Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Organizacja posiedzeń Rad miejskich w znaczniejszych miastach Galicji Zachodniej w latach 1889-1914

100%
Rejman S.
Rocznik Przemyski
|
2012
|
vol. 48
|
issue 4: Historia
43-62
EN
Town councils in the most important towns of West Galicja operated in accordance with an act from 13th of March 1889, which established the rules for a communal system of 30 towns in Galicja – 11 in West Galicja and 19 in East Galicja. The principles of the workings of the town councils were determined by way of a resolution of session regulations. They determined the way town councils convened, the chairing of meetings, the number of persons needed to adopt a resolution, the drawing up of a protocol and the secrecy of meetings. The main part of session regulations was a description of the rules and order of meetings. The session regulations of Krosno and Rzeszów have been described as an example. The average number of meetings during a year fluctuated between 12 and 19. The schedule of meetings during the year was irregular; in most cases, a majority of meetings fell in the fourth quarter of the year because of adopting a budget - the least being in the third quarter (summer holidays) or in the first. In time, the number of meetings became fewer and attendances of councillors increased. Nevertheless, the problem of discipline and enforcing the duty of participation in meetings was still valid. Non-attendance of meetings and making impossible the adoption of a resolution because of the absence of a quorum were elements of political party rivalry just as were mutual charges of non-compliance of regulations. Meetings usually started at 5–6 in the afternoon and lasted about two hours. Ceremonial meetings followed a different course. Councillors took care of the facilities and interior design of the rooms where meetings took place. The invitation to representatives of the local press and preparation of a separate gallery for them were signs of new times.
2
Publication available in full text mode
Content available

”You Must Swear [...] That Care for the Well-Being and Health of Women in Labor and Their Infants Shall Be the Only Objective of Your Work.” Midwives in the Galician Autonomy - Statistical and Geographical Analysis by Counties

100%
Rejman S.
Studia Historiae Oeconomicae
|
2019
|
vol. 37
46-66
EN
The study analyses the number of midwives in the counties of Eastern and Western Galicia in census years 1869, 1880, 1890, 1900 and 1910, and the ratios per cadastral commune, 10,000 square kilometers, 10,000 civilians and 10,000 women in a county. The analysis was based on Austrian and Galician statistical reports. The results of the study confirmed that Eastern Galicia outnumbered Western Galicia in terms of midwives. However, it was in Western Galicia where the rate of growth was higher, and the effects of the 1910 collapse more moderate. This could have been due to an amendment to the 1897 midwifery regulations. The position of individual counties changed, depending on the year and the specific measure. In Eastern Galicia, Lisko county ranked the worst and Horodenka, Śniatyń, Tarnopol, Trembowla, and Brzozów counties ranked the best. In Western Galicia, Limanowa county ranked the worst, while Brzesko, Kraków, Łańcut, Wadowice, Przeworsk, and Podgórze counties ranked the best. There is a strong positive correlation between the rank and natural conditions (water, soil, climate), type of crops, agricultural development and processing, transport system (road and rail), population, and stimulating function of large urban centers. Favorable conditions were correlated with higher values in measures of the number of midwives.
3
Publication available in full text mode
Content available

Krasne - dzieje demograficzne miejscowości od 1786 roku do drugiej połowy xix wieku na podstawie ksiąg metrykalnych

100%
Rejman S.
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
|
2018
|
issue 25
373-390
EN
Te demographic history of the village Krasne (the Krasne parish included also other villages) from 1786 to the second half of XIX century was presented in the article, and was based on the parish registers. Te Krasne parish in the examined period of time demonstrated a continuity of the pastoral cast. The demographic rates used to assess the credibility of the source are positive. During the examined period there were 3794 baptisms, 725 marriages and 2 645 deaths in Krasne. They were all analyzed using a number of statistical methods. Moreover, the following aspects were analyzed, based on a reconstruction of families method: unmarried births, women performing function of midwife, deaths due to epidemics in families, generation transformations in peasant families, individual fates of given members of the rural population, persons of the underclass of rural population, owners of the village: Skrzyńscy, Kochanowscy
4
Publication available in full text mode
Content available

Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego

100%
Rejman S.
Przeszłość Demograficzna Polski
|
2018
|
vol. 40
245-272
PL
Analizie poddano zgony w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913. Do parafii należał Rzeszów i okoliczne wsie (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). Celem badania było stwierdzenie, czy miały w niej miejsce zmiany świadczące o dokonującym się procesie pierwszego przejścia demograficznego. Zgony w liczbie 9113 (nie licząc 359 urodzeń martwych) odnotowano w księgach metrykalnych zgonów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Rzeszowie. Rozpatrywano te aspekty zgonów, które według literatury przedmiotu przemawiają za dokonującym się przejściem demograficznym. Wyniki pozwoliły na stwierdzenie, że w parafii rzeszowskiej były to: spadek wartości współczynnika zgonów, wzrost odsetka osób starszych wśród zmarłych, wzrost (po wyłączeniu rocznika zerowego) średniej wieku zmarłych oraz zmiany w strukturze przyczyn zgonów (przede wszystkim spadek udziału chorób zakaźnych i wzrost udziału chorób cywilizacyjnych, jak gruźlica, choroby serca, rak). Nie zaobserwowano natomiast typowych dla przejścia demograficznego wzrostu odsetka zmarłych kobiet i spadku odsetka najmłodszych roczników, co może wynikać z małego zaawansowania procesu przejścia demograficznego, jak również z luk w rejestracji rocznika zerowego. Symptomy pierwszego przejścia demograficznego, które na przełomie XIX i XX wieku dokonywało się w Galicji, obserwujemy zatem również w tym czasie i w Rzeszowie.
EN
Deaths in the Rzeszów parish between the years 1876–1913 were analyzed. The parish included Rzeszów and the surrounding villages (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). The purpose of the study was to confirm whether or not any changes testified to the first demographic transition that had taken place there. 9,113 deaths (excluding 359 stillbirths) had been recorded in the parish register, stored in the State Archive in Rzeszów. Aspects of those deaths which, according to the literature, testified to the first demographic transition were analyzed. The results allowed it to be stated that in Rzeszów parish the relevant factors were: a decrease in the death rate, an increase in the percentage of elderly people among the dead, an increase (after excluding the first year of life) in the average age of the deceased, and changes in the structure of causes of death (primarily a decrease in the rate of infectious diseases, and an increase in the rate of diseases of affluence, such as tuberculosis, heart diseases, or cancer). On the other hand, there was no increase in the percentage rate of deaths in women, or a decrease in the percentage rates of deaths in the youngest children, which were typical for the demographic transition. This could possibly be the result of the limited progression of the first demographic transition, along with gaps in the register of infants under one year old. Therefore, the signs of the first demographic transition which took place at the turn of the 20th century in Galicja can also be observed at that time in Rzeszów.
5
Publication available in full text mode
Content available

