Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

„Siostra Doktór” – bł. siostra Ewa od Opatrzności (Bogumiła Noiszewska)

100%
Lusek J.
Acta Medicorum Polonorum
|
2016
|
vol. 6
|
issue 2
39-67
PL
Bogumiła Noiszewska przyszła na świat 11 czerwca 1885 r., w Osaniszkach, w guberni wileńskiej (obecnie: Białoruś), jako córka okulisty – Kazimierza Noiszewskiego i Marii, z domu Andruszkiewicz. Gimnazjum żeńskie, z wyróżnieniem, ukończyła w Tule. W 1902 r. wstąpiła do Stowarzyszenia Córek Maryi pod Opieką św. Agnieszki. Po ukończeniu szkoły średniej chciała wstąpić do zakonu, by oddać się kontemplacji i pracy z sierotami i ubogimi. Za namową swojej rodziny, jak również kierownika duchowego – ks. Zygmunta Łozińskiego, później biskupa mińskiego i pińskiego, kontynuowała naukę i podjęła studia medyczne w Żeńskim Instytucie Medycznym w Sankt Petersburgu. Podczas studiów zastanawiała się nad zmianą ich kierunku, pragnąc poświecić się pracy dydaktycznej. W maju 1914 r. ukończyła z wyróżnieniem studia medyczne. Podczas I wojny światowej pracowała w szpitalu dla chorych zakaźnie w Kijowie. W czerwcu 1918 r. odbyła tam kurs nauczycielski, po czym wyjechała w ślad za rodzicami, do Warszawy, gdzie rozpoczęła pracę w Prywatnej Żeńskiej Szkole Heleny Rzeszotarskiej. Odbyła również kurs dla lekarzy szkolnych. W 1919 r. wstąpiła do Zgromadzenia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Przybrała imię siostra Ewa od Opatrzności. W kolejnych latach pracowała jako nauczycielka w szkołach Zgromadzenia w Szymanowie, Jazłowcu, Jarosławiu i Słonimie. W latach 1930-1936 była również dyrektorem Seminarium Gospodarczego w Jazłowcu. Przede wszystkim posługiwała jednak jako lekarz zgromadzenia i lekarz szkolny oraz infirmerka w internatach. Udzielała ponadto pomocy medycznej ludziom spoza klasztoru. W czasie II wojny światowej, po wkroczeniu do miasta wojsk Armii Czerwonej, tamtejszy klasztor przeznaczono na szpital dziecięcy, w którym siostra Ewa Noiszewska pracowała do kwietnia 1940 r., do momentu zwolnienia. Po zajęciu Słonima przez władze niemieckie, w lipcu 1941 r., ponownie podjęła pracę w szpitalu, przekształconym na lazaret polowy. Objęła także stanowisko lekarza chorób wewnętrznych w przyszpitalnej przychodni. Udzielała pomocy, wspólnie z siostrą przełożoną – Martą Wołowską – oraz ks. Adamem Sztarkiem, ludności żydowskiej, wiele osób ukrywano na terenie klasztoru, oraz partyzantom. 18 grudnia 1942 r. została aresztowana przez gestapo. W dzień później zginęła od strzału w tył głowy, podczas masowej egzekucji na Górze Pietralewickiej. 13 czerwca 1999 r. została beatyfikowana w grupie 108 męczenników II wojny światowej.
EN
Bogumiła Noiszewska was born on 11 June 1885, in Osaniszki in the province of Vilnius (currently:Belarus) as the daughter of an ophthalmologist – Kazimierz Noiszewski and Maria, nee Andruszkiewicz.She completed the Female Middle School in Tula with honors. In 1902, she joined the Association of the Daughters of Mary under the Care of the Holy Agnes. After completing the high school she wanted to enter the Order, to devote herself to contemplation and work with orphans and the poor people. At instigation of her family, as well as her spiritual tutor – priest Zygmunt Łoziński, a later bishop of Minsk and Pinsk, she continued her education and started her medical studies in the Female Medical Institute in St. Petersburg. During her studies she thought about changing the faculty, since she wanted to devote herself to teaching. In May of 1914, she graduated from the medical university with honors. During World War I, she worked in a hospital for patients with infectious diseases in Kiev. In June of 1918, she attended a teachertraining course there, after which she left in the wake of his parents, to Warsaw, where she began workingin Helena Rzeszotarska Female Private School. She also attended a course for school physicians. In 1919, she entered the Congregation of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary. She took the name Sister Eve of Providence. During the following years she worked as a teacher in the schools of the Congregation in Szymanów, Jazłowiec, Jarosław and Słonim. In the years 1930-1936 she was also the director of the Economic Seminar in Jazłowiec. However, above all, she served as a doctor of the congregation and school physician and nurse in boarding houses. Moreover, she gave medical aid to people outside the monastery. During World War II, when the Red Army entered the city, the abbey was dedicated to children’s hospital, where Sister Ewa Noiszewska worked until April 1940. After the occupation of Słonim by the Germans in July 1941, she again undertook a job in a hospital converted into a field hospital. She also took the position of a doctor of internal medicine in the hospital ambulatory. She was providing assistance, together with the head nurse – Marta Wołowska – and the priest Adam Sztartek, to the Jewish population; many people were hidden in the monastery, and the guerrillas. On 18 December 1942 she was arrested by the Gestapo. The day after she died from a shot in the head during a mass execution at Pietralewicka Mountain. On 13 June 1999 she was beatified together with the group of 108 martyrs of World War II.
2

