Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Badania archeologiczne prowadzone przez muzeum żup krakowskich Wieliczka w roku 2017

100%
Fraś J. M.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2019
|
vol. 33
262-285
EN
The study indicates discoveries made by employees of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka in 2017, that contribute to larger, comprehensive analyses. In the described year, surveys were conducted on site 43 in Bochnia–Chodenice. Research resulted in identification of new historical artefacts dated at the Mesolithic, Neolithic and Bronze Age. The largest quantity of findings is assigned to the Lengyel–Polgár cultures. The identified historical objects also represent the Linear Band Pottery culture, the Mierzanowice and Lusatian cultures. All findings are considered and analysed in the context of salt making by brine evaporation, a method common in prehistory in the Wieliczka and Bochnia region The materials discovered over seasons on the site located in Bochnia–Chodenice principally give a new insight into the topic of salt making in Neolithic cultures. The most important findings originate from the Malice and Lublin–Volhynia cultures.
PL
Artykuł sygnalizuje odkrycia dokonane przez pracowników Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce w roku 2017, które są przyczynkiem do większych całościowych opracowań. W opisywanym roku badania prowadzono na stanowisku 43 w Bochni Chodenicach. Doprowadziły one do identyfikacji kolejnych zabytków związanych z okresem mezolitu, neolitu oraz epoki brązu. Największa ilość znalezisk wiąże się z szeroko pojętym kręgiem lendzielsko–polgarskim. Ponadto identyfikowane są zabytki kultury ceramiki wstęgowej rytej, kultury mierzanowickiej oraz kultury łużyckiej. Wszystkie odkrycia rozpatrywane są w aspekcie rozpowszechnionego w pradziejach, w regionie wielicko–bicheńskim, pozyskiwania soli metodami warzelniczymi. Odkrycia dokonane w kolejnych sezonach na stanowisku w Bochni–Chodenicach wnoszą nowe spojrzenie przede wszystkim na problematykę warzelnictwa kultur neolitycznych. Do najistotniejszych należą ustalenia związane z kulturą malicką oraz kulturą lubelsko wołyńską.
2
Publication available in full text mode
Content available

Wyniki inwentaryzacji i badań nieinwazyjnych kopców ziemnych na stanowiskach Bochnia 120 i Łapczyca 90 w kontekście problemu występowania kurhanów na lessach wielicko-bocheńskich

63%
Fraś J. M., Materna M.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2020
|
vol. 34
236-297
EN
In the first part of the paper, the authors present the history of studies, in particular on mounds and mound cemeteries in the area of the Wieliczka and Wiśnicz Foothills and areas adjoining them in the north, namely the Cracow and Bochnia Foothills. Subsequently, the authors tackle new discoveries in the area of vast forest complexes, related to the possibility of using modern technologies. In particular, this refers to the making of LiDAR (Light Detection and Ranging) data available. Presumed mound cemeteries in Bochnia-Kolanów, site No. 120 and in Łapczyca, site No. 90, were discussed in detail. A Digital Elevation Model (DEM) was generated for them, and subsequently, geo-magnetic and soil survey studies were carried out. As a result of field surveys and the above-listed studies, fourteen possible mounds were identified at site No. 120 in Bochnia-Kolanów and thirty-five at site No. 90 in Łapczyca. The performed work is preparatory with respect to the planned excavation studies which are meant to confirm the chronology of the discovered sites.
PL
W pierwszej części artykułu została przedstawiona historia badań w szczególności nad kopcami i cmentarzyskami kurhanowymi na obszarze Pogórza Wielickiego i Wiśnickiego wraz z przylegającymi do nich od północy: Przedgórzem Krakowskim i Bocheńskim. Następnie poruszono zagadnienia nowych odkryć na terenach rozległych kompleksów leśnych związanych z możliwością wykorzystania nowoczesnych technologii. Dotyczy to przede wszystkim udostępnienia danych LiDAR (ang. Light Detection and Ranging). Szerzej omówione zostały domniemane cmentarzyska kurhanowe w Bochni-Kolanowie, stan. 120 i Łapczycy, stan. 90. Stworzony został dla nich Numeryczny Model Terenu, a następnie przeprowadzono badania geomagnetyczne oraz gleboznawcze. W wyniku prospekcji terenowych oraz wspomnianych badań zidentyfikowano 14 możliwych kopców na stanowisku 120 w Bochni-Kolanowie i 35 na stanowisku 90 w Łapczycy. Poczynione prace mają charakter przygotowawczy przed planowanymi badaniami wykopaliskowymi mającymi potwierdzić chronologię odkrytych stanowisk.
3
Publication available in full text mode
Content available

Epizod wielkiej wojny uchwycony w trakcie badań archeologicznych wielokulturowego stanowiska nr 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice

