Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Relacje sąsiedzkie i wsparcie społeczne osób starszych w środowisku zamieszkania

100%
Niezabitowski M.
Przegląd Socjologiczny
|
2010
|
vol. 59
|
issue 4
61-82
PL
Celem artykułu jest pokazanie jak osoby starsze spostrzegają wsparcie społeczne, którego doświadczają w swoim najbliższym środowisku zamieszkania i w rodzinie. Subiektywne spojrzenie seniorów na tę kwestię uzyskano w wyniku przeprowadzonych z nimi wywiadów pogłębionych i ankiet w kilku wybranych osiedlach mieszkaniowych na Śląsku. Opisywane przez autora badania w ramach projektu Polsenior pokazały, że zgodnie z eksponowanymi w literaturze socjologicznej intuicjami, kręgi społeczne będące dla ludzi starszych źródłami różnych rodzajów wsparcia wykazują koncentryczność z wyraźnym umiejscowieniem rodziny w centrum sieci relacji społecznych, jakimi dysponują poszczególne osoby. Jest to najważniejsza dla respondentów tych badań grupa odniesienia, od której oczekują oni większości istotnych form wsparcia i pomocy, w szczególności zaś tej, która stanie się niezbędna na wypadek całkowitej utraty sprawności i samodzielności w życiu codziennym. Mimo centralnej pozycji rodziny w indywidualnych sieciach wsparcia opisywanych przez respondentów, bardzo ważną rolę w ich życiu codziennym pełnią również relacje sąsiedzkie, w szczególności zaś te, które mieszczą się w typach: świadczeniowym i towarzysko-przyjacielskim, zgodnie z typologią eksponowaną przez Piotra Kryczkę w badaniach życia społecznego na osiedlach mieszkaniowych w latach 80. Zważywszy na silną dezaprobatę respondentów wobec ewentualności przeniesienia się w przyszłości do Domu Pomocy Społecznej, a także ze względu na stwierdzone w badaniach duże znaczenie sąsiedztwa dla efektywności wsparcia seniorów w trudach życia na starość, autor zwraca uwagę na potrzebę dyskutowania i próbowania w polityce społecznej rozwiązań, które w razie utraty sprawności i samodzielności zapewniłyby osobom starszym optymalny dostęp do cenionych przez nich sieci wsparcia w ich środowisku zamieszkania.
EN
The aim of the article is to show how elderly people perceive the social support they experience in their residential environment and within their families. The seniors’ subjective view on this issue bases on in-depth interviews and enquires carried out in several chosen settlements in Silesia. The research which are being described by the author have shown that according to some well-known sociological intuitions, the family is exactly in the middle of elderly people’s social networks. This is the most important reference group for the respondents of the research described, from which they expect the most of support and help needed, especially those, which is necessary in case of total loss of efficiency and autonomy in every-day life. Despite the central position of family in social networks of the respondents, the neighbors also play a very important role in their lives, especially when they help in need or become real friends. As the respondents of the research described in the article strongly disapprove of living in a nursing home in the future and moreover the neighborhood can be the source of effective support, the author emphasizes the need for the discussion among social policy makers on the new solutions and practices, which could provide the elderly with appreciated social networks and support in their residential environment in case of the loss of their efficiency and autonomy in late life.
2
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenie miejsca zamieszkania w życiu ludzi starszych.

