Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The Personal Income Tax Act passed in 1991 became one of the first undertakings of the beginning reform of the Polish tax law. Already at that time a number of solutions reflecting various aspects of social policy were incorporated into the structure of the new personal income tax. The analysis in this paper has been limited to selected issues: the pro-family tax policy and support for science and higher education. The analysis carried out in the article allowed for the formulation of de lege lata conclusions and some final conclusions concerning the two above mentioned areas of state social policy.
PL
Uchwalona w 1991 r. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych stała się jednym z pierwszych przedsięwzięć rozpoczynającej się reformy polskiego prawa podatkowego. Już wówczas w konstrukcję nowego podatku dochodowego od osób fizycznych wkomponowano szereg rozwiązań będących przejawem realizacji różnorodnych aspektów polityki społecznej. W opracowaniu analiza została ograniczona do wybranych zagadnień: tzw. podatkowej polityki prorodzinnej oraz wsparcia sfery nauki i szkolnictwa wyższego. Dokonana w artykule analiza pozwoliła na sformułowanie wniosków de lege lata oraz kilku końcowych konkluzji dotyczących obu powyższych obszarów polityki społecznej państwa.
PL
W polskiej ustawie o PIT przyjęto stosunkowo obszerną grupę zwolnień podatkowych związanych z różnorodnymi świadczeniami na rzecz doktorantów i pracowników naukowych. Znalazło się w niej także zwolnienie dotyczące stypendiów i zapomóg, o których mowa w ustawie 2.0 oraz stypendiów otrzymywanych w ramach programów lub przedsięwzięć w celu realizacji polityki naukowej państwa. Zastosowano przy tym regułę, że zwolnienie ma zastosowanie, o ile zasady ich przyznawa nia zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki. Na tle praktyki stosowania tego rodzaju zwolnień zrodziły się liczne trudności interpretacyjne, np. w kontekście skutków wydłużenia terminu realizowania stypendium. NSA w wyroku z dnia 4 listopada 2020 r., II FSK 1774/18, przyjął stanowisko, że w takim wypadku stypendysta traci prawo do zastosowania zwolnienia podatkowego. Przyjętym w glosie celem badawczym jest weryfikacja praktyki orzeczniczej dotyczącej problematyki omawianego zwolnienia podatkowego. Niniejsza glosa ma charakter krytyczny. Posłużono się metodą dogmatycznoprawną oraz analizą normatywną.
PL
Od dłuższego czasu, kwestią rodzącą liczne rozbieżności w orzecznictwie organów podatkowych i sądów administracyjnych jest zagadnienie opodatkowania podatkiem od nieruchomości podziemnych wyrobisk górniczych i znajdujących się w nich urządzeń. Wątpliwości wynikają przede wszystkim z niejasności definicji legalnych dotyczących wspomnianej problematyki. Stan taki w sposób bezpośredni wpływał na chwiejność rozstrzygnięć organów podatkowych i sądów administracyjnych. Wobec stale narastających wątpliwości Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie konstytucyjności przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie, w jakim definiują budowlę jako przedmiot opodatkowania. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok interpretacyjny, który ma przełomowe znaczenie dla praktyki opodatkowania wyrobisk górniczych. Przede wszystkim rozstrzygnął zasadniczy dylemat dotyczący wyrobiska górniczego zarówno w znaczeniu fizycznym, jak i kompleksowym, przesądzając, iż jako takie nie stanowi przedmiotu opodatkowania. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że podziemne wyrobiska górnicze nie są bowiem obiektami budowlanymi (urządzeniami budowlanymi) w ujęciu Prawa budowlanego, lecz przestrzenią powstałą w wyniku prac górniczych, a w konsekwencji nie mogą być kwalifikowane jako budowle na gruncie przepisów Prawa budowlanego. Tym samym nie stanowią one przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości ani samodzielnie (jako wyrobiska w znaczeniu fizycznym), ani razem ze znajdującą się w nich infrastrukturą (jako wyrobiska w znaczeniu kompleksowym). Odmiennie natomiast jest w przypadku infrastruktury usytuowanej w podziemnych wyrobiskach górniczych. Poszczególne jej elementy mogą być zakwalifikowane jako obiekty budowlane (urządzenia budowlane) w ujęciu Prawa budowlanego, a tym samym jako budowle na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. O ile kwestia wyłączenia z opodatkowania podziemnych wyrobisk górniczych (w znaczeniu fizycznym i kompleksowym) nie budzi już kontrowersji w orzecznictwie sądowym, o tyle opodatkowanie „wyrobiska w sensie technicznym” nadal – pomimo upływu kilku lat od wyroku TK z 2011 r. – prowokuje liczne trudności. Wskazuje na to analiza najnowszych orzeczeń sądowych odnoszących się do tego samego podmiotu w zakresie sporu trwającego od dłuższego już czasu – w swej genezie sięgającej okresu na długo sprzed daty wydania wspomnianego wyroku TK. W opracowaniu dokonano wnikliwej analizy najnowszych orzeczeń sądów administracyjnych przez pryzmat tezy i argumentacji zawartej w wyroku TK. Zaprezentowano szereg wniosków szczegółowych. Autorzy przyjęli też tezę główną, iż uzasadniona wydaje się konieczność przeprowadzenia właściwej nowelizacji, która w sposób klarowny, niewieloznaczny, przesądzi wolę ustawodawcy w zakresie opodatkowania (bądź nieopodatkowania) wyrobisk górniczych. Wyrażono przy tym przekonanie, że istnieje możliwość ustalenia przy pomocy specjalistów zamkniętego ustawowego katalogu obiektów typowych i niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania wyrobiska górniczego (z punktu widzenia realizowanych tam celów), które ustawodawca uzna w sposób świadomy i niewątpliwy za budowle podlegające opodatkowaniu.
