy się tzw. krzywa Phillipsa. Celem artykułu jest przedstawienie kontrowersji, jakie wywołuje ona wśród teoretyków ekonomii. Artykuł składa się z wprowadzenia, trzech części zasadniczych oraz podsumowania. W części pierwszej zanalizowano problem dotyczący położenia i nachylenia różnych wersji krzywej Phillipsa. W części drugiej przedstawiono kontrowersje związane z hipotezą racjonalnych oczekiwań oraz stopą bezrobocia równowagi. W części trzeciej podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy krzywa Phillipsa nadal powinna być wykorzystywana we współczesnych analizach makroekonomicznych. Artykuł zakończono podsumowaniem zawierającym wnioski końcowe. Stwierdzono w nich m.in., że krzywa Phillipsa może przyjmować różne kształty zarówno w okresie krótkim, jak i długim. Zależy to bowiem od rodzaju inflacji, która może być popytowa lub kosztowa, oraz od tego, czy przeważać będą jej pozytywne, czy negatywne następstwa. Ponadto podkreślono, że krzywa Phillipsa w rozszerzonych wersjach nadal może być skutecznym narzędziem analitycznym, stosowanym w makroekonomii.
4
Publication available in full text mode
Content available

The Impact of the Coronavirus Pandemic Crisis on Inflation and Interest Rate Policy in Poland

100%
Grabia T.
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
|
2022
|
vol. 66
|
issue 1
47-58
PL
Celem artykułu jest zbadanie wpływu kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa na przebieg inflacji i politykę stóp procentowych w Polsce. Z analizy empirycznej wynika, że w czasie pandemii ceny przestały mieć charakter procykliczny, w związku z czym wywołany kryzys gospodarczy przyczynił się do spadku inflacji jedynie w początkowych miesiącach pandemii. Do późniejszego wzrostu inflacji w największym stopniu przyczynił się spowodowany lockdownem spadek agregatowej podaży. Towarzyszyły temu również inne czynniki reflacyjne, w tym wzrost niektórych podatków i cen administrowanych, a także ekspansywna polityka fiskalna i pieniężna. W przypadku tej ostatniej działania NBP doprowadziły do niemal zerowych stóp procentowych w Polsce. W efekcie instrument ten przestał być podstawowym narzędziem wpływania na gospodarkę w przyszłości, przynajmniej w czasie kryzysu, kiedy stopy te należałoby dalej obniżać (tzw. zero lower bound).
EN
The aim of the article was to investigate the impact of the crisis caused by the coronavirus pandemic on the course of inflation and interest rate policy in Poland. The empirical analysis reveals that prices ceased to be procyclical during the pandemic, and thus the resulting economic crisis contributed to a drop in inflation just in the first months of the pandemic. The main factor behind the subsequent rise in inflation was the decline in aggregate supply brought about by the lockdown. That was also accompanied by other reflationary factors, including the increase in some taxes and administered prices, as well as expansionary fiscal and monetary policy. In the case of the latter, the measures taken by the NBP led to almost zero interest rates in Poland. Consequently, the instrument has ceased to be a basic tool for influencing the economy in the future, at least during the crisis, when those rates should be further reduced (the so-called zero lower bound).
5
Publication available in full text mode
Content available

Rzeczywiste stopy procentowe a stopy hipotetyczne wynikające z reguły Taylora w strefie euro i Stanach Zjednoczonych

