Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

PROBLEMS OF SPELLING AND PRONUNCIATION OF ENGLISH ACRONYMS IN POLISH (Problemy pisowni i wymowy skrotowcow zapozyczonych z jezyka angielskiego)

100%
Przybylska R.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2008
|
issue 2(6)
107-115
EN
The article deals with acronyms that come from English and function in contemporary Polish, spoken and written. The authoress shows the variety of forms and states that their spelling and pronunciation should be in accordance with Polish linguistic norm.
2
Content available remote

TWO FAMILIES OF IDIOMS CONTAINING A WORD 'KAPELUSZ' (Dwie rodziny frazeologiczne z komponentem 'kapelusz')

100%
Przybylska R.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2009
|
issue 2(8)
59-70
EN
The authoress presents new idioms containing a word 'kapelusz', belonging into two families based on phrases:' wyciagnal kogos/cos jak krolika z kapelusza' and 'ktos chodzi z kapeluszem' (someone pull out something like a rabbit from a hat / someone is walking with a hat). She analyses metaphorical motivation of the idioms referring to two schematically imagined situations, interpreted as a source of the conventionalised metaphorical expressions. She also presents syntactic classification of the idioms and defines the scope of their variantivity. The results of the study may be used in lexicography.
3
Publication available in full text mode
Content available

Imiennictwo w polskich rodzinach ziemiańskich na przełomie XIX i XX wieku

100%
Przybylska R.
Socjolingwistyka
|
2020
|
issue 34
183-196
PL
Artykuł dotyczy polskich imion osobowych i ich różnych nieoficjalnych wersji oraz – marginalnie – nazw zwierząt w języku familijnym polskiego ziemiaństwa. Na podstawie pamiętników przedstawicieli rodzin ziemiańskich, dotyczących drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku, autorka szczegółowo przedstawia i interpretuje używane w tych rodzinach nieoficjalne formy imion oraz przezwiska. Ukazuje główne typy strukturalne wariantów słowotwórczych imion męskich i żeńskich, omawia ich funkcje prag matyczne i typowe konteksty użycia. Wyłania formy imion charakterystyczne dla ziemiaństwa. Ukazuje ziemiańskie imiennictwo jako istotny składnik języka familijnego tej warstwy społecznej.
EN
The article concerns Polish personal names and their various unofficial versions and names of animals in the family language of Polish gentry families. Based on the diaries of representatives of landed gentry families concerning the second half of the 19 th century and the first half of the 20 th century, the author presents and interprets the unofficial forms of names and nicknames used in these families. She shows the main struc tural types of word-formation variants of male and female names, discusses their pragmatic functions and typical contexts of use. She reveals the forms of names characteristic of the gentry. The author shows the landowner’s name as an essential component of the family language of this social class.
4
Publication available in full text mode
Content available

Polonistyka zdezintegrowana – jak jest, jak mogłoby być.

100%
Przybylska R.
Postscriptum Polonistyczne
|
2012
|
issue 1(9)
29-32
5

Uchodźca i inne nazwy osób opuszczających swój kraj

100%
Przybylska R.
Język Polski
|
2021
|
vol. 101
|
issue 3
47-60
PL
Artykuł jest poświęcony analizie semantyczno-pragmatycznej słowa uchodźca, wybranego na słowo roku 2015, i omówieniu innych, bliskoznacznych nazw osób opuszczających swój kraj. Autorka przytacza dane leksykograficzne, głównie ze Słownika języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego i Wielkiego słownika języka polskiego PAN, oraz informacje o frekwencji i typowych kontekstach omawianych słów wydobyte z Narodowego Korpusu Języka Polskiego. Ukazuje wzajemne powiązania między leksemami w tym polu semantycznym oraz miejsce tych słów na mentalnej mapie Polaków.
EN
The article is devoted to the semantic-pragmatic analysis of the word uchodźca (‘refugee’), chosen for the word of the year 2015, and discussing other synonymous names of people leaving their country. The author cites lexicographic data, mainly from Słownik języka polskiego edited by Witold Doroszewski and Wielki słownik języka polskiego PAN as well as information about the frequency and typical contexts of the words under discussion, extracted from the National Corpus of Polish. It shows the mutual connections between lexemes in this semantic field and the place of these words on the mental map of Poles.
6

Sposoby określania ilości w dawnych polskich przepisach kulinarnych

100%
Przybylska R.
Język Polski
|
2022
|
vol. 102
|
issue 2
5-20
EN
The article presents a dozen or so methods of quantifying amounts used in the oldest Polish culinary books. The material is based on the works published for the first time in the Monumenta Poloniae Culinaria series edited by Jerzy Dumanowski. Determining the quantity in the culinary discourse was associated not only with counting, using measures of volume and weight, but also with the use of human body parts, vessels, items treated as a standard to measure products, determining the mutual proportions of products, as well as subjective assessments of quantity resulting from observing the process of preparing dishes.
PL
W artykule przedstawiono kilkanaście sposobów określania ilości stosowanych w najdawniejszych polskich książkach kulinarnych. Podstawę materiałową stanowią wykorzystane w tym celu po raz pierwszy dzieła wydane w serii Monumenta Poloniae Culinaria pod red. Jerzego Dumanowskiego. Określanie ilości wiązało się w dyskursie kulinarnym nie tylko z liczeniem, stosowaniem miar objętości i wagi, ale też z wykorzystaniem części ciała człowieka, naczyń, rzeczy traktowanych jako wzorzec, ustalaniem wzajemnych proporcji produktów, a także z subiektywnymi ocenami ilości wynikającymi z obserwowania procesu przygotowywania potraw.
7
Publication available in full text mode
Content available

Imię i jego formy w kręgach ziemiańskich – na materiale wspomnień

100%
Przybylska R.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
|
2017
|
issue 12
219-225
EN
The article is between onomastics and sociolinguistics. The author shows the informal forms of names, which are used in Polish family of landed gentry in the beginning of XX century. The author carried out a word-formation analysis of a large collection of these forms, selected from three memory books. The article is an important contribution to the knowledge of the riches of the diminutives, which Poles in different epochs and environments have addressed themselves.
8
Content available remote

Gość czy obcy? Od pr zekazu ewangeli cznego (Mt 25, 31–46) do polskich pr zekładów bibli jnych. Problemy ekwiwalencji

63%
Koziara S., Przybylska R.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2017
|
issue 24
73-91
EN
The paper tries to draw attention to problems related to accurate conveyance in translation of certain forms and ideas contained in the Bible. It focuses on a fragment of the parable of the final judgment from the Gospel of St. Matthew (Mt 25, 31–46) which speaks about acts of love towards neighbours. Besides the evangelical command to care for the hungry, thirsty, naked, sick, and imprisoned, it contains an order to accept a FOREIGNER, described in the Greek and Latin text of the Bible as ksénos and hospes, respectively. The first goal of this paper is to attempt a reconstruction of the linguistic and cultural context in which those names for the FOREIGNER were used. The second, essential, goal is to philologically evaluate a collection of native equivalents of those foreign words which appear in 34 Polish translations of the Gospel of St. Matthew, from Old Polish to newer and contemporary renderings. The remarks presented in the paper are philological in nature and primarily refer to linguistic descriptive procedures, with a necessary utilization of certain findings in the fields of exegesis and Biblical hermenutics.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.