Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 15

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Strategie rozwoju lokalnego stają się współcześnie coraz lepszym narzędziem budowania potencjału rozwojowego polskich gmin. Nie zawsze jednak jakość tego typu opracowań oraz ich uspołecznienie są na odpowiednio wysokim poziomie. Projekt „Społecznej strategii rozwoju gminy Murowana Goślina” stanowił próbę odpowiedzi na te deficyty. Opracowanie tego dokumentu zostało zainicjowane przez dwa lokalne stowarzyszenia –Nowoczesna Gmina oraz Rozwój Ziemi Goślińskiej na czele z przewodniczącym Komisji Gospodarczej Rady Miejskiej. Liderzy obu środowisk oraz osoby z nimi współpracujące podjęły się organizacji procesu szerokich konsultacji społecznych z profesjonalnym podejściem marketingowym. Dzięki temu udało się bezpośrednio wypromować ideę myślenia strategicznego wśród kilkuset mieszkańców gminy. Powodzenie procesu opracowania dokumentu, oprócz zaangażowania lokalnych środowisk, wymagało także wsparcia merytorycznego, eksperckiego. Tego udzielili pracownicy Wydziału Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wraz z grupą najlepszych studentów gospodarki przestrzennej, którzy opracowali diagnozę szczegółową gminy i przeprowadzili szeroko zakrojone konsultacje społeczne. Współpraca lokalnych społeczników i osób zawodowo zaangażowanych w planowanie strategiczne dała bardzo dobry efekt i może być wzorem do naśladowania dla innych lokalnych społeczności, które chcą rzetelnie i z dużym udziałem społecznym planować rozwój swojej gminy.
EN
the focus of this study is the intercommunal cooperation between four communes in the Pomorskie voivodeship: Chojnice urban commune, Człuchów urban commune, Chojnice rural commune and Człuchów rural commune. They form a coherent and interrelated area, which is reflected in the regional policy documents issued by the voivodeship. In this study several examples of cooperation have been analyzed in attempt to define possibilities of institutional cooperation between researched communes.
PL
Opracowanie koncentruje się na problematyce współdziałania międzygminnego pomiędzy czterema gminami województwa pomorskiego: gminą miejską Chojnice, gminą miejską Człuchów, gminą wiejską Chojnice i gminą wiejską Człuchów. Tworzą one zwarty przestrzennie i wzajemnie powiązany obszar, co znalazło wyraz w dokumentach polityki regionalnej województwa. Wopracowaniu dokonano analizy wybranych przykładów współdziałania. Podjęta została również próba określenia możliwości powstania instytucjonalnej formy współpracy badanych gmin.
EN
Article attempts to analyze the conditions for inter-communal cooperation in Poland, taking into account the international context. In the first part of the paper presents a discussion on the key for inter-communal cooperation: 1) territorial fragmentation, 2) functional and spatial linkages and 3) economies of scale. In the second part of the paper but – taking into consideration the local political leaders – evidence of cooperation in the framework of the Chojnice-Człuchów urban complex and isolated primary barriers to adoption of the common tasks.
PL
W artykule podjęto próbę analizy przesłanek współdziałania międzygminnego w Polsce, z uwzględnieniem kontekstu zagranicznego. W pierwszej części przedstawiono najważniejsze przesłanki współdziałania międzygminnego: 1) fragmentację terytorialną, 2) powiązania funkcjonalno-przestrzenne i 3) korzyści skali. W drugiej części artykułu przedstawiono natomiast – przyjmując perspektywę lokalnych liderów politycznych – przesłanki współdziałania w ramach chojnicko-człuchowskiego zespołu miejskiego oraz wyodrębniono podstawowe bariery utrudniające wspólną realizację zadań.
EN
This article seeks to present the scale of inter-municipal cooperation in waste management in Poland in the light of the role of three key factors of cooperation. The first shows spatial regularities in the distribution of inter-municipal bodies involved in waste management in Poland, both in the system of voivodeships and historical-cultural regions. The second is institutional conditions confirming the scale of the Europeanisation of public policies taking place in Poland. It embraces the implementation of the EU legal framework in the Polish legal system and the cooperative behaviour of municipalities as a result of those changes. The third is a negative verification of the assumptions of the economic theory upholding the role of financial motivation in establishing cooperation (looking for savings and economies of scale to reduce unit cost); the presented results do not corroborate this type of motivation.
