Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
RU
Jesienią 1946 r. Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), przed wojną student i asystent w Katedrze Wschodu Muzułmańskiego UJ, powrócił w ramach tzw. repatriacji z Wilna do Krakowa z zamiarem kontynuowania studiów turkologicznych i pracy nad rozprawą doktorską poświęconą Gagauzom. Korespondował z Serają Szapszałem (1873–1961), zwierzchnikiem duchowym Karaimów i orientalistą którego uważał za swego przewodnika w życiu i nauce. Jego listy, pisane po rosyjsku, pochodzą z lat 1947–1958 i przechowywane są obecnie w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie. Podaję je do druku w polskim tłumaczeniu wraz z krótkim esejem biograficznym i bibliograficznym. Listy stanowią cenne źródło informacji o powojennej odbudowie i rozwoju nauk orientalistycznych w Krakowie, Warszawie i Wrocławiu. W. Zajączkowski pisał do Szapszała o bieżących wydarzeniach naukowych w Polsce, informował o postępie własnych prac, tekstach przygotowywanych do druku. Zasięgał rady Szpaszała jako native speaker’a języka krymskokaraimskiego i znawcy literatury ludowej z Krymu Prosił o pomoc w dotarciu do wydanych za granicą książek, szczególnie nowych wydawnictw radzieckich, w owym czasie niełatwych do zdobycia. Przesyłał Szapszałowi polskie prace i czasopisma orientalistyczne. W listach nie brakuje także informacji o życiu społecznym Karaimów w Polsce, spotkaniach z rodziną i przyjaciółmi.
EN
Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), who prior to WWII was a graduate student in the Chair of the Muslim East at the Jagiellonian University, returned in the autumn of 1946 to Cracow in order to continue his studies and complete his Ph.D. thesis on the Gagauz Turks. He exchanged letters with Seraya Shapshal (1873–1961), the spiritual leader of the Karaims and an Orientalist, who was one of his mentors both in life and in his academic career. These letters, written in Russian in the years 1947–1958, are at present stored in the Wróblewski Library of the Lithuanian Academy of Science in Vilnius. They are published in a Polish translation together with a short biographical and bibliographical essay. The letters concerned the restoration and development of Oriental Studies in Cracow, Warsaw and Wrocław. W. Zajączkowski informed S. Shapshal on scholarly events in Poland, the progress he was making in his own studies, as well as the materials he was going to publish. He consulted Shapshal, a native speaker of Crimean Karaim and a specialist in Crimean Karaim popular literature, on linguistic issues. He also asked for help in obtaining foreign publications not available in Poland, especially those published in U.S.S.R., and sent Shapshal Polish books and scientific journals. We also find in the letters some information on the social life of the Karaims in Poland and W. Zajaczkowski’s contacts with family and friends.
RU
Profesor dr hab. Ananiasz Zajączkowski w listopadzie 1945 został mianowany dyrektorem Instytutu Orientalistycznego UW na 5 lat. Powtórnie został dyrektorem w latach 1957-1961. Jego podstawowym zadaniem było stworzenie warunków do rozpoczęcia normalnego trybu nauczania. Od 1948 rozpoczyna pięcioletni cykl studiów w ramach którego wykształcił kilka pokoleń filologów orientalnych prowadzących badania dotyczące Wschodu Muzułmańskiego. W latach 1946-1950 kierował Instytutem Orientalistycznym na Uniwersytecie we Wrocławiu. W 1952 został członkiem nowopowstałej Polskiej Akademii Nauk, zorganizował Komitet Orientalistyczny PAN, którym kierował do 1965. W 1953 powstał Zakład Orientalistyki PAN, którego był kierownikiem 1969, do zamknięcia. Całe swoje życie poświęcił orientalistyce. Poza dydaktyką zajmował się pracami wydawniczymi, edytorskimi i oczywiście działalnością organizacyjną. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego w latach 1949 – 1958. Był redaktorem Przeglądu Orientalistycznego 1948 - 1952, wydał 16 tomów Rocznika Orientalistycznego 1950-1970. Współpracował z redakcjami Języka Polskiego i Poradnika Językowego. Był zapraszany na wykłady do Instytutu Wschodoznawstwa w Moskwie, na uniwersytet w Jerozolimie, na Uniwersytet w Stambule i Ankarze, Baku, do Instituto Universitario w Neapolu itd. Był przewodniczącym prezydium Polskiej Grupy Roboczej d/s realizacji projektu UNESCO „Wschód –Zachód”. Uczestniczył aktywnie w pracach naukowych i organizacyjnych wielu dziesiątków zjazdów, kongresów i konferencji międzynarodowych. Był członkiem Societe Finno-Ougrienne, Türk Dil Kurumu, Societas Uralo-Altaica, PAU, TNW, Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Jest autorem 341 prac. Z okazji 60-lecia urodzin poświęcono mu XXXVI Ural-Altaische Jahrbucher Napisano o nim i jego pracach z zakresu osmanistyki, zabytków kipczackich i Złotej Ordy, zabytków piśmiennictwa tureckiego z Egiptu Mameluckiego kilka dziesiątków artykułów.
