Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Czyś nie czytała złych książek… może gonisz przeważnie za blichtrem…, czyli jaka powinna być kobieta. Rozważania na podstawie rachunku sumienia z 1891 roku

100%

Chmiel M.

Język - Szkoła - Religia

2011

vol. 6

64-77

Przedstawione w tym artykule profile kobiety zostały ukazane z perspektywy społecznej i religijnej (a nawet – katolickiej). Na ich charakter miał wpływ niewątpliwie punkt widzenia autorki – działaczki i publicystki katolickiej zaangażowanej w wychowywanie młodych dziewcząt, mającej ambicje wpływać na stan świadomości społeczeństwa (w tym wypadku jego żeńskiej części). Profil ontyczny kobiety jednoznacznie ujawnia, że jest ona duchowo-cielesną istotą ludzką stworzoną przez Boga i od Niego zależną. Pomiędzy duchem a ciałem nie ma jedności. Duchowość kobiety, wartościowana pozytywnie, obejmuje przede wszystkim wiarę w Boga i posłuszeństwo Jego przykazaniom, których interpretacji dokonuje Kościół Katolicki. Oczekiwane działania kobiety w tym zakresie to podejmowanie prób zmierzających do poznania Boga poprzez właściwe (znowu oznacza to akceptowane przez Kościół) lektury i posłuszeństwo kierownikowi duchowemu. Inaczej jest z cielesnością, która waloryzowana jest zdecydowania negatywnie; wydaje się ona źródłem słabości i skłonności do upadku. To właśnie walka ze słabością ciała i umysłu jest głównym zdaniem kobiety człowieka. Profile związane z rolami, jakie pełni kobieta, realizując Boże zalecenie „bądźcie płodni i czyńcie sobie ziemię poddaną”, ujawniają działania i cechy, które uznawano za pożądane w czasach, w jakich powstał analizowany rachunek sumienia. Kobieta osoba wierząca powinna przede wszystkim szukać wiedzy o Bogu i spełniać jego wolę, którą objaśnia Kościół katolicki. Cechy pomagające w tych zadaniach to odpowiedzialność i gotowość do poświęceń, umiejętność panowania nad własnymi emocjami. Kobieta żona musi w pierwszym rzędzie dbać o dobre samopoczucie męża i trwałość związku. Przydatne w tym są uległość, ofiarność, opiekuńczość, odpowiedzialność i mądrość. Kobieta pani domu to ktoś, kto organizuje pracę innych i dozoruje jej przebieg, ale także osoba będąca opiekunem wszystkich domowników. Niezbędne są takie cechy, jak: zdolności organizacyjne (przydadzą się także do zaplanowania pobytu męża w domu), odpowiedzialność, empatia, mądrość. Kobieta matka to osoba, której zadaniem jest wychowanie dzieci, głównie przez właściwe zaplanowanie i dozorowanie ich poczynań. Musi cechować się mądrością, odpowiedzialnością, surowością i konsekwencją w postępowaniu. Kobieta pracująca dla innych to osoba, którą wyróżniać powinny, pracowitość, uczciwość, rzetelność i uległość, zadania zaś zależą od charakteru wykonywanej pracy. Podobnie wygląda profil dziewczynki, a więc osoby, która staje się kobietą. Musi ona być pracowita, uczciwa i sumienna, by dobrze wykonywać powierzone sobie zadania (szkolne lub związane z rodziną), uległa i silna, by mogła panować nad swoim charakterem. Postulowany wizerunek kobiety zawarty w rachunku sumienia z 1891 roku to wizerunek osoby wierzącej, silnej, mądrej, pracującej w określonych obszarach społecznych, pracowitej, odpowiedzialnej za siebie i innych, skromnej, uległej, ofiarnej, empatycznej i opiekuńczej. Wizerunek ten zgodny jest z obrazem kobiety utrwalonym w Biblii i Encyklopedii katolickiej. Bardzo wyraźny jest też wpływ typowych dziewiętnastowiecznych przekonań dotyczących roli i miejsca kobiety w społeczeństwie oraz ówczesnego nauczania Kościoła Katolickiego. Wizerunek ten jest natomiast nieco odmienny od obrazu kobiety utrwalonego w codziennym języku polskim. Roma Łobodzińska w artykule Jaka jest kobieta w języku polskim?, analizując metafory, porównania, frazeologizmy i przysłowia polskie, wykazuje, że językowy obraz kobiety jest w polszczyźnie zróżnicowany. „Składają się nań dwa stereotypy: jeden nacechowany pozytywnie zawiera takie cechy jak uroda, młodość, opiekuńczość, dobroć, gospodarność, słabość, delikatność, kruchość. (…) Drugi, negatywny opiera się na następujących cechach: dojrzałość, starość, brzydota, chytrość, upór, głupota, kłótliwość, gadulstwo i plotkarstwo”. Należy zauważyć, że w analizowanym rachunku sumienia niemal nie znajdujemy odniesień do wyglądu kobiety, niewiele też mówi się o jej wieku. Wynika to niewątpliwie z przekonania o wyższości ducha nad ciałem i wiary w to, że ciało, a zwłaszcza jego płciowa natura, są źródłem zła i przyczyną upadku. Głupota, kłótliwość, gadulstwo, i plotkarstwo wskazane są w rachunku sumienia jako cechy, z którymi kobieta, dążąc do doskonałości, powinna walczyć. Jako cechy oczekiwane należy więc traktować cechy przeciwne: mądrość, uległość, umiarkowanie, dyskrecja, które w rachunku sumienia można odnaleźć.

This article presents woman’s profiles shown from the perspective of social and religious point of view taking into consideration the author’s opinion. (She was catholic publicists and activist involved in raising young girls.) The postulated image of woman demonstrated in the examination of conscience from 1891 is the image of a person who believes in God, is strong, wise, hard working, responsible for herself and other people, modest, submissive, sacrificial, caring, empathic and also is involved in specific social areas. This image is compatible with the image presented in the Bible and catholic encyclopaedia. Also there is a very strong influence of nineteenth century convictions regarding the role of a woman in the society of that time as well as the Catholic Church teaching of that time.

Refine search results

1 Język - Szkoła - Religia

1 2011

1 Chmiel M.

Search results

Czyś nie czytała złych książek… może gonisz przeważnie za blichtrem…, czyli jaka powinna być kobieta. Rozważania na podstawie rachunku sumienia z 1891 roku