Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Aspekty prawne współpracy dyrektora szkoły publicznej z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi

100%
Balicki A.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2013
|
vol. 16
229-248
PL
Nauczanie religii odgrywa bardzo ważną rolę w wychowaniu młodego pokolenia. Jest ono obecne w polskim systemie oświaty. Zgodnie z przepisem art. 12 ustawy o systemie oświaty, nauka religii jest organizowana na życzenie rodziców w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach i ponadgimnajalnych. Kształt przepisów dotyczących nauczania religii w szkołach i przedszkolach publicznych nakłada obowiązek współpracy dyrektora szkoły z Kościołami i związkami wyznaniowymi w zakresie nauczania religii. Najbardziej widoczne jest to w zakresie zatrudniania nauczycieli religii. Wprawdzie podmiotem zatrudniającym nauczyciela religii jest dyrektor szkoły, jednakże nie może on zatrudnić osoby nie posiadającej misji kanonicznej. Kościoły i związki wyznaniowe mają również możliwość cofnięcia misji kanonicznej, co skutkuje zwolnieniem takiego nauczyciela, nawet w ciągu roku szkolnego. Obowiązek wspomnianej współpracy widoczny jest również przy organizacji rekolekcji wielkopostnych. Nie są to jedyne sfery współpracy szkoły z Kościołami i związkami wyznaniowymi. Wspomniana współpraca powinna być jak najściślejsza, gdyż w wielu aspektach pracy szkoły może ona przynieść pozytywne rezultaty wychowawcze.
EN
Religious education plays a very important role in the upbringing of the young generation. It is present in the Polish educational system. The provisions on religious education in schools and preschools requires cooperation of the school and churches and religious organizations in the field of religious education. This is most evident in the employment of teachers of religion. Although the subject of employing a teacher of religion is director of the school, but he can not hire a person lacking canonical mission. Churches and religious organizations are also able to release a teacher, even during the school year. The obligation of the cooperation is also seen in the organization of the Lenten retreat. The are not the only areas of cooperation should be the closest possible, as in many aspects of school can bring positive outcomes of education.
2
Content available remote

Możliwość udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia dla duchownego zatrudnionego na stanowisku nauczyciela

100%
Balicki A.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2010
|
vol. 13
215-225
PL
Zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela – nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu 7 lat w szkole jej dyrektor udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia. Wymiar wspomnianego urlopu jednorazowo nie może przekroczyć jednego roku, a w całym okresie zatrudnienia 3 lat. Nauczyciel korzystający z powyższego urlopu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Księża zatrudnieni w szkoła podlegają również przepisom wspomnianej ustawy, a więc będzie im przysługiwało wspomniane uprawnienie. Jednakże jednym z warunków korzystania ze wspomnianego urlopu jest zakaz w jego trakcie nawiązania stosunku pracy lub podejmowanie jakiejkolwiek działalności zarobkowej. W związku z czym nie jest możliwe połączenie urlopu dla poratowania zdrowia z obowiązkami związanymi z pracą parafialną. Dlatego możliwość udzielenia księdzu urlopu dla poratowania zdrowia będzie mogła mieć miejsce tylko w przypadku zwolnienia go z obowiązków duszpasterskich i nie pobierania przez niego żadnego uposażenia.
EN
Pursuant to articles of Teachers' Charter - a teacher who is on a full employment contract for an indefinite period of time and who has worked in a school for the period of at least seven years, may be granted by the school's headmaster leave to recuperate in order to undergo prescribed treatment. The length of the above mentioned leave may not exceed the period of one year on a one-off basis, and such leave may not exceed cumulative total of three years during the whole period of employment. A teacher who is on such leave retains the right to remuneration. Priests working in schools are also subject to provisions of the School Education Act and therefore they are also entitled to this leave. However, one of the requirements for taking this leave states that during the leave to recuperate a teacher is prohibited from entering any work relationship or engaging in any gainful activity. As a result, it is not possible to take leave to recuperate and at the same time perform parish duties. That is why granting leave to recuperate to priests employed in public schools is possible only if such priests are relieved of their pastoral duties and do not draw any remuneration.
3
Publication available in full text mode
Content available

Aspekty prawne organizacji rekolekcji wielkopostnych w kontekście funkcjonowania szkoły