EN
In November 1945 Professor Ananiasz Zajączkowski was appointed director of the Oriental Institute of Warsaw University for 5 years. Later, he became its director once more in the years 1957–1961. His primary task was to prepare the groundwork for launching the normal curriculum. In 1948 he started a five-year cycle of study in which he educated several generations of oriental philologists, who conducted research on the Muslim East. In the years 1946–1950 he was head of the Institute of Oriental Studies at the University of Wroclaw. In 1952 he became a member of the newly formed Polish Academy of Science, where he organized the Committee of Oriental Studies, which he headed till 1965. In 1953, the Department of Oriental Studies of Polish Academy of Science was created and Professor Zajączkowski directed it from its very beginnings until its closure in 1969. He devoted his entire life to oriental studies. In addition to teaching, the Professor also focused on research and publishing, as well as editorial and organizational work. He was president of the Polish Society of Oriental Studies from 1949 to 1958. He was the editor of the “Oriental Review” between 1948 and 1952, and issued sixteen volumes of the Rocznik Orientalistyczny from 1950 to 1970. In addition, he collaborated in the editing of Język Polski and Poradnik Językowy. He was invited to give lectures at the Institute of Eastern Studies in Moscow, at the University of Jerusalem, the Instituto Universitario in Naples, etc. He was the president of the Board of the Polish Team working on the UNESCO “East-West” project. He played an active academic and organizational role in several dozen conferences, congresses and convention. He was a member of the Société Finno-Ougrienne, Türk Dil Kurumu, Societas Uralo-Altaica, PAU, TNW, Wroclaw Scientific Society. Professor Ananiasz Zajączkowski is the author of 341 publications. To mark the 60th anniversary of his birth the 36th volume of Ural-Altaische Jahrbücher was named in his honour. Dozens of articles have been written about him and his work on Ottoman studies, the Kipchak monuments, the Golden Horde and the historical Turkish literature of Mameluke Egypt.
PL
Profesor dr hab. Ananiasz Zajączkowski w listopadzie 1945 został mianowany dyrektorem Instytutu Orientalistycznego UW na 5 lat. Powtórnie został dyrektorem w latach 1957-1961. Jego podstawowym zadaniem było stworzenie warunków do rozpoczęcia normalnego trybu nauczania. Od 1948 rozpoczyna pięcioletni cykl studiów w ramach którego wykształcił kilka pokoleń filologów orientalnych prowadzących badania dotyczące Wschodu Muzułmańskiego. W latach 1946-1950 kierował Instytutem Orientalistycznym na Uniwersytecie we Wrocławiu. W 1952 został członkiem nowopowstałej Polskiej Akademii Nauk, zorganizował Komitet Orientalistyczny PAN, którym kierował do 1965. W 1953 powstał Zakład Orientalistyki PAN, którego był kierownikiem 1969, do zamknięcia. Całe swoje życie poświęcił orientalistyce. Poza dydaktyką zajmował się pracami wydawniczymi, edytorskimi i oczywiście działalnością organizacyjną. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego w latach 1949 – 1958. Był redaktorem Przeglądu Orientalistycznego 1948 - 1952, wydał 16 tomów Rocznika Orientalistycznego 1950-1970. Współpracował z redakcjami Języka Polskiego i Poradnika Językowego. Był zapraszany na wykłady do Instytutu Wschodoznawstwa w Moskwie, na uniwersytet w Jerozolimie, na Uniwersytet w Stambule i Ankarze, Baku, do Instituto Universitario w Neapolu itd. Był przewodniczącym prezydium Polskiej Grupy Roboczej d/s realizacji projektu UNESCO „Wschód –Zachód”. Uczestniczył aktywnie w pracach naukowych i organizacyjnych wielu dziesiątków zjazdów, kongresów i konferencji międzynarodowych. Był członkiem Societe Finno-Ougrienne, Türk Dil Kurumu, Societas Uralo-Altaica, PAU, TNW, Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Jest autorem 341 prac. Z okazji 60-lecia urodzin poświęcono mu XXXVI Ural-Altaische Jahrbucher Napisano o nim i jego pracach z zakresu osmanistyki, zabytków kipczackich i Złotej Ordy, zabytków piśmiennictwa tureckiego z Egiptu Mameluckiego kilka dziesiątków artykułów.