100%
Niezabitowski M.
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
|
2014
|
issue 24(1)
81-101
PL
Celem artykułu jest pokazanie na jak różne sposoby ludzie starsi są związani ze swoim miejscem zamieszkania. Autor porusza teoretyczne i empiryczne aspekty tego zagadnienia. W części teoretycznej tekstu przedstawiono te kategorie teoretyczne w gerontologii środowiskowej, które wyjaśniają charakter i siłę psychologicznie nierozerwalnych związków człowieka starego z jego miejscem zamieszkania. Najważniejszymi z tych mechanizmów są: poczucie miejsca, przywiązanie do miejsca oraz funkcjonalna zależność od miejsca zamieszkania. W części empirycznej autor ilustruje mechanizmy przywiązania seniorów do ich miejsca zamieszkania, posługując się materiałem empirycznym z czterech projektów badawczych, w których osobiście uczestniczył (w tym ogólnopolski projekt zamawiany PolSenior). Dokonując wyboru spośród zgromadzonego materiału empirycznego, autor koncentruje się na analizie jakościowej wywiadów pogłębionych ukazujących stosunek starszych mieszkańców wybranych osiedli na Górnym Śląsku do ich miejsca zamieszkania. Z badań tych wynika, że seniorzy, mimo odczuwanych niedogodności w środowisku zamieszkania, najczęściej chcą w nim pozostać. Są przywiązani do swojego miejsca zamieszkania, czują się w nim najpewniej, a w innym, na starość, raczej nie zaadaptowaliby się tak pomyślnie. Z przeprowadzonych badań wynika, że potrzebne są rozwiązaniaorganizacyjne i architektoniczno-urbanistyczne zapewniające opiekę w znanym i akceptowanym przez seniorów środowisku zamieszkania.
EN
The aim of this article is to show the different ways in which elderly people are bound to their habitat. The author sheds light both on theoretical and empirical aspects of this issue. The concepts which explain psychological mechanisms that bind elderly people to their residential environment have been presented in the theoretical part of the article. These concepts include the sense of place, the place attachment and the place dependence, which are the most important. To illustrate the mechanisms of the seniors’ attachment to their habitat in the empirical part of the text, the author presents the results of four research projects (including nation-wide project PolSenior). In the presentation of the empirical material that has been collected, the author focuses on the qualitative analysis of the in-depth interviews which show the attitudes of senior residents of chosen settlements in Upper Silesia towards their residential environment. According to the research presented in the article, despite some inconveniences senior respondents tend to stay where they live. They feel attached to the place, they feel secure there or they are too old to adapt to new surroundings. In light of the research conducted, there is a need for organizational an d urban-architectural solutions that provide care within the habitat that is recognizable and acceptable by seniors.
3
Publication available in full text mode
Content available

Procesy biograficzne w analizie adaptacji księży do środowiska zamieszkania na emeryturze. Wybrane aspekty psychospołeczne

100%
Niezabitowski M.
Przegląd Socjologii Jakościowej
|
2014
|
vol. 10
|
issue 4
80-105
PL
Celem artykułu jest pokazanie, jak ważne dla adaptacji księży do życia na emeryturze mogą być psychospołeczne aspekty ich miejsca pobytu. Autor prezentuje swoje badania na temat procesów biograficznych, które doprowadziły katolickich duszpasterzy parafialnych dwóch wybranych diecezji do Domu Księży Emerytów, na parafię lub do mieszkań prywatnych, gdy znaleźli się na emeryturze. Część teoretyczna tekstu eksponuje ogromne znaczenie społecznego aspektu przywiązania do miejsca (social insideness) w procesach biograficznych kształtujących postawy respondentów wobec aktualnego środowiska zamieszkania. Zaprezentowane badania pokazały, jak ważnym elementem emerytalnych projektów biograficznych księży może być wspomniane social insideness, w jak dużym stopniu postawa ta może decydować o świadomym wyborze miejsca pobytu na emeryturze. Trajektorie choroby i utraty sprawności oraz rosnącej zależności od innych mogą stanowić poważne zagrożenie dla nawet najlepiej zorganizowanych schematów biograficznych wspomnianych księży, jak i świeckich seniorów. Wzrastające wraz z demograficznym starzeniem się ludności Polski zapotrzebowanie na całodobową opiekę nad seniorami tracącymi sprawność uzasadnia wzorowanie się na placówkach dla księży, domach zasłużonego aktora czy niegdyś nauczyciela. Wzorem tych grup społecznych, podobieństwo modeli karier edukacyjnych i zawodowych osób przebywających w tej samej placówce stwarza szansę na zachowanie ich tożsamości społecznej, a przez to może im znacznie ułatwić adaptację do życia z problemami starości.
EN
The aim of the article is to show how important for the adaptation of priests to their retirement can be the psycho-social aspects of residential environment. The author presents his research on biographical processes, including trajectories, which have led the catholic priests of two chosen dioceses to special house for the retired priests, to living in a parish or in a private house when they retired. In the theoretical part of the article, it is explained how great is the significance of social aspect of place attachment (social insideness) for the biographical processes which shape the attitudes of the respondents for their present residential environment. The research presented has shown how important is social insideness for the priests’ concept of their retirement and to what extend it can shape the choice of residential environment when they retire. The trajectories of losing ability and increasing dependence on others disrupt even well-organized biographical schemes of priests mentioned above and of other senior citizens. In the era of increasing demographic ageing, when more and more special care settings for the elderly are needed, those organized for senior priests, actors, or retired teachers should be the pattern for those created for other elderly people. The similarity of biographical and professional trajectories of the groups mentioned should be part of the pattern so that the residents of care setting could maintain their social identity, which facilitate their adaptation to the problems of old age they experience in everyday life.
4
Publication available in full text mode
Content available

