Search results

1

Stalinism in Poland

100%

Musiał F.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2019

|

vol. 9

|

issue 2

PL

The article presents, in a synthetic manner, the mechanism of introducing the Stalinist system in Poland and describes its essence. It points to the importance of – until now given less value in the relevant literature – the mechanism of elimination of institutions and persons representing the constitutional order and state-creating social fabric, as well as introducing in their place representatives of the lowest social classes and institutions impersonating Polish centres of power, but in fact fully dependent on the USSR. The text focuses on political and social issues, as well as on the extensive repression apparatus.

2

Zrozumieć PRL, red. Wiesław Żółtkowski, Muza SA, Warszawa 2012, ss. 252.

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

vol. 3

|

issue 5

321-325

PL

Dzieje „ludowej” Polski cieszą się w ostatnich latach niesłabnącym zainteresowaniem badawczym. Większość ukazujących się publikacji dotyczy szeroko pojętej historii politycznej komunistycznego reżimu. Recenzowany tom, w zamierzeniu, miał zwrócić uwagę na inne aspekty jego działalności. Książka, jak zaznaczono we wstępie, powstała „z inspiracji Stowarzyszenia «Pokolenia» zrzeszającego ludzi aktywnych w czasach PRL”. Zebrano w niej artykuły dotyczące wybranych elementów historii gospodarczej i społecznej. Wśród Autorów znaleźli się między innymi byli ministrowie środowiska, pracy, płacy i spraw socjalnych, a także wiceministrowie różnych resortów w rządach PRL, jak również posłowie do Sejmu „ludowej” Polski – zasiadający w nim z partyjnego mianowania ukrywanego przez pozorny akt wyborczy – czy doradca ekonomiczny Edwarda Gierka.

3

Editorial: The Conflict in Ukraine – the Reactivation of Geopolitics?

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2016

|

vol. 7

|

issue 20

7-8

EN

The turn of the 20th and 21st century was the time when the notion of the demise of geopolitics and the triumph of globalization was very popular. However, the conflict in Ukraine and the intensification of Russian Federation’s imperial ambitions proved this belief wrong. Geopolitics has certainly not become less meaningful and the situation across our eastern border serves to remind us that war - as a social and political phenomenon - is a permanent element of international relations and Europe, which seemed certain of its stability and security, is no exception. The hybrid war initiated in Ukraine in 2014 is still being waged and there are few signs of this conflict, which is destabilizing Europe, coming to an end...

4

Edytorial: Konflikt na Ukrainie – reaktywacja geopolityki?

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2016

|

vol. 7

|

issue 20

5-6

PL

Na przełomie XX i XXI wieku stawiano głośną tezę o końcu geopolityki i triumfie globalizacji. Jednak konflikt na Ukrainie i intensyfikacja imperialnych ambicji Federacji Rosyjskiej wykazały jej fałszywość...

5

Zbigniew Siemiątkowski, Wywiad a władza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania władzy politycznej PRL, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego – Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2009, ss. 420.

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2010

|

vol. 1

|

issue 1

375-391

PL

Monografia przedstawiająca relacje cywilnego wywiadu komunistycznej bezpieki z władzami PRL, napisana przez byłego zastępcę szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, ministra – koordynatora służb specjalnych, członka parlamentarnej Komisji ds. Służb Specjalnych, szefa UOP i Agencji Wywiadu, w naturalny sposób wzbudza zainteresowanie badaczy zajmujących się dziejami tajnych służb oraz historią komunistycznego aparatu represji.

