Search results

1

Salaries and the logic of national income distribution in a market economy – described using a simple model

100%

Żyżyński J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2020

|

issue 63

69-112

EN

The level of prosperity available is the value of what is produced in the economy. This is a general truth, while the level of well-being of community members is a consequence of the value added and the rules and mechanisms of national income distribution. The purpose of the paper is to show the macroeconomic principles of the division of the generated GDP value, based on the example of a simple model of the economy in a classic style: the economy is presented as the Great Bakery, which produces loaves of bread shared between employees and its owner, the Baker. The author uses this model to demonstrate the consequences of the division of the generated surplus, which is the Baker’s profit from three sources: development-oriented investments and the savings associated with them, the public sector and exportation. The author shows the structural consequences of reducing wages and shifting the tax burdens to the employees. He proves that the reduction of labor costs should be accompanied by an increase in the tax burdens imposed on companies – the Baker in his model. These rules of division have macroeconomic consequences and the author shows the effects for Poland’s position in a group of countries, presented as international comparisons (mainly OECD countries). The author shows that one of the key factors determining prosperity is the place of industry in the product development cycles produced by the global division of production. The amount of added value obtained at various stages of these production cycles is illustrated by the socalled smile curve. The author shows the international division of labor has led to the location of the industries of post-communist countries, including Poland, around the minimum of this curve. This causes the average level of wages and, consequently, welfare to be low. The analysis leads to the conclusion that a policy of structural changes is needed, one that will shape this division so that the country regains full production cycles and thus strengthens its economy. The author discusses the simplified thesis formulated by Jeffrey Sachs that sustainable development is the most important for prosperity. The author justifies the thesis that it is not so much development as the amount of added value generated by industry and the mechanisms of its distribution, and points out that, as Justin Yifu Lin observes, it is the structural changes which will lead to an increase in added value and modifications in the principles of its distribution, so as to increase social well-being.

PL

Ale to na poziomie ogólnym, natomiast poziom dobrobytu członków społeczności jest konsekwencją wielkości wartości dodanej oraz zasad i mechanizmów podziału dochodu narodowego. Celem artykułu jest pokazanie makroekonomicznych zasad podziału wytworzonej wartości PKB na przykładzie prostego modelu gospodarki w stylu klasycznym: gospodarka przedstawiona jest jako Wielka Piekarnia, która wytwarza bochny chleba dzielone między pracowników a jej właściciela Piekarza. Autor wykorzystuje ten model dla pokazania konsekwencji podziału wytworzonej nadwyżki, która stanowi zysk Piekarza, między trzy kierunki: prorozwojowe inwestycje, z którymi powiązane jest oszczędzanie, sektor publiczny oraz eksport. Autor pokazuje strukturalne konsekwencje redukcji wynagrodzeń i przesuwania obciążeń podatkowych na pracowników. Dowodzi, że redukcji kosztów pracy powinno towarzyszyć zwiększenie obciążeń podatkowych nakładanych na firmy. Te zasady podziału mają konsekwencje makroekonomiczne i autor pokazuje, jakie są skutki dla miejsca Polski w grupie krajów przedstawianych w porównaniach międzynarodowych (głównie krajów OECD). Autor pokazuje, że jednym z kluczowych czynników decydujących o dobrobycie jest miejsce przemysłu w cyklach rozwoju produktów wytwarzanych w globalnym podziale pracy. Wielkość wartości dodanej uzyskiwanej na różnych etapach tych cykli wytwarzania ilustruje tzw. krzywa uśmiechu. Autor pokazuje, że międzynarodowy podział pracy doprowadził do ulokowania przemysłu krajów pokomunistycznych, w tym Polski, w okolicy minimum tej krzywej. To powoduje, że przeciętny poziom wynagrodzeń, a w konsekwencji dobrobytu, jest niski. Analiza prowadzi do wniosku, że niezbędna jest polityka zmian strukturalnych, które ukształtują ten podział tak, aby kraj odzyskiwał pełne cykle wytwarzania i w ten sposób umacniał swą gospodarkę. Autor dyskutuje uproszczoną tezę sformułowaną przez Jeffrey Sachsa, że dla dobrobytu najważniejszy jest zrównoważony rozwój. Uzasadnia, że nie tyle rozwój, co wielkość wartości dodanej wytwarzanej przez przemysł i mechanizmy jej podziału, wskazują na potrzebę zmian strukturalnych (co dostrzega Justin Yifu Lin), które doprowadzą do zwiększenia wartości dodanej i modyfikacji w zasadach jej podziału tak, aby zwiększyć dobrobyt społeczny

