Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Zum Pronomen es bei Wetterverben im Jiddischen im Vergleich zu deutschen und polnischen Entsprechungen

100%
Pilarski A.
Studia Linguistica
|
2017
|
issue 36
87-109
EN
The object of research are sentences containing weather verbs in Yiddish. The aspect of main in­terest here is the issue of syntactic features of the pronoun “es” and of the degree to which these features are similar to these present in German and Polish as two contact languages present in the development of Yiddish. On the basis of syntactic tests following questions are examined: how many different positions in a sentence can the es-elements occupy?, in which configurations can their lexical realisation be omitted and in which is it obligatory? In both Yiddish and German there is a differentiation between (1) quasi-argument es, which is marked with respect to the grammatical case and is feature-specific, and (2) syntactic expletive proper, which is not feature-specific and does not contribute to meaning but only has a syntactic role. In Polish as a pro-drop-language a quasi-argument pro and an expletive pro are assumed. The theoretical basis for the analysis in the paper are the Principles and Parameters framework (P&P) as well as the Minimalist Program (MP) by Chomsky. It is demonstrated here that what is responsible for assigning the position of the es-Elements and for its structuring possibilities is a specific feature-checking process.
2
Publication available in full text mode
Content available

Das Valenzmodell und die Existenzialkonstruktionen. Eine Untersuchung zu den polnischen Entsprechungen der es gibt‑Sätze im Deutschen

100%
Pilarski A.
Studia Germanica Gedanensia
|
2018
|
issue 39
134-147
EN
The paper presents an analysis of the Polish existential constructions equivalent to the German “es gibt” sentences. The focus lies on the following aspects: the syntactic function of the pronoun es in the existential “es gibt” sentences, syntactic determination of the nominal phrase (NP) in the Polish equivalents of the German sentences, the explanation of the sentence‑final position of the NP in the information structure (in case of existential reading), as well as the agreement markers in the Polish equivalents of the “es gibt” sentences with negation. The author of the paper gives consideration to the possible explanations offered by the dependency grammar model and to how these explanations can be supplemented and enhanced by other approaches.
PL
Im Artikel werden polnische Existenzialkonstruktionen untersucht, die den deutschen es gibt‑Sätzen entsprechen. In Betracht werden folgende Schwerpunkte gezogen: die syntaktische Funktion des Pronomens es in den existenzialen es gibt‑Sätzen, die syntaktische Bestimmung der NP in den polnischen Entsprechungen, die satzfinale Position der verfügbaren NP bei der existentialen Lesart in der Informationsstruktur sowie die Kongruenzmarkierungen in den Verneinungsformen der es gibt‑Entsprechungen im Polnischen. Es wird überlegt, welche Möglichkeiten für die Erklärung das DVG‑Modell anbietet und durch welche andere Vorschläge es ergänzt werden kann.
3
Content available remote

Die PF-Varianten des Expletivs in jiddischen Sätzen und ihren deutschen und polnischen Entsprechungen

100%
Pilarski A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2018
|
issue 27
97-113
PL
W centrum uwagi znajdują się zdania języka jidysz, w których na miejscu podmiotu występuje zaimek ekspletywny ‘es’. W odniesieniu do przykładowych konfiguracji zdań z zaimkiem i bez zaimka ‘es’ analizowane są cechy syntaktyczne zaimka ekspletywnego w języku jidysz. Porównanie ze zdaniami języka niemieckiego i polskiego ma na celu zbadanie, na ile cechy charakterystyczne dla języka jidysz korelują z językiem polskim i niemieckim jako językami, które wpłynęły na kształtowanie się języka jidysz. Artykuł jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, czy główne założenia Chomskiego w „Programie Minimalistycznym” odpowiadają cechom syntaktycznym języków jidysz, niemieckiego i polskiego.
EN
The main focus of analysis are sentences in Yiddish in which the subject position is occupied by the expletive pronoun ‘es’. On the basis of various configurations of sentences with and without the expletive pronoun ‘es’ we analyze syntactic features of the expletive pronoun in Yiddish. The issue of interest is how these features correlate with those of German and Polish counterparts, since the contact with these languages influenced the development of Yiddish. The comparison with German and Polish sentences should allow for a better insight into the structures and put them in the functional frames of discourse. Another question is this of how the core assumptions of the “Minimalist Program” by Chomsky agree with the data provided by Yiddish, German and Polish.
DE
Im Zentrum der Überlegungen stehen die jiddischen Sätze, in denen an der Subjektstelle das expletive ‚es‘ erscheint. In Anlehnung an die Satzbeispiele der verschiedenen Konfigurationen für die Einfügung sowie Tilgung der Expletive werden Gedanken zu den syntaktischen Eigenschaften des Expletivs in jiddischen Sätzen gemacht. Es wird eine Antwort auf die Frage gesucht, wie diese mit den Entsprechungen aus dem Deutschen und Polnischen als Kontaktsprachen des Jiddischen korrelieren. Ein Vergleich mit den deutschen und polnischen Sätzen soll eine bessere Einsicht in die Strukturen ermöglichen und sie in den größeren funktionalen Rahmen des Diskurses einordnen. Es wird gefragt, wie sich die Grundannahmen des „Minimalistischen Programms“ von Chomsky mit den Daten des Jiddischen, Deutschen und Polnischen vertragen.
4
Content available remote