63%
Fraś J. M., Rąpała J., Czarnowicz M.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2019
|
vol. 33
238-261
EN
This study contains a continuation of analyses of excavation survey results obtained by the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka on multicultural archaeological site no. 8 in Zakrzów, township of Niepołomice (AZP 103-58/24). The analysis focuses on historical military items discovered in object 111, interpreted as a temporary shooter’s position. The items discovered there include shells of 7.62 x 540 mm calibre projectiles manufactured in the ammunition factory in Lugansk and suitable for loading of Mosin 1891 rifles, and iron stripper clips used to transport and carry the projectiles. The discovery corresponds to the history of fights that took place during World War I in the Cracow region in November and December 1914. The analysis of war materials discovered on site no. 8 in Zakrzów represents a piece of research into the rarely addressed topic of archaeological traces of the Great War and partly supplements our knowledge of the battles that took place in West Galicia during World War I.
PL
Artykuł stanowi dalszą część opracowania wyników badań wykopaliskowych prowadzonych przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce (MŻKW) na wielokulturowym stanowisku archeologicznym nr 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice (AZP 103-58/24). Analizie poddano zabytki militarne odkryte w obiekcie 111 interpretowanym jako prowizoryczne stanowisko strzeleckie. Znajdujące się w nim przedmioty to łuski pocisków kalibru 7,62 x 540 mm wytworzone w fabryce amunicji w Ługańsku, pasujące do karabinu wz. 1891 Mosin oraz żelazne „łódki” służące do transportu wspomnianych pocisków. Odkrycie to posiada odzwierciedlenie w historii walk toczonych w trakcie I wojny światowej w rejonie Krakowa w listopadzie i grudniu 1914 roku. Opracowanie materiałów wojennych ze stanowiska nr 8 w Zakrzowie stanowi element badań nad rzadko podejmowanym tematem archeologicznych śladów Wielkiej Wojny oraz pozwala na częściowe uzupełnienie stanu wiedzy o przebiegu walk w Zachodniej Galicji w czasie I wojny światowej
4
Publication available in full text mode
Content available

Ośrodek warzelniczy ludności kultury łużyckiej w Baryczy – nowe spojrzenie na materiały archiwalne

63%
Fraś J. M., Kolebuk E., Blajer W.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2019
|
vol. 33
10-111
EN
This article contains the results of research conducted on site 5 in Barycz. The structures and materials discovered there significantly complement the knowledge of the problems of obtaining evaporated salt by the community of the classical phase of the Lusatian culture. The results are related to environmental conditions of the region and contrasted with previous findings in the current literature. Apart from the standard catalogue and technology, formal and stylistic analyses, it also proposes a reconstruction process based on salt extraction studies in experimental archaeology. The article presents the hitherto unknown form of atypical briquettage.
PL
Niniejszy artykuł zawiera opracowanie wyników badań prowadzonych na stanowisku 5 w Baryczy. Odkryte tam struktury i materiały w istotny sposób uzupełniają wiedzę dotyczącą problematyki pozyskiwania soli warzonej przez społeczności klasycznej fazy kultury łużyckiej. Uzyskane wyniki zostały odniesione do warunków środowiskowych regionu oraz skonfrontowane z dotychczasowymi ustaleniami obecnymi w literaturze. Poza standardowym katalogiem oraz analizą technologiczną i formalno-stylistyczną zaproponowano również rekonstrukcję przebiegu procesu warzelniczego opartą na studiach z zakresu archeologii doświadczalnej. Artykuł prezentuje także nieznane dotąd formy nietypowych brykietaży.
5
Publication available in full text mode
Content available

Badania archeologiczne prowadzone przez muzeum żup krakowskich Wieliczka w latach 2018–2019

51%
Fraś J. M., Kolebuk E., Pawlikowski S.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2020
|
vol. 34
298-325
EN
The Archaeological Department of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka conducted archaeological research in year 2018 on station 43 in Bochnia-Chodenice. Numerous movable historical objects and cultural artefacts were discovered in the course of the works. These discoveries should be linked to the Neolithic Age and the Bronze Age. Findings included artefacts of the linear pottery culture, the Malice culture, the Pleszów-Modlnica group, the Mierzanowice culture and the Lusatian culture. In years 2018-2019, preparations were commenced to conduct research at two barrow sites discovered in Kolanowski Forest near Bochnia (Bochnia-Kolanów, station no. 120; Łapczyca, station no. 90). Geomagnetic surveys and soil recognition boreholes were carried out in these locations, ALS data was developed and interpreted, and field penetrations were conducted several times. In year 2019, archaeological supervision of earthworks was commenced in association with the renovation of the former district court building, adapted to become the new headquarters of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka.
PL
Dział Archeologiczny Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce w roku 2018 prowadził badania wykopaliskowe na stanowisku 43 w Bochni-Chodenicach. W trakcie prowadzonych prac natrafiono na liczne zabytki ruchome i obiekty kulturowe. Odkrycia należy wiązać z okresem neolitu i epoką brązu. Wydzielono artefakty kultury ceramiki wstęgowej rytej, kultury malickiej, grupy pleszowsko-modlnickiej, kultury mierzanowickiej oraz kultury łużyckiej. W latach 2018–2019 rozpoczęto przygotowania do badań dwóch stanowisk kurhanowych odkrytych w Lesie Kolanowskim nieopodal Bochni (Bochnia-Kolanów, stan. 120; Łapczyca, stan. 90). Przeprowadzono tam badania geomagnetyczne, odwierty gleboznawcze, wykonano opracowanie i interpretację danych ALS oraz kilkukrotnie przeprowadzono penetracje terenowe. W 2019 r. rozpoczęto nadzór archeologiczny prac ziemnych, związanych z remontem budynku dawnego sądu powiatowego, adaptowanego na nową siedzibę Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
6
Publication available in full text mode
Content available

