Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Wybawienie czy samozatrata? Szkic o kategorii przyjaźni w życiu i dziele Friedricha Nietzschego

100%

GROMADZKI S.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2013

vol. 26

issue 3 (103)

The present essay provides a groundwork for the study of the category of friendship in the life and works of Friedrich Nietzsche. The issue in question may be considered on numerous levels and the main presumption behind the present research is that of a close connection between the life and work of Nietzsche. The key role in this respect seems to be played by the philosopher’s correspondence. Apart from an outline of the problem and a presentation of the scale of Nietzsche’s friendships the text comprises an analysis of the speech on friendship found in Thus Spoke Zarathustra. The vision of friendship evoked there may be considered as that of an ideal friendship and, indeed, it was perceived as such by Carl Gustav Jung, who put forward the thesis that the Nietzschean ideal in this respect was simply unattainable, and that Nietzsche himself, due to his neurotic personality, was incapable of friendship. Karl Jasepers, however, expressed a contrary opinion, pointing to the exceptional role of Nietzsche’s friendships in the philosopher’s life. According to Jaspers, a study of Nietzsche’s numerous friendships is an indispensable tool to explore both his personality and the core of his ideas. While the question of Nietzsche’s neuroticism remains unsolvable, the fact that he approached the subject of friendship in his various biographical entanglements as well as inhis prose points to the possibility of an interesting research thread which may contribute to his more “humane” image. Translated by Dorota Chabrajska

Esej stanowi swoiste prolegomena do problematyki przyjaźni u Nietzschego. Problematyka ta może być rozpatrywana na wielu poziomach. Podstawową przesłanką jej podjęcia jest istnienie ścisłego związku między życiem a dziełem Nietzschego. Szczególna rola przypada korespondencji filozofa. Zarysowi problematyki i uwidocznieniu skali przyjaźni Nietzschego towarzyszy analiza mowy O przyjaźni z Tako rzecze Zaratustra. Nakreślona w mowie wizja przyjaźni wydaje się wizją przyjaźni idealnej. Tak też postrzega ją Carl Gustav Jung, stawiając tezę o niemożności realizacji ideału Nietzscheańskiego i o niezdolności samego Nietzschego jako neurotyka do przyjaźni. W interpretacji Karla Jaspersa mamy natomiast do czynienia z uznaniem ważnej roli przyjaźni w życiu Nietzschego. Dla Jaspersa studiowanie wielu przyjaźni Nietzschego to niezastąpiony sposób dotarcia do jego istoty i myśli. Jeśli nawet, z mojego punktu widzenia, pytanie o status Nietzschego jako neurotyka pozostaje nierozstrzygalne, samo podjęcie przez autora Poza dobrem i złem tematu przyjaźni we wszelkich uwikłaniach życiowych i tekstowych wydaje się nader owocne i zapowiada jego bardziej „ludzki” wizerunek.

Nietzsche jako Anty-Sokrates?

100%

GROMADZKI S.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2016

vol. 29

issue 2 (114)

In the present article I address the problem of Nietzsche’s self-identification with the figures he created in his writings, which determined both the shape of his philosophy and his spiritual development. I argue that, in the whole array of these self-identifications, the image of Socrates was of special importance to Nietzsche. The philosopher himself does not appear a mere imitator of Socrates though, neither may he be considered as his staunch opponent. While the Socrates Nietzsche created may be occasionally appraised negatively, as representing the type of the ‘theoretical man’ or the ‘decadent,’ he may simultaneously aspire to the role of a ‘tragic,’ ‘music-making’ man. However, it is owing to the figure of Socrates that Nietzsche may analyze the condition of science, or such phenomena as morality and decadence. All this simultaneously shows that the complexity of Nietzsche’s attitude to the protagonist he created determines the ambiguity of his own image as a philosopher, a theoretical man as much as an ironist and a philosopher of life. The article is a modified and augmented version of the lecture I delivered at the 7th Polish Philosophical Congress in Szczecin in September 2004.

W artykule podejmuję problematykę identyfikacji Nietzschego z wykreowanymi postaciami jako elementami konstytuującymi jego filozofię i decydującymi o jego rozwoju duchowym. Szczególne znaczenie w szeregu utożsamień, odznaczających się własną dynamiką, przypisuję wizerunkowi Sokratesa. Sam Nietzsche nie jawi się ani jako zwykły naśladowca Sokratesa, ani jako jego zdecydowany przeciwnik. Nawet jeśli niekiedy stworzony przez Nietzschego Sokrates jest oceniany negatywnie, choćby jako ucieleśnienie typu człowieka teoretycznego, typu dekadenta, to jednocześnie może aspirować do roli człowieka tragicznego, uprawiającego muzykę. Dzięki postaci Sokratesa Nietzsche podejmuje analizę kondycji nauki, takich zjawisk jak moralność czy dekadentyzm. Ukazuje zarazem, jak złożoność jego relacji z własnym bohaterem decyduje o niejednoznaczności wizerunku samego Nietzschego jako filozofa, tyleż człowieka teorii, co ironisty i filozofa życia. Niniejszy tekst stanowi zmodyfikowaną i poszerzoną wersję referatu, który wygłosiłem we wrześniu 2004 roku na VII Polskim Zjeździe Filozoficznych w Szczecinie.

Refine search results

2 Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2 GROMADZKI S.

1 2016

1 2013

Search results

Wybawienie czy samozatrata? Szkic o kategorii przyjaźni w życiu i dziele Friedricha Nietzschego

Nietzsche jako Anty-Sokrates?