Zur IP-Struktur des Jiddischen im deutsch-polnischen Vergleich

100%
Pilarski A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2015
|
issue 24
DE
Der Beitrag handelt von den Verbstellungsbesonderheiten im Jiddischen und ihren Auswirkungen auf die interne Struktur der INFL-Phrase. Man beobachtet Gemeinsamkeiten und Unterschiede in der syntaktischen Positionierung des Verbkomplexes im jiddischen Satz im Vergleich zum Deutschen und zum Polnischen. Das Jiddische wird als eine V2-Sprache klassifiziert, aber die Grundwortstellung im Nebensatz weist eine SVO-Reihenfolge auf und die einzelnen Teile des Verbs können voneinander getrennt werden. Die widersprüchlichen Annahmen in der typologischen Einordnung des Jiddischen können zur unterschiedlichen Gliederung der internen IP-Struktur des Jiddischen führen. Diese wird im Beitrag einer gründlichen Analyse unterzogen. Die Untersuchung erfolgt im Rahmen der generativen Grammatik. Relevant sind hier die Regeln der Prinzipien- und Parameter-Theorie (Chomsky 1981) sowie des Minimalistischen Programms (Chomsky 1995). Es wird von der Annahme ausgegangen, dass die nachweisbaren systematischen Distributionsunterschiede der Verben auf die Existenz eines generellen Bewegungsprozesses zurückzuführen sind.
EN
The aim of the paper is to determine the structure of the INFL phrase in the Yiddish language sentence within the Principles and Parameters framework as well as the Minimalist Program, both formulated by Noam Chomsky. The article contains a syntactic analysis of the Yiddish language sentence in relation to the Polish and the German language with the focus on the verb and its position in the sentence. The aim of the analysis is to find features similar with these of the INFL phrase in the Polish and the German language, as well as parametrical features typical for the Yiddish language. In the syntax of Yiddish the verb in the main sentence has the V-2 feature. It can also take the sentence-initial position. In contrast to the German language the subordinate sentence in Yiddish is developed symmetrically with respect to the main sentence. On the basis of sentence examples taken from selected languages and their analysis conclusions are drawn as to the INFL phrase structure in the Yiddish language.
PL
Artykuł skupia uwagę na określeniu struktury frazy INFL w zdaniu języka jidysz w ujęciu Teorii Zasad i Parametrów i Programu Minimalistycznego Noama Chomsky‘go. W artykule zostaje przeprowadzona analiza składniowa zdania języka jidysz w odniesieniu do języka polskiego i niemieckiego, pod kątem czasownika i zajmowanej przez niego pozycji w zdaniu. Celem analizy jest znalezienie cech zbieżnych z frazą INFL dla języka polskiego i niemieckiego oraz cech parametrycznych jakie wykazuje język jidysz. W składni jidysz czasownik w zdaniu głównym wykazuje cechę V-2. Może on również zajmować pozycję inicjalną. W odróżnieniu od języka niemieckiego w składni jidysz zdanie podrzędne rozwijane jest symetrycznie do zdania głównego. W oparciu o przykłady zdań zaczerpnięte z wybranych języków oraz ich analizy wysunięte zostają wnioski co do układu frazy INFL języka jidysz.
5
Content available remote

Zu Kohärenzeigenschaften im Polnischen

100%
Pilarski A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2013
|
issue 22
233-251
EN
This paper discusses Polish infinitive forms that occur in finite sentences and offers a contrary analysis of syntactic coherence in relation to the Principles and Parameters (PP) framework for Linguistic Theory by Chomsky (1981). The question raised is in which structural configurations these infinitives need to occur in order to be regarded as coherent.
PL
Artykuł opisuje zdania języka polskiego zawierające konstrukcje bezokolicznikowe. Celem jest zbadanie różnych polskich form bezokoliczników i konstrukcji bezokolicznikowych według kryterium koherencyjności (spójności) G. Becha (1955/57) i z punktu widzenia Teorii Zasad i Parametrów (PPT) Noama Chomsky’ego. W części pierwszej wyjaśniono m.in. pojęcia konstrukcji koherentnych i niekoherentnych, a w części głównej skoncentrowano się na badaniu polskich konstrukcji z bezokolicznikami w różnych typach zdań w odniesieniu do kryteriów Teorii Zasad i Parametrów oraz poprzez porównanie ich z konstrukcjami zdań języka niemieckiego.
6
Content available remote