Od epoki brązu po okres wędrówek ludów – zabytki ze stanowiska 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice

51%
Fraś J. M., Kolebuk E., Rąpała J., Matyda-Legutko R.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2019
|
vol. 33
166-237
EN
The article constitutes a further part of the study of the results of excavations carried out by the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka (Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka–MŻKW) at the multicultural archaeological site No. 8 in Zakrzów, Niepołomice township (AZP 103-58/24). The paper consists of two parts. The first analyses a series of fragments of the pottery of the Mierzanowice culture and the Lusatian culture from the Bronze Age and Early Iron Age. The second part of the article presents artefacts from the La Tène period, the younger phase of the pre-Roman period, the period of Roman influence, and the Migration Period. The materials presented in both parts are loose artefacts, no features related to the abovementioned periods were recorded during the work. The reported series of finds is small in relation to the larger sites located in the vicinity of Zakrzów site 8, but may complement the information obtained from these.
PL
Artykuł stanowi dalszą część opracowania wyników badań wykopaliskowych prowadzonych przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce (MŻKW) na wielokulturowym stanowisku archeologicznym nr 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice (AZP 103-58/24). Praca składa się z dwóch części. W pierwszej poddano analizie serię fragmentów ceramiki kultury mierzanowickiej oraz kultury łużyckiej z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. W drugiej części artykułu opisano zabytki pochodzące z okresu lateńskiego, młodszej fazy okresu przedrzymskiego, okresu wpływów rzymskich oraz okresu wędrówek ludów. Materiały przedstawione w obydwu częściach stanowią zabytki luźne, w trakcie prac nie odnotowano obiektów nieruchomych związanych z wyżej wymienionymi okresami. Opracowana seria znalezisk jest niewielka w stosunku do większych stanowisk znajdujących się w okolicy Zakrzowa st. 8, jednak może stanowić uzupełnienie do pozyskanych z nich informacji.
7
Publication available in full text mode
Content available

Materiały kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska Zakrzów 8, gm. Niepołomice

51%
Doros U., Fraś J. M., Markiewicz J., Nowak M.
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
|
2019
|
vol. 33
112-165
EN
This article is a continuation of the published results of Cracow Saltworks Museum in Wieliczka (Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka – MŻKW)’s excavations at the multicultural archaeological site no. 8 in Zakrzów, Niepołomice municipality (AZP 103-58/24). Traces of Neolithic settlement representing the Linear Band Pottery culture (LBK) were analysed. Sparse cultural objects relating to this settlement phase, registered during the excavations, are most probably the remains of burrows serving an unspecified economic function, situated at a certain distance from a settlement not yet recognized at this site. Preserved fragments of vessel pottery permitted the linking of these structures with the socalled Zofipole style, known among others from the nearby ‘motorway’ sites situated on the north fringe of Wieliczka Foothills. These discoveries make an important contribution to our knowledge of the LBK’s early development stages in the upper Vistula estuary. The site’s location in an area replete with salty waters, as well as identified traces of younger settlement connected with saltworks, also prompt reflection on the use of salty waters already at the onset of the Neolithic age.
PL
Artykuł stanowi dalszą część opracowania wyników badań wykopaliskowych prowadzonych przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka w Wieliczce (MŻKW) na wielokulturowym stanowisku archeologicznym nr 8 w Zakrzowie, gm. Niepołomice (AZP 103-58/24). Analizie poddano ślady osadnictwa neolitycznego reprezentującego kulturę ceramiki wstęgowej rytej (KCWR). Nieliczne obiekty kulturowe związane z tą fazą zasiedlenia, zarejestrowane podczas wykopalisk, są najprawdopodobniej pozostałościami jam o bliżej nieokreślonej funkcji gospodarczej, ulokowanych w pewnym oddaleniu od nierozpoznanej jeszcze w tym miejscu osady. Zachowane fragmenty ceramiki naczyniowej pozwoliły na powiązanie tych struktur z tzw. stylem zofipolskim, znanym m.in. z pobliskich stanowisk „autostradowych” usytuowanych na północnym skraju Pogórza Wielickiego. Odkrycia te stanowią istotny przyczynek do stanu wiedzy na temat wczesnych faz rozwojowych KCWR w dorzeczu górnej Wisły. Lokalizacja stanowiska w strefie obfitującej w źródła słone, a także zidentyfikowane ślady młodszego osadnictwa związanego z warzelnictwem solnym, skłaniają również do refleksji nad problematyką eksploatacji solanek już w początkach neolitu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.