2

Podatki bezpośrednie czy pośrednie, liniowe czy progresywne, z ulgami czy bez ulg - argumenty do dyskusji

100%

Żyżyński J.

Problemy Zarządzania

|

2005

|

issue 4/2005 (10)

123-174

PL

Politycy starający się znaleźć uznanie u wyborców i donatorów formułują różne propozycje reform, których główne elementy to: ogólne zmniejszenie podatków, zastąpienie systemu progresywnego podatkiem liniowym, przesunięcie akcentu w systemie podatkowym z podatków bezpośrednich na pośrednie, likwidacja ulg i zwolnień. Autor podejmuje się analizy podstawowych problemów związanych z tymi postulatami. W pierwszej części artykułu omawia strukturę wpływów podatkowych od osób fizycznych i podstawowe kwestie procesu redystrybucji podatkowej. W drugiej rozważa ekonomiczne skutki wysokiego poziomu podatku VAT. W trzeciej części analizuje problem progresji, wykazując, że stanowi ona niezbędna własność systemu opodatkowania przynajmniej dochodów osób fizycznych. Przedmiotem rozważań w czwartej części jest tzw. teoria Laffera. Autor artykułu wskazuje na jej podstawowe uproszczenia i błędy, i proponuje modyfikacje tzw. krzywej Laffera, tak aby realistycznie przedstawiała rzeczywistą zależność między dochodami państwa a poziomem podatków. W piątej część opisane zostały podstawowe ekonomiczne kwestie związane z opodatkowaniem działalności gospodarczej. W szóstej części autor omawia funkcje ulg podatkowych, przeciwstawiając się polityce ich likwidacji. Jak stwierdza w konkluzji, podatki są na tyle poważną sprawą, że nie powinno się kwestii podatkowych powierzać politykom. Wymagają one rzetelnej, głębokiej analizy ekonomicznej. A my, ekonomiści, musimy szukać zawsze szerokiej argumentacji i badać mechanizmy, unikając wszelkiej powierzchowności.

EN

Politicians seeking respect from their electors and donors formulate a range of proposals for reforms with the following key features: general reduction of taxes, replacing progressive system with tax relief and immunity. The author takes up an analysis of the fundamental problems in these postulates. In the first part of the article he discusses the structure of tax income from natural persons and the basic issues of the process of tax redistribution. The second part involves the discussion of economic effects of high VAT. In the third part of the article, the author analyses the problem of progression, showing that it is an inevitable property of the system of taxation of at least the income of natural persons. The fourth part is concerned with Laffer's theory, where the author points to its basic simplifications and errors, and offers modification of the Laffer's curve, so it realistically presents actual dependency of state income and the level of taxes. The fifth part of the article takes on primary economic issues related to the taxation of economic activity. In the sixth part, the article discusses the functions of tax relief, opposing to the policy of their liquidation. As he concludes, taxes are such significant an issue that taxation issues should not be entrusted to politics. They require a thorough and reliable economic analysis. We, the economists, should therefore seek wide argumentation and investigate mechanisms, avoiding any generalizations.