100%
Grabia T.
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
|
2019
|
vol. 64
|
issue 4
22-48
EN
The aim of the article is to examine the degree of matching actual interest rates with hypothetical ones, calculated on the basis of original and modified (with greater GDP gap significance when setting interest rates) Taylor rule. The analysis was conducted for the two largest world economies by nominal GDP, i.e. the euro area and the United States of America for the period 2001-2017. Two hypotheses were tested in the article. Firstly, the actual interest rates of the European Central Bank are more strongly correlated with the rates resulting from the original Taylor rule. Secondly, the actual interest rates of the Federal Reserve System are more strongly correlated with the rates arising from the modified Taylor rule. On the basis of the conducted analysis, the first hypothesis was confirmed, while the second one was rejected. However, it should be noted that the results of the study could be different were it not for the economic crisis, macroeconomic destabilization and lack of the possibility of reducing interest rates related to zero lower bound. That particularly applies to the second hypothesis and the 2008-2017 sub-period.
PL
Za cel artykułu przyjęto zbadanie stopnia dopasowania rzeczywistych stóp procentowych z hipotetycznymi, obliczonymi na podstawie oryginalnej i zmodyfikowanej (ze zwiększonym znaczeniem luki PKB przy ustalaniu stóp procentowych) reguły Taylora. Analizę przeprowadzono dla dwóch największych pod względem nominalnego PKB gospodarek świata, tj. dla strefy euro i Stanów Zjednoczonych, w okresie 2001-2017. W artykule postawiono dwie hipotezy. Po pierwsze, rzeczywiste stopy procentowe Europejskiego Banku Centralnego są silniej skorelowane ze stopami wynikającymi z oryginalnej reguły Taylora niż ze stopami wynikającymi z reguły zmodyfikowanej. Po drugie, rzeczywiste stopy procentowe Systemu Rezerwy Federalnej są silniej skorelowane ze stopami wynikającymi ze zmodyfikowanej reguły Taylora niż ze stopami wynikającymi z reguły oryginalnej. Na podstawie przeprowadzonej analizy przyjęto hipotezę pierwszą, hipotezę drugą zaś odrzucono. Należy jednak zauważyć, że wyniki badania mogłyby być inne, gdyby nie kryzys gospodarczy, destabilizacja makroekonomiczna i brak możliwości obniżania stóp procentowych związany z zero lower bound. Dotyczy to zwłaszcza hipotezy drugiej i podokresu 2008-2017.
6
Publication available in full text mode
Content available

Determinanty wzrostu zadłużenia w gospodarce światowej

100%
Grabia T.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
|
2014
|
vol. 3
|
issue 303
PL
Celem artykułu jest przedstawienie i zbadanie determinantów wzrostowej tendencji zadłużania się przez większość rządów na świecie. Opracowanie składa się z wprowadzenia, dwóch części zasadniczych i podsumowania. Główne wnioski można sformułować następująco: -        W całym analizowanym okresie występował dodatni trend wskaźnika zadłużenia w gospodarce światowej. Ze szczególnie silnym jego wzrostem mieliśmy do czynienia w ostatnich kilku latach. -        W gospodarce bardzo często występują sprzężenia zwrotne między kryzysem gospodarczym i fiskalnym. Ten ostatni z reguły poprzedzany był lub współwystępował z tym pierwszym. -        Długookresowy trend wzrostowy długu publicznego dobrze tłumaczy prawo Wagnera, zgodnie z którym wskaźnik zadłużenia rośnie w wyniku m.in. wzrostu liczby ludności, wzrostu opiekuńczej roli państwa, wzrostu kosztów obsługi długu oraz wzrostu wydatków państwa na B+R.    
7
Publication available in full text mode
Content available

Reakcje Narodowego Banku Polskiego na zmiany stóp inflacji i wzrostu gospodarczego w czasie pandemii COVID–19

100%
Grabia T.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
|
2022
|
vol. 3
|
issue 360
18-37
EN
The article aims to assess the monetary policy of the NBP during the coronavirus pandemic in the context of its proper response to changes in inflation and economic growth rates. The article puts forward a hypothesis according to which the NBP’s reactions in the form of interest rate changes during the pandemic were too late, triggering high galloping inflation in the first months of 2022. To verify it, we adopted comparative analyses of actual CPI and core inflation rates with the inflation target, as well as the NBP reference rate with hypothetical interest rates calculated on the basis of the Taylor rule modified for Poland. On the basis of these analyses the hypothesis was accepted.
PL
Celem artykułu jest ocena polityki pieniężnej NBP w czasie pandemii koronawirusa w kontekście prawidłowej reakcji na zmiany stóp inflacji i wzrostu gospodarczego. W opracowaniu postawiono hipotezę, zgodnie z którą reakcje NBP w postaci zmian stóp procentowych w czasie pandemii były zbyt późne, wywołując wysoką galopującą inflację w pierwszych miesiącach 2022 r. Do jej weryfikacji przyjęto analizy porównawcze rzeczywistych stóp inflacji CPI i bazowej z celem inflacyjnym, a także stopy referencyjnej NBP z obliczonymi hipotetycznymi stopami procentowymi na podstawie zmodyfikowanej dla Polski reguły Taylora. Na podstawie przeprowadzonej analizy postawioną hipotezę przyjęto.
8
Publication available in full text mode
Content available