100%
Balicki A.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2011
|
vol. 14
203-219
PL
Uczestniczenie uczniów szkół i placówek w rekolekcjach wielkopostnych jest jednym z elementów katechizacji. Zgodnie § 10 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 36, poz. 155 z późn. zm.), uczniowie szkół i placówek oświatowych uzyskują trzy wolne dni na uczestnictwo w rekolekcjach wielkopostnych. W czasie ich trwania opiekę nad uczniami sprawują katecheci. Czas rekolekcji nie jest czasem wolnym od pracy dla nauczycieli. Coraz częstsza jest praktyk polegająca na odbywaniu lekcji w okresie rekolekcji w systemie skróconym. Jednakże takie rozwiązanie nie ma podstaw prawnych. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że nie zawsze osiągany jest zamierzony cel, jakim było włączenie rekolekcji do katechizacji uczniów w danej szkole. W wielu przypadkach frekwencja podczas mszy rekolekcyjnych jest wysoce niezadawalająca. Dotychczasowe doświadczenia powinny inspirować do pewnych zmian przepisów, aby okres przeznaczony na rekolekcje wielkopostne był bardziej efektywnie wykorzystywany. Wydaje się również, że uzasadnione byłoby pozostawienie większej swobody dyrekcji szkół w organizacji rekolekcji w szkole, gdyż nie zawsze konieczne jest bezwzględne zawieszanie zajęć lekcyjnych na okres trzech dni, a możliwe jest na przykład skrócenie lekcji w tym okresie. Również nałożenie jedynie na katechetów obowiązku sprawowanie opieki nad uczniami w okresie rekolekcji powoduje, że zwykle nie są oni w stanie wypełnić ciążącego na nich obowiązku
EN
In the case of schools and educational institutions students' attendance in Lent retreat is one of key elements of religious instruction. In accordance with the government order issued by the Minister of National Education on 14 April 1992 regarding provisions for religious education in state schools (Journal of Laws, No. 36, item 155 with later amendments) students attending schools and other educational institutions are granted three days off school so that they can take part in Lent retreat. During this time religious instruction teachers are responsible for students. Lent retreat is not time off work for teachers. During Lent retreat various tasks can be assigned to teachers by the school's principal. It is worth noting that the practice of running shortened classes during Lent retreat is becoming more and more common. However, it must pointed out that such a solution has no legal basis.
4
Content available remote

Problematyka pozycji religii w szkole w pracach Sejmu Ustawodawczego 1919-1922

100%
Balicki A.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2009
|
vol. 12
267-292
PL
W tekście autor przedstawił problematykę nauczania religii oraz jej miejsca i charakteru w systemie oświatowym państwa z perspektywy prac pierwszego sejmu II Rzeczypospolitej. Sejm Ustawodawczy, obradujący w latach 1919 - 1922 obok problematyki związanej z uchwaleniem konstytucji jak też przeprowadzeniem reformy rolnej, niejednokrotnie zajmował się sprawami oświaty i wychowania. Do najpilniejszych zadań oświatowych odrodzonego państwa należało: wprowadzenie obowiązku szkolnego, spolszczenie szkolnictwa oraz jego unifikacja. W czasie debat oświatowych sprawy związane z miejscem religii w szkołach były poruszane bardzo często. Za modelem szkoły, opartej na wychowaniu religijnym z dużym udziałem osób duchownych w jej funkcjonowaniu opowiadali się posłowie reprezentujący ugrupowania prawicowe. Zaliczymy do nich księdza Kazimierza Kotulę, księdza Kazimierza Lutosławskiego, Józefa Pietrzyka, Adama Piotrowskiego, czy Ignacego Thomasa. Argumentem za takim charakterem szkoły był związek kultury polskiej z Kościołem, jak również chrześcijański model wychowania charakterystyczny dla naszego narodu. Nie bez znaczenia był również fakt, że to religia katolicka stanowiła czynnik różnicujący Polaków od byłych zaborców, a przez to wychowanie młodzieży w tym duchu wzmacniałoby jej poczucie tożsamości narodowej. Podkreślano również rolę Kościoła w podtrzymywaniu tożsamości narodowej. Odmienny model szkoły pragnęli wprowadzić w Polsce posłowie reprezentujący ugrupowania lewicowe: Julian Smulikowski, czy Jan Woźnicki. Priorytetem dla nich była powszechność szkoły, co ich zdaniem nie było możliwe do pogodzenia z jej wyznaniowym charakterem. Autor omawia również problematykę miejsca religii w szkole podczas debat nad Konstytucją Marcową wskazując, że wspomniana problematyka była bardzo istotna dla odrodzonego państwa polskiego.
EN
The author presented problems of teaching religion as well as its place in the state educational system as seen from the perspective of the works of the first Seym of the Second Republic of Poland. The Legislative Seym, debating in the years 1919 – 1922, not only strove to adopt the constitution and to carry out the agricultural reform, but also fairly often dealt with educational matters. Among the most urgent educational tasks of reborn state were: the introduction of compulsory schooling, polonizing education as well as unification of education. During debates on education, the matters of religion and its place in the educational system were raised very often. Members of Parliament representing right-wing party were in favour of the school model which was based on religious upbringing in which clergymen were to play an important role. Among such MPs were priest Kazimierz Kotula, priest Kazimierz Lutosławski, Józef Pietrzyk, Adam Piotrowski, and Ignacy Thomas. The argumentation behind this particular school model was the connection between Polish culture and the church as well as Christian model of upbringing characteristic of our nation. What was also important was the fact that Catholic religion constituted a factor differentiating Poles from the former partitioners, and thus, such a model of upbringing young people would strengthen their feeling of national identity. The role of church in maintaining national identity was also emphasized. Members of Parliament representing left-wing parties, for example Julian Smulikowski or Jan Woźnicki, sought to adopt a different school model for Poland. The universality of education was for them the main priority and according to them this priority was not reconcilable with religious character of schooling. The author also discusses issues of religious education during debates on March Constitution pointing to the significance of the above mentioned issues to the reborn Polish state.
5
Content available remote