Z Kresów przez Galicję na Górny Śląsk. Wspomnienie o Janinie Giżyckiej

100%
Lusek J.
Acta Medicorum Polonorum
|
2015
|
vol. 6
23-34
PL
Janina Giżycka urodziła się 16 maja 1877 r. w pobliżu Kamieńca Podolskiego. Uzyskała patriotyczne wychowanie. W 1895, zmuszeni do opuszczenia zaboru rosyjskiego, Giżyccy udali się do Krakowa, gdzie Janina podjęła studia na Wyższych Kursach dla Kobiet Baranieckiego i zaangażowała się w działalność Towarzystwa Szkoły Ludowej. W 1900 r. kontynuowała naukę u Urszulanek w Beaugency,potem na Sorbonie i w College de France w Paryżu, a także na kursach pielęgniarstwa w Krakowie, Berlinie i Paryżu. Podczas I wojny światowej pracowała jako siostra Czerwonego Krzyża w szpitalach wojskowych. Prowadziła kursy pielęgniarskie dla dziewcząt. Zaangażowała się w działalność Towarzystwa Opieki nad Legionistami. Po wojnie zamieszkała w Bytomiu na Górnym Śląsku i włączyła się w prace Polskiego Komisariatu Plebiscytowego i Delegatury Polskiego Czerwonego Krzyża w Bytomiu. Podczas Trzeciego Powstania Śląskiego pracowała jako naczelna pielęgniarka w punktach żywieniowych w Szopienicach i Łabędach. Po podziale Górnego Śląska, jako delegatka Towarzystwa Szkół Ludowych odwiedzała obozy uchodźców i powstańców śląskich. W 1922 r. uczestniczyła w uroczystości zorganizowanej dla uczczenia powrotu Górnego Śląska do Macierzy w Królewskiej Hucie, gdzie zamieszkała i pracowała jako nauczycielka francuskiego w Miejskiej Wyższej Szkole dla Kobiet. Później prowadziła czytelnię miejską i redagowała niedzielny dodatek prasowy dla kobiet. Zmarła 24 sierpnia 1937 r. została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
EN
Janina Giżycka was born on 16 May 1877 near the town Kamieniec Podolski. Her patriotic parents brought her up to be a aware of Polish national traditions and socially responsible person. In 1895, after the expulsion from then-Russian territory, Giżycki’s family moved to Krakow, where Janina started to studies at the Higher Courses for Women in the famous “Baraneum” and also she get involved in activity at the Folk School Society. In 1900 Giżycka continued her studies at the Ursuline Convent in Beaugency, and then in Paris, where she was a student at the Sorbonne and the College de France, and also nursing courses in Krakow, Berlin and Paris. During the Great War she worked as a Red Cross sister in military hospitals. She trained female youth as nurses. At that time she was involved in the activities of the Society of Care for Legionaries as well. After the war she was settled down in Upper Silesia in Bytom, where she joined in the activities of Polish Plebiscite Commissariat and Delegation of the Polish Red Cross in Bytom. In the third Silesian Uprising Janina Giżycka worked as the chief nurse at the nutritional stations in Szopienice and Łabędy. After the division of Upper Silesia into Poland and Germany, as a delegate Folk School Society, she visited refugee and for Silesian insurgents camps. In 1922 she took part in the celebrations of Upper Silesia return to the Motherland in the town of Królewska Huta, where she settled down and worked as a French teacher at the Municipal Female High School. Later, she run a municipal reading room. She also was an editor of a Sunday supplement for women. Janina Giżycka died on 24 September 1937, and was buried in the family grave at the cemetery Rakowice in Krakow.
3