Ludzie starsi a przestrzeń miejska – wybrane problemy, priorytety i wyzwania przyszłości

100%
Niezabitowski M.
Konwersatorium Wiedzy o Mieście
|
2022
|
vol. 35
|
issue 7
17-24
EN
The article presents selected aspects of the adaptation of cities to the needs of older people. The presented perspectives on this issue include: international social policy documents emphasizing the rights of older people and several sociological concepts focused on the opportunities and threats related to the functioning of the elderly in city space. Reference is also made to the ageing policy in Poland and the idea of smart city 3.0, which in principle corresponds to the rights of the elderly to influence decisions regarding their quality of life in the urban environment.
PL
Artykuł przedstawia wybrane aspekty dostosowania miast do potrzeb ludzi starszych. Zaprezentowane perspektywy spojrzenia na omawianą kwestię to m.in. międzynarodowe dokumenty polityki społecznej akcentujące prawa seniorów i kilka koncepcji socjologicznych skoncentrowanych na szansach i zagrożeniach związanych z funkcjonowaniem osób starszych w przestrzeni miasta. Nawiązano także do polityki senioralnej w Polsce oraz idei smart city 3.0, która w założeniu koresponduje z prawami seniorów do wpływania na decyzje dotyczące jakości ich życia w środowisku miejskim.
5
Publication available in full text mode
Content available

Relacje społeczne ludzi starszych w środowisku zamieszkania – aspekty teoretyczne i empiryczne

100%
Niezabitowski M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
|
2011
|
issue 38
13-31
PL
Punktem wyjścia analiz jest teza T. Parsonsa o strukturalnej izolacji osób w wieku emerytalnym od więzi zawodowych, lokalnych i rodzinnych. Zjawisko należy do najpoważniejszych zagrożeń dla jakości życia ludzi starszych. W części teoretycznej tekstu analizowany jest wpływ relacji z rodziną i przyjaciółmi na jakość życia ludzi starszych. Relacje społeczne są ujmowane jako źródło wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Autor przytacza wyniki badań psychologicznych, gerontologicznych i epidemiologicznych, by wyeksponować potencjał jaki tkwi w sieciach relacji społecznych seniorów. W świetle badań psycho-gerontologicznych silnymi predykatorami jakości życia w wieku starszym są relacje z rodziną i przyjaciółmi. Podstawą analiz empirycznych są wyniki dwóch badań realizowanych na Śląsku (Polsenior i projekt realizowany w osiedlu patronackim Zandka w Zabrzu), które dowodzą, że seniorzy obawiają się izolacji w swoim środowisku zamieszkania, że dużą wagę przywiązują do dobrego sąsiedztwa i oczekują wsparcia od swoich rodzin.
6
Content available remote

Housing Conditions of Polish Senior Citizens in the Light of Sociological and Architectural Study in the Polsenior Project