EN
Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), who prior to WWII had been a graduate student in the Institute of the Middle East Studies at the Jagiellonian University, returned in the autumn of 1946 to Cracow in order to complete his Ph.D. thesis on the Gagauz Turks. Published in this paper are nineteen of his letters addressed to Professor Tadeusz Kowalski, the first four of which date from his years as a doctoral student, while the latter fifteen were written during WWII (VII 1940 – V 1944). Sending those letters was not easy, as on the wayfrom Vilnius to Cracow they had to pass through Kaunas and Königsberg. This correspondence is currently stored in the Archive of Science of PAN and PAU in Cracow under the signature K-III-4, 178, pp. 25–70. The first four letters describe the events of a holiday he spent with family in Trakai and Vilnius and explain when he plans to return to Cracow. In the latter letters W. Zajączkowski describes life in Vilnius under German occupation, his work and living situation. He also writes about his Karaim family and friends. He replies to the professor’s questions regarding certain people and events, including Seraya Shapshaland his efforts to establish the Karaim Museum. The letters are a great source of knowledge on the Karaim community in Vilnius and Trakai and how they coped with the German occupation.
EN
The collection of letters written by Professor Ananiasz Zajączkowski (1903–1970), an eminent Turcologist and Iranist, to Hajji Seraya Khan Shapshal (1873–1961) is stored in the Archive of the Lithuanian Academy of Sciences (in the so called Biblioteka Wróblewskich) in Vilnius and is of great value for both history of Oriental studies (Turcology in articular) and for the members of the Karaim communities in Lithuania and Poland. The letters were written in the years 1928–1948. Unfortunately, the letters addressed by Shapshal (also a recognized Orientalist) to Zajączkowski burned down in the latter’s apartment destroyed during the Warsaw Uprising in 1944. On the base of facts described by Ananiasz Zajączkowski in his letters, one can follow his scientific biography, e.g. his efforts in organizing the Chair in Turcology and the Institute for Oriental Studies at the University of Warsaw and his editorial activities concerning the journal “Myśl Karaimska”. One learns a lot about Karaims living in Warsaw at that time and their social and political position in the Republic of Poland. Some echoes of Zajączkowski’s family life are also present in these letters.
8
100%
RU
Jerzy Jeremiasz Łopatto (1896-1978) był piątym dzieckiem Józefa i Raisy z Juchniewiczów. Ukończył szkołę podchorążych w Odessie, walczył na frontach I wojny światowej, dwa razy ciężko ranny, wraz z bratem Aleksym walczył w pociągu pancernym „Na Moskwu”. Do Wilna wrócił w 1924 r. Ożenił się z Zofią Kobecką w 1926 i założył biuro melioracyjne. W 1934 r. przejechał wraz z żoną i trzema synami do majątku Szyłele w gminie Mejszagoła. Był dobrym gospodarzem, życzliwym sąsiadem, założyli z okolicznymi ziemianami kółko rolnicze. W nocy z 2 na 3 sierpnia 1940 r. przyjechało NKWD i zabrali go do więzienia Łukiszki w Wilnie. Oskarżony za przynależność do polskiej partii OZON (Obóz Zjednoczenia Narodowego), jako ziemianin na 140 ha dostał wyrok 8 lat( isprawitelno=trudowogo lagiera) poprawczego lagru pracy. Wywieziono go do Workuty. Wyszedł z lagru we wrześniu 1941 r. po podpisaniu przez gen. W. Sikorskiego układu z ambasadorem Iwanem Majskim w Londynie o wznowieniu stosunków dyplomatycznych polsko-sowieckich i utworzeniu armii polskiej w ZSRR.