Search results

1

Ocena stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016 we wskaźnikach konkurencyjności

100%

Bolonek R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 55

226-242

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016. Problem z zagadnieniem instytucji w teorii ekonomii polega na różnorodności definicyjnej instytucji w ramach kilku podstawowych nurtów teoretycznych. Nurty instytucjonalne wywodzą się z różnych nauk: psychologicznych, socjologicznych, prawnych, ekonomicznych, politologicznych, reprezentujących odmienne sposoby definicji instytucji i odmienne sposoby ich pomiaru. Podobna sytuacja występuje w odniesieniu do zjawiska konkurencyjności. Różnorodność definicyjna konkurencyjności uzależniona jest od wielu dyscyplin naukowych, które próbuje objąć to zjawisko. W dorobku literaturowym na ten temat brakuje definicji konkurencyjności, która spełniałaby naukowe wymagania w postaci differentia specifica. W związku z tym zaprezentowane przez World Competitiveness Yearbook wyniki badań konkurencyjności w zakresie oceny instytucji w Polsce w latach 2012–2016 dość łatwo można podważyć.

EN

The aim of the paper is the diagnosis of institutions in Poland within the usage of competitiveness criteria in 2012–2016. The problem with the institutions, in the theory of economics, is joint with the variety of definitions in the field of institutional schools of thought. Institutional background is based on different sciences: psychology, sociology, law, economics, political science etc. They represent different and incomparable definitions of institution as well as adequate to the every science measurement methods. Very similar problem raised with the phenomenon of competitiveness. A wide variety of competitiveness definitions depends on the variety of theoretical background. There is no scientific definition of competitiveness, which could fulfill the requirements of differentia specifica. Therefore it is easy to take into a doubt the results of competitiveness research presented by the World Competitiveness Yearbook, especially in the case of institutional appraisal in Poland in 2012–2016.

2

Wyzwania i zagrożenia modernizacyjne gospodarki wynikające z podziału terytorialnego Polski na regiony

100%

Bolonek R.

Studia i Materiały

|

2012

|

issue 1–2/2012 (14–15)

59 - 77

PL

Celem niniejszego artykułu jest ustalenie zasadności i możliwości realizacji w Polsce postawionych przez UE zadać na lata 20142020, które dotyczą: wzrostu wskaźnika zatrudnienia do 75% wśród osób w wieku 18–64; wydatków na B+R w wysokości 3% PKB, likwidacji wykluczenia społecznego, budowy gospodarki opartej na wiedzy. Analiza wewnętrznych zagrożeń dla modernizacji w regionach wykazuje, że cele UE odpowiadają potrzebom gospodarek regionalnych w Polsce, które charakteryzują się bardzo niskim średnim nakładem na sferę B+R, niskim wskaźnikiem zatrudnienia, a także znaczną dywergencją rozwojową w podregionach. A zatem polityka spójności jest dla polskich regionów szansą rozwoju. Zagrożenia makroekonomiczne nie były przedmiotem analizy, jednak można wskazać niską stopę oszczędności wewnętrznych, a tym samym ograniczone możliwości inwestowania, słabości rozwiązań instytucjonalnych oraz fiskalnych. Zagrożenia makroekonomiczne oraz wewnątrzregionalne są przewidywalne, natomiast trudno przewidzieć zagrożenia zewnętrzne koniunkturalne, związane z euro, niedoszacowanie do ambitnych zadań UE wysokości przyznanych funduszy itp.

EN

The aim of this paper is to investigate the possibilities of EU goals realization in Poland. The EU goals in 2014–2020 financial perspective are following: the rise of employment index to the 75% among persons aged 18-64, the rise of R&D outlays to the level of 3% GDP, building knowledge society etc. Internal threats analysis joined with the economy modernization in the regions of Poland indicates the EU goals cover the needs for regional development. The regional economies in Poland are characterized by low level of employment, low expenditures on R&D and by the significant development divergence in the NUTS-4 units level. Therefore cohesion policy makes opportunities for regional development. Macroeconomic threats were not the clue of the analysis, however literature points: low level of internal savings, limited possibilities to invest, institutional and financial weaknesses. Internal threats are easier to foresee, but external, joined with the European funds, euro stability, economy cycle seems to be more risky.