6

Polityka historyczna czy historyczna świadomość? Działalność Instytutu Pamięci Narodowej

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2011

|

vol. 2

|

issue 3

149-170

PL

W latach 2000-2011 Instytut Pamięci Narodowej realizował przede wszystkim misję poszerzania społecznej świadomości historycznej, której podstawowym elementem było z jednej strony „odzyskanie” pamięci wydarzeniach ocenzurowanych i usuniętych z dziejów w konsekwencji celowych działań reżimu. Z drugiej natomiast strony dekonstruowanie reżimowej propagandy historycznej. Zarazem od 2006 roku realizował politykę historyczną (politykę pamięci) – rozumianą jako promowanie tematów wybranych ze znacznie szerszej palety przedsięwzięć edukacyjnych realizowanych przez IPN czy wyników prowadzonych przez jego historyków badań naukowych. Dynamika tych działań wyraźnie załamała się po 10 kwietnia 2010 roku.

7

Wojtaszczyk, K.A., (red.), 2011, Polskie służby specjalne. Słownik, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, ss. 256.

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2013

|

vol. 4

|

issue 6

193-199

PL

Recenzowany tom został przygotowany pod auspicjami KatedryEuropeistyki Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UniwersytetuWarszawskiego przez badaczy o dużym dorobku. Wystarczywspomnieć, że wśród trzynastu autorów haseł są międzyinnymi Piotr Kołakowski (autor m.in. ważnej monografii PretorianieStalina. Sowieckie służby bezpieczeństwa i wywiadu na ziemiach polskich1939‑1945, Warszawa 2010), Andrzej Krzak (autor m.in. monografiiKontrwywiad wojskowy II Rzeczpospolitej przeciwko radzieckim służbomspecjalnym 1921‑1939, Toruń 2007), Jan Larecki (były funkcjonariuszDepartamentu I SB, autor m.in. Wielkiego Leksykonu służb specjalnychświata.

8

Zaremba, M., 2012, Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Wydawnictwo Znak, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Kraków, ss. 696.

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2013

|

vol. 4

|

issue 7

218-222

PL

Monografia Marcina Zaremby miała – jak zaznaczył autor we wstępie– przynieść odpowiedź na pytanie: „Czego ludzie się bali? Cobudziło ich niepokój?”. Zaremba postawił więc przed sobą zadanieprzedstawienia „możliwie pełnej panoramy polskich strachów i lękóww okresie tużpowojennym”. Obszerny tom podzielono na trzynaścierozdziałów, w których Autor omówił kolejno: problematykęstrachu; strach w kulturze dwudziestolecia (w tym rozdziale omówionobolszewizm i „żydokomunę”); psychospołeczne konsekwencjeII wojny światowej; powojenne odczucia społeczne; by następnieopisać strach przed: czerwonoarmistami; „ludźmi z demobilu”; szabrownikami;pospolitymi kryminalistami i żołnierzami podziemia;problematykę wysiedleń, przesiedleń i migracji; politykę strachurealizowaną przez komunistyczny reżim; lęk przed brakiem stabilizacji;strach przed głodem, drożyzną oraz chorobami, i zamknąć tomrozdziałem poświęconym fobiom i „przemocy etnicznej”.

9

Edytorial: Ćwierć wieku wolności: Polska 1989-2014

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2014

|

vol. 5

|

issue 11

5-9

PL

Historycy badają zamknięte sekwencje historyczne. Podkreślają, że dystans czasu pomaga w obiektywnym spojrzeniu na przeszłość. Politolodzy podejmują namysł nad teraźniejszością. Jeśli sięgają do historii – to zazwyczaj tej najnowszej. Usiłują uchwycić i opisać zjawiska oraz tendencje współczesne – uchwycić proces w trakcie jego trwania, a nie wtedy gdy już się zakończy. Takie spojrzenie nie jest wolne od subiektywizmu – ale także i dystans czasowy go nie gwarantuje – pozwala jednak na bieżącą aplikację spostrzeżeń. Umożliwia podjęcie próby wykorzystania wyników badań do modyfikacji aktualnych działań – również w sferze państwowej. Historians usually examine stories that have already happened. They emphasize that the time span helps when coming to an unbiased understanding of the past. Political scientists investigate the present. If they examine history, it is usually that which is most recent. They try to grasp and describe current phenomena and currents; they try to see the process when it is happening, not when it is completed. Such an approach is not free from biases (although the time span does not necessarily prevent some biases), but it enables the application of recent observations. The results of political science research might be used to modify current activities, even in the sphere of the state.