PL
Praktyka rewitalizacji miast w Polsce odbiega od treści tego pojęcia, przywoływanego w licznych publikacjach naukowych i eksperckich. Jest ona na ogół określana jako proces oparty na wszechstronnej i zintegrowanej wizji oraz działaniach, które prowadzą do rozwiązania problemów miast i dążą do trwałej poprawy warunków ekonomicznych, fizycznych, społecznych i środowiskowych na obszarze, który jest przedmiotem zmiany. Jego praktyczna strona odbiega jednak od tego, czym rewitalizacja być powinna. W niniejszym artykule podejmuje się próbę zidentyfikowania głównych problemów rewitalizacji miast w Polsce, które są jednocześnie kluczowymi wyzwaniami dla polityki miejskiej. Opisane problemy i wyzwania dotyczą (1) ograniczonych środków finansowych na działania rewitalizacyjne, (2) dużego rozproszenia przestrzennego interwencji, (3) gentryfikacji i działań spekulacyjnych na obszarach rewitalizacji oraz (4) partycypacji społecznej i współpracy różnych grup interesariuszy w programowaniu i realizacji polityki rewitalizacyjnej.
EN
Nowadays, more and more important in local development are the so-called. endogenous factors. The decentralization of power, competence and management means that we can talk about the growing endogenization of development processes, ie the increasing importance of local material and non-material resources. The aim of the article is to present the key development potentials of the Powidz municipality, identified using desk research and social research techniques (questionnaire interviews with local residents and in-depth interviews with local leaders). The study led to the verification of a hypothetical set of factors of local economic development and the identification of three key potentials of the Powidz municipality: (1) potential of the natural environment, (2) potential of the local economy, based on activities related to tourism and recreation, (3) potential of the Polish and American military bases.
PL
Współcześnie coraz większe znaczenie w rozwoju lokalnym przypisuje się tzw. czynnikom endogenicznym. Decentralizacja władzy, kompetencji i zarządzania powoduje, że możemy mówić o narastającej endogenizacji procesów rozwoju, czyli wzrostu znaczenia lokalnych zasobów materialnych i niematerialnych. Celem artykułu jest przedstawienie kluczowych potencjałów rozwojowych gminy Powidz zidentyfikowanych przy wykorzystaniu techniki desk research i technik badań społecznych (wywiadów kwestionariuszowych z mieszkańcami oraz indywidualnych wywiadów pogłębionych z liderami lokalnymi). Badanie doprowadziło do weryfikacji hipotetycznego zbioru czynników lokalnego rozwoju gospodarczego i wyodrębnienia trzech kluczowych potencjałów gminy Powidz: (1) potencjału środowiska przyrodniczego, (2) potencjału lokalnej gospodarki opartej na działalnościach związanych z turystyką i rekreacją, (3) potencjału polskiej i amerykańskiej jednostki wojskowej.
EN
The article is pursuing the goal of laying the foundations for the construction of an index enabling to analyze the personal income of a population on the local level in Poland. The index was created taking: (1) gmina’s revenues from a personal income tax per capita; (2) gmina’s revenues from an agricultural tax per capita. The article details the following issues: (1) the indices of income used in spatial analysis to date, (2) the theoretical and empirical grounds underlying the choice of selected indices as measures of magnitude that make up the personal income of population, (3) the spatial differences of Poles’ personal income by utilizing the personal income index on the local level, (4) the benefits and limits of using the PI Index as well as the directions of further research.
PL
Celem artykułu jest propozycja oraz omówienie wskaźnika, który pozwala na analizę dochodów osobistych ludności na poziomie lokalnym w Polsce. Wskaźnik skonstruowano, wykorzystując: dochody gmin z tytułu podatku od osób fizycznych per capita oraz dochody gmin z tytułu podatku rolnego per capita. W artykule przedstawiono kolejno: (1) dotychczas stosowane miary dochodu w badaniach przestrzennych, (2) teoretyczne oraz empiryczne uzasadnienie doboru wybranych wskaźników jako miar wielkości składających się na dochody osobiste ludności, (3) zróżnicowanie przestrzenne dochodów osobistych ludności w Polsce przy wykorzystaniu wskaźnika dochodów osobistych ludności na poziomie lokalnym oraz (4) korzyści i ograniczenia posługiwania się przedstawionym wskaźnikiem, a także kierunki dalszych badań.
