Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
100%
PL
Współczesna, zachodnioeuropejska myśl społeczna stroni od prób opisania przestrzeni społecznej za pomocą kategorii „narodu”. Tymczasem, jak przekonują liczni polscy myśliciele podejmujący zagadnienie społecznego wymiaru istnienia człowieka, właściwie rozumiane pojęcie narodu pozwala wyjaśnić i uporządkować wiele fenomenów życia wspólnotowego. Niniejszy artykuł jest próbą syntetycznego ukazania tego, jak ujmowana jest rzeczywistość narodu w pracach najwybitniejszych przedstawicieli szeroko rozumianej polskiej myśli personalistycznej.
EN
The contemporary, Western European social thought shuns any attempts to define the social sphere by the category of “nation”. Meanwhile, as many Polish thinkers examining the social dimension of human existence argue, a properly understood concept of nation helps in better understanding of the social dimension of the person and explains many phenomena of community life. This article is an attempt to portray, in a synthetic way, understanding of the category of “nation” which can be found in the work of the most outstanding representatives of Polish personalism.
EN
The paper studies the problem of the transcendence of the person suggested by Karol Wojtyła/John Paul II. It originates in the philosophical thought of this Polish personalist and is complemented in his theological works. According to Wojtyła transcendence can be described as “another name for the person” as it is closely related to the fulfilment of man as a personal being. The paper contains analyses of three dimensions of transcendence, and these are: 1) transcendence in action; 2) transcendence towards another “I”; and 3) transcendence towards personal God.
PL
Niniejszy artykuł podejmuje problematykę transcendencji osoby zaproponowaną przez Karola Wojtyłę/Jana Pawła II. Bierze ona swój początek w filozoficznej myśli wielkiego Polaka, uzyskując swoje dopełnienie w jego teologicznej twórczości. Dla Wojtyły transcendencję można określić jako „drugie imię osoby”, ponieważ jest ona ściśle związana ze spełnianiem się człowieka jako bytu osobowego. Tekst zawiera analizy trzech wymiarów transcendencji, którymi są: 1) transcendencja w czynie; 2) transcendencja ku drugiemu „ja” oraz 3) transcendencja w kierunku osobowego Boga.
3
Content available remote