Kpt. dr Ewa Nowosielecka-Derus (1924-2000)

100%
Lusek J.
Acta Medicorum Polonorum
|
2015
|
vol. 5
|
issue 1
65-86
PL
Ewa Nowosielecka-Derus (1924–2000) przyszła na świat w majątku szlacheckim Nowosieleckich, herbu Jelita, w Wojtkowej. Po ukończeniu 7-klasowej Szkoły Powszechnej Żeńskiej im. św. Jadwigi w Dobromilu, kontynuowała naukę w Prywatnym Gimnazjum ss. Niepokalanek w Jarosławiu. Po wybuchu II wojny światowej uczestniczyła w tajnych kompletach realizowanych w Prywatnym Gimnazjum i Liceum Żeńskim ss. Niepokalanek, pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej w Szymanowie pod Warszawą. Po złożeniu egzaminu maturalnego w 1942 r. kształciła się w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa. Kurs ukończyła 25 lipca 1944 r. Ewa Nowosielecka brała czynny udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka-sanitariuszka na Mokotowie. Służyła w batalionie „Olza”, wchodzącym w skład Pułku „Baszta” Armii Krajowej. Po upadku powstania wraz z rannymi, którymi się opiekowała, trafiła do obozu przejściowego w Pruszkowie. Została skierowana do transportu do KL Auschwitz-Birkenau, z którego uciekła. Przedostała się do rodziny do Krakowa. W lutym 1945 r. zgłosiła się do pracy w Szpitalu Obozowym Polskiego Czerwonego Krzyża w Oświęcimiu. Następnie rozpoczęła studia medyczne na Uniwersytecie i Politechnice we Wrocławiu, w 1949 r. uzyskała absolutorium, a w 1951 r. otrzymała dyplom Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej we Wrocławiu. W 1952 r. otrzymała tytuł doktora nauk medycznych. W 1954 r. uzyskała I, a w 1957 r. II stopień specjalizacji jako lekarz internista, specjalista chorób wewnętrznych. Zawodowo była związana z placówkami opieki medycznej w Bielawie, Bytomiu i Tarnowskich Górach
EN
Ewa Nowosielecka-Derus (1924–2000) was born at the Wojtkowa estate of the Nowosieleccy who bore the arms Jelita. After finishing the seventh and final year at Saint Jadwiga Public Girls’ School in Dobromyl she continued her education at Sisters’ of Immaculate Conception Private Gymnasium in Jarosławiec. After Second World War started, Nowosielecka-Dyrus took part in underground education at Sisters’ of Immaculate Conception Black Madonna of Częstochowa Private Girls’ Gymnasium and High School in Szymanów near Warsaw. After passing matura exam in 1942 she studied at Warsaw Nursing School. She finished the course on 25th of July, 1944. Ewa Nowosielecka took an active part in the Warsaw Uprising as a liaison/medic in Mokotów. She served in the “Olza” battalion of the “Baszta” regiment of Polish Home Army. After the Uprising was suppressed she, along with her patients ended up in a transition Camp in Pruszków from where she was to be transferred to the Auschwitz-Birkenau concentration camp. However, she managed to escape the transport and get to her family in Kraków. In February 1945 she volunteered to work in the Polish Red Cross field hospital in Oświęcim. Afterwards, she started studying medicine at the Wrocław University and Technical University. She finished her studies in 1949, and in 1951 she got a diploma from the Doctor Department of the Medical School in Wrocław. In 1952 she was awarded the title of doctor of medicine In 1954 she got the first, and in 1957 her second degree of specialization in internal medicine as a internal diseases specialist. Professionally she was involved with health care units in Bielawa, Bytom and Tarnowskie Góry.
4

