Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Święty Józef jako patron „w życiu i przy śmierci” na przykładzie 10 pieśni pochodzących ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, opublikowanego w Pelplinie w 1871 roku

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2021
|
vol. 48
177-194
EN
The presented article is a response to the call of the Holy Father Francis, who by publishing a letter on December 8, 2020 on the occasion of the 150th anniversary of the announcement of St. Joseph, the patron of the Catholic Church, encouraged him to get to know the person who has been close to everyone for centuries. Therefore, the topic was taken up, aimed at presenting 10 songs in honor of St. Joseph, from the Collection of Religious Catholic Songs to Be Sung in Church or at Home published in Pelplin in 1871. The analysis of the songs reveals the extraordinary veneration that St. Joseph rejoices in the Church. These pieces, performed during the liturgy, became a systematic catechesis that explained biblical events and introduced the content of the Catholic faith.
PL
Prezentowany artykuł jest odpowiedzią na wezwanie Ojca Świętego Franciszka, który publikując 8 grudnia 2020 roku list z okazji 150. rocznicy ogłoszenia św. Józefa patronem Kościoła katolickiego, zachęcił do jeszcze lepszego poznania osoby, która od wieków jest bliska każdemu człowiekowi. Podjęto zatem temat, mający na celu przybliżenie 10 pieśni ku czci św. Józefa, pochodzących z wydanego w 1871 roku w Pelplinie Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego. Analiza pieśni ukazuje niezwykłą cześć, jaką św. Józef cieszy się w Kościele. Utwory te wykonywane podczas liturgii, stawały się systematyczną katechezą, która tłumaczyła wydarzenia biblijne oraz przybliżała treści wiary katolickiej.
2
Publication available in full text mode
Content available

Dwie zachowane msze ks. Jana Żukowskiego (1870–1911) w kontekście wybranych zagadnień muzycznych i semantycznych

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2022
|
vol. 50
119-135
EN
This article is the first attempt to describe a fragment of the musical work that remains in the shadow of the oblivion of the Polish composer, Fr. Jan Żukowski (1870–1911). After he was ordained priest, Fr. Jan worked in the pastoral ministry, in the bishop’s curia and lectured at the University of Lviv. At the same time, he was a composer. A small musical legacy has been preserved, consisting of two masses and four religious songs. In this article, the author describes the masses. One of them was created for the liturgical Latin text, and the other for the text in Polish, the author of which is also Fr. Jan. These compositions, small in size, testify to the extraordinary musical talent of Fr. John and patriotism brought from the family home, in order to create religious songs in Polish in the difficult times of the Austrian partition and the ubiquitous Germanization, and thus strengthen the sense of national identity among others.
PL
Niniejszy artykuł jest pierwszą próbą opisania fragmentu twórczości muzycznej wciąż pozostającego w cieniu zapomnienia polskiego kompozytora ks. Jana Żukowskiego (1870–1911). Po przyjęciu święceń kapłańskich ks. Jan pracował w duszpasterstwie, w kurii biskupiej oraz wykładał na Uniwersytecie Lwowskim. Jednocześnie był kompozytorem. Zachowała się po nim niewielka spuścizna muzyczna, którą tworzą dwie msze oraz cztery pieśni religijne. W niniejszym artykule autor opisuje msze. Jedna z nich powstała do liturgicznego tekstu łacińskiego, zaś druga do tekstu w języku polskim, której autorem jest również ks. Jan. Te niewielkie w swych rozmiarach kompozycje są świadectwem niezwykłego talentu muzycznego ks. Jana oraz wyniesionego z domu rodzinnego patriotyzmu, aby w trudnych czasach zaboru austriackiego i wszechobecnej germanizacji tworzyć pieśni religijne w języku polskim i w ten sposób umacniać wśród innych poczucie tożsamości narodowej.
3
Publication available in full text mode
Content available

Wiara w przemożną pomoc i opiekę Matki Bożej w poetyckich tekstach utworów z muzyką Ottona Mieczysława Żukowskiego, zawartych w zbiorze pt. „Pieśni marjańskie” op. 80 (pieśni 1–10)

