Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The main purpose of the article is to show social support of people with disabilities from a structural perspective. This perspective shows the relationship between the structure of social networks of people with disabilities and the actions they take in difficult situations. The very level of embedding of individuals in social networks is an important factor enabling them to benefit from social support and resources that are available in social networks. Without social relationships with people who form social environments of an individual, people with disabilities cannot rely on help in overcoming difficulties. Support is not possible without the presence of others who are willing to provide it.The analysis will be based on data collected in Social Diagnosis in 2015, which will allow reconstructing the size of social networks of people with disabilities in terms of their number of interactions with family, friendsand acquaintances.
EN
Zmieniająca się przestrzeń miejska pod wpływem procesów rewitalizacji zaniedbanych obszarów poprzemy- słowych zajmuje ważne miejsce w re eksji nad pozycją osób niepełnosprawnych we współczesnych miastach. Społeczne de nicje niepełnosprawności przenoszą odpowiedzialność za marginalizację osób niepełnosprawnych z poziomu jednostkowego na poziom makrospołeczny. Upatrują przyczyn wykluczenia tej kategorii społecz- nej nie w de cytach zycznych, zmysłowych i psychicznych, z jakimi zmagają się osoby niepełnosprawne, tylko w barierach o charakterze infrastrukturalnym i społecznym wynikających z organizacji społeczeństwa. W takiej perspektywie pełne włączenie osób niepełnosprawnych w główny nurt życia miasta, na równych prawach z osobami sprawnymi umożliwi nie tyle funkcjonalne usprawnianie tej kategorii, ile zniwelowanie istniejących ograniczeń. Celem artykułu jest ukazanie zależności między modernizacją przestrzeni miejskiej dokonującą się pod wpływem jej deindustrializacji a aktywnością osób niepełnosprawnych. Opisany przykład ma charakter dobrej praktyki związanej z pełnym otwarciem przestrzeni muzealnej na rewitalizowanym obszarze Zabłocia w Krakowie dla tej kategorii społecznej. W tym kontekście chciano pokazać relację pomiędzy udostępnieniem dla osób niepełnosprawnych wybranej przestrzeni miasta a charakterem ich uczestnictwa w niej. 
PL
Osoby z niepełnosprawnościami w okresie epidemii COVID-19 były szczególnie narażone na wykluczenie informacyjne, np. konferencje prasowe nie były tłumaczone na PJM, brakowało informacji w języku prostym itp. Dodatkowo wprowadzone zostały ograniczenia w kontaktach społecznych i możliwości realizowania dotychczasowych aktywności oraz korzystania ze wsparcia wolontariuszy, asystentów. Sprawiło to, że w tym okresie istotną rolę odegrały media społecznościowe, które często były jedyną możliwością kontaktu z szerszym otoczeniem oraz własną społecznością, a także stanowiły miejsce, gdzie można było uzyskać wsparcie, podtrzymać relacje społeczne i otrzymać informacje dotyczące epidemii i wprowadzanych ograniczeń. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia mediów społecznościowych w okresie epidemii koronawirusa w Polsce w latach 2020–2021 dla osób z niepełnosprawnościami. Przeprowadzone badania netnograficzne oparte zostały na analizie treści opublikowanych w dziesięciu grupach skupiających osoby z niepełnosprawnościami w okresach od marca do kwietnia 2020 roku i od grudnia 2020 do lutego 2021 roku na portalu społecznościom Facebook. Uzyskane wyniki badań wskazują, że media społecznościowe w czasie sytuacji kryzysowej, jaką była pandemia, odegrały ważną rolę dla osób z niepełnosprawnościami. Analiza treści profili grup na portalach społecznościowych pokazała, że stanowią one przestrzeń poszukiwania i wymiany informacji, dzielenia się obawami, poszukiwania wsparcia oraz walki o swoje prawa przez osoby z niepełnosprawnościami.