51%
Bartoszek A., Niezabitowska E., Kucharczyk-Brus B., Niezabitowski M.
Polityka Społeczna
|
2011
|
vol. 38
|
issue special issue: MEDICAL, PSYCHOLOGICAL, SOCIOLOGICAL AND ECONOMIC ASPECTS OF AGEING IN POLAND. POLSENIOR
36-44
EN
The quality and conditions of the Polish seniors habitation was examined in the project PolSenior from the sociological and architectural perspective by means of research techniques being complementary to one another. There were applied investigations tests performed in the all-Polish and local scale, and qualitative research based on participatory (sociological and architectural interviews) with inhabitants of chosen types of multi-family housing. These research were complement by expert urban analyses of built environment quality on chosen examples. Conclusions from so carried out research permit on more practically steering of the recommendation for the social policy, and for further research over the adaptation of housing conditions for ageing. Large sounding investigations permit to show the scale of appearing problems, so the lineup their importance, however qualitative participatory and expert research suggest practical solutions. Social research document the low grade of the behavioral safety of flats and the inactivity of seniors in adapting them to the changing state of the efficiency. The low level of flats modernization and difficulties in theie adaptation to needs cause the row of difficulties and functional barriers. The expert research results that the adaptation of the existing building for older persons needs is or impossible from technical-building point of view, or too expensive. From these favour goals of the pro-seigniorial housing policy should be directed on the introduction of changes in building law, extorting the designing and building of the new housing-substance and the entire built environment as adapted, or being possible easily to adapt, to individual needs for old people with health problems or handicaped. There are necessary the activities promoting the new culture of the habitation in DPS and solutions supporting the domestic care for seniors living solitarily.
7
Publication available in full text mode
Content available

Problemy z przyszłością wielkich postsocjalistycznych osiedli mieszkaniowych w Polsce w świetle polsko-niemieckich badań na wybranych przykładach. Podejście metodologiczne

51%
Niezabitowska E., Bartoszek A., Komar B., Niezabitowski M.
Problemy Rozwoju Miast
|
2013
|
issue 4
15-25
PL
Punktem wyjścia wspólnych badań polsko-niemieckich nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością wielkich postsocjalistycznych osiedli mieszkaniowych był obserwowany w latach 90. XX w. ich bardzo zły odbiór w opinii społecznej. Prowadzone od 1979 roku przez centrum naukowe UFZ w Lipsku badania monitorowe tego problemu ukazały zmianę społecznego stosunku do tych osiedli w Niemczech. Omawiany projekt zakładał porównanie eksperckiej, architektoniczno-urbanistycznej oceny jakości wybranych osiedli w Lipsku i Katowicach z oceną społeczną, zawartą w ankietach i wywiadach z mieszkańcami oraz aktorami lokalnymi. W trakcie oceny eksperckiej wybrane do badań osiedla przebadano pod kątem szeregu ważnych kryteriów jakościowych. Ocena ta wypadła stosunkowo dobrze. Podobnie wysoko zostały one ocenione w badaniach partycypacyjnych. Dalszy rozwój tych osiedli jest uzależniony od wielu kluczowych czynników zewnętrznych, których oddziaływanie jest znaczące i może zaważyć na przyszłej jakości życia mieszkańców. Na podstawie wyłonionych czynników rozwojowych przygotowano scenariusze eksploracyjne, ukazujące niebezpieczeństwa braku szerszego strategicznego spojrzenia na problematykę przyszłości wielkich osiedli mieszkaniowych w kontekście pojawiającej się depopulacji i starzenia społeczeństwa polskiego. Wnioski z przeprowadzonych badań ukazują potrzebę dalszego budowania scenariuszy normatywnych ukierunkowujących politykę państwa. Konieczne jest bardziej aktywne włączenie się zaangażowanych w budownictwo mieszkaniowe podmiotów do działań zapobiegających powstawaniu pustostanów i chaotycznym wyburzeniom rujnującym ład przestrzenny.
EN
The main basis for joint Polish – German research on the past, present, and future of large post-socialist housing estates found in both countries was their terrible reputation in the 1990s. The UFZ research center in Leipzig (Germany) has been monitoring post-socialist communities since 1979. The center has noted a change in the public perception of large post-socialist housing estates in Germany. The goal of the joint project was to compare evaluations made by experts in the field of architecture and urban planning with separate evaluations made by housing estate residents in the cities of Leipzig and Katowice (Poland). Evaluations made by housing estate residents consisted of traditional surveys and interviews with residents and other local stakeholders. Expert analysis of each selected housing estate was based on a variety of relevant quality criteria. Each expert analysis produced mostly positive results. Both analyzed housing estates were also highly ranked in surveys of housing estate residents. Future development of these communities is dependent on many key external factors that produce a strong impact and may affect the quality of life of estate residents. Development scenarios were outlined based on the factors identified in the course of research. These included a lack of broad strategic perspective on the future of large post-socialist housing estates in the context of growing depopulation and population aging in Poland. Research results for Germany are also briefly discussed. The research results indicate a need to develop additional normative scenarios that would guide government policy. It is also necessary to further engage private developers in an effort to stem the tide of empty apartments and chaotic demolitions that ruin spatial order in cities.
8
Publication available in full text mode
Content available