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2019
|
issue 45
191-208
PL
W niniejszym artykule autor dokonuje oglądu dziesięciu pieśni pochodzących ze zbioru pt. „Pieśni marjańskie w układzie na chór mieszany lub na jeden głos z towarzyszeniem organów” op. 80 z muzyką polskiego kompozytora Ottona Mieczysława Żukowskiego (1867–1942), napisanych do tekstów współczesnych mu poetów. W swej warstwie semantycznej pieśni stają się ważnym wykładem prawd wiary dotyczących osoby Matki Bożej. W utworach tych Maryja jest nazywana „Bogarodzicą”, „Dziewicą”, „Niepokalaną”, a nawet „Wniebowziętą”, mimo iż ogłoszenie tego ostatniego dogmatu miało miejsce dopiero w 1950 roku. W tekstach pieśni Maryja jest ponadto „Królową” cierpiących Polaków pozbawionych swej ojczyzny i wciąż walczących o niepodległość. Wspomniane są również wielkie zwycięstwa polskiego oręża, które nie miałyby miejsca, gdyby nie opieka Najświętszej Maryi. Teksty te, opisane następnie muzyką Ottona Mieczysława Żukowskiego ze starannie ukształtowaną linią melodyczną, bez wątpienia wykonywane były podczas nabożeństw, między innymi w maju oraz z okazji święta Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia). W ten sposób badany materiał staje się wymownym świadectwem symbiozy wiary i kultury.
EN
In the presented article, the author discusses ten songs of the collection "Pieśni Marjańskie w układzie na chór mieszany lub na jeden głos z towarzyszeniem organów" ["Marian Hymns for a Mixed Choir or One Voice to the Accompaniment of Pipe Organs"] op. 80 set to music by the Polish composer Otton Mieczysław Żukowski (1867–1942), who composed to the poetic texts of authors contemporary to him. In terms of semantic meaning the songs provided essential teaching on the truths of faith regarding the Mother of God. In these songs Mary is called the "Mother of God", "Virgin", "Immaculate" and even "Assumed into Heaven", although the announcement of the latter dogma took place only in 1950. In the lyrics of the songs Mary is also referred to as the "Queen" of the suffering Poles, who were deprived of their homeland and continuously fighting for their independence. The great victories of the Polish army, which would not have taken place without the protection of the Blessed Virgin Mary, are also mentioned in these songs. These texts, later described by the music of Otton Mieczysław Żukowski, with a carefully shaped melody line, were undoubtedly performed during services in May and on the celebration of Our Lady of Herbs Day (15th August). The discussed works thus become a meaningful testimony to the symbiosis of faith and culture.
4
Publication available in full text mode
Content available

Kwestia rozumienia tekstu liturgicznego w twórczości Giovanniego Pierluigiego da Palestriny na przykładzie Credo z Missa Papae Marcelli

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2013
|
issue 33
151-164
PL
W artykule analizie poddane zostało Credo ze słynnej Missa Papae Marcelli G.P. da Palestriny, która – według legendy – miała uratować muzykę wielogłosową przed usunięciem jej z kościołów. Problemem bowiem, który w kontekście muzyki sakralnej XVI wieku wysuwał się na plan pierwszy była kwestia rozumienia śpiewanego tekstu w dziełach chóralnych. Na przykładzie Credo Palestrina w mistrzowski sposób udowodnił, że tekst ordinarium i proprium missae może z łatwością dotrzeć do słuchaczy. Artykuł ukazuje, w jaki sposób kompozytor umiejętnie kształtuje poszczególne przebiegi wokalne każdego z głosów oraz w jak umiejętny sposób zachowuje czytelność śpiewanego tekstu. Przeprowadzona analiza pokaże, że w 6-głosowym Credo tylko niewiele ponad 21% to faktyczny sześciogłos.
EN
The main subject of the following article is the analysis of Credo from the famous Missa Papae Marcelli by G.P. da Palestrina, which, according to the legend, was supposed to have saved polyphonic music from its removal from the churches. The key issue of sacred music of the 16 century was the problem of comprehension of sung texts in choral compositions. In Credo, Palestrina perfectly proved that the text of Proper chants of the Mass and Ordinary chants of the Mass (ordinarium and proprium missae) can easily reach the audience. The article illustrates how the composer skillfully shapes particular vocal courses of each of melodic voices, and how he capably preserves comprehensibility of the sung text. The conducted analysis shall reveal that in the six‑voice Credo, the actual six‑voice composition constitutes slightly over 21 per cent.
5
Publication available in full text mode
Content available

