Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Życie jako insynuacja w ujęciu Henri Bergsona i George’a Santayany

100%
Kremplewska K.
Diametros
|
2017
|
issue 52
47-63
PL
Tekst wychodzi od przyjrzenia się sensom ludzkiego życia w ujęciu Bergsona, na które otwiera nas zaproponowana przezeń metafora „insynuacji”. Analiza ta, wzbogacona o konfrontację z innym oryginalnym myślicielem epoki – George’em Santayaną, pozwala doświetlić fakt, że Bergsonowska ontologia pojmuje materię jako wrogą życiu i proponuje swoistą mediację polegającą na twórczym wykorzystaniu materii poprzez pamięć i wyobraźnię, które „odgrywają” przeszłość w masce teraźniejszości w interesie życia. Przedmiotem namysłu jest również formuła wolności wyłaniająca się z obu koncepcji świadomego życia – koncepcji Bergsona, dla którego kresem i spełnieniem jest początek albo pierwotny impuls, oraz koncepcji Santayany, która upatruje spełnienia w formach skończoności pojedynczego życia. Okazuje się, że tym, co łączy obie perspektywy jest spojrzenie na człowieka od strony wyzwania duchowego. Całości tych rozważań towarzyszy przekonanie o potrzebie powracania do tak rudymentarnych pojęć jak „człowieczeństwo” czy „duchowość”, które – dość niefortunnie - są dziś marginalizowane.
EN
The article analyzes Henri Bergson’s understanding of human life in the light of his metaphor of life as “insinuation.” Comparing his ideas with the ideas of another original thinker of the age, George Santayana, allows shedding light on Bergson’s ontological strategy of making matter– as a threat to life –subject to mediation. Memory and imagination use matter to play out the past in the guise of the present–for the sake of life. The text also focuses on the formulas of freedom arising out of both thinkers’ conceptions of conscious life – that of Bergson, for whom the horizon and the fulfillment can be found in the beginning, or the primary vital impulse, and that of Santayana, who sees fulfillment in the forms of finitude assumed by each particular life. Looking at humanity in terms of a spiritual challenge links both conceptions. The whole discussion responds to the need to return to such fundamental but sidestepped terms as “humanity” and “spirituality”.
2
Publication available in full text mode
Content available

Maska i myśl. Sobość a ars vivendi w myśli George’a Santayany

100%
Kremplewska K.
Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne
|
2014
|
issue 26
87 - 110
EN
At the end of the 20 century, after a few decades of oblivion, the thought of George Santayana (1863–1952), a major figure of the so-called Golden Age of American Philosophy, reappeared as subject of academic interest. It is believed that Santayana’s originality within the intellectual milieu of the dominant at that time in Anglo-Saxon context pragmatist and analytical thought contributed to this delayed reception. This text, being part of a broader project, looks at the concept of „the self” emerging from Santayana’s work, with particular emphasis on its temporal intricacies. Interpretative movement, which according to my thesis is a requirement posited by life itself, provides for subjective unity and is expressed by the recurrent term of „mask” as a trace of human existence. The idea of playing out one’s facticity implies the question „how?”, which in turn justifies the use of an aesthetic concept of „grace” which may be linked with the idea of authentic existence. The juxtaposition with elements of Heidegger’s philosophy, which is a novelty in research, throws some light on Santayana’s fascination with German thinker and allows to highlight the hermeneutic-existential side of his thought, which has been underestimated by scholarship so far.
3
Publication available in full text mode
Content available

[Recenzja książki: Henryk Benisz, Schopenhauer, Nietsche, Heidegger. Fundamentalne kwestie filozofii życia, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2015, ss. 600]

100%
Kremplewska K., PAN I.
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
|
2016
|
vol. 34 (3)
DE
Recenzja książki: Henryk Benisz, Schopenhauer, Nietsche, Heidegger. Fundamentalne kwestie filozofii życia, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2015, ss. 600.
4
Publication available in full text mode
Content available

Time as the Source of Inalienable Freedom: Henri Bergson’s “Immunizing” the Self

100%
Kremplewska K.
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
|
2017
|
vol. 1
|
issue 1
76-88
EN
The paper looks at the idea of grounding human freedom in selfhood, with particular attention to the strategies of “denaturalizing” time, resulting in its separation into different modalities. The perspective of practical philosophy, interested in accounting for and making legitimate the spontaneous first person assumption of being a free agent, is enriched with some historical references to different ontological and anthropological attempts at inscribing verticality or transcendence into the human self in order to secure to this self what is called here inalienable freedom. The paper focuses on some elements of Henri Bergson’s thought and tries to reinterpret them in terms of an example of a modern, anti-reductionist “immunization” of the triad of freedom – self – humanity. It also emphasizes the emancipatory potential and the novelty of Bergson’s conception of the human self.
5
Content available remote

Racjonalność odroczona: postsekularne antycypacje amerykańskie w myśli George’a Santayany

100%
Kremplewska K.
Stan Rzeczy
|
2013
|
issue 2(5)
93-113
PL
George Santayana był filozofem, krytykiem kultury i ateistą żywo zainteresowanym religią, a także adwokatem teorii o naturalnym ugruntowaniu ludzkiej duchowości, której zapoznanie zarzucał nowoczesnym formom życia. Odwołania do tekstów z różnych okresów jego twórczości w konfrontacji z myślą Williama Jamesa, Petera Bergera czy Charlesa Taylora mają na celu uwypuklenie postsekularnych wątków jego myślenia o religii i wykazanie, że to właśnie one zapewniają tej nowatorskiej myśli jedność. Ukute przez Santayanę określenie postracjonalności sprowadza się do przekonania, że myślenie odniesione do pewnej tradycji i posługujące się pojęciami umożliwiającymi odtwarzanie pewnej struktury sprzyjającej pożądanym formom świadomego życia, nawet w momencie gdy naiwna wiara i tradycyjne formy religijności się wyczerpały, ma szansę przetrwać, wspierając konstrukcję sensu, wysiłek samodoskonalenia i radzenie sobie z cierpieniem przez podtrzymywanie naturalnego dla człowieka ruchu autotranscendencji.
EN
George Santayana – a philosopher, a critic of culture and an atheist deeply concerned with the issue of religion and secularization was an advocate of the idea of naturally founded human spirituality. Hence his critique of some modern forms of life which in his view were guilty of spiritual ignorance and the flattening of language. This essay, by juxtaposing Santayana’s ideas with those of William James, Peter Berger and Charles Taylor, aims at revealing some postsecular aspects of his thinking about religion and the unity they introduce into the large body of his eclectic writing. Santayana’s understanding of post-rationality commences in the idea that thinking rooted in a certain tradition and operating with certain terms allows for maintain a living mental structure which provides a favorable ground for spiritual growth and existential meaningfulness even after conventional forms of religiosity have faded
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.