JEWISH YOUTH IN KATOWICE ELEMENTARY AND SECONDARY SCHOOLS UNTIL 1939 (Mlodziez zydowska w katowickich szkolach powszechnych i srednich do 1939 roku)

100%
Lusek J.
Kwartalnik Historii Żydow
|
2011
|
issue 3(239)
327-346
EN
The Jewish religious school in Katowice was established in 1860 and was taken over by the municipality in 1875. Then the Jewish community set up the Private Hebrew Teaching Establishment in order to provide additional language and religion tuition. In subsequent years, Jewish youth also formed a significant group of secondary and higher school students in Katowice. After the end of World War I, together with Katowice becoming part of the Polish state, the system of schools run by religious unions was rebuilt. In 1926, the Berek Joselewicz Jewish school was opened. The educational offer also included the Talmud Tora School, the Hebrew Research Centre and the classes organized within the framework of the Jewish Youth Organization. Until the outbreak of World War II, Jewish youth also studied in general Catholic and Evangelical primary and secondary schools.
5

Wychowanie społeczne a wychowanie dla pamięci

100%
Lusek J.
Przegląd Naukowo-Metodyczny „Edukacja dla Bezpieczeństwa”
|
2013
|
vol. 6
|
issue 4(21)
203-213
XX
Wychowanie społeczne dokonuje się w złożonym i skomplikowanym procesie socjalizacji jednostki. Stanowi on przygotowanie do podejmowania na poszczególnych etapach rozwoju ról odpowiedzialnych społecznie, w kontekście wychowania obywatelskiego. W procesie socjalizacji dokonuje się również, poprzez stwarzanie sprzyjających warunków, do aktywnego uczestniczenia w życiu kulturalnym. Jednostka poprzez udział w życiu zbiorowym – społecznym poszukuje siebie – tożsamości własnej, narodowej i ponadnarodowej. Poprzez wychowanie dla pamięci jednostka uczy się historii, poprzez uczestniczenie w poznawaniu wydarzeń, miejsc i ludzi bezpośrednio z nimi związanych, tym samym uczy się pamięci.
6

EDUCATIONAL ACTIVITY OF THE JEWISH COMMUNITY IN BYTOM UNTIL 1939 (Oswiatowa dzialalnosc Gminy Zydowskiej w Bytomiu do 1939 roku)

100%
Lusek J.
Kwartalnik Historii Żydow
|
2010
|
issue 1(233)
75-88
EN
Teaching and bringing up of the young generation has always played a prominent role in Jewish culture. The actions taken by the Jewish Community in Bytom can serve as an example of the implementation of educational tasks on the local scale. The earliest mentions of the teaching of Jewish children in Bytom go back to the second half of the 17th century. In the 18th century, private religious schools were established, to be transformed into a city Jewish general school in the 19th century. Representatives of the Jewish Community also generously supported youth studying in Bytom's higher schools and academic establishments by setting up grant foundations. In addition, a kindergarten, a day activities centre and a housekeeping school for children were opened on the initiative of the Jewish Community in Bytom.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.