EN
This article deals with the issues of local spatial policy formulation to areas of public space. The first part presents the formal and legal determinants of carrying out activities to such areas in the context of one of the most important planning documents – the study of conditions and directions of spatial management. In the second part of the article are presented results of studies on how spatial policy towards areas of public space in selected cities Wielkopolska voivodeship.
PL
Artykuł dotyczy problematyki formułowania lokalnej polityki przestrzennej wobec obszarów przestrzeni publicznej. W pierwszej części przedstawiono uwarunkowania formalnoprawne prowadzenia działań wobec takich terenów w kontekście jednego z najważniejszych dokumentów planistycznych – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Natomiast w drugiej części artykułu zaprezentowano wyniki badań, dotyczących sposobu kształtowania polityki przestrzennej wobec obszarów przestrzeni publicznej w wybranych miastach powiatowych województwa wielkopolskiego.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja i analiza działań rewitalizacyjnych podjętych w miastach województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 oraz ich bezpośrednich i pośrednich efektów. W ramach realizacji tego celu przeanalizowane zostały lokalne programy rewitalizacji oraz dokumenty strategiczne badanych miast, przeprowadzono badanie ankietowe wśród działaczy samorządów lokalnych oraz wywiady pogłębione z innymi aktorami procesu rewitalizacji. W świetle tego badania można stwierdzić, że działania rewitalizacyjne podejmowane w miastach województwa wielkopolskiego nie są zintegrowane, tzn. nie mają charakteru kompleksowego i komplementarnego (nie uzupełniają się nawzajem tematycznie na danym obszarze). Projekty infrastrukturalne dominują nad społecznymi i gospodarczymi. Społeczne i gospodarcze efekty działań rewitalizacyjnych są niemal nieznane. Znacznie lepiej widoczne są efekty techniczno-budowlane. Przeprowadzone badanie pozwoliło również zidentyfikować pewne nieoczekiwane, zarówno pozytywne, jak i negatywne, efekty rewitalizacji, takie jak wzrost zaangażowania lokalnych stowarzyszeń, właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców w działania rewitalizacyjne oraz problem działań spekulacyjnych na terenach rewitalizowanych.
EN
The article attempts to identify and analyze the actions undertaken in the cities of the Wielkopolska Voivodeship in the area of urban renewal in the 1999–2005 period as well as the direct and indirect effects of these actions. In order to reach this objective, we analyze the local renewal programmes as well as other strategic documents launched in the investigated cities. In addition, we employ the survey technique and conduct numerous in-depth interviews with the local actors of the renewal process in order to get better insights into the economic, societal and spatial context of the renewal process. As a result, we show that the actions undertaken by the cities of the Wielkopolska Voivodeship in the realm of urban renewal are hardly integrated (they are not comprehensive and do not complement each other in a given area) and dominated by infrastructural investments. In contrast, the economic and social projects remain rare and their consequences ambiguous. We also identify some unexpected, positive as well as negative, consequences of the renewal process, such as increasing engagement of local property owners, entrepreneurs and associations in the renewal actions as well as the problem of profiteering on the renewed areas.
EN
The article aims at identifying and summarizing the experiences in regards to the urban renewal in the Wielkopolska voivodship in the 1999–2015 period. In order to reach the purpose of the study all the local strategic documents related to urban regeneration have been analyzed. In addition, a survey was conducted among all the cities of the Wielkopolska voivodship in order to get more insights about the design and implementation of the urban renewal programmes. Uncovering the experiences resulting from the existing urban regeneration activities and projects seems to be of a special importance in the light of newly launched Renewal Act and the increasing financial means devoted to urban regeneration. The study shows that the efforts to implement the urban renewal programmes in the cities of the Wielkopolska voivodship were mainly driven by an opportunity to apply for the EU financial aid, while the economic, social and spatial problems were less of a motivation. The local activities and efforts in the realm of urban regeneration were predominantly spurred by the local authorities, but the programmes were most frequently elaborated by the private consulting companies. The study reveals that the effects of the urban renewal projects are not sufficiently monitored. The most frequently positive consequences of urban regeneration are: improvements of technical infrastructure, improvement of transport accessibility, renewal of the historical monuments, improvement of the natural environment as well as decreasing the social exclusion and unemployment.