Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule przedstawiono sylwetkę ppłk. dr. pil. Józefa Leoszko (1894-1948), jednego z pionierów i twórców polskiej medycyny lotniczej. Urodził się w Wilnie, w czasie I wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną Polskiej Organizacji Wojskowej, od końca 1918 r. służył w Wojsku Polskim. W 1919 r. jako żołnierz 41. Suwalskiego Pułku Piechoty brał udział w walkach o wyzwolenie Lidy i Wilna, a w 1920 r. w wyprawie na Kijów i obronie Warszawy. Dyplom lekarza uzyskał w 1924 r. na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Był pierwszym w historii polskich sił powietrznych lekarzem, który ukończył szkolenie lotnicze i w 1925 r. uzyskał tytuł pilota. Swoje doświadczenia lotnicze i wiedzę medyczną nabytą podczas studiów w Uniwersytecie Warszawskim, wykorzystywał w badaniach naukowych jako pracownik Centrum Badań Lekarskich Lotnictwa w Warszawie. W swoich publikacjach naukowych skupiał się głównie na szeroko rozumianych zagadnieniach dotyczących bezpieczeństwa zdrowotnego pilotów i z całą pewnością przyczynił się do rozwoju medycyny lotniczej w Polsce. W czasie II wojny światowej był lekarzem Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Zmarł w 1948 r., pochowany na Cmentarzu Lotników Polskich w Newark w Anglii.
EN
The article presents the profile of lt. col. pilot Józef Leoszko, MD (1894-1948) as one of the pioneers and founders of Polish aviation medicine. He was born in Wilno, during World War I he was involved in the underground activities of the Polish Military Organization, from the end of 1918 served in the Polish Army. In 1919, he took part as a soldier of the 41st Suwałki infantry regiment in the fights for the liberation of Lida and Wilno, and in 1920 in the expedition to Kiev and the defense of Warsaw. He obtained his doctor's diploma in 1924 at the Faculty of Medicine of the University of Warsaw. He was the first physician in the history of the Polish Air Force to complete his aviation training and in 1925 obtained the title of a pilot. He used his aviation experience and medical knowledge acquired during his studies at the University of Warsaw in scientific research as an employee of the Aviation Medical ResearchCenter in Warsaw. In his scientific publications, he focused mainly on the broadly defined issues of health safety of pilots and contributed direct to the development of aviation medicine in Poland. During World War II, he was a physician of the Polish Air Force in Great Britain. He died in 1948 and was buried at the Polish Air Force Cemetery in Newark, England.
PL
Artykuł prezentuje organizację opieki duszpasterskiej dla pacjentów w 9. Szpitalu Okręgowym w Brześciu nad Bugiem. Druga Rzeczpospolita była krajem, w którym żyli ludzie różnych wyznań: katolicy, prawosławni, ewangelicy, wyznawcy religii mojżeszowej i inni. Z tego powodu do 9. Szpitala Okręgowego przychodzili kapłani wszystkich religii. Jest to dobry przykład tolerancji religijnej także dla współczesnych szpitali. Artykuł powstał w oparciu o dokumenty zawarte w Centralnym Archiwum Wojskowym i innych pracach. Autor korzystał także z zasobów czasopisma "Lekarz Wojskowy”.
EN
The article presents the organization of religious ministration for patients in the 9th Regional Hospital in Brest. The Second Polish Republic was a country in which people of different religions lived: Catholic, Orthodox, Protestant, Jewish and so on. That was the reason why priests of all religions visited the 9th Regional Hospital. It was a good example of religious tolerance also for modern hospitals. The article is based on documents from the Central Military Archives and other works. The author also used articles from the magazine “Lekarz Wojskowy” (“The Army Doctor”).
PL
W okresie międzywojennym polska wojskowa służba zdrowia dysponowała dziesięcioma dużymi szpitalami okręgowymi. Najważniejszą placówką sanitarną w III. Okręgu Korpusie był 3. Szpital Okręgowy w Grodnie. II wojna światowa przyniosła likwidację tego zakładu oraz śmierć większości jego lekarzy. Ppłk Adam Kiełbiński (1894-1975), ostatni ordynator oddziału chirurgicznego, był jednym z nielicznych, którym udało się przetrwać ten dramatyczny czas. Pobyt w sowieckim łagrze, w warunkach urągających człowieczeństwu, nie zabił w nim umiłowania zawodu lekarza i chęci niesienia pomocy chorym ludziom. Przeszedł szlak bojowy Armii Polskiej w ZSRR i II Korpusu Polskiego. Po zakończeniu II wojny światowej nie mógł powrócić do Polski, pozostał w Wielkiej Brytanii, pracował w Szpitalu Polskim w Penley. Z jego perspektywy doskonale widoczny jest dramat wszystkich mieszkańców Kresów Wschodnich II Rzeczpospolitej, którzy w wyniku haniebnych traktatów w Jałcie i Poczdamie, mimo niezwykłej ofiarności i olbrzymiego wkładu w pokonanie III Rzeszy, pozbawieni zostali swoich domów i skazani na los wiecznego tułacza.