EN
People with disabilities during the COVID-19 epidemic were particularly vulnerable to information exclusion, e.g. press conferences were not translated into PJM, there was no information in plain language, etc. In addition, restrictions were introduced on social contacts and the possibility of carrying out previous activities and using the support of volunteers or assistants. This made social media an important tool during the COVID-19 pandemic for people with disabilities as it often provided a way to connect with a wider community, maintain social relationships, and obtain information about the epidemic and the restrictions being imposed. The aim of the article is to demonstrate the significance of social media during the COVID-19 pandemic in Poland from 2020 to 2021 for people with disabilities. This will be facilitated by netnographic research, which will be based on the analysis of content published in 10 Facebook groups for people with disabilities between March–April 2020 and December–February 2021. The results of the research indicate that social media played an important role for people with disabilities during the crisis situation of the pandemic. Analysis of the content of social media group profiles showed that they provide a space for seeking and exchanging information, sharing concerns, seeking support, and fighting for their rights by people with disabilities.
PL
W badaniu nad niepełnosprawnością niezwykle istotną rolę odgrywają kwestie związane z przemianami tożsamości dokonującymi się pod wpływem doświadczeń, które zmieniają dotychczasowy bieg życia i wymuszają przyjęcie nowych ról i adaptację dotychczas wypełnianych. Taki charakter ma niepełnosprawność nabyta w dorosłym życiu. Stanowi ona punkt zwrotny powodujący transformację tożsamości kobiet, które muszą na nowo zdefiniować siebie i swoje miejsce w nowej dla nich rzeczywistości. Zasadniczym celem artykułu będzie ukazanie przemian, jakim podlegają tożsamości kobiet, które w wyniku wypadku nabyły niepełnosprawność w wieku dorosłym. Badania oparto o autobiograficzne wywiady narracyjne. Metoda ta pozwoliła na odtworzenie trajektorii życia respondentek, ukazując procesualny charakter kształtowanych przez nie tożsamości, które ulegały zmianom pod wpływem konieczności dopasowania się do warunków wynikających z nabytej niepełnosprawności. Badaniu poddano 6 kobiet zróżnicowanych pod kątem wieku, wykształcenia, pozycji zawodowej oraz sytuacji rodzinnej, które wpływały na realizowane przez nie role i zajmowane pozycje społeczne.
EN
In the study of disability, an extremely important role is played by issues related to identity changes occurring under the influence of experiences which alter the current course of life and force the adoption of new roles and the adaptation of previously fulfilled roles. This is the nature of a disability acquired in adulthood. It is a turning point that transforms the identities of women who must redefine themselves and their places in a reality that is new to them. The main goal of the article will be to show the changes that affect the identities of women who, as a result of an accident, acquired disability in adulthood. The study is based on autobiographical narrative interviews. This method allowed me to reconstruct the trajectory of the lives of the respondents, showing the process-like nature of the identities they shape, which have undergone changes under the influence of the need to adapt to the conditions resulting from the acquired disability. Six women – diversified in terms of age, education, professional position, and family situation, all of which influenced their roles and social positions – were surveyed.
EN
The situation of people with disabilities has been fundamentally transformed in the last decades. Changes in the environment of people with disabilities contribute to this. People with disabilities are actively involved in fighting for their rights. This is also due to the widespread social model of defining disability. This creates conditions in which the identity of persons with disabilities may be redefined. This is particularly true for those who are actively involved in the development of people with disabilities. Their identity is constructed on the basis of new social roles that involve engaging in activities aimed at changing the position of persons with disabilities in society. The main aim of the article is to show how active people working for the environment of people with disabilities develop positive identities based on the affirmation of diversity, and to what extent they still perceive disability as a stigma, causing the exclusion of persons with disabilities from society. The study was based on narrative interviews with people actively working for the environment of people with disabilities to see what their identity orientation is.