Muzyczny portret braci ks. Jana (1870–1911) i Aleksandra (1879–1911) Żukowskich w świetle zachowanych pieśni religijnych

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2023
|
vol. 52
70-82
EN
This article presents two Żukowski brothers: Fr. Jan (1870–1911) and Aleksander (1879–1911), coming from a Polish Catholic family that nurtured national traditions. Brought up in a home where music resounded (their father was a church organist), they began not only to make music, but also to create simple religious pieces. The article presents the preserved and found works of these artists. In the musical and semantic context, the following compositions of Fr. Jan: Adoro Te devote, Mother of Perpetual Help, Prayer to God-Parent op. 5, O Christ op. 14 and one piece by Aleksander entitled Save Mary.
PL
Niniejszy artykuł przybliża sylwetki dwóch braci Żukowskich: ks. Jana (1870–1911) i Aleksandra (1879–1911), pochodzących z polskiej katolickiej rodziny pielęgnującej tradycje narodowe. Wychowani w domu, w którym rozbrzmiewała muzyka (ich ojciec był organistą kościelnym), sami zaczęli nie tylko muzykować, ale także tworzyć proste utwory religijne. Artykuł przybliża zachowaną i odnalezioną ich twórczość. W kontekście muzycznym i semantycznym zostały omówione następujące kompozycje ks. Jana: Adoro Te devote, Matko pomocy nieustającej, Modlitwa do Boga-Rodzicy op. 5, O Chryste op. 14 oraz jeden utwór Aleksandra pt. Ratuj Maryo.
6
Publication available in full text mode
Content available

Msze per annum (VI-X) z pelplińskiego śpiewnika opublikowanego w 1871 r.

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2012
|
issue 31
277-299
PL
Artykuł zawiera omówienie pięciu tzw. mszy polskich pochodzących ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego autorstwa ks. Szczepana Kellera, opublikowanego w Pelplinie w 1871 roku. Mianem mszy polskich zwykło określać się ułożone specjalnie w języku ojczystym pieśni mszalne wykonywane podczas liturgii w miejsce łacińskich śpiewów ordinarium i proprium missae. Pieśni te odgrywały istotną rolę – z jednej strony – w zachowaniu języka swych ojców w czasach, gdy Polski nie było na mapie Europy, z drugiej zaś – stały się doskonałą formą katechizacji i ugruntowania podstawowych prawd wiary katolickiej.
EN
The following article contains the review of the five so-called Polish Masses from the Collection of Catholic Songs of Piety for Ecclesiastical and Domestic Use by Szczepan Keller, published in Pelplin in 1871. The term Polish Mass is usually used to denote Mass hymns which were specially arranged in the native language and performed during the liturgy as a suitable replacement of Latin Proper chants of the Mass and Ordinary chants of the Mass (ordinarium and proprium missae). The hymns played a signicant role serving, on one hand, as preservation of Polish language as the mother tongue in times where independent Polish state was erased from European maps; on the other hand, performing the role of catechization and consolidation of the Truths of Faith.
7
Publication available in full text mode
Content available

Siedem pieśni religijnych Ottona Mieczysława Żukowskiego (1867–1942) w kontekście zagadnień semantycznych i muzycznych

100%
Kaczorowski R.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2017
|
issue 31
259-274
EN
In the present article the author discusses seven religious songs by the little-known Polish composer, Otton Mieczysław Żukowski (1867˗1942). The songs are: Ojcze nasz (Our Father) op. 47, Panie do Ciebie wołam (Lord, unto Thee I cry), Twych Panie łask (Your mercies, o Lord), Gdy boleść wstrząsa (When sorrow strikes), Panie miłosierny (Merciful Lord), Do Boga (To God) and Wierzymy Panie (Lord, we believe). The songs’ semantic meaning conveys the basic and most essential truths of the Catholic faith. Thereby, they formed the awareness of the listeners and became a catechesis to be sung. The discussed songs have also a strong patriotic and national emphasis as they were created in the time of Poland’s partition and non-existence in Europe. The songs are evidence that God may be involved in the history of a nation and change its difficult position. In terms of musical layer the songs are characterized by a cantilena melodic line and tonal harmony.
8