Dyskusja redakcyjna. Polityka senioralna w Polsce

39%
Klimczuk A., Szatur-Jaworska B., Kubicki P., Niezabitowski M., Majer R., Cieśla A., Rudnicka M.
Studia z Polityki Publicznej
|
2018
|
vol. 5
|
issue 4(20)
97-143
EN
The following discussion took place in September 2018 at the Warsaw School of Economics. It focused on both senior politics, experts, and analysts. The discussion was moderated and planned by Andrzej Klimczuk, associated with the Warsaw School of Economics, and invited to the discussion: Barbara Szatur-Jaworska, social politician and gerontologist from the University of Warsaw, Paweł Kubicki, economist, Warsaw School of Economics, Marek Niezabitowski, sociologist from the Silesian University of Technology, Ryszard Majer, social politician , Agnieszka Cieśla, architect and urban planner, Warsaw University of Technology, Marzena Rudnicka, founder and president of the National Institute of Senior Management (biographical notes at the end of the debate). Panelists during the discussion analyzed the following issues: I. Beginnings of the senior policy, its definition, strategic documents of the state, II. The role of local governments in animating activities within the framework of senior policy and non-governmental organizations, III. Creation and role of the law on seniors, IV. Diversification of the environment of seniors, V. Activities in other countries within the framework of the senior policy, VI. Changes in social awareness, the evolution of attitudes towards older people, old age, ageing, VII. The market for products and services for seniors, VIII. Seniors' activity, formal and informal, activity infrastructure, IX. Housing for older people and ageing population X. The role of the state and self-government in the senior policy, dialogue with the authorities, public-private partnership, XI. Challenges and directions of development of the senior policy, XII. The deficit of care services, XIII. Senior and pension policy, XIV. Convergence and divergence in the senior policy.
PL
Poniższa dyskusja odbyła się we wrześniu 2018 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Skupiła zarówno badaczy problematyki polityki senioralnej, ekspertów, analityków. Dyskusję moderował i zaplanował Andrzej Klimczuk, związany z SGH, natomiast zaproszenie do dyskusji przyjęli: Barbara Szatur-Jaworska, polityk społeczny i gerontolog z Uniwersytetu Warszawskiego, Paweł Kubicki, ekonomista, SGH, Marek Niezabitowski, socjolog z Politechniki Śląskiej, Ryszard Majer, polityk społeczny, Agnieszka Cieśla, architektka i urbanistka, Politechnika Warszawska, Marzena Rudnicka, fundatorka oraz prezeska Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej (biogramy na końcu debaty). Paneliści podczas dyskusji analizowali następujące zagadnienia: I. początki polityki senioralnej, jej definiowanie, dokumenty strategiczne państwa, II. rola samorządów w animowaniu działań w obrębie polityki senioralnej oraz organizacji pozarządowych, III. powstanie i rola ustawy o seniorach, IV. zróżnicowanie środowiska osób w wieku senioralnym, V. działania w innych krajach w obrębie polityki senioralnej, VI. zmiany w świadomości społecznej, ewolucja postaw wobec osób starszych, starości, starzenia się, VII. rynek produktów i usług dla seniorów, VIII. aktywność seniorów, formalna i nieformalna, infrastruktura aktywności, IX. mieszkalnictwo dla osób starszych i starzejącej się ludności X. rola państwa i samorządu w polityce senioralnej, dialog z władzą, partnerstwo publiczno-prywatne, XI. wyzwania i kierunki rozwoju polityki senioralnej, XII. deficyt usług opiekuńczych XIII. polityka senioralna i emerytalna, XIV. konwergencja i dywergencja w polityce senioralnej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.