( Zwanego potocznie Paktem Sikorski – Majski) Dostał zaświadczenie ważne 3 miesiące, stwierdzające, że jest obywatelem polskim i udaje się do Buzułuku, gdzie zaczynały się formować Polskie Siły Zbrojne gen. W. Andersa. Zaciągnął się jako starszy szeregowy. Po opuszczeniu terytorium sowieckiego 30 marca 1943 r. zaczyna pisać „Notatnik”, nazwany „listy niewysłane” przedstawiając swoje losy dla żony i synów. Ten „Notatnik” ma 154 strony pisane wiecznym piórem Opisuje drogę jaką przebył : więzienie w Wilnie, pracę w lagrze, dojazd do Kołtubianki, a potem przez Guzar w Uzbekistanie, do Pahlevi w Iranie, Irak, Palestynę do Egiptu, skąd został oddelegowany do Anglii. Tam po ukończeniu kursów został przyjęty do Royal Air Force do Dywizjonu Budowy Lotnisk Nr 5029 /P/ w Portreath w Kornwalii i przerzucony do Brytyjskiej Strefy Okupacyjnej w Quakenbrücku. Ostatni zapis ma datę 31.XII 1946. Tam, w maju 1946 r. odszukał go najstarszy syn Emanuel i został wysłany do Florencji. Sierżant Jerzy Łopatto P-707496 pełnił służbę na stanowisku kierownika technicznego w Lotnictwie Polskim pod dowództwem brytyjskim w Anglii od 21 IV 1944 do 12 III 1947 i został zdemobilizowany wskutek przeniesienia go do Polskiego Korpusu Demobilizacyjnego (R.A.F). Nie doczekawszy się na przyjazd Żony i dwóch synów niepełnoletnich Jerzy Lopatto postanowił pojechać do nich do Wrocławia, aby się nimi zaopiekować.
EN
Jerzy Jeremiasz Lopatto (1896-1978) was the fifth child of Jozef Lopatto and his wife Raisa nee Juchniewicz. He graduated from cadet school in Odessa, fought at the front in World War I, was twice seriously wounded and fought alongside his brother Aleksy on the “Na Moskvu” (“To Moscow”) armoured train. In 1924 he came back to Vilnius, where he married Zofia Kobecka in 1926 and started his own land drainage office. In 1934 he moved with his wife and three sons to the Szylele estate in Mejszagoła district. He was a good landlord and a kind neighbour. He established a farmers’ association representing local landowners. On 3rd August 1940 NKVD arrested him in the middle of the night and sent him to Lukiszki prison in Vilnius. Accused of being a member of the Polish OZN Party (“Camp of National Unity”), being the landowner of 140 hectares of land, he was sentenced to 8 years in a corrective labour camp and was transported to Vorkuta. He was released from the labour camp in September 1941 after General W. Sikorski had signed an agreement in London with ambassador Iwan Majski restoring Polish-Soviet diplomatic relations and forming a Polish army in the USSR (the Sikorski–Majski Agreement). Jerzy Łopatto was issued a certificate valid for 3 months, confirming that he was of Polish nationality and was going to Buzuluk, where Polish armed forces were being assembled under the command of General W. Anders. He enlisted as a senior private. After leaving Soviet territory on 30th March 1943 he began writing his “Notebook”, entitled “Unsent Letters”, in which he described his wartime experiences to his wife and sons. This notebook consists of 154 pages written with a fountain pen. He describes the long journey he made: prison in Vilnius, work at the labour camp, the journey to Koltubianka, and then through Guzar in Uzbekistan to Pahlevi in Iran, and from there onto Iraq, Palestine and Egypt, from where in turn he was assigned to England. After having completed suitable courses, he was admitted to the Battalion of Airport Construction No. 5029/P/ of the Royal Air Force in Portreath/Cornwall and transferred to the British occupation zone in Quakenbrueck. The closing entry in the notebook was written in Quakenbrueck on 31st December 1946. There, in May 1946, his eldest son Emanuel found him and from there the young man was sent to his uncle in Florence. Sergeant Jerzy Lopatto P-707496 was on duty as a technical manager in the Polish Air Forces under British command in England from 21st April 1944 to 12th March 1947 and was demobilised as a result of being transferred to the Polish Demilitarization Corps (R.A.F). Having waited in vain for his wife and two under-age sons to reach Western Europe Jerzy Lopatto eventually decided to return to the family in Wroclaw in Poland in order to take care of them.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.