PL
Sytuacja osób z niepełnosprawnościami ulega zasadniczej przemianie w ostatnich dziesięcioleciach. Przyczyniają się do tego zmiany zachodzące w samym środowisku osób z niepełnosprawnościami, które aktywnie włączają się do walki o swoje prawa oraz upowszechniający się społeczny model definiowania niepełnosprawności. Stwarza to warunki, w których tożsamości osób z niepełnosprawnościami mogą ulec przedefiniowniu. Szczególnie dotyczy to osób podejmujących aktywne działania na rzecz swojego środowiska, których tożsamość jest konstruowana w oparciu o nowe role społeczne i związane z nimi działania, polegające na zaangażowaniu w aktywności mające na celu zmianę położenia osób z niepełnosprawnościami w społeczeństwie. Zasadniczym celem artykułu jest pokazanie, na ile w środowisku osób z niepełnosprawnościami wśród osób aktywnie działających na jego rzecz kształtują się dziś pozytywne tożsamości oparte na afirmacji różnorodności, a na ile wciąż jeszcze postrzegają oni niepełnosprawność jako piętno, powodujące wykluczenie osób z niepełnosprawnościami ze społeczeństwa. Badanie zrealizowano za pomocą wywiadu narracyjnego z osobami aktywnie działającymi na rzecz środowiska osób z niepełnosprawnościami, aby zobaczyć, jakie przyjmują tożsamości.
PL
Patrząc na współczesny świat, nie sposób nie zauważyć istotnego wpływu nowych technologii komunikacyjnych na funkcjonowanie ponowoczesnych społeczeństw. Jedną z jego konsekwencji jest powstanie społeczeństwa sieci konstytuowanego w oparciu o nowy sposób przepływu informacji, dokonujący się w infrastrukturze sieci społecznych, wspartych technologiami internetowymi i medialnymi umożliwiającymi ich istnienie. Kształtują one sposób organizacji społeczeństwa na wszystkich poziomach, od jednostek po organizacje, i dalej – po struktury ponadnarodowe i globalne. Ma to wpływ również na funkcjonowanie osób niepełnosprawnych we współczesnym społeczeństwie, bowiem powstające wspólnoty wirtualne stanowią przestrzeń, gdzie w ramach oddolnych samopomocowych działań i aktywności ludzi mających podobne problemy dochodzi do wymiany informacji ważnych dla tej kategorii osób. Dzięki forom i serwisom społecznościowym tworzą się sieci, w ramach których osoby niepełnosprawne uzyskują możliwość dostępu do informacji. Można zatem powiedzieć, że profile i fora stanowią przestrzeń wirtualną, w której kształtuje się nowy typ społeczności osób niepełnosprawnych, gdzie mogą dzielić się swoimi problemami, pokazują metody rozwiązań, pomagając sobie wzajemnie i udzielając wsparcia pozainstytucjonalnego. Podstawowym celem naszego artykułu jest ukazanie, jakie informacje są dostępne w sieci: na profilach i forach prowadzonych przez osoby niepełnosprawne i adresowanych do tego środowiska. Pozwoli to odtworzyć zasadnicze pola, wokół których toczy się dyskusja w przestrzeni Internetu w odniesieniu do kwestii związanych z niepełnosprawnością, dzięki czemu przeanalizujemy znaczenie sieci oraz pokażemy obraz, jaki osoby niepełnosprawne same prezentują, dzięki aktywnemu udziałowi w sieciach internetowych.
EN
Looking at the world today, it is impossible not to notice the significant impact of new communication technologies on the functioning of postmodern societies. One of its consequences is the formation of a network society constituted based on a new way of data flow in the social network infrastructure, supported by the Internet and media technologies that enable their existence. They form the way of society organization at all levels, from entities to organizations, and further - the transnational and global structures. It also affects the functioning of disabled persons in modern society, as emerging virtual communities stands for a space where, under the bottom-up and self-help actions and activities of people having similar problems, information important for this category of people is being exchanged. Thanks to the forums and social services, social networks are formed in which persons with disabilities gain access to information. One may say that the profiles and forums stand for a virtual space, in which a new type of community of persons with disabilities is formed, where they can share their problems, they show the methods of solutions, helping each other and providing out-of-institutional support. The primary goal of our article is to show what kind of information is available on the Web: on profiles and forums run by persons with disabilities and which are addressed to this environment. This will restore the fundamental fields, around which there is a debate in the Internet space in relation to disability issues, so that we will examine the significance of networks and show the image that persons with disabilities represent themselves, through their active participation in the Internet networks.