3

Kwestia równowagi bilansów makroekonomicznych – wnioski z porównań międzynarodowych

100%

Żyżyński J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 55

60-93

PL

W opracowaniu przedstawiono dyskusję wokół zagadnień równowagi bilansów makroekonomicznych na przykładzie grupy krajów OECD. Podkreślono współzależności, jakie obserwowane są w obszarach bilansu sektora prywatnego, publicznego i wymiany handlowej oraz ich instytucjonalny wymiar. Zaznaczono przy tym, że dług jest naturalnym, nieodzownym i koniecznym elementem gospodarki rynkowej wykorzystującej pieniądz jako instrument wymiany. Podkreślono ponadto konieczność uaktywnienia strumienia oszczędności w celu aktywizacji gospodarki poprzez realizację inwestycji, w którym to procesie zasadniczą rolę odgrywają nie tylko instytucje finansowe, ale i państwo przyjmujące rolę równoważącą. Analizy empiryczne pozwoliły zaobserwować powszechność występowania deficytu budżetowego. Jednocześnie, jak dowodzi autor, stan budżetu państwa jest ściśle związany ze stanem dwóch pozostałych bilansów, ale związki te są bardzo złożone. Autor konkluduje ponadto, że to wysoki wzrost gospodarczy umożliwia wzrost nadwyżki budżetowej, a więc odrzuca postulaty likwidacji deficytów budżetowych formułowane w ramach nurtu neoliberalnego.

EN

The paper presents discussion about macroeconomic balances basing on example of OECD countries. It stresses interrelations between private sector balance, state budget and international exchange as well as their institutional dimension. It argues that public debt is necessary in a market economy, which is based on money. Moreover, it stresses the necessity to activate savings into investments and a role of both financial institutions and a state that adopts balancing role. Empirical analyses suggest that budget deficit is a common situation. Simultaneously, the author argues that a state budget balance is strictly connected with the other balances, however, the relationships are multidimensional. He concludes that it is the high economic growth that enables an increase in budget surplus, and therefore he negates neoliberal proposals to eliminate budget deficits.

4

Pieniądz i spójność procesów ekonomicznych

100%

Żyżyński J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2016

|

vol. 46

80-122

PL

Artykuł podejmuje kwestię roli pieniądza we współczesnej gospodarce. Proponuje redefinicję tego pojęcia i zdefiniowanie go jak „prawa do nabywania dóbr i usług”. Ten sposób rozumienia pieniądza pozwala lepiej zrozumieć jego funkcje w gospodarce i prowadzi do ważnych wniosków. Autor pokazuje mechanizm kreacji pieniądza w procesach realizacji funkcji pośrednictwa w systemie bankowym i rolę banku centralnego oraz związków z zagranicą ukazywanych w bilansie płatniczym. Opisuje kształtowanie agregatu pieniężnego i dowodzi, że kryzys współczesnego pieniądza w jego funkcjach ekonomicznych ma swe źródła w kryzysach instytucji współczesnego systemu finansowego.

EN

The paper deals with an issue of a role of money in a modern economy. It proposes a new definition of this term and specifies it as “rights to buy goods and services’. Such a way to under-stand money allows to better understand its functions in the economy and leads to important con-clusions. The author shows mechanism of money creation in processes of intermediation in a banking system and discusses a role of a central bank and international relationships reflected in a balance of payments. He describes creation of money aggregates and argues that crisis of modern money in its economic functions results from crises of institutions of the modern financial system.

5

Budżet państwa i jego funkcje w polityce fiskalnej

100%

Żyżyński J.

Problemy Zarządzania

|

2005

|

issue 2/2005 (8)

174-234

PL

Autor omawia zmiany w polityce budżetowej w Polsce w okresie minionych lat i na ich tle projekt ustawy budżetowej na 2005 r. Analizuje kształtowanie się deficytu budżetowego i finansujących go operacji oraz skutki dla powstawania długu publicznego. Poddaje krytyce wykorzystanie prywatyzacji w celu finansowania deficytu oraz fetyszyzowanie problemu wielkości długu publicznego. Omawia zmiany w strukturze dochodów i politykę wydatkową. W ostatniej części artykułu analizuje koncepcję reformy budżetu z punktu widzenia podstawowych ekonomicznych funkcji budżetu.