The Okun Misery Index in the European Union Countries from 2000 to 2009

100%
Grabia T.
Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
|
2011
|
vol. 14
|
issue 4
97-115
EN
The aim of the article is to present alternative measures of the economic system's efficiency, taking into consideration, in particular, the values of the so called Okun misery index being the sum of inflation and unemployment rates.The study is composed of four main parts and a summary. The first part, introduction, discusses various measures of the economic system's efficiency that are used in practice. Part two emphasises that the GDP per capita according to purchasing power parity still remains the most popular among those measures. Further, it presents the ranking of the European Union countries taking that measure into account, the research period being 1999-2009. Part three points out that it is also the level of poverty (misery) that determines the economic system's efficiency. That level can be measured by means of various indicators, among others, the so called HPI-2 index calculated by the UN. It will be the Okun misery index, however, computed as the sum of inflation and unemployment rates that will be presented as an alternative being of interest from the macroeconomic point of view. The ranking of the European Union member states according to that measure in the 2000-2004 and 2005-2009 periods will be provided in part four. The article will end in a summary containing synthetic conclusions drawn from earlier observations.
PL
Celem artykułu było przedstawienie alternatywnych mierników sprawności działania systemu gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się tzw. wskaźnika ubóstwa Okuna będącego sumą stopy inflacji oraz stopy bezrobocia.Opracowanie składa się z czterech części zasadniczych i podsumowania. W punkcie pierwszym omówiono różnorodne mierniki sprawności systemu gospodarczego wykorzystywane w praktyce. W części drugiej podkreślono, iż nadal najpopularniejszym z nich jest PKB per capita według parytetu siły nabywczej. Zgodnie z tym miernikiem przedstawiono ranking państw Unii Europejskiej w latach 1999-2009. W punkcie trzecim podkreślono, że o sprawności systemu gospodarczego decyduje także poziom ubóstwa. Może być on mierzony różnymi wskaźnikami, m.in. tzw. indeksem HPI-2 obliczanym przez ONZ. Jako ciekawą z makroekonomicznego punktu widzenia alternatywę ukazano jednak miarę wskaźnika ubóstwa Okuna obliczanego poprzez zsumowanie stopy inflacji i stopy bezrobocia. Ranking państw Unii Europejskiej według tej miary w okresach 2000-2004 oraz 2005-2009 zaprezentowano w części czwartej. Całość zamknięto podsumowaniem, w którym zawarto syntetyczne wnioski z przeprowadzonych obserwacji.
9
Publication available in full text mode
Content available

Monetary Policy and Polish Labour Market in the years 1999 - 2008

100%
Grabia T.
Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
|
2010
|
vol. 13
|
issue 1/2
43-64
EN
This article sets out to analyse how the monetary policy pursued by the National Bank of Poland (NBP) determined the labour market situation in the country in the decade 1999-2008. The article consists of introduction as well as five sections. Section one discusses NBP's strategy of monetary policy in the defined period against monetary strategies implemented in other countries. Section two uses the growth rates of money supply and of real GDP to verify whether the primary purpose of monetary policy, i.e. the inflationary target, was achieved. Section three generally characterises the country's labour market using the levels and dynamics of employment and of unemployment. Section four discusses major instruments of NBP's monetary policy, mainly analysing changes in the central bank's interest rates and their effect on the economic situation and on the labour market. The article concludes with a summation providing synthetic conclusions.
PL
Celem artykułu jest analiza wpływu polityki monetarnej Narodowego Banku Polskiego (NBP) na sytuację na rynku pracy w Polsce w ciągu dekady obejmującej lata 1999-2008. Opracowanie składa się z wprowadzenia oraz pięciu części. W pierwszej z nich omówiona została strategia polityki monetarnej NBP w badanym okresie wraz z porównaniem ze strategią przyjmowaną w innych krajach. W części drugiej sprawdzono, czy realizowany był podstawowy cel polityki monetarnej, czyli cel inflacyjny, w kontekście kształtowania się stóp wzrostu podaży pieniądza oraz realnego PKB. W punkcie kolejnym ukazana została ogólna charakterystyka rynku pracy na podstawie kształtowania się poziomu i dynamiki zatrudnienia oraz bezrobocia. W części czwartej omówiono podstawowe instrumenty polityki pieniężnej NBP. Uwaga skoncentrowana została głównie na analizie zmian stóp procentowych banku centralnego oraz ich wpływu na sytuację gospodarczą i rynek pracy. Całość zamknięta została podsumowaniem, w którym zawarto syntetyczne wnioski końcowe.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.