10

Dyskusja o końcu PRL

100%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2014

|

vol. 5

|

issue 11

11-29

PL

Artykuł omawia dyskusję dotyczącą dwóch wątków związanych z końcem systemu komunistycznego w Polsce: symbolicznego – toczonego wokół daty, którą należy uznać za koniec PRL oraz związanego z mechanizmem zmiany i intencją obozu władzy. Celem tekstu jest usystematyzowanie dyskusji o końcu „ludowej” Polski przez wskazanie zarówno uzasadnionej merytorycznie daty mogącej symbolizować początek rozpadu systemu, jak i poprzez zrekonstruowanie rzeczywistych intencji ekipy Wojciecha Jaruzelskiego oraz rozpatrywanych przez nią wariantów rozwoju sytuacji. Porozumienia Okrągłego Stołu, nie miały bowiem prowadzić do demokratyzacji i osłabienia systemu, ale do jego wzmocnienia, jednak koncepcję tę przekreśliły wyniki kontraktowych wyborów z czerwca 1989 r. The article presents the two discussion threads that are related to the end of the communist system in Poland – the symbolic one, referring to the date that should be recognized as the end of the communist Poland and the one that concerns the transformation mechanism and the intentions of the ruling camp. The aim of the article is to systematize the discussion about the end of the “people’s” Poland by recognizing the date that could be the symbol of the beginning of the end of the system as well as by reconstructing the real intentions of Wojciech Jaruzelski’s group and the options of possible developments that it was taking into consideration as the Round Table Agreement was not supposed to introduce democracy and weaken the system but to strengthen it. However, that idea was thwarted by the results of the contract election of June 1989.

11

Aparat represji wobec tarnowskich struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”

63%

Frazik W., Musiał F.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2004

|

issue 1(5)

161-195

12

Działania operacyjne SB wobec „Tygodnika Powszechnego” w latach 1957–1965 (wybrane zagadnienia)

63%

Musiał F., Szarek J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2006

|

issue 2(10)

69-92

EN

„Tygodnik Powszechny” – a Catholic socio-cultural magazine issued in Cracow gathered catholic opposition against communist authorities. The policy of so called „mild opposition” accepted by the magazine allowed for publishing a weekly magazine, the programme of which differed from requirements of the state authorities. The magazine was tolerated by the communists, who used the fact of its existence as a proof for the alleged pluralism and democratic rule in Poland. For all the period of its existence, from the first issue in 1945 till until the fall of the communist regime, the communist political police was interested in the editorial staff of the magazine. In 1957–1965 Security Service was leading a group operational action with a code names „Pióro” and later „Pismak” against „leadership active” of the editorial staff. The information was gathered from telephone bugs installed in the editorial office, room bugging (code name „Gawron”) operating since 1963 and personal sources of information, the most important of whom were secret agents „Ares” and „Erski”. The operational methods used allowed Security Service offi cers to be familiar with moods among members of the editorial staff, comments about current events and some of the plans of the staff. Moreover, Security Service was well informed of the fi nancial situation of the magazine and was able to name all the magazine co-operators, also those who wanted to be anonymous and used pseudonyms. Among the defeats of the Security Service in the period described one can name the fact that its offi cers were not able to enrol for co-operation no-one from the main editors of the magazine. Another issue was that the Security Service did not know about plans of Jerzy Turowicz to sign so called „Letter of the 34” and was not able to prevent it.

13

O myśleniu życzeniowym w badaniach historycznych… Replika na recenzję Pytania, które nie zostały zadane…

63%

Łatka R., Musiał F.