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja oraz synteza doświadczeń miast województwa wielkopolskiego w zakresie programowania rewitalizacji w latach 1999–2015. W ramach realizacji tego celu przeanalizowane zostały lokalne programy rewitalizacji oraz inne dokumenty strategiczne badanych miast. Przeprowadzono także badanie ankietowe wśród władz miast i gmin województwa wielkopolskiego, którego celem było poznanie opinii na temat procesu programowania odnowy obszarów zdegradowanych. Identyfikacja oraz synteza doświadczeń w tym zakresie wydaje się szczególnie istotna z punktu widzenia uchwalenia ustawy o rewitalizacji oraz coraz większych środków finansowych przeznaczanych na rewitalizację. W świetle przeprowadzonego badania można stwierdzić, że głównym powodem rozpoczęcia działań rewitalizacyjnych w województwie wielkopolskim była możliwość wydatkowania środków z Unii Europejskiej, rzadziej natomiast chęć rozwiązania konkretnych problemów społecznych, ekonomicznych lub przestrzennych. Choć inicjatorem działań w zakresie odnowy najczęściej były samorządy lokalne, to w wielu przypadkach opracowanie programu rewitalizacji zlecano firmie zewnętrznej. Monitoring realizacji postanowień programów rewitalizacji prowadzony jest w niewielu miastach. Wśród najczęściej wskazywanych efektów rewitalizacji wymienić należy poprawę infrastruktury technicznej, poprawę dostępności komunikacyjnej, polepszenie stanu obiektów zabytkowych, poprawę stanu środowiska przyrodniczego oraz zmniejszenie poziomu wykluczenia społecznego i spadek bezrobocia.
EN
The article aims to identify the shortcomings of the statistics describing the size and structure of passenger car parc in Poland, and to formulate the consequences of these limitations for geographical research. Analysed in detail, the shortcomings are divided into three groups: (1) ‘dead souls’, i.e. an overestimation of the number of vehicles which have not been on the road for a long time but remain on the register; (2) ‘cars with a grid’ (cars registered as trucks in which the cargo part is separated from passenger seats by a metal grid), i.e. an underestimation of the number of passenger cars and overestimation of the number of trucks related to the mass phenomenon of registering passenger cars as large goods vehicles (LGV-approved cars); and (3) company cars, i.e. an overestimation of the number of vehicles in cities where leasing companies and large enterprises owning those cars have their headquarters. The article determines the scale of car ownership overestimation in Poland and the areas where this overestimation is the highest, using districts (PL: powiaty) as basic spatial units. We conclude that the present motorisation statistics do not fully re flect the real geography of car ownership in Poland.
EN
The article presents a model of functional-spatial structure in the strategy of supra-local development, which is an attempt to translate the assumptions of the new planning paradigm, referred to in the world literature as strategic spatial planning, into Polish ground. In this regard, the new legal regulations set forth in the Act of July 15, 2020 on amending the Act on the principles of development policy and certain other acts were used, which, due to their high generality, allowed the authors’ approach to their interpretation and implementation. The paper presents the various dimensions of integration of strategic and spatial planning undertaken in the Polish legal system over the years up to the present day. In addition, the role of supra-local development strategies in integrated development planning in Poland is defined, and different types of functional areas are described, which are the starting point for differentiating the scope of the functional-spatial structure model. Then the description of the most important elements of the model was deepened, and other elements of the spatial dimension in the new supra-local development strategies were presented. The added value of integrating the spheres of strategic and spatial planning was pointed out, which is important for improving their effectiveness and efficiency, as well as for increasing public acceptance of the measures taken.
PL
W artykule zaprezentowany został model struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategii rozwoju ponadlokalnego, który jest próbą przełożenia na grunt polski założeń nowego paradygmatu planistycznego, określanego w literaturze światowej jako strategiczne planowanie przestrzenne (spatial planning). Wykorzystano w tym względzie nowe regulacje prawne, określone w ustawie z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, które z uwagi na swoją dużą ogólność pozwalały na autorskie podejście do ich interpretacji i implementacji. Przedstawiono różne wymiary prób integracji planowania strategicznego i przestrzennego podejmowanych w polskim systemie prawnym na przestrzeni lat, aż do czasów współczesnych. Ponadto zdefiniowano rolę strategii rozwoju ponadlokalnego w zintegrowanym planowaniu rozwoju w Polsce, a także opisano różne typy obszarów funkcjonalnych, stanowiące punkt wyjścia do różnicowania zakresu modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej. Następnie pogłębiono opis najważniejszych elementów modelu, a także przedstawiono inne elementy wymiaru przestrzennego w nowych strategiach rozwoju ponadlokalnego. Wskazano na wartość dodaną integracji sfery planowania strategicznego i przestrzennego, która ma duże znaczenie dla poprawy ich skuteczności i efektywności oraz dla zwiększenia akceptacji społecznej wobec podejmowanych działań.