EN
In the interwar period, the Polish military health service had ten large regional hospitals. The most important sanitary facility in the 3rd District of the Corps was the 3rd Regional Hospital in Grodno. World War II brought the liquidation of this hospital and the death of most of its doctors. Lieutenant colonel Adam Kiełbiński (1894-1975), the last head of the surgical ward, was one of the few who managed to survive this dramatic time. A stay in a Soviet gulag, in conditions that insulted humanity, did not kill his love of the medical profession and his willingness to help sick people. He passed the combat trail of the Polish Army in the USSR and the Second Polish Corps. After the end of World War II, he could not return to Poland, remained in Great Britain and worked at the Polish Hospital in Penley. From his perspective, the drama of all inhabitants of the Eastern Borderlands of the Second Polish Republic is clearly visible, who, as a result of shameful treaties in Yalta and Potsdam, despite their unusual dedication and enormous contribution to defeating the Third Reich, were deprived of their homes and doomed to the fate of the eternal wandering.
PL
W latach 1795-1918, gdy Polska utraciła niepodległość i była okupowana przez trzy ościenne państwa - Rosję, Prusy i Austro-Węgry, jedną z szans utrzymania przez Polaków swej pozycji społecznej, bądź nawet awansu, była służba wojskowa. Wielu polskich lekarzy znalazło się w szeregach armii zaborczych, gdzie mimo indoktrynacji nie tracili swej tożsamości i pozostawali wierni prawdziwej ojczyźnie. Jedną z takich osób był płk dr Wacław Michał Szreders (1874-1964), w roku 1898 absolwent Cesarskiej Akademii Wojskowo-Medycznej w Petersburgu. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej 1904-1905, był ordynatorem na statku szpitalnym „Kostroma” w składzie 2. Eskadry Floty Oceanu Spokojnego idącej z odsieczą dla oblężonej twierdzy Port Artur. W czasie słynnej bitwy morskiej pod Cuszimą dostał się do japońskiej niewoli. Przez kolejne lata służył w rosyjskim Szpitalu Marynarki Wojennej Floty Czarnomorskiej w Sewastopolu, gdzie osiągnął godność Naczelnego Lekarza tej placówki. Od 1918 roku w Wojsku Polskim, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. W okresie dwudziestolecia międzywojennego był Szefem Sanitarnym Okręgu Korpusu nr III w Grodnie. Po zakończeniu II wojny światowej przez kilkanaście lat pracował jako ordynator Państwowego Sanatorium Przeciwgruźliczego dla Dzieci i Młodzieży w Istebnej. Jego biografia jest doskonałym przykładem wykorzystywania wszelakich możliwości rozwoju zawodowego i osobistego w każdych warunkach społeczno-politycznych, nawet tych najtrudniejszych, jednak bez przekraczania granicy utraty własnej tożsamości i z zachowaniem swego systemu wartości.
EN
In the years 1795-1918, when Poland lost its independence and was occupied by three neighboring countries - Russia, Prussia and Austria-Hungary, one of the chances for Poles to maintain their social position or even promotion was the military service. Many Polish doctors joined the occupation armies, where, despite indoctrination, they did not lose their identity and remained faithful to the real homeland. One of such persons was Col. Dr. Waclaw Michal Szreders (1874-1964), who graduated from the Imperial Military and Medical Academy in St. Petersburg in 1898. Participant of the Russian-Japanese war of 1904-1905, he was a doctor on the hospital ship "Kostroma" from the 2nd Squadron of the Pacific Fleet going to the relief for the besieged fortress of Port Arthur. During the famous sea battle at Tsushima he got Japanese captivity. For many years he served in the Russian Navy Hospital of Black Sea Fleet in Sevastopol, where he achieved the rank of Supreme Doctor of this institution. From 1918 he was in the Polish Army and took part in the Polish-Bolshevik war in 1920. During the interwar period, he was the Head of Medical Services of the Corps District No. III in Grodno. After the end of World War II, for several years he worked as the head of the State Sanatorium for Children and Youth with tuberculosis in Istebna. His biography is a perfect example of using all possibilities of professional and personal development in all socio-political conditions, even the most difficult ones, but without crossing the border of losing identity and keeping his system of values.