3

Kierunki modernizacji gospodarki Polski w świetle doświadczeń wynikających z okresu kryzysu

100%

Bolonek R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2012

|

vol. 24

136-158

PL

Celem artykułu jest wskazanie kierunków modernizacji gospodarki Polski, które wynikają z podstawowych problemów makroekonomicznych, wyłonionych na podstawie porównania wskaźników makroekonomicznych Polski z pozostałymi krajami UE-27. Okazuje się, iż mimo, że wzrost gospodarczy w Polsce pozostaje na relatywnie wysokim poziomie na tle krajów UE-27, to ujawnił się problem zbyt wysokiego poziomu długu publicznego na przewidywanym w 2012 roku poziomie przekraczającym uregulowania z Maastricht. Wprawdzie są kraje, które mają wyższe poziomy długu, jednak żaden z tych krajów nie był dotychczas zmuszony, tak jak Polska, renegocjować długów z Klubem Paryskim i Klubem Londyńskim oraz wprowadzać narzucone przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy reformy. Zatem najpilniejszym zadaniem modernizacyjnym wydaje się być reforma finansów publicznych, jednak zadaniem ważnym jest zmiana struktury produkcji w Polsce pod kątem opracowania atrakcyjnej oferty towarowo-usługowej w handlu zagranicznym. Niski poziom eksportu zapewne wynika z braku zaawansowanych technologicznie produktów, które można zaoferować na rynkach globalnych. Mimo pewnych sukcesów za mała jest dbałość o dywersyfikację rynków zbytu dla przemysłu przetwórczego i rolno-spożywczego. Być może właśnie należałoby powiązać innowacje i zaawansowane technologicznie rozwiązania dla zwiększenia dystrybucji polskich towarów przemysłu rolno-spożywczego w sposób, który dawałby przewagę konkurencyjną. Być może także należałoby zadbać o atesty dla zdrowej i pracochłonnej polskiej żywności, ponieważ za takim rozwiązaniem przemawiają względy ekonomiczne, a mianowicie, wysoka stopa bezrobocia strukturalnego. A zatem należy określić przewagę oferty polskiej produkcji artykułów żywnościowo-spożywczych w UE-27, bowiem unijny rynek dla tego typu artykułów wynosi aż 10 procent.

EN

The aim of the paper is to point out the directions of modernisation of the Polish economy that result from fundamental macroeconomic problems identified on a base of comparisons of macroeconomic indicators for Poland and the other EU27 countries. Although the economic growth in Poland is maintained at relatively high level comparing to EU27 countries, there revealed a problem of too high level of public debt that is predicted to be in 2012 year at the level exceeding the Maastricht regulations. There are some countries with higher level of debt, however, none of the countries has been ever forced, as Poland was, to renegotiate debt with the Paris Club and the London Club as well as to implement reforms forced by the International Monetary Fund. The reform of public finance seems to be the most pressing modernisation task. However, it is also important to transform the production structure in Poland to create an offer of commodities and services that would be attractive for external trade. Low level of export stems from the lack of technologically-advanced products, that can be offered on the global markets. Despite some success, the care about diversification of markets for industry and agriculture is not sufficient. Perhaps, it would be justified to connect innovation and technologically-advanced solutions to stimulate distribution of Polish food products in a way that could bring competitive advantage. It also seems to be economically justified to take care about certificates for healthy and workengaging Polish food as this direction is supported by the high structural unemployment rate. Then the advantage of the Polish offer of food products in EU27 should be specified, as the union market for such products constitutes 9% of the whole market.