PL
Celem artykułu jest próba czasowej i przestrzennej analizy rynku nowych samochodów osobowych w Polsce (zakupionych przez indywidualnych użytkowników), wykorzystującej różnorodny aparat metodologiczny. Analiza ta obejmuje trzy główne grupy problemów: -ogólną charakterystykę rynku samochodów osobowych w Polsce w wymiarze czasowym i przestrzennym, –identyfikację czynników wpływających na sprzedaż nowych samochodów osobowych klientom indywidualnym oraz ich przestrzenne zróżnicowanie, –wyróżnienie różnych typów zmienności popytu na nowe samochody osobowe w wymiarze przestrzennym i prognozowanie przyszłego popytu. Na podstawie przeglądu literatury zidentyfikowano czynniki, które mogą wpływać na wielkość popytu na samochody, a następnie określono ich rolę za pomocą modeli ekonometrycznych. Regresja wielokrotna wykazała, że na wielkość efektywnego popytu na nowe samochody w Polsce w latach 2008–2015 największy wpływ miały: poziom dochodów konsumentów, uwarunkowania demograficzne, poziom rozwoju lokalnego oraz poziom nasycenia rynku. Dalsze analizy dokonane za pomocą lokalnych modeli geograficznie ważonej regresji ujawniły ogólne trendy przestrzenne oddziaływania zidentyfikowanych czynników. W ostatnim etapie badań za pomocą analizy harmonicznej dokonano próby typologii powiatów z punktu widzenia zmienności popytu na nowe samochody osobowe oraz estymacji przyszłego popytu.
EN
The purpose of the article is to offer a spatial and temporal analysis of the market for new cars in Poland using different methodological approaches and tools. It covers: – general characteristics of the car market in Poland in its spatial and temporal dimensions; – identification of the socio-economic conditions that affect the demand of individual consumers for new cars and their spatial differences; and – distinguishing different types of the car demand variability in its spatial and temporal dimensions, as well as forecasting the future demand. Based on a literature review, the potential socio-economic conditions that might affect the car demand have been identified, and subsequently their role in the Polish circumstances has been defined with the use of econometric modelling. The model of multiple regression showed that the demand for new cars was stimulated by incomes of potential consumers and by a net in-migration, and depressed by the level of unemployment together with prices of complementary goods (especially petrol prices). Further analysis with geographically weighted regression (GWR) models revealed general spatial trends in the way that the identified conditions affected the demand for cars. Finally, the use of harmonic analysis allowed for the forecasting of the future car demand at the level of individual territorial units (poviats). The latter were categorised into four types according to their car demand variability.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja oraz analiza przestrzennego zróżnicowania uwarunkowań społeczno-ekonomicznych kształtujących popyt na rynku samochodowym wśród klientów indywidualnych. W postępowaniu badawczym zmierzającym do realizacji założonego celu wykorzystano metody i modele ekonometrii przestrzennej. Zakresem przestrzennym objęto Polskę w układzie powiatów, a zakres czasowy wyznaczają lata 2010–2015. Wyniki badania dowiodły, że do pozacenowych czynników kształtujących popyt na nowe samochody w Polsce należy zaliczyć przede wszystkim poziom zamożności potencjalnych konsumentów. Uzupełniającą rolę odgrywały: sytuacja demograficzna, poziom rozwoju lokalnego oraz poziom zaspokojenia potrzeb motoryzacyjnych. Pogłębiona analiza w postaci geograficznie ważonej regresji (GWR) wykazała, że zidentyfikowane uwarunkowania wykazują zmienność przestrzenną, co może uzasadniać duże zróżnicowanie poziomu motoryzacji w Polsce.
EN
The article seeks to identify socio-economic conditions that affect the demand of individual consumers for cars and to analyze spatial differences in these conditions. To achieve this objective, econometric modelling is conducted. The analysis was conducted in all poviats in Poland and covered the years 2010-2015. The findings show that the demand for new cars is stimulated by incomes of potential consumers and by a net in-migration, while the level of unemployment together with prices of complementary goods (especially petrol prices) negatively affect the demand for cars. Moreover, geographically weighted regression shows that the identified conditions differ across the country, which may explain the noticeable differences in the level of motorization between poviats.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.