Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

„Tysiąc lat jest jak jedna Noc”. Rozważania Karola Wojtyły o człowieku i jego dziejach z okazji tysiąclecia chrztu Polski

100%

OŁDAKOWSKA-KUFLOWA M.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2016

vol. 29

issue 3 (115)

In 1966, Karol Wojtyła, the then Archbishop of Cracow, inspired by the Millennium of the Baptism of Poland, wrote a poem entitled Easter Vigil 1966. The poem evokes the profile of Prince Mieszko I, the Polish ruler who took the decision to accept the Christian baptism. The poem comprises a philosophical and religious meditation making use of poetic language and employing the stylistic means characteristic of poetry. The objective of the meditation is to show the beginning, the meaningfulness, and the goal of the humanity, and to do so based in a specific vision of man. The anthropology put forward by the author has Christian roots and manifests marks of a polemic with the materialistic view of the world, the outlook officially accepted in Poland in the communist times. In his philosophy of history, Wojtyła clearly refuted the official Marxist doctrine. Today, the problems he addresses in his poem, as well as the ideas and arguments he incorporates, assume a new relevance in the face of the new intellectual fashion for the so-called new humanities, also called performative humanities or non-anthropocentric humanities, which spring from the Marxist tradition and are rooted in historicism. Translated by Dorota Chabrajska

W roku 1966 ówczesny arcybiskup krakowski, Karol Wojtyła, zainspirowany przypadającą wówczas milenijną rocznicą chrztu Polski, napisał poemat Wigilia wielkanocna 1966. Utwór ten nawiązuje do osoby Mieszka I i jego decyzji przyjęcia chrztu. W swym zasadniczym zrębie jest filozoficzno-religijną medytacją, wykorzystującą język i środki poetyckiego wyrazu, ukazującą początek, sens i cel dziejów ludzkości w oparciu o dość precyzyjnie ukazaną wizję człowieka. Antropologia przedstawiona przez Autora poematu ufundowana jest na podstawach chrześcijańskich i ma wyraźnie polemiczny charakter wobec materializmu, światopoglądu oficjalnie obowiązującego w czasach komunistycznych. W zakresie historiozoficznym Wojtyła sprzeciwiał się wizji dziejów prezentowanej w nurcie marksistowskiego historyzmu. Problemy poruszone w utworze, także przedstawione przekonania i argumenty, nabierają nowej aktualności w czasie, gdy modna staje się tak zwana nowa humanistyka, zwana też humanistyką performatywną lub nieantropocentryczną, wyrastająca z tradycji marksowskiej i nawiązująca do historyzmu.

Między wiernością Pismu a inwencją artystyczną. Inspiracje biblijne w twórczości Zofii Kossak

100%

OŁDAKOWSKA-KUFLOWA M.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2020

vol. 33

issue 2 (130)

The article addresses the manifold ways in which Zofia Kossak refers to the Holy Bible in her literary works. She draws on the Scripture indirectly, through hagiography, e.g., while presenting the figure of St. Francis (Franciscus alter Christus), and through the Biblical lessons read at the Holy Mass throughout the liturgical year, e.g., in her description of the customs followed by Polish country people. However, the Bible informs her work also directly, particularly in the three short stories and the novel discussed in the present paper. Only one of the short stories is based on the events recounted in the Gospel, while the other two are set in the context of The Old Testament. The stories remain faithful to the original text to various degrees. Usually, the writer does not simply reproduce the situations, events, and characters depicted in the Bible, but uses them to achieve her particular artistic aims. As to their general meaning, her creative inventions do not contradict the Catholic interpretation of the Scripture; at the same time, however, Kossak deliberately takes advantage of the artistic freedom to which she is entitled as a created writer.

W artykule omówiony został sposób, w jaki Zofia Kossak w swojej twórczości literackiej nawiązywała do Biblii. Czyniła to na wiele różnych sposobów – przez pośrednictwo hagiografii w przedstawianiu postaci św. Franciszka (Franciscus alter Christus), przez uwzględnienie czytań mszalnych i układu roku liturgicznego, gdy opisywała obyczaje polskiej wsi. Pismo Święte stanowiło dla pisarki bezpośrednią inspirację do skonstruowania trzech opowiadań oraz jednej powieści. Tylko jedno z opowiadań wyrasta z wydarzeń opisanych w Ewangelii, akcja dwóch pozostałych oraz powieści osadzona jest w realiach Starego Testamentu. Utwory te w różnym stopniu pozostają wierne architekstowi, najczęściej nie są prostą ilustracją sytuacji, wydarzeń i postaci biblijnych, ale realizują konkretny zamysł twórczy autorki, na poziomie ogólnego sensu niesprzeczny z katolicką interpretacją Pisma Świętego, jakkolwiek autorka świadomie korzysta ze swobody, jaka przysługuje twórcom literatury.

Refine search results

2 Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2 OŁDAKOWSKA-KUFLOWA M.

1 2020

1 2016

Search results

„Tysiąc lat jest jak jedna Noc”. Rozważania Karola Wojtyły o człowieku i jego dziejach z okazji tysiąclecia chrztu Polski

Między wiernością Pismu a inwencją artystyczną. Inspiracje biblijne w twórczości Zofii Kossak