Twórczość wokalna Jerzego Gablenza (1888-1937). Próba systematyzacji

100%
Kaczorowski R.
Roczniki Teologiczne
|
2018
|
vol. 65
|
issue 13: Muzykologia
115-125
EN
The presented article is the first attempt of presentation of the vocal works of a little-known Polish composer Jerzy Gablenz (1888-1937). He composed 86 songs, written in the period from 1907 to 1928. To this day the majority of these songs have not been published. Only the single songs were published in collections, which are to be found in the National Library. The collection also includes the songs handwritten by the composer’s himself. In total, it is a little over 30% of Jerzy Gablenz’s vocal lyric poetry. The majority of his songs, rewritten by hand by the son Tomasz, are to be found in the records of individuals such as Jan Jarnicki, the director of Acte Préalable phonographic company, who does his best to record these still undiscovered works of Gablenz on CDs. The following article may become an inspiration for the musicologists and music theoreticians to conduct extensive studies upon the works of Jerzy Gablenz, who is a composer of not only songs, but also of symphonies, symphonic poems, a piano concerto or a sonata for cello and grand piano.
PL
Prezentowany artykuł jest pierwszą próbą zaprezentowania twórczości wokalnej mało znanego polskiego kompozytora Jerzego Gablenza (1888-1937). W swoim dorobku pozostawił on 86 pieśni, pisanych w okresie od 1907 do 1928 roku. Większość tych utworów do dzisiaj nie doczekała się publikacji. Jedynie pojedyncze pieśni zostały wydane w zbiorach, znajdujących się w Bibliotece Narodowej. Księgozbiór ten zawiera również autografy pieśni kompozytora. W sumie jest to niewiele ponad 30% liryki wokalnej Jerzego Gablenza. Większość jego pieśni, przepisana ręcznie przez syna Tomasza, znajduje się w archiwach osób prywatnych, m.in. Jana Jarnickiego, dyrektora firmy fonograficznej Acte Préalable, który podejmuje wysiłki, aby tę wciąż nieodkrytą twórczość Gablenza zarejestrować na płytach CD. Niniejszy artykuł może stać się inspiracją dla muzykologów i teoretyków muzyki do szeroko zakrojonych studiów nad twórczością Jerzego Gablenza, który jest kompozytorem nie tylko pieśni, ale również symfonii, poematów symfonicznych, koncertu fortepianowego czy sonaty na wiolonczelę i fortepian.
9
Publication available in full text mode
Content available

Kardynała Ratzingera teoria sztuki i muzyki biblijnej

100%
Kaczorowski R.
Ruch Biblijny i Liturgiczny
|
2005
|
vol. 58
|
issue 4
PL
In our times Joseph Ratzinger is considered as the greatest theologian among cardinals and the most prominent cardinal among theologians. As a professor of theology, but not only, he wrote many books, e.g. A New Song for the Lord: Faith in Christ and Liturgy Today, where he shows relations between liturgy and music of the church. The article by Robert Kaczorowski tells about Ratzinger’s biblical context of art and music. The author presents the analysis of Ps 47, 8 and the evolution of Hebrew’s word maskil to Greek’s word psalate. Kaczorowski adds that the biblical theory of art and music is still current.
10
Publication available in full text mode
Content available

Tęsknota dźwiękami otulona. O liryce wokalnej gdańskiego kompozytora Stanisława Kwiatkowskiego (1930–2010)

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2020
|
vol. 47
243-255
EN
In the article, the author discusses six unknown songs of the Gdańsk organist and composer Stanisław Kwiatkowski (1930–2010). They are: Evening Song, Autumn Song, Sea Prelude, Why, Remembrance and Waiting for you. These songs have never been published; are available in the composer's author's manuscript. The open question remains the matter of the title longing with sounds wrapped around it. The current state of knowledge does not allow to clearly state who the object of sighs is, which the lyrics of the songs speak very clearly about.
PL
W artykule autor omawia sześć nieznanych pieśni gdańskiego organisty i kompozytora Stanisława Kwiatkowskiego (1930–2010). Są to: Pieśń wieczorna, Jesienna piosenka, Morskie preludium, Czemu, Wspomnienie oraz Czekam cię. Utwory te nigdy nie zostały opublikowane; dostępne są w autorskim rękopisie kompozytora. Pytaniem otwartym pozostaje tytułowa tęsknota dźwiękami otulona. Stan obecnej wiedzy nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, kim jest obiekt westchnień, o którym bardzo wyraźnie mówią teksty pieśni.
11
Publication available in full text mode
Content available