PL
Artykuł prezentuje historię 9. Szpitala Okręgowego w Brześciu nad Bugiem. Stanowiąc część sławnej twierdzy Brześć, był jednym z najważniejszych wojskowych szpitali w Polsce w okresie międzywojennym. Większość lekarzy w nim pracujących została zamordowana przez NKWD w 1940 roku w Katyniu i Charkowie. Historia 9. Szpitala Okręgowego pokazuje wielką ewolucję tej placówki — od małego szpitala potowego do wielkiego szpitala okręgowego. Artykuł powstał w oparciu o dokumenty zawarte w Centralnym Archiwum Wojskowym i innych pracach. Autor korzystał także z zasobów czasopisma „Lekarz Wojskowy”.
EN
The article presents the history of the 9th Regional Hospital in Brest. It was one of the most important military hospitals in Poland in the interwar period. The hospital was a part of the famous Brest Citadel. The majority of doctors from the 9th Regional Hospital were killed by NKV in 1940 in Katyn and Kharkov. The history of this hospital demonstrates a great evolution from a small field hospital to a big regional hospital. The article is based on documents from the Central Military Archives and other works. The author also used articles from the magazine “Lekarz Wojskowy” (“The Army Doctor”).
6
81%
PL
Autor opisuje początki polskiego lotnictwa sanitarnego. Ewakuacja medyczna jest niezwykle ważna w skutecznym leczeniu większości pacjentów. Ze względu na swoją szybkość samoloty są najlepszym środkiem transportu pacjentów w bardzo złym stanie. Początki polskiego lotnictwa sanitarnego sięgają czasu wkrótce po zakończeniu I wojny światowej. Jego gorącym zwolennikiem był pułkownik doktor Felicjan Sławoj-Składkowski (Inspektor Służby Zdrowia przy Departamencie Ministerstwa Spraw Wojskowych). Pierwszy lot sanitarny odbył się 14 sierpnia 1924 roku w Poznaniu w 3. Pułku Lotniczym. Początkowo lotnictwo sanitarne bylo związane z wojskiem, obecnie jest to popularny środek transportu także w pogotowiu cywilnym.
EN
The author describes the beginnings of Polish medical aviation. The Medevac is very important for the effective treatment of the majority of patients. Aeroplanes, because of their speed, are the best transportation means for patients in very serious conditions. The beginnings of Polish medical aviation took place soon after the Great War. Colonel Doctor Felicjan Sławoj-Składkowski (Head of Health Service at the Department of Military Affairs) was a great follower of this idea. The first medical flight took place on August 14, 1924 in Poznań in the Third Aviation Regiment. Initially, Polish military aviation was associated with the military, now it is a popular transportation means in civil medical emergency services too.
PL
Artykuł przedstawia sylwetkę lwowskiego lekarza wojskowego pułkownika Józefa Szarage (1897-1967). Urodził się 12 grudnia 1897 r. w Winnikach pod Lwowem, w średniozamożnej żydowskiej rodzinie Bernarda Scharage i Debory Szrencel vel Birbach. W czasie I wojny światowej ukończył szkołę oficerską i w stopniu podporucznika służył w 24. Pułku Piechoty armii austriackiej. Studia medyczne odbywał w Uniwersytecie Karola w Pradze i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1927 r. ukończył Wydział Lekarski lwowskiej uczelni. W czasie II wojny światowej początkowo przebywał w lwowskim gettcie, od 1942 r. ukrywał się w miejscowości Zimna Woda w pobliżu Lwowa. W 1944 r. jako oficer-lekarz służył w 8. Polowym Ruchomym Szpitalu Chirurgicznym II Armii Wojska Polskiego. Po zakończeniu wojny pełnił funkcję ordynatora oddziału chirurgicznego Szpitala Okręgowego nr 5 w Krakowie. W marcu 1948 r. bezskutecznie starał się uratować życie byłego lekarza załogi Westerplatte mjr. Mieczysława Słabego (1905-1948). Płk Józef Szarage zmarł 1 marca 1967 r. w Warszawie w wieku 70 lat.
EN
This article presents a Lviv military physician colonel Jozef Szarage (1897-1967). He was born in Winniki near Lviv, on December 12, 1897, in the middle-class Jewish family of Bernard Scharage and Debora nee Szrencel vel Birbach. During the Great War he graduated from an officers’ school and served as 2nd lieutenant in the 24th Infantry Regiment of the Austrian Army. He studied medicine at Charles University in Prague and Jan Kazimierz University in Lviv. In 1927, Scharage graduated from the Faculty of Medicine in Lviv. During the World War Second he stayed in the Lviv ghetto, however, since 1942 he lived in hiding in the village Zimna Woda near Lviv. In 1944, he served as officer-physician in the 8th Field Movable Surgeon’s Hospital of the 2nd Polish Army. After the war, he served as the head of the surgical ward of the Regional Hospital No. 5 in Cracow. In March 1948, he tried unsuccessfully to save life of Major Mieczyslaw Slaby (1905-1948), known as a doctor of the defenders Westerplatte in 1939. Colonel Jozef Szarage died in Warsaw on March 1st 1967, at the age 70
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.