Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

The Discreet Horror of the Holocaust in Ida Fink’s Stories

100%
Waligóra J.
CLEaR
|
2016
|
vol. 3
|
issue 1
27-38
EN
The topic of the article is writings by Ida Fink. It analyses stories of the author of Wiosna 1941 (The Spring 1941) which refer to the Holocaust. The analysis also draws attention to the poetics of “discreet horror” in which Ida Fink’s stories are embedded. In her records the author does not underline the cruelty, but shows the terror of the situation by subtle narrative and compositional manoeuvres. The picture of death is de-emphasised by the psychology of characters, and the main focus are complicated human relationships in which the author with a great delicacy presents various emotional states of people who, despite being sentenced to death, still try to survive the war. Ida Fink’s stories are different from the majority of Holocaust literature which exposes the severity and brutality of mass death. These stories stand out as an exceptional phenomenon among works by such authors as Tadeusz Borowski, Zofia Nałkowska, Leon Buczkowski, Henryk Grynberg or Bogdan Wojdowski.
2
Publication available in full text mode
Content available

Izolacje i dewiacje… O Sienkiewiczu, narodzie i (turbo)patriotyzmie

100%
Waligóra J.
Polonistyka. Innowacje
|
2020
|
issue 11
157-174
EN
The article presents a critical analysis of Latarnik by Henryk Sienkiewicz and its reception in the school environment. The interpretation of the short story overlaps with a model of Polish patriotism which draws its inspiration from the 19th century. The model still seems to be publicly supported, also by the reformed school, despite the fact that it stands in opposition to current geopolitical, economic and social situation. Such an ever-present romantic concept along with polonocentric trends provoke a reflection on Polish presence in the modern, multicultural, dynamically changing world. What becomes the focal point of the article is the conflict between two systems chich intertwine with the main character’s life – the universal, existential system versus local (national), thus, Polish-oriented one. This sets the Pole against the world. The author also points out to a mystical and Eucharistic character of the final part of Latarnik – it idealizes a sudden wave of nostalgia felt by Skawiński. In this way Polishness acquires a status of sacrum while the narrator-ideologist defeats the narrator-psychologist and thinker. Axiologically and anthropologically-wise, the main character appears as “a product of Polish culture” which values romantic acts of heroism more than everyday work or by far less spectacular diligence.
PL
Treścią artykułu jest krytyczna lektura Sienkiewiczowskiego Latarnika w kontekście szkolnych uwarunkowań jego odbioru. Interpretacja noweli wpisuje się w szerszy namysł nad modelem polskiego patriotyzmu, który czerpie swe inspiracje i siły z kultury XIX wieku i który – niejako w opozycji do współczesnej sytuacji geopolitycznej, gospodarczej i społecznej – bywa promowany w przestrzeni publicznej, także przez reformowaną szkołę. Żywotność romantycznego paradygmatu wraz z tendencjami do swoistego polonocentryzmu skłaniają autora do refleksji nad formułą obecności Polski w nowoczesnym, wielokulturowym, dynamicznie zmieniającym się świecie. Główny akcent pada na konflikt dwóch porządków, w jakie wpisuje się los bohatera – uniwersalnego, czyli egzystencjalnego oraz partykularnego, czyli polskiego, co samo w sobie daje efekt przeciwstawienia Polaka światu. Autor zwraca również uwagę na mistyczno-eucharystyczne zabarwienie finalnych scen Latarnika, uwznioślające nagły atak nostalgii przeżywanej przez Skawińskiego. W ten sposób polskość zyskuje status sacrum, a narrator-ideolog zwycięża nad narratorem-psychologiem i myślicielem. Czytany w planie aksjologiczno-antropologicznym jawi się z kolei bohater jako „wytwór kultury polskiej”, która wyżej ceni sobie heroiczne zrywy i romantyczne wzloty niż codzienną pracę i mało widowiskową sumienność.  
3
Publication available in full text mode
Content available

Zbrodnia to niesłychana – legalna marihuana! Parodia na warsztatach literackich

100%
Waligóra J.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2015
|
vol. 6
|
issue 195
108-133
PL
*
4
Publication available in full text mode
Content available

Honor albo trzy pojedynki w "Lalce". Lekcja języka polskiego jako wycieczka antropologiczna