EN
In contemporary societies a clearly visible social change is taking place. Direct communication still plays the most important role here, but alongside it there appear some new forms of communication which exist in the space between personal and mass communication, e.g. chats, internet communicators, fora, and they start to play an important role in everyday life of individuals. It is the place where virtual communities are created. This is how some new communities of self-help nature can be developed and function; they stem from the needs of the disabled, and are realized in social networks which are based on interpersonal mediated communication. They play a vital role in contemporary society because the ongoing process of individualization makes the individual, who functions in various social networks, cope on their own; they can no longer count on solidarity of others belonging to their environment. Traditional local communities, families, big bureaucratic institutions fall apart to smaller elements. Instead of them, some new types of communities emerge. In our paper we want to show that an important role is played in the social participation of the disabled by the social networks which appeared in the Internet. We will focus particularly on community portals and forums to show the significance and functions performed by the virtual social networks according to the disabled themselves.
PL
Współczesne społeczeństwo ulega zmianie pod wpływem nowoczesnych technologii medialnych i internetowych. W powstającym społeczeństwie sieci nadal bezpośrednia komunikacja odgrywa najważniejszą rolę, ale obok niej pojawiają się nowe formy służące nawiązywaniu i utrzymywaniu interakcji, które łączą w sobie wymiar osobisty i publiczny komunikatów, np. czaty czy profile internetowe. Ma to istotne znaczenie dla środowiska osób niepełnosprawnych, bowiem w przestrzeni wirtualnej mogą powstawać i rozwijać się wspólnoty o samopomocowym charakterze, które łączą osoby znajdujące się w podobnym położeniu społecznym i mające podobne doświadczenia. Odgrywają one istotną rolę, ponieważ zarówno tradycyjne społeczności lokalne, jak i duże instytucje biurokratyczne przeżywają dziś kryzys. Zostały one ukształtowane w dobie społeczeństwa industrialnego i w nowych warunkach tracą swoją funkcjonalność. Powstające społeczności wirtualne stanowią więc ich cenne uzupełnienie. Podstawowym celem artykułu jest ukazanie znaczenia i funkcji, jakie dla osób niepełnosprawnych ma ich partycypacja w społecznościach powstających w sieciach społecznych, które istnieją w Internecie na portalach i forach społecznościowych.
EN
Family members are the key source of social, emotional and financial assistance for people with disabilities throughout their lives. However, the role of the family undergoes significant changes in different periods of thelife of people with disabilities. During childhood, adolescence, adulthood and old age, people with disabilities need other forms of support, which means that they undertake educational, professional or family activities related to starting their own families and bringing up children. Around that time, their relationship with the family is changing. The role of the family is becoming limited in the area of control and assistance in makinglife choices for people with disabilities.Our goal will be to reconstruct the family’s presence in social networks of adults and to identify socio‑demographic and emotional factors that affect the number of contacts with the family. This will be the starting point forpresenting the impact of family relationships on strengthening empowerment and promoting self‑determination among adults with disabilities. The analysis will be based on data from Social Diagnosis 2015. 
EN
Podstawowym celem artykułu jest ukazanie roli powiatu w rozwoju cywilizacyjnym regionu. Chcemy pokazać, jak wynikające z ustawy zadania są realizowane w codziennej praktyce i jaka jest rola powiatu w rozwoju cywilizacyjnym rejonu w opinii: władz powiatowych, pracowników kierujących wydziałami rozwoju i promo­cji, radnych i przedstawicieli największych NGOs-ów w regionie. Rozwój cywilizacyjny został zdefiniowany bardzo szeroko, jako ukierunkowany proces społeczny, w wyniku którego następuje ciągły wzrost pewnych istotnych dla danego społeczeństwa czy społeczności zmiennych. Interesował nas wpływ, jaki w praktyce wy­wiera powiat na rozwój gospodarczy, rynek pracy, promocję regionu, tworzenie infrastruktury zwiększającej potencjał cywilizacyjny oraz współpracę ponadgminną.