4

Rozwój gospodarczy Polski w kontekście zmian instytucjonalnych sektora badawczo-rozwojowego

100%

Bolonek R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2016

|

vol. 46

269-288

PL

Celem badań jest wykazanie teoretycznego związku między rozwojem gospodarki rynkowej i instytucjami oraz braku tego związku w praktyce gospodarczej, na przykładzie sektora badawczo-rozwojowego. Sformułowana teza, iż rozdźwięk między sferą badawczo-rozwojową finanso-waną ze środków publicznych a potrzebami prywatnych przedsiębiorstw w Polsce w zakresie innowacji jest tak duży, iż nie przyniesie pożądanych efektów bez poważnego zaangażowania państwa (organizacyjnego, legislacyjnego, finansowego i koordynacyjnego) została zweryfikowa-na w części drugiej niniejszego opracowania. Zawarta w pierwszej części teoria ekonomii wskazuje na związek między instytucjami, a wzrostem gospodarczym, lecz nie określa stopnia dostosowań instytucjonalnych, ani dziedzin w których miałoby ono nastąpić. Modele teoretyczne prezentują jedynie różnorodność zmiennych dotyczących samych instytucji, zmiennych egzogenicznych wpływających na wzrost gospodarczy. Z tego powodu mnożą się mierniki oceny instytucjonalnej oferowane przez bardzo znane i mniej znane organizacje. W związku z powyższym bieżąca ocena instytucji, systemu instytucjonalnego, czy poszczególnych jego elementów winna być dokonana na podstawie odpowiedzi na pytanie, czy dana instytucja, bądź jej jednostki (w sensie organizacyjnym i prawnym) przyczyniają się do wzrostu gospodarczego, czy go hamują. Dokonana w części drugiej charakterystyka kierunków zmian instytucjonalnych sektora badawczo-rozwojowego na skutek transformacji ustrojowej i przystąpienia Polski do Unii Europej-skiej wykazała wiele zmian instytucjonalnych sektora badawczo-rozwojowego, szczególnie w latach 2007–2009, przede wszystkim w aspekcie organizacyjnym, a także finansowym i w związku z tym legislacyjnym. Zmieniła się struktura zarządzania systemem badań w Polsce. Po pierwsze, z dniem 1.01.2009 roku zmieniona została struktura Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na korzyść jego większej decentralizacji i specjalizacji pracy. Została ona podporządkowana zasadniczej zmianie, jaka nastąpiła w 2007 roku w związku z wyodrębnieniem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz projekcie ustawy o Narodowym Centrum Nauki. W ten sposób oddzielono zarządzanie i finansowanie sferą badań stosowanych od sfery badań podstawowych. Fakt ten stał się jednym z czynników reorganizacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jednak nowe zasady finansowania nauki pozostają wciąż w formie projektu ustawy. Wsparcie modernizacji sektora badawczo-rozwojowego przewidziane jest w programach ramowych, strategii narodowej, szesnastu regionalnych programach operacyjnych. Wprawdzie w założeniach strategicznych wymienione są wskaźniki, jakie powinna osiągnąć polska gospodarka pod względem technologicznym i naukowym, to jednak można zauważyć, iż są to wskaźniki dość rozproszone. Wydaje się, iż dotychczas nierozwiązanym problemem pozostaje współpraca między państwowymi uczelniami i prywatnymi przedsiębiorstwami. Poddane w niniejszej analizie zmiany w sektorze badawczo-rozwojowym na pewno przyczynią się do poprawy sytuacji, jednak w obec-nym jej kształcie, wydaje się, iż będą to zmiany zbyt długotrwałe.