Imiona nadawane dzieciom w rzeszowskiej parafii farnej na początku XX wieku

100%
Rejman S.
Przeszłość Demograficzna Polski
|
2017
|
vol. 39
253-281
PL
Parafia farna w Rzeszowie na początku XX w. obejmowała Rzeszów i pięć podrzeszowskich wsi: Staroniwę, Wilkowyję, Pobitno, Załęże i Zwieńczycę. Przedmiotem badań była popularność imion nadawanych na chrzcie w latach 1910–1912. Na tej podstawie można wnioskować o społeczności parafii, jej aspiracjach i obyczajach. W latach 1910–1912 w parafii odnotowano 2050 chrztów, z czego w Rzeszowie 1352 i we wsiach parafii 698. Na wsi rodzice przeważnie nadawali dziecku jedno imię, w mieście przeważały imiona podwójne. Zasób imion dla dziewczynek był większy niż dla chłopców i bogatszy w mieście. Najpopularniejsze imiona męskie to Stanisław, Józef, Jan i Władysław, żeńskie natomiast to Zofia, Helena, Maria w mieście i Marianna na wsi. W rankingu najpopularniejszych imion męskich i żeńskich na pierwszych miejscach nie zaobserwowano większych różnic między miastem a wsią, pojawiały się one na dalszych. Związek między imieniem wybranym na chrzcie, wspomnieniem liturgicznym świętego i czasem urodzenia lub chrztu daje się zauważyć, ale nie jest bezwzględnie stosowaną regułą. Odsetek urodzeń pozamałżeńskich w mieście (12%) był znacznie wyższy niż na wsi (5%), ale dzieci ze związków pozamałżeńskich nie były piętnowane imieniem rzadko występującym w danej społeczności.
EN
The church parish in Rzeszów at the beginning of the 20th century included Rzeszów and five villages around Rzeszów: Staroniwa, Wilkowyje, Pobitno, Załęże and Zwieńczyca. The research dealt with the popularity of Christian names children were baptised in the years 1910–1912. On that basis it may be concluded what the parish community was like and what their aspirations and customs were. In the years 1910–1912 there were 2050 baptisms in the parish, including 1352 in Rzeszów and 698 in the villages. The parents in the villages usually gave one Christian name to their children, in the town the majority of names were double. The list of girls’ names was longer than the boys’ one, and more diversified in the town. The most popular boys’ names were Stanisław, Józef, Jan and Władysław, and the girls’ names – Zofia, Helena, Maria in the town and Marianna in the country. The first positions of the ranking of the most popular names in the town did not differ significantly from the ones in the country, the differences appeared in the other positions. The relation between the name the child was baptised, a liturgical reference to the saint and the time of birth or baptism is visible, but is not obligatory. The percentage of extramarital births in the town (12%) was much higher than in the country (5%), but the children born out of wedlock were not stigmatised with a rare name.
6
Publication available in full text mode
Content available

Próby ożywienia aktywności społeczno-politycznej mieszkańców miast w dobie autonomii galicyjskiej (na przykładzie „Mieszczanina”)

100%
Rejman S.
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
|
2019
|
vol. 80
PL
Wiek XIX to czas zastępowania feudalnej struktury społecznej nowym porządkiem kapitalistycznym. Zmianom towarzyszyło powstawanie partii politycznych reprezentujących ruchy społeczno-polityczne. „Mieszczanin” – pismo wydawane w latach 1894–1908 (z przerwami) w Nowym Sączu – za cel postawiło sobie aktywizację polityczną i społeczną mieszczaństwa oraz utworzenie stronnictwa mieszczańskiego, które reprezentowałoby interesy tej grupy społecznej. Artykuł ma odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu zamierzenie to udało się zrealizować.
EN
The nineteenth century saw the transformation of the societal structure from the feudal model to capitalism. These changes were accompanied by the formation of political parties representing various socio-political movements. The Mieszczanin, a magazine published in Nowy Sącz in the years 1894–1908 (with interruptions), sought to spark political and social activation of the bourgeoise and to form a bourgeois party which would represent the interests of this particular social group. The article aims to analyze the extent to which the goal of the magazine was achieved.
7
Publication available in full text mode
Content available

The First Demographic Transition in Galicia as an element of modernization – Rzeszów against the background of the largest cities in Galicia: Lviv and Kraków

100%
Rejman S.
Galicja. Studia i materiały
|
2021
|
issue 7
327-342
PL
Artykuł dotyczy wybranych aspektów modernizacji społeczeństwa galicyjskiego na przykładzie przemian demograficznych Rzeszowa w XIX w. Tematem jest pierwsze przejście demograficzne polegające na zmniejszeniu wartości współczynników urodzeń i zgonów. W przypadku miast mniejszych, jak Rzeszów, bazowanie na XIX-wiecznych danych statystycznych budzi wątpliwości historyków. Ponowna analiza z uwzględnieniem aktualnego stanu badań dostarcza przesłanek do sformułowania wniosku, iż w Rzeszowie na przełomie XIX i XX w. zauważalne były symptomy pierwszego przejścia demograficznego.
EN
The article concerns selected aspects of the modernization of Galician society as illustrated by demographic changes in Rzeszów in the 19th century. The subject of the study is the first demographic transition consisting in the reduction of the value of the birth and death rates. In the case of smaller cities, such as Rzeszów, the use of nineteenth-century statistical data raises doubts among historians. The re-analysis, taking into account the current state of research, provides the premises for the conclusion that in Rzeszów at the turn of the 19th and 20th centuries the symptoms of the first demographic transition were noticeable.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.