Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Biologiczne korzenie kultury w ujęciu Konrada Lorenza

100%

Perz T.

Edukacja Humanistyczna

2018

issue 2

17-25

Artykuł przedstawia poglądy „twórcy etologii” Konrada Lorenza na temat powstania kultury. Kluczowym pojęciem jest fulguracja, która stanowi podstawową kategorię filozoficzną autora. Pojęcie to opisuje naturę procesu powstania czegoś wcześniej nieistniejącego. Autor, przyjmując paradygmat ewolucyjny K. Lorenz, ukazuje filogenetyczne źródła zaistnienia tego fenomenu w historii organicznego stawania się. Określa również wstępne potrzebne do integracji zdolności powstałych w wyniku filogenezy w nową jakość, którą stanowi ludzka kultura, podlegająca dalszej filogenezie i nowym mechanizmom rozwoju ludzkiego ducha. Opisany w ten sposób proces uczłowieczenia rozgranicza pomiędzy tym, co ludzkie i tym, co zwierzęce, i daje narzędzia do poznania, co w strukturze naszego zachowania wynika z dziedzictwa biologicznego, a co podlega prawom rozwoju kultury. Konrad Lorenz traktuje kulturę jako system żywy i bada ją metodami biologicznymi; ukazuje przy tym zagrożenia ludzkiej kultury i proponuje środki zapobiegające tym zagrożeniom.

The article presents the views of Konrad Zacharias Lorenz, the ‘creator of ethology’, on the origins of culture. The key term is ‘fulguration’, which is the basic philosophical category of the author. This term depicts the nature of the process during which something that has not existed before comes into being (in standard English its meaning is different, from Latin fulgur, ‘lightning’). Accepting the evolutionary paradigm Lorenz reveals the phylogenetic sources of the coming into existence of that phenomenon in the history of organic emergence. He also defines the preliminary (requirements) that were indispensable for integrating the abilities resulting from phylogeny into a new quality: the human culture, liable for further phylogeny and new mechanisms of the development of the human spirit. The humanising process described in that way distinguishes between what is human and what is animal, and supplies instruments to discern what – in the structure of our behaviour – results from our biological heritage and what is subject to the cultural development. Lorenz treats culture as a living system and studies it with biological methods, showing the threats of human culture and proposes measures to prevent them.

Świat wartości w ujęciu Maxa Schelera – konsekwencje pedagogiczne

100%

Perz T.

Edukacja Humanistyczna

2020

issue 1

77-88

Artykuł przedstawia poglądy twórcy „materialnej etyki wartości” – Maxa Schelera na temat natury i hierarchii wartości w kontekście zagadnień pedagogicznych. Autor ukazuje wartości jako istniejące obiektywnie właściwości realnego świata, które odkrywamy za pomocą intuicji. Życie emocjonalne człowieka nie stanowi chaosu, ponieważ człowiek poznaje wartości w porządku hierarchicznym oraz uchwytuje ich specyfikę i zachodzące między nimi zależności. Opisany w ten sposób „świat wartości” zachęca do rozwijania własnego człowieczeństwa opartego na porządku wartości i wysiłku zdobywania tego co najcenniejsze, nie zaniedbując przy tym wartości należących do niższych szczebli hierarchii. Poglądy Schelera skłaniają do krytycznego podejścia i szacunku wobec etosu, w którym się uczestniczy. Cele i ideały wychowania powinny być oparte na etyce miłości, dzięki której dokonuje się prawdziwe i pełne poznanie człowieka.

The article presents the views of the creator of "material ethics of values" - Max Scheler on the nature and hierarchy of values in the context of pedagogical issues. The author shows values as objectively existing properties of the real world, which we discover through intuition. Emotional life of a man is not chaos, because man discovers values in a hierarchical order and recognizes their specificity and relationships between them. The "world of values" described in this way encourages the development of one's humanity based on the order of values and the effort to acquire the most valuable without neglecting the values belonging to the lower levels of the hierarchy. Scheler's views lead to a critical approach and respect for his ethos. Pedagogical objectives and ideals should be based on the ethics of love, through which true and full knowledge of man is made.

Refine search results

2 Edukacja Humanistyczna

1 2020

1 2018

2 Perz T.

Search results

Biologiczne korzenie kultury w ujęciu Konrada Lorenza

Świat wartości w ujęciu Maxa Schelera – konsekwencje pedagogiczne