Nieznana twórczość muzyczna Władysława Żeleńskiego

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2020
|
vol. 46
235-253
EN
In this article, the author presents the person and work of the Polish composer Władysław Żeleński (1837–1921) and presents 11 unknown works of his, kept in Polish archives. They are: The Annunciation; The white princess; Good night; Humoreska; Sea; May Night, Op. 49; Oboe spring; Song to Wilja op. 34 no. 2; Sailors’ song op. 34 no. 1; Wake up and Prelude. Recently, these works have received premier phonographic recordings on CDs, released by the reputable company Acte Préalable.
PL
W niniejszym artykule autor przybliża osobę i dzieło polskiego kompozytora Władysława Żeleńskiego (1837–1921) oraz prezentuje 11 nieznanych jego utworów, przechowywanych w polskich zbiorach archiwalnych. Są to: Zwiastowanie; Biała Księżniczka; Dobra noc; Humoreska; Morze; Noc majowa op. 49; Oboja wiosna; Pieśń do Wilji op. 34 nr 2; Pieśń żeglarzy op. 34 nr 1; Pobudka oraz Preludium. W ostatnim czasie utwory te doczekały się premierowych nagrań fonograficznych na płytach CD, wydanych w renomowanej firmie Acte Préalable.
12
Publication available in full text mode
Content available

“Confession Seals the Mouth” The cult of St. John of Nepomuk – a Martyr of the Sacramental Mystery – on the Example of 15 Songs from the Collection of Catholic Devotional Hymns for Church and Home Use, Published in Pelplin in 1871 Selected Theological and Musical Issues

100%
Kaczorowski R.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2021
|
issue 39
245-256
PL
W prezentowanym artykule autor omawia 15 pieśni ku czci św. Jana Nepomucena, pochodzących ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, opublikowanych w 1871 roku w Pelplinie. Liczba pieśni świadczy o tym, że kult św. Jana Nepomucena był rozpowszechniony wśród Polaków. Święty ten cieszył się niezwykłym autorytetem wynikającym z faktu, że pozostał wierny powołaniu kapłańskiemu aż do śmierci męczeńskiej. Wolał zginąć niż wyjawić tajemnicę spowiedzi świętej. Dlatego też św. Jan Nepomucen do dzisiaj pozostaje patronem spowiedników
EN
In the presented article, the author discusses 15 songs composed in honor of St. John of Nepomuk, coming from the Collection of Catholic Devotional Hymns for Church and Home Use, published in 1871 in Pelplin. The number of songs proves that the cult of St. John was widespread among Polish people. This Saint enjoyed extraordinary authority because he remained faithful to his priestly vocation until his martyrdom. He preferred to die than to reveal the secret of the holyconfession. Thus, St. John of Nepomuk remains the Patron Saint of Confessors until this day.
13
Publication available in full text mode
Content available

Msze per annum (XI–XV) ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego (Pelplin, 1871)

100%
Kaczorowski R.
Studia Gdańskie
|
2014
|
issue 35
183-206
PL
W artykule omówionych zostało pięć tzw. mszy polskich, pochodzących ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, który ukazał się drukiem w Pelplinie w 1871 roku. Msza polska to specyficzny układ pieśni, treściowo odpowiadający poszczególnym częściom Mszy św., tyle że wykonywanych w języku narodowym, co w XIX wieku nie było zjawiskiem powszechnym. W ten sposób modlitwy w języku polskim zanoszone w kościołach przyczyniały się do zachowania tożsamości narodowej i religijnej w czasie, gdy Polakom odmawiano prawa do suwerennej egzystencji.
EN
The article contains the review of five so-called Polish Masses from The Collection of Catholic Songs of Piety for Ecclesiastical and Domestic Use, which was published in Pelplin in 1871 by Szczepan Keller. These distinctive Mass hymns were arranged in the Polish language and performed during liturgies. In the 19th century this praxis was not very popular. In this way the Polish hymns helped to retain the national and religious identity, when Polish nation there could be no independent.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.