EN
Demonstrating the social situation of the people with disabilities requires determining their position in relation to the rest of society, which makes it necessary to compare the relationships of people with disabilities and people without them. Adopting this perspective makes it possible to reflect and capture the structure of social networks of the people with disabilities. This helps to show the factors hindering the integration of this category with society and to show the dynamics which they are subjected to. The analysis of this phenomenon enables the use of network theory, which serves as a tool of re-creating and multi-dimensional analysis of the dynamic network of social relations, essential in demonstrating the degree of marginalization of people with disabilities. The main aim of the article is to describe the characteristics of social networks of the people with disabilities, which will help to re-create the processes happening within them as well as identify the factors that reinforce the marginalization of this category and hinder its full integration with society. For this purpose, the analysis of existing data from the Social Diagnosis 2011 and 2015 has been applied, which enabled to examine the structure of social networks of people with disabilities.
PL
Ukazanie położenia społecznego osób niepełnosprawnych wymaga określenia ich pozycji względem reszty społeczeństwa, co powoduje konieczność porównania relacji, w których uczestniczą osoby z deficytami sprawności i ludzie sprawni. Przyjęcie takiej perspektywy umożliwia odtworzenie i uchwycenie struktury sieci społecznych osób niepełnosprawnych. Pozwala to ukazać dynamikę integracji tej kategorii społecznej oraz wskazać czynniki ją utrudniające. Pokazanie tego zjawiska staje się możliwe dzięki zastosowaniu teorii sieci poprzez odtworzenie i wielowymiarową analizę dynamicznej sieci powiązań społecznych, która ma istotne znaczenie dla ukazania stopnia marginalizacji osób niepełnosprawnych.Zasadniczym celem artykułu będzie charakterystyka sieci społecznych osób niepełnosprawnych, co pozwoli odtworzyć zachodzące w ich ramach procesy i wskazać czynniki wzmacniające marginalizację tej kategorii i utrudniające jej pełne włączenie do społeczeństwa. W tym celu posłużono się analizą danych zastanych, pochodzących z Diagnozy Społecznej z roku 2011 i 2015.
EN
Images of disability present in the media have a significant impact on the perception of people with disabilities. They shape stereotypical ideas that translate into the attitudes and expectations that a large part of society has for people with disabilities. Previous research has focused on showing images of people with disabilities in traditional media. Meanwhile, in modern popular culture, new media, including video games, play an increasing role. Today, it is important to examine the ways in which characters with disabilities are portrayed in video games. The main aim of this article is to reconstruct typical images of disability in video games. This will show how the built-in images fix or change existing stereotypes. Video games were selected in which disabled heroes appeared. The study was based on the analysis of cultural codes. This method was adapted for the study of a specific medium-video games. They engage the user in the proces of creating the hero and the actions he takes in the game world.
PL
Obrazy niepełnosprawności obecne w mediach w istotny sposób wpływają na postrzeganie osób z niepełnosprawnościami. W oparciu o nie kształtują się stereotypowe wyobrażenia, które przekładają się na postawy oraz oczekiwania, jakie w stosunku do tej kategorii społecznej ma znaczna część społeczeństwa. Dotychczasowe badania koncentrowały się na ukazywaniu obrazów osób z niepełnosprawnościami w tradycyjnych mediach. Tymczasem we współczesnej kulturze popularnej coraz większą rolę odgrywają nowe media, w tym gry wideo. W związku z tym dziś istotnego znaczenia nabiera zbadanie sposobów, w jakie są w nich ukazywane postacie z niepełnosprawnościami. Zasadniczym celem artykułu jest odtworzenie typowych wizerunków postaci z niepełnosprawnościami w grach wideo, co pozwoli na pokazanie, na ile budowane obrazy utrwalają lub zmieniają istniejące stereotypy. Analizie poddano wybrane gry wideo, w których pojawiają się bohaterowie z niepełnosprawnością. Badanie oparto na analizie kodów kulturowych. Metoda ta została zaadaptowana do badania specyficznego medium, jakim są gry wideo, które angażują użytkownika w proces tworzenia postaci i podejmowanych przez nią działań w świecie gry.