Bogoczłowieczeństwo w myśli prawosławnej

100%
PL
Bogoczłowieczeństwo jawi się jako wielka kategoria interpretacyjna, zdolna pomieścić w sobie zarówno namysł nad Bosko-ludzką rzeczywistością Chrystusa, jak i nad istotą człowieczeństwa w jego indywidualnym i społecznym charakterze. Dlatego też warto przyjrzeć się bliżej możliwościom, jakie daje ta kategoria w wydaniu teologii prawosławnej.
EN
The article is an outline of the idea of Godmanhood in the Orthodox thought. In the fi rst part, the historical aspect of the concept is sketched. Next, the concept of Godmanhood is presented on three levels: Christological, which is fundamental and basic; anthropological, which is the humanistic reinterpretation of the fi rst one; and social, which is typical of the Eastern thought.
Teologia w Polsce
|
2016
|
vol. 10
|
issue 1
107-117
PL
Biblia zawiera w sobie pewien „paradoks hermeneutyczny”. Polega on na tym, że z jednej strony Pismo Święte zawiera w sobie sens obiektywny (doktrynalny) niepodlegający interpretacji wierzącego, z drugiej zaś słowo Boże w nim zawarte stanowi przestrzeń osobistego spotkania człowieka z Bogiem i nieodłącznej egzystencjalnej i podmiotowej interpretacji tekstu natchnionego. Rodzi się zatem pewien problem interpretacyjny, polegający na konieczności przedstawienia odpowiedniej hermeneutyki, dzięki której będzie możliwe dokonanie korelacji sensu obiektywnego (doktrynalnego) z sensem osobistym. Jednakże do satysfakcjonującegonrozwiązania owego „paradoksu hermeneutycznego” nie wystarczy wskazać jedynie na odpowiednie zasady interpretacji tekstu natchnionego. Potrzeba tutaj całościowego podejścia do Objawienia właśnie na sposób hermeneutyczny. Biblia, jak każda narracja, domaga się odpowiedniej interpretacji. Domaga się zatem teologii hermeneutycznej, która respektując metodologiczne kanony, będzie „sztuką interpretacji” słowa Bożego.
EN
The fi rst part of this paper is dedicated to a problem of correlation between doctrinal sense of the Bible and personal and subjective interpretation of the word of God in the believers’ life. The Bible demands a proper interpretation, calls for a theology which will be the art of interpreting the word of God which respecting the methodological canons. Therefore, we lean not only on the issue of biblical hermeneutics, but go a step further and take into consideration the issue of theology as ars interpretandi of Revelation.
Teologia w Polsce
|
2021
|
vol. 15
|
issue 1
123-135
PL
Celem artykułu jest próba ukazania tego, w jaki sposób Duch Święty kształtuje osobowość chrześcijanina. Pojęcie „osobowości” zostało wybrane nieprzypadkowo, ponieważ posługuje się nim wiele współczesnych nauk o człowieku. Dlatego też bardzo dobrze nadaje się do multidyscyplinarnego dyskursu o osobie ludzkiej. Oczywiście fenomen osobowości ma nieco inne pole semantyczne w psychologii, socjologii, etyce czy pedagogice. W niniejszym opracowaniu terminy: „osobowość” oraz „osobowość chrześcijańska” będą rozumiane personalistycznie, zgodnie z intuicjami zaczerpniętymi od Wincentego Granata. Próba odpowiedzi na pytanie o to, w jaki sposób Duch Święty kształtuje osobowość człowieka, będzie prowadzona zgodnie z zaproponowaną przez Granata hermeneutyką osoby przez osobowość. Zdaniem lubelskiego personalisty można mówić o trzech płaszczyznach (rodzajach) osobowości ludzkiej: psychicznej, etycznej i społecznej. Jednakże należy pamiętać o tym, że za każdym razem chodzi o „osobę integralną”, ujmowaną wszakże w perspektywie pewnego wyodrębnionego spektrum jej bytowania i działania.
EN
The article discusses the issue forming the personality of the Christian by the Holy Spirit. The initial intuition located at the base of the text is belief that the Christian personality is the result of divine influence of the Holy Spirit on the process of forming the human personality so that it becomes a reflection of the personality of Jesus of Nazareth.A more detailed analysis of how the Third Person of the Trinity creates the personality in this document are organized according to the three levels of personality (psychological, ethical and social), which singled out and characterized Wincenty Granat.
Teologia w Polsce
|
2018
|
vol. 12
|
issue 2
179-191
PL
Niniejszy tekst traktuje o pneumatologicznym wymiarze miłosierdzia Bożego. Wychodząc od mowy pożegnalnej Chrystusa zapisanej przez św. Jana Ewangelistę, w której Zbawiciel wyjaśnia uczniom, że to Duch Święty jest największym darem, jaki zostawia On Kościołowi, autor stara się naszkicować pewien przyczynek do ukazania pneumatologicznej perspektywy Bożego miłosierdzia. Artykuł rozpoczyna się od naszkicowania horyzontu rozumienia tego, czym (Kim) jest miłosierdzie. Następnie uwaga poznawcza kieruje się w stronę uchwycenia relacji pomiędzy Chrystusem – Wcielonym miłosierdziem Ojca – a Duchem Świętym, będącym Parakletem i Osobą-Miłością. Kolejnym etapem jest analiza pneumatologicznego rysu miłosierdzia, który uwidacznia się w procesie uświęcenia i chrystoformizacji człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem daru odpuszczenia grzechów jako elementu niezbędnego do kształtowania komunii z Trójjedynym Bogiem. Tekst zwieńczy analiza horyzontalnego wymiaru miłosierdzia, w którym Duch Święty sprawia, że człowiek doświadczony miłosierdziem Boga zdolny jest czynić miłosierdzie względem innych.
7
Content available remote

Zarys personalizmu integralnego Wincentego Granata

100%
PL
Człowiek od dawna próbował rozumieć siebie samego oraz otaczający go świat. Historia ludzkiej myśli obfituje w wielu uczonych, którzy przy użyciu rozmaitych systemów filozoficznych, etycznych, społecznych czy religijnych, a w czasach najnowszych także za pomocą wysoko rozwiniętej aparatury technicznej, próbowali i próbują wyjaśnić fenomen człowieka. Na tym tle niezwykle interesująca jawi się droga personalistyczna. Stara się ona wyjaśnić istotę bycia człowiekiem za pomocą kategorii ściśle związanych z tym, co prawdziwie ludzkie: z jego doświadczeniem; z jego egzystencją; z relacjami, w których żyje i działa. Współczesna polska myśl antropologiczna posiada co najmniej kilku wybitnych przedstawicieli tego prądu. Jednym z nich był znakomity lubelski personalista i teolog Wincenty Granat
EN
The paper presents the outlines of integral personalism by W. Granat, Polish theologist and a late Rector of The John Paul II Catholic University of Lublin. Granat believed that the human being can be described adequate only in personalism, because only personalism indicates the person as a starting point of meaning the whole world. He connected the knowledge of man not only from theology but also from philosophy, sociology, psychology and medicine. In that way he built integral definition of human person. According to him the human being consists of three dimensions: psychological level, moral level and social level. This paper is composed of three parts, in which the author has taken into consideration the issue of methodology, philosophical anthropology and theological anthropology by W. Granat.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.