Einige Fragen der Pro-drop-Konfigurationen im Jiddischen mit syntaktischen Merkmalen des Deutschen und Polnischen

100%
Pilarski A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2017
|
issue 26
145-164
PL
Artykuł omawia zagadnienie dotyczące konfiguracji pro-drop w ramach Teorii Zasad i Parametrów i Programu Minimalistycznego w odniesieniu do analizy porównawczej zdania języka niemieckiego, polskiego oraz jidysz. Zakłada się, że możliwość rezygnacji z podmiotu w zdaniu zależy nie tylko od potencjału fleksyjnego danego języka, ale również od pewnych cech konfiguracyjnych w tym języku. Cechy te odzwierciedla język polski, należący do języków pro-drop, który stanowi punkt wyjścia dla analizy zdania w języku niemieckim i języku jidysz. Artykuł jest próbą znalezienia odpowiedzi na pytanie, które cechy syntaktyczne języka jidysz można wyprowadzić z parametru pro-drop. Poprzez porównanie z językiem polskim i niemieckim wykazane są cechy wspólne dla obu języków.
DE
Der Artikel beschäftigt sich mit der Frage nach den Pro-drop-Konfigurationen im Rahmen der Prinzipien- und Parameter-Theorie (PPT) sowie des Minimalistischen Programms in Bezug auf die Satzanalyse im Deutsch-Polnisch-Jiddischen-Vergleich. Es wird davon ausgegangen, dass die Auslassung des Subjekts nicht nur flexionsbedingt, sondern auch konfigurationsabhängig ist. Die Pro-drop-Konfigurationen stellen eine notwendige Bedingung für die Betrachtung des Polnischen als Pro-drop-Sprache dar. Die polnischen Beispiele werden mit den Sätzen des Deutschen als eine Nicht-pro-drop-Sprache verglichen und in Bezug auf das Jiddische untersucht. Es wird gefragt, welche syntaktischen Eigenschaften des Jiddischen sich aus dem Pro-drop-Parameter ableiten lassen und welche Entsprechungen man in der deutschen und welche in der polnischen Sprache findet.
EN
The paper addresses the issue of pro-drop configurations within the Principles and Parameters framework (P&P) and the Minimalist Program (MP) with respect to comparative syntactic analysis of German, Polish and Yiddish. The point of departure is the assumption that the omission of the subject is not only inflection-conditioned but also configuration-dependent. The pro-drop configurations are a necessary condition to consider Polish as a pro-drop-language. Polish examples are here compared with the sentences in German, a non-pro-drop-language, and analysed with reference to Yiddish. The questions of focus here are: which features of Yiddish can be derived from the pro-drop-parameter and which equivalents can be found in the German and which in the Polish language?
7
Content available remote

Zur Operation ‚Merge‘ in den unpersönlichen ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktionen im Polnischen