EN
This article serves as an introduction to a special issue addressing the questions of uncertainty and change in the context of disability. The lives of individuals with disabilities have always been filled with challenges, but in today’s times – characterized by variability and uncertainty – these challenges can become even more profound. Epidemics, crises, and other external factors affect everyone, but they have particular consequences for individuals with disabilities. In such situations, it becomes important to identify factors that increase resilience levels, which can help survive and adapt to changing conditions. This makes it worthwhile to discuss not only the risks resulting from a changing reality, but also the mechanisms and strategies that make it possible to cope with uncertainty and difficulties. These topics will be addressed by the authors in the articles comprising this issue, presenting the barriers and limitations – both in the physical and social spheres – that individuals with disabilities must confront in the uncertain and evolving reality. Additionally, the response of this community to adversity and the methods of coping with difficulties is also explored.
PL
Artykuł stanowi wstęp do numeru tematycznego, podejmującego zagadnienia niepewności i zmiany w kontekście niepełnosprawności. Życie osób z niepełnosprawnością zawsze było pełne wyzwań, ale w dzisiejszych czasach, charakteryzujących się zmiennością i niepewnością, mogą się one jeszcze bardziej pogłębić. Epidemie, kryzysy i inne czynniki zewnętrzne wpływają na wszystkich, ale dla osób z niepełnosprawnościami mają szczególne konsekwencje. W takich sytuacjach ważne staje się określenie czynników zwiększających poziom rezyliencji (ang. resilience), który może pomóc przetrwać i dostosować się do zmieniających się warunków życia. Sprawia to, że warto dziś dyskutować nie tylko o ryzyku wynikającym ze zmieniającej się rzeczywistości, ale i o mechanizmach oraz strategiach pozwalających na radzenie sobie z niepewnością i trudnościami. Wątki te będą podejmowane przez autorów i autorki, którzy w artykułach składających się na ten numer przedstawią bariery i ograniczenia, zarówno w sferze fizycznej, jak i społecznej, z którymi muszą mierzyć się osoby z niepełnosprawnościami w niepewnej, zmieniającej się rzeczywistości, oraz odpowiedź tego środowiska na przeciwności i sposoby radzenia sobie z trudnościami.
EN
The aim of the article is to introduce the subject of this special issue devoted to showing the meaning of gender, which – in relation to disability and other demographic and social factors – affects the constructed identities and fulfilled social roles of people with disabilities. This undertaking required demonstrating the methodological trends that are present in the tradition of research on disability, as well as following the research approaches that seem to predominate today. The analysis made it possible to notice a departure in recent decades from treating disability as the superior category that allows one to explain all the aspects of the functioning of people with disabilities. Such a category has been replaced by the perception of the mutual influence of various demographic and social factors determining the social situation of people with disabilities. This trend is noticeable in gender studies conducted as part of disability studies. They reject the essentialist approach and move towards constructivist and intersectional analyses. Such an attitude makes it possible to reveal the multidimensionality and complexity of the phenomenon of disability itself, which – in relation to a person – eludes the simple ‘able/disabled’ dichotomy.
PL
Celem artykułu jest wprowadzenie w tematykę numeru specjalnego poświęconego zaprezentowaniu znaczenia płci, która w relacji z niepełnosprawnością i innymi czynnikami demograficzno-społecznymi wpływa na konstruowane tożsamości i wypełniane role społeczne osób z niepełnosprawnościami. Wymagało to przedstawienia obecnych w tradycji badań nad niepełnosprawnością nurtów metodologicznych i prześledzenia dominujących współcześnie podejść badawczych. Analiza ta pozwoliła zauważyć odchodzenie w ostatnich dekadach od traktowania niepełnosprawności jako nadrzędnej kategorii umożliwiającej wyjaśnienie wszystkich aspektów funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Zastąpiło ją dostrzeganie wzajemnego wpływu różnych czynników demograficznych i społecznych determinujących położenie społeczne osób z niepełnosprawnościami. Ten trend dostrzegalny jest w badaniach nad płcią prowadzonych w ramach studiów nad niepełnosprawnością. Odrzucają one podejście esencjalistyczne i podążają w kierunku analiz o charakterze konstruktywistycznym i intersekcjonalnym. Takie podejście pozwala na ukazanie wielowymiarowości i złożoności samego zjawiska niepełnosprawności, które wymyka się prostej dychotomii sprawny/niepełnosprawny.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.