Prace parlamentarne Sejmu Ustawodawczego 1919-1922 nad rewindykacją dóbr kościelnych skonfiskowanych przez carat

100%
Balicki A.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2008
|
vol. 11
279-292
PL
Po powstaniu styczniowym społeczeństwo polskie, a zwłaszcza Kościół Polski i duchowni zostali poddani strasznym represjom przez władze carskiej Rosji. Księża masowo skazywani byli na śmierć lub wywożeni na Syberię. Kościół Polski – ostoja polskości, został zaatakowany w szczególny sposób. W 1865 roku rząd dokonał konfiskaty dóbr kościelnych i przestał wypłacać duchownym pensje rządowe. Ponadto w 1867 r. wszyscy biskupi zostali podporządkowani Kolegium Duchownemu w Petersburgu. Ograniczenie praw Kościoła katolickiego oznaczało zupełne uzależnienie tej instytucji od władz carskich. Sejm ustawodawczy obradujący w latach 1919–1922 podjął próbę rewindykacji dóbr kościelnych, skonfiskowanych przez carat. Rozwiązując tę kwestię, Sejm pracował m. in. nad zwrotem dóbr klasztoru w Dubnie Braciom Misjonarzom Bosym, także domagał się zwrotu kościoła w Głębokiem parafii rzymskokatolickiej. Podjęto również próbę przyznania ojcom Karmelitom Bosym w Lublinie prawa własności do ich klasztoru, skonfiskowanego przez rząd carski. Rozstrzygnięcie tych problemów w przytoczonych wyżej sprawach nie było łatwe. W sprawie wspomnianych nieruchomości krzyżowały się interesy Kościoła prawosławnego, Kościoła rzymskokatolickiego, jak również państwa, gdyż władze nie rezygnowały z chęci przejęcia tych dóbr na rzecz skarbu państwa. Posłom sejmu ustawodawczego nie udało się przyjąć ustawy, która kompleksowo rozwiązałaby problem rewindykacji dóbr kościelnych skonfiskowanych przez carat w okresie zaborów.
EN
After the January Uprising, Polish society, especially the Polish Church and the clergy, fell victim to repression by the government of tsarist Russia. Clergymen in large numbers were sentenced to death or deported to Siberia. The Polish Church – the mainstay of Polish identity, was attacked in the heaviest way. In 1865 the government confiscated Church estates and stopped paying government salaries to clergymen. Moreover, in 1867 all the bishops were subordinated to the Board of Clergy in Petersburg. The limitation of the Catholic Church’s rights meant total dependence of this institution on the tsarist government. The Legislative Sejm debating between 1919 and 1922 made an attempt to vindicate the Church estates confiscated by tsarism. While tackling this issue, the Sejm worked on the return of the monastery estate in Dubno to Barefoot Missionary Brethren. It also tried to regain the church in Głębokie for a Roman Catholic parish. In addition, there were attempts to grant Barefoot Carmelites in Lublin ownership of their monastery which had been confiscated by the tsarist government. Settling the above-mentioned matters was not an easy task. The aforementioned estates triggered a clash of interests between the Orthodox Church, the Roman Catholic Church and the state, since the government did not give up its plans to incorporate the estates in question into the State Treasury. Nevertheless, the MPs of the Legislative Sejm did not manage to pass a bill which would completely solve the problem of the vindication of the Church estates confiscated by the tsarist government during the partitions.
6