EN
For a long time, the issue of the taxation of underground post-mining pits and their equipment with the real estate tax has been an issue that has given rise to divergent judicial decisions of tax authorities and administrative courts. Doubts arise, first and foremost, from the ambiguity of legal definitions concerning the issues mentioned above. Such a situation led directly to certain divergence among different decisions of tax authorities and administrative courts. As a result of constantly growing doubts, the Voivodship Administrative Court in Gliwice submitted a motion to the Constitutional Tribunal to examine the constitutionality of the provisions of the Local Taxes and Fees Act to the extent to which they define a building as a subject of taxation. The Constitutional Tribunal issued an interpretative judgement which is of crucial importance for the practice of the taxation of post-mining pits. First and foremost, it resolved the fundamental dilemma concerning the post-mining pit both in its physical and comprehensive sense, deciding that as such a post mining pit does not constitute the subject of taxation. The Constitutional Tribunal stated that underground post-mining pits are not construction features (services and facilities) in terms of the Construction Law, but space created as a result of mining works, and consequently the cannot be qualified as structures under the provisions of the Construction Law. Therefore, they are not subject to real estate tax either independently (as excavations in the physical sense) or together with their infrastructure (as excavations in the comprehensive sense). The situation is different in the case of infrastructure located in underground post-mining pits. Its individual elements may be classified as construction structures (construction equipment) under the Construction Law, and thus as structures under the Local Taxes and Fees Act. While the issue of exclusion of underground post mining pits from taxation (in both physical and comprehensive sense) is no longer a controversial issue in judicial decisions, the taxation of “post-mining pits in the technical sense” continues – despite the fact that several years have passed since the judgment of the Constitutional Tribunal in 2011, and this situation provokes numerous difficulties. This is reflected by the analysis of the most recent judicial decisions relating to the same entity with respect to a dispute that has been going on for a long time – in its genesis reaching back to the period long before the day in which the aforementioned judgment of the Constitutional Tribunal was issued. The article thoroughly analyses the latest judicial decisions of administrative courts through the prism of the premise and arguments contained in the judgment of the Constitutional Tribunal. A number of detailed conclusions were presented. The authors also adopted the main premise that the necessity to carry out a proper amendment seems justified. Such an amendment would in a clear, unambiguous manner determine the legislator’s will in the area of the taxation (or non-taxation) of post-mining pits. A view was also expressed that it was possible to establish, with the help of specialists, a closed statutory catalogue of objects that would be typical and necessary for the proper functioning of post-mining pits (from the point of view of the objectives pursued there), which the legislator would consciously and undoubtedly consider to be taxable structures.
EN
The article discusses the main problems concerning the taxation of income from agricultural activity in Poland. The first section presents the agricultural tax, which takes into account both the income from agricultural production and land used for this purpose. The second section is devoted to the taxation of revenues derived from specialized agricultural activity, which are subject to personal income tax. This duality causes incoherence and raises significant legal dilemmas. Therefore, the authors propose alternatives and recommend the reform of income taxation on agricultural activity.
EN
The community of students and teachers is the fundamental basis of the model of ideal university. It is generally assumed that it was in the Middle Ages that the university was created, although schools of a sort of academic nature were present as early as in Ancient Greece. Since the beginnings of universities in Europe, values such as truth, autonomy, pluralism, freedom and universality have been close to them and have intertwined in the mainstream process of seeking truth. The denial of these values was detrimental to the very heart of the idea of university. The functioning of ancient forms of scientific activity and education and the emergence of the first medieval European universities are inevitably linked to the shaping of the idea of university. This is the background for the attempt to verify and evaluate the main assumptions of the last reform of higher education in Poland (the so-called Act 2.0). The analysis covers first of all the adopted objectives of the reform, the way of defining the mission of the university and the correctness of the legislative process. The whole discussion is carried out in the perspective of the medieval idea of universitas studiorum.
PL
Idea universitas studiorum w świetle głównych założeń ustawy 2.0. Kilka refleksji o misji współczesnego uniwersytetu Wspólnota nauczanych i nauczających stanowi podstawową przesłankę wzorca idealnej uczelni wyższej. Powszechnie przyjmuje się, że to w epoce średniowiecza stworzono uniwersytet, chociaż pierwotne oznaki akademickości pojawiały się już w starożytnej Grecji. Od początków istnienia uniwersytetów w Europie bliskie im były takie wartości, jak: prawda, autonomia, pluralizm, wolność, powszechność, które przenikały się wzajemnie w głównym nurcie procesu dążenia do prawdy. Funkcjonowanie starożytnych form działalności naukowej i kształcenia oraz powstanie pierwszych średniowiecznych uniwersytetów europejskich nieodzownie łączy się z kształtowaniem idei uniwersytetu. Proces ten nie był, i także współcześnie nie jest w swym przebiegu jednorodny. Na tym tle starano się dokonać weryfikacji i oceny głównych założeń ostatniej reformy szkolnictwa wyższego w Polsce (tzw. ustawy 2.0). Analiza obejmuje przede wszystkim przyjęte cele reformy, sposób określenia misji uniwersytetu oraz poprawność procesu legislacyjnego. Całość rozważań dokonywana jest w perspektywie średniowiecznej idei universitas studiorum. Bez wątpienia bowiem wypracowane w epoce średniowiecza typy uniwersytetów są do dziś uznawane za modele wzorcowe.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.