100%
Pilarski A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2016
|
issue 25
299-320
DE
Den Gegenstand der Untersuchung im Artikel bilden die unpersönlichen Konstruktionen des Polnischen, in denen statt einer Subjekt-NP das Pronomen ‚się‘ ‚sich‘ eingesetzt wird. In Anlehnung an den deutsch-polnischen Vergleich verschiedener Satzbeispiele werden die syntaktischen Eigenschaften der unpersönlichen ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktionen dargestellt. Es werden Überlegungen zu den strukturellen Konfigurationen angestellt, in denen das Subjekt als Handlungsträger oder als Handlungsteilnehmer impliziert ist. Es wird eine Antwort auf die Frage gesucht, auf Grund welcher semantischen Informationen das Agens bzw. der Experiencer in den ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktionen interpretiert werden kann und welche grammatischen Regeln seine Auslassung steuern. Den theoretischen Rahmen für die Untersuchung bildet die Generative Transformationsgrammatik, insbesondere die Prinzipien- und Parameter-Theorie sowie das Minimalistische Programm. Es wird von der Annahme der Generativen Transformationsgrammatik ausgegangen, dass die fehlende morphologische Markierung des Subjekts sowie der Aufbau von der Satzstruktur einer unpersönlichen ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktion durch die Operation ‚Merge‘ konstituiert wird, die durch Operationen Agree (Agreement) und Move α (Bewege α) unterstützt wird.
EN
The paper contains an analysis of impersonal constructions with the reflexive pronoun ‘się’ in the Polish language in comparison with their equivalents in the German language. On the basis of numerous sentence examples an observation can be made that such constructions imply a subject with the role of an agent or experiencer for which there is no phonological or morphological marker. We seek answers to following questions: Which semantic and syntactic features allow for an interpretation of the subject as agent or experiencer and what is the role of the pronoun ‘się’ in the constructions under analysis? What syntactic rules regulate the blocking of phonological and morphological markers of the subject? What generative mechanism structures the ‘się’-constructions and lies at the source of the interpretation of the ‘się’-element? The theoretical basis here is the TGG as originated by Chomsky, in particular the operations ‘Merge’, ‘Move α’ and ‘Agree’ stemming from the Principles and Parameters framework and Minimalist Program (MP). The aim is to show, how the operation Merge (combining two elements to form a complex syntactic object) together with the operations Move α (creating syntactic relations between individual constituents) and ‘Agree’ (checking of agreement and case) affect the marking of the agent or the experiencer role in the ‘się’-constructions in Polish.
PL
W artykule omawiane są nieosobowe konstrukcje z zaimkiem zwrotnym ‘się’ typu: ‘W Hiszpanii tańczy się flamenco’. Analizując konstrukcje z ‘się’ w oparciu o liczne przykłady z ich odpowiednikami w języku niemieckim można zauważyć, że implikowany jest w nich podmiot będący osobowym sprawcą czynności (Agens) lub doświadczającym danej czynności (Experiencer), dla którego nie występuje w zdaniu wykładnik fonologiczno-morfologiczny. Poszukuje się odpowiedzi na następujące pytania: Jakie cechy semantyczne i syntaktyczne pozwalają na interpretacje podmiotu i jaka jest rola zaimka ‘się’ w omawianych konstrukcjach? Według jakich reguł syntaktycznych następuje zablokowanie wykładnika fonologiczno-morfologicznego dla podmiotu? Jaki mechanizm generatywny leży u podstaw struktury konstrukcji z ‘się’ i interpretacji elementu ‘się’. Podbudowę teoretyczną stanowi Gramatyka Transformacyjno-Generatywna w ujęciu Noama Chomskiego, a w szczególności operacje ‘Merge’, ‘Move α’ i ‘Agree’, wyprowadzone z Teorii Zasad i Parametrów oraz Programu Minimalistycznego. Celem jest pokazanie, w jaki sposób operacja ‘Merge’ wpływa na ustawienie i interpretacje elementów w nieosobowych konstrukcjach z ‘się’.
8
Publication available in full text mode
Content available

Rezensionen

33%
Patri K. H., Jokiel M., Ociepa G., Naganowska M., Kłańska M., Schatte C., Pilarski A., Kur E.
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
|
2012
271-309
DE
DETERING, HEINRICH / HOFFMANN, TORSTEN / PASEWALCK, SILKE / PORMEISTER, EVE (eds.) (2011): Nationalepen zwischen Fakten und Fiktionen. Beiträge zum komparatistischen Symposium 6. bis 8. Mai 2010 Tartu. Tartu: Tartu University Press (=Humaniora: Germanistica 5). 321 S. KRYSZTOFIAK, MARIA (2011): Translatologiczna teoria i praktyka przekładu artystycznego. [Die translatologische Theorie und Praxis der künstlerischen Übersetzung]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. 244 S. RÖSCH, GERTRUD MARIA (ed.) (2011): Fakten und Fiktionen. Werklexikon der deutschsprachigen Schlüsselliteratur 1900-2010. 1. ‒ Andres bis Loest. Stuttgart: Hiersemann (=Hiersemanns bibliographische Handbücher 21,1). 405 S. RYBSKA, AGNIESZKA MAGDALENA (2011): Deutsche Kriminalgeschichten von 1780 bis 1820 als Anfänge der Kriminalliteratur. Frankfurt (M.)/Berlin/Bern u. a.: Peter Lang Verlag (=Studien zur Germanistik, Skandinavistik und Übersetzungskultur 1). 116 S. SZCZEPANIAK, MONIKA (2011): Militärische Männlichkeiten in Deutschland und Österreich im Umfeld des Großen Krieges. Konstruktionen und Dekonstruktionen. Würzburg: Königshausen & Neumann. 274 S. HYVÄRINEN, IRMA / LIIMATAINEN, ANNIKKI (eds.) (2011): Beiträge zur pragmatischen Phraseologie. Frankfurt (M.)/Berlin/Bern u. a.: Peter Lang Verlag (=Finnische Beiträge zur Germanistik 25). 225 S. SOPATA, ALDONA (2009): Erwerbstheoretische und glottodidaktische Aspekte des frühen Zweitspracherwerbs. Sprachentwicklung der Kinder im natürlichen und schulischen Kontext. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. 462 S. ZIELIŃSKI, LECH / LUDWIG, KLAUS-DIETER / LIPCZUK, RYSZARD (eds.) (2011): Deutsche und polnische Lexikographie nach 1945 im Spannungsfeld der Kulturgeschichte. Frankfurt (M.)/Berlin/Bern u. a.: Peter Lang Verlag (=Danziger Beiträge zur Germanistik 35). 306 S.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.