Dzieje Najnowsze

|

2021

|

vol. 53

|

issue 4

105-121

EN

This text is a reply to a review of the source volume “Dialog należy kontynuować…” Rozmowy operacyjne Służby Bezpieczeństwa z ks. Henrykiem Gulbinowiczem z lat 1969–1985. Studium przypadku, selected, prefaced and edited by Rafał Łatka and Filip Musiał (Warsaw–Cracow, 2020), which is actually introduction to the volume by Wojciech Polak and Włodzimierz Suleja. The authors of this text contest the theses of the reviews which challenge Father Gulbinowicz’s 16-year-long operational dialog with the Security Service (Służba Bezpieczenstwa, SB). They reinforce the contested Polak’s and Suleja’s claims from “Dialog należy kontynuować…”, on previously unused source materials, indicating that the image of the relentless hierarch that had functioned for years in the public sphere needs to be corrected.

PL

Tekst stanowi odpowiedź na recenzję tomu źródłowego „Dialog należy kontynuować…” Rozmowy operacyjne Służby Bezpieczeństwa z ks. Henrykiem Gulbinowiczem z lat 1969–1985. Studium przypadku, wybór, wstęp, oprac. Rafał Łatka, Filip Musiał, Warszawa– Kraków 2020, a właściwie wprowadzenia do niego, przygotowaną przez Wojciecha Polaka i Włodzimierza Suleję. Autorzy tekstu podważają tezy recenzji, bagatelizujące trwający 16 lat dialog operacyjny ks. Gulbinowicza z SB. Wzmacniają kwestionowane przez Polaka i Suleję tezy z książki „Dialog należy kontynuować…”, w oparciu o niewykorzystane wcześniej materiały źródłowe, wskazując, że obraz niezłomnego hierarchy, który funkcjonował przez lata w sferze publicznej, wymaga skorygowania.

14

“…The Phrase that »History Does Not Matter to the Present Day« Was Never More Deceptive than It Is Now.” The Narrative of the Great Patriotic War in the Historians’ Assessment (Editors’ Debate) Warsaw, July 16, 2021

39%

Boćkowski D., Dąbrowski F., Kornat M., Jasina Ł., Musiał F., Piekarska A., Wasilewski W.

Institute of National Remembrance Review

|

2021-2022

|

vol. 3

9-41

15

Ryszard Kaczmarek, Historia Polski 1914-1989

38%

Musiał F.

Horyzonty Polityki

|

2011

|

vol. 2

|

issue 2

404-424

Refine search results

Stalinism in Poland

Zrozumieć PRL, red. Wiesław Żółtkowski, Muza SA, Warszawa 2012, ss. 252.

Editorial: The Conflict in Ukraine – the Reactivation of Geopolitics?

Edytorial: Konflikt na Ukrainie – reaktywacja geopolityki?

Zbigniew Siemiątkowski, Wywiad a władza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania władzy politycznej PRL, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego – Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2009, ss. 420.

Polityka historyczna czy historyczna świadomość? Działalność Instytutu Pamięci Narodowej

Wojtaszczyk, K.A., (red.), 2011, Polskie służby specjalne. Słownik, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa, ss. 256.

Zaremba, M., 2012, Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Wydawnictwo Znak, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Kraków, ss. 696.

Edytorial: Ćwierć wieku wolności: Polska 1989-2014

Dyskusja o końcu PRL

Aparat represji wobec tarnowskich struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”

Działania operacyjne SB wobec „Tygodnika Powszechnego” w latach 1957–1965 (wybrane zagadnienia)

O myśleniu życzeniowym w badaniach historycznych… Replika na recenzję Pytania, które nie zostały zadane…

“…The Phrase that »History Does Not Matter to the Present Day« Was Never More Deceptive than It Is Now.” The Narrative of the Great Patriotic War in the Historians’ Assessment (Editors’ Debate) Warsaw, July 16, 2021

Ryszard Kaczmarek, Historia Polski 1914-1989