100%
Waligóra J.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2013
|
vol. 4
|
issue 140
187-207
PL
W artykule poruszony został problem honoru jako wartości regulującej zachowania społeczno-kulturowe i podlegającej przemianom historycznym na przestrzeni dziejów. Co za tym idzie – analizie poddano zmienny zespół okoliczności, w których posługiwanie się pojęciem honoru wywołuje różnorodne konsekwencje społeczne i psychologiczne. Punktem wyjścia uczynione zostały trzy „sytuacje pojedynkowe” w Lalce, które tylko w jednym przypadku – zdarzenie na wyścigach między Wokulskiem a baronem Krzeszowskim – doprowadziły do autentycznej konfrontacji. Z tej perspektywy ukazano funkcjonowanie wzorca kulturowego w momencie dokonującej się w drugiej połowie XIX w. i celnie uchwyconej przez Prusa zmiany kulturowego paradygmatu. Przejście od „moralności feudalnej” do „moralności mieszczańskiej” wzbogacone zostało szeroką refleksją historyczną, kulturową i antropologiczną. Szerokość i specyfika ujęcia wiążę się z prezentowaną strategią edukacyjną – lekcja języka polskiego to próba poznania człowieka w maksymalnie bogatych przejawach jego istnienia, w aspekcie lokalnym i uniwersalnym, za pomocą bezpośredniego doświadczenia (teraźniejszość) oraz rozmaitych znaków kulturowych (tradycja).
5
Publication available in full text mode
Content available

„Na początku było Słowo – a na końcu Frazes”. Lekcja pisania aforyzmów w szkole ponadgimnazjalnej

100%
Waligóra J.
|
2014
|
vol. 5
|
issue 161
116-127
PL
Artykuł poświęcony jest metodyce kształcenia kompetencji literackich i językowych w szkole ponadgimnazjalnej. Przedmiotem opisanych działań edukacyjnych jest doskonalenie umiejętności pisania aforyzmu. Ze względu na artystyczne walory i właściwości tego gatunku, praca ma charakter twórczy. Autor korzysta z metody analizy i twórczego naśladowania wzoru, wykorzystując w swoim projekcie starannie dobrane przykłady aforyzmów, głównie z dorobku Stanisława Jerzego Leca. Poszczególnym ćwiczeniom towarzyszy refleksja teoretycznoliteracka, dydaktyczna i metajęzykowa.
6
Publication available in full text mode
Content available

Między mową a od‑mową. O dwóch literackich obrazach transgatunkowej komunikacji

100%
Waligóra J.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
|
2023
|
vol. 11
249-269
EN
The subject of the article is the problem of communication between a human and a non-human animal, analyzed in the context of animal studies against the background of a diverse literary tradition. The article analyzes two literary acts of trans-species communication that are poles apart in the texts Report to the Academy by Franz Kafka (1917) and The Final Scene by Kornel Filipowicz (1977). The monologue of the civilized chimpanzee as well as the refusal of the gorillas to remain silent, mark the extent to which animal protagonists respond to the oppression of objectifying assimilation in the stories under discussion. Both fictions, through the literary strategies adopted, compromise the human being and the human-centric perspective in the face of insurmountable (or seemingly defeated) otherness.
PL
Tematem artykułu jest problem porozumiewania się człowieka ze zwierzęciem innym niż człowiek, rozważany w kontekście animal studies na tle zróżnicowanej tradycji literackiej. Autor analizuje dwa literackie, biegunowo usytuowane, akty transgatunkowej komunikacji: Sprawozdanie dla Akademii Franza Kafki (1917) oraz Scenę końcową Kornela Filipowicza (1977). Monolog cywilizowanego szympansa lub odmowne milczenie goryli wyznaczają w omawianych opowiadaniach zakres reagowania zwierzęcych bohaterów na opresję uprzedmiotawiającej asymilacji. Obie fikcje za sprawą przyjętych strategii literackich kompromitują człowieka i humanocentryczną perspektywę w obliczu nieprzezwyciężonej (lub pozornie przezwyciężonej) inności.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wstęp

63%
Kołodziej P., Waligóra J.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2015
|
vol. 6
|
issue 195
3-7
PL
*
8
Publication available in full text mode
Content available

Poetyki rozproszone

51%
Birkholc R., Szczęsna E., Waligóra J.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
|
2022
|
vol. 10
3-13
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.