Prace Sejmu Ustawodawczego 1919-1922 wobec włączania się duchowieństwa w działalność polityczną

100%
Balicki A.
|
2008
|
vol. 4
|
issue 1 Prawo
219-232
EN
This article presents the reaction from the MPs of the Legislative Sejm to the involvement of the clergy in political life. Clergymen played a key role in the Legislative Sejm. They strove for a strong position of the Church in the state. Consequently those clergymen often incurred criticism of the parliamentary Left which accused them of playing politics and of being driven by particularistic interests. Frequently, the clergymen were forbidden to perform their priestly duties and they were deprived of their positions. Some MPs demanded decisive action from the Ministry of Religious Denominations and Public Education, which was demonstrated by numerous interpellations. They believed that the Ministry should put an end to the practice of using religion and Catholic faith to achieve political goals which was also to be facilitated by a top-down ban imposed on all the clergymen. Such a ban would have made it impossible for the clergymen to deliver political speeches in churches. According to MPs, Church was not to be a parliamentary conference room. Those who expressed criticism held one common view − namely that religion and the Church should not be involved in a political fight.
7

Civil law contracts at school – an outline

100%
Balicki A.
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
|
2014-2015
|
vol. 10-11
|
issue 1: Prawo
61-75
PL
Artykuł dotyczy różnych umów cywilno-prawnych i stosunków pracy, które można zawierać w polskich szkołach. Autor wskazuje na regulacje Karty Nauczyciela i inne przepisy prawne, które odnoszą się do tego problemu. W artykule są zarysowane także kompetencje dyrektora szkoły. Podmioty uprawnione do zawierania umów w imieniu szkoły to głównie ciała zarządzające daną szkołą, ale w praktyce szkolnej to właśnie dyrektor szkoły jest upoważniony do zawierania takich umów.
EN
The article concerns various civil law contracts and employment relationships that can be concluded in Polish schools. The author points to the regulations of the Teachers’ Charter and other legal acts that refer to this matter. The competences of a school head are also outlined in the article. Subjects authorised to enter into contracts on behalf of schools are mainly school running bodies but in real life school circumstances, it is the school head that is authorised to enter into such contracts.
8

Prace Sejmu Ustawodawczego 1919-1922 nad uregulowaniem uposażenia duchownych i służby kościelnej

100%
Balicki A.
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
|
2007
|
vol. 3
|
issue 1 Prawo
265-280
EN
In this article the author presents a number of essential issues concerning the endowment of the Church, which the members of the Legislative Sejm worked on. The argument begins by stating that Church possessions were confiscated illegally by the governments of the occupant states. An important deduction is made that the endowment of the Church was closely related to the hotly debated agrarian reform conducted with reference to ecclesiastical possessions. In his dissertation, the author presents opinions of many members of Parliament who insisted on a bill which would improve the material conditions of the clergy. It is worth noticing, however, that what they had in mind was the poor clergy in the eastern borderlands of the Republic of Poland. On the opposing side, the author mentions the point of view of those who were against maintaining the Church by the State. Also presented are the arguments of the supporters of the State maintenance of Catholic clergy. Their main argument was the fact that clergy has always played a major role in Polish history. Clergymen were described as promoters and advocates of Poland. The author of the text juxtaposes the opposing view of the supporters and adversaries of the bill which would regulate the discussed issues. Having investigated the above problems and analyzing them in the context of various issues, the author presents in a brief outline the material situation of Catholic clergy in the first years of the independence of the Second Republic of Poland. Debates and conclusions from the described issues, as well as the opinions of the Sejm members are also presented in the text.
9

Umowy cywilnoprawne w szkole - zarys problematyki

100%
Balicki A.
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
|
2009
|
vol. 5
|
issue 1 Prawo
5-20
EN
Civil law contracts are widely used in school practice. It is the school running body which is entitled to entering into such contracts, however in most cases of school practice, school principal is also capable of entering into such contracts. Civil law contracts most of all will find application in dealing with external parties. They are less common in employee relations. This is due to the specificity of teacher’s job, which is characterised by employment relationship, and this excludes the possibility of entering into a civil law contract. However, it is possible to enter into a civil law contract with a teacher so that they can perform additional tasks. It seems that nowadays when cooperation with external parties is becoming more and more relevant, which is facilitated by the new core curriculum, civil law contracts will have wider application.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.