EN

The goal of the paper is to prove the relationship between economic development theory and the institutions, as well as, to illustrate the lack of this relationship in economic practice, on the example of R&D sector in Poland. The thesis here is that the dissonance between R&D sector funded with public centres, and the needs of private enterprises in the range of innovation is so large, that it will not bring the desirable effects without serious commitment of the State (organizational, legislative, financial and coordinative), as it has been verified in the second part of this study. The first part of this study presents the relationship between institutions, and economic growth in the theory of economics, but it does not define the degree of institutional adaptations, nor fields in which it would have to happen. The theoretical models present the only variety of variables of institutions and they differ in specific cases. The relationship between institutional changes and economic growth has drawbacks. Therefore many well-known organizations offer different measures and indicate institutional assessment and institutional change. The relation among such measures and economic growth is not proved. The second part of the study illustrates the institutional changes of the R&D sector in Poland after 2004, especially in 2007–2009. It was the time of fundamental changes in the institutional system of the R&D sector, when the fundamental researches were separated from applied. It start-ed the transition from institutions fully financed research by the State to the private institutions participation in the R&D sector in Poland. Many private agencies raised, but they needed some coordination with the private innovative enterprises in Poland. The cooperation between institu-tions (both public and private) and private enterprises in the R&D sector in Poland has still many flaws and it seems to be longer process. However, there is a possibility to shorten this process. There is a special need to resolve the problem of coordination the main actors of the R&D – admin-istration-universities-private enterprises and financing process of the innovation implementation.

5

Kontrowersje wokół metod pomiaru instytucji

100%

Bolonek R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 54

273-288

PL

Celem artykułu jest prezentacja kontrowersji wokół metod pomiarowych instytucji. Podejście instytucjonalne wiąże się z głównymi nurtami teoretycznymi, jakimi są instytucjonalizm i neoinstytucjonalizm, w ramach których pojawiły się kolejne nurty. Obecnie w ramach nurtu nowej ekonomii instytucjonalnej możemy wyróżnić cztery nurty szczegółowe, do których zalicza się: teorię neoinstytucjonalną, ekonomiczną teorię państwa i polityki, neoklasyczną teorię zmian i ewolucji ładu społeczno-ekonomicznego, nową ekonomię polityczną. Zatem podejście instytucjonalne do teorii ekonomii wzbogaciło ją o elementy różnych nauk: socjologii, psychologii, zarządzania, prawa, politologii itd. Każda z tych nauk proponuje odmienną definicję instytucji i stosowną do niej metodę pomiaru. Można zatem sformułować hipotezę, że interdyscyplinarność podstaw teoretycznych instytucji determinuje różnorodność metod pomiarowych instytucji. W związku z tym różnorodneklasyfikacje kryteriów konkurencyjności, przy pomocy których ocenia się instytucje obarczone są błędem. Odmienne teorie dysponują odmiennymi definicjami i stosownymi do nich narzędziami pomiarowymi. Zatem nie można porównywać między sobą mierników socjologicznych z psychologicznymi, politologicznymi, ekonomicznymi, które leżą u podstaw nurtów instytucjonalnych. Z tego wniosek, że kryteria konkurencyjności nie są porównywalne między sobą, choć dana metoda pomiarowa, wywiedziona z konkretnej nauki, daje wyniki porównywalne w skali międzynarodowej.

EN

The goal of the paper is to present the methods of institution measurement and their weaknesses. The lack of precisely formulated definition of institution comes from different theoretical backgrounds which cover not only neoclassical economics, but also elements of sociology, psychology, manageinstitution and related measurement method. Therefore the different competitiveness criteria represented by well-known institutes used to institution appraisal are misleading. For instance, the international trade measurement methods cannot be compared with the budget measures and with the economic rise methods. They are incomparable among themselves, because of different theoretical background. However, they are comparable among nations. Therefore the competitiveness criteria covering different theoretical background have incomparable measurement methods. The measurement methods in law are different from measurement methods in psychology, sociology etc. The conclusion is, the outcome of competitiveness measurement methods represented by the WCY IMD and the other institutions should be treated as entrance knowledge useful in international comparisons. Such analysis should be deeper on the macroeconomic level.

Refine search results

4 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 Studia i Materiały

2 2018

1 2016

2 2012

5 Bolonek R.

Ocena stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016 we wskaźnikach konkurencyjności

Wyzwania i zagrożenia modernizacyjne gospodarki wynikające z podziału terytorialnego Polski na regiony

Kierunki modernizacji gospodarki Polski w świetle doświadczeń wynikających z okresu kryzysu

Rozwój gospodarczy Polski w kontekście zmian instytucjonalnych sektora badawczo-rozwojowego

Kontrowersje wokół metod pomiaru instytucji