6

Rozważania na marginesie książki: János Kornai, Karen Eggleston "Solidarność w procesie transformacji - Reforma służby zdrowia w Europie Wschodniej"

100%

Żyżyński J.

Problemy Zarządzania

|

2004

|

issue 4/2004 (6)

215-224

7

Recenzja książki Igi Rudawskiej pt. Ekonomizacja relacji pacjent-usługodawca w opiece zdrowotnej

100%

Żyżyński J.

Problemy Zarządzania

|

2006

|

issue 2/2006 (12)

196-201

8

Sytuacja dochodowa pracowników i jej skutki dla rynku i finansów publicznych

100%

Żyżyński J.

Problemy Zarządzania

|

2003

|

issue 2/2003 (2)

41-65

PL

Tematem pracy jest analiza skutków ukształtowania się określonego poziomu i struktury dochodów w Polsce w wyniku polityki transformacji, realizowanej od 1990 r. Punktem wyjścia jest analiza struktury wynagrodzeń w 2001 r. która charakteryzuje się silną i rosnącą skośnością, gdzie dominanta jest dużo niższa od średniej, która jest i tak bardzo niska, zaś 90% pracujących otrzymuje wynagrodzenia niższe od 840 euro. Narasta zróżnicowanie wynagrodzeń i rośnie zakres biedy. W rezultacie koszty pracy są w Polsce 4 do 6 razy niższe niż w krajach Unii Europejskiej, podczas gdy PKB na głowę tylko 2 do 3 razy niższy. Skutkiem takiego ukształtowania się wynagrodzeń jest niski poziom oszczędności ludności i obniżenie skłonności do oszczędzania. Strukturalne zmiany w podziale i rozdysponowaniu dochodów nie odpowiadają temu, co powinniśmy obserwować w wyniku procesu transformacji gospodarki. Jak autor dowodzi, skutkiem tego jest stagnacja gospodarki i kryzys w wielu branżach przemysłu. Dodatkowym czynnikiem niekorzystnie wpływającym na te procesy, jest polityka podatkowa, prowadząca do znacznego obciążenia realnych dochodów dolnych i średnich klas dochodowych. Autor analizuje strukturę wpływów podatkowych i wykazuje, że zmiana koncepcji systemu podatkowego na liniowy lub pogłówny albo pociągnie za sobą poważne perturbacje na rynku albo będzie oznaczać znaczne koszty dostosowań dochodów. Autor dochodzi do wniosku, że w procesie transformacji zabrakło polityki kształtowania klasy średniej tak, aby miała znaczące miejsce w stymulowaniu procesów finansowych.

Refine search results

5 Problemy Zarządzania

3 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 2020

1 2018

1 2016

2 2006

1 2005

1 2004

1 2003

8 Żyżyński J.

Salaries and the logic of national income distribution in a market economy – described using a simple model

Podatki bezpośrednie czy pośrednie, liniowe czy progresywne, z ulgami czy bez ulg - argumenty do dyskusji

Kwestia równowagi bilansów makroekonomicznych – wnioski z porównań międzynarodowych

Pieniądz i spójność procesów ekonomicznych

Budżet państwa i jego funkcje w polityce fiskalnej

Rozważania na marginesie książki: János Kornai, Karen Eggleston "Solidarność w procesie transformacji - Reforma służby zdrowia w Europie Wschodniej"

Recenzja książki Igi Rudawskiej pt. Ekonomizacja relacji pacjent-usługodawca w opiece zdrowotnej

Sytuacja dochodowa pracowników i jej skutki dla rynku i finansów publicznych