Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Sens nawiązywania do dziedzictwa Komisji Edukacji Narodowej w świecie „płynnej nowoczesności”

100%
Morawska I.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2014
|
vol. 5
|
issue 161
39-50
PL
W artykule omówione są przykłady nawiązywania do dziedzictwa/ dorobku / idei pierwszego w Europie ministerstwa oświaty, jakim była polska Komisja Edukacji Narodowej. Współczesne realia kulturowe określane zamiennie jako „płynna nowoczesność”, „kultura wyczerpania”, „cywilizacja narratywna” (civilization narrative), potwierdzają aktualność, trwałość, uniwersalność, złożoność problemów, które nurtowały twórców KEN, a dotyczyły na przykład: skutecznych form kształcenia, etosu narodowego, roli edukacji dla człowieka i społeczeństwa, idei obywatelskości, patriotyzmu, budowania wspólnoty narodowej i ponadnarodowej wokół takich wartości jak: wolność, solidarność, demokracja, potrzeba ciągłości i więzi międzypokoleniowej, działanie na rzecz wspólnego dobra, itd. W artykule podjęta jest próba odpowiedzi na pytanie, jak i po co odwoływać się do niektórych z wymienionych tematów w procesie edukacji polonistycznej.
2
Publication available in full text mode
Content available

The literary and cultural education of “screen readers”. Reflections inspired by the new core curriculum and more

100%
Morawska I.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2020
|
vol. 56
|
issue 1
333-357
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji nad zmianami, które wiążą się z nową reformą polskiej oświaty (wprowadzaną od roku szkolnego 2017/2018). Ważną jej część stanowi projektowany w podstawie programowej proces kształcenia kulturowo literackiego uczniów klas 4–8, którzy są tu opisywani jako reprezentanci pokolenia „ekranowych czytelników”. Przyjęta perspektywa pozwoliła przedstawić możliwe kierunki postępowania dydaktycznego wobec potrzeb rozwojowych i społeczno-kulturowych uczniów wzrastających pod znacznym wpływem nowoczesnych mediów i technologii. Zaproponowane rozwiązania są przykładem i zachętą do interpretacyjnego, refleksyjnego, twórczego czytania i wdrażania aktualnej podstawy programowej.
EN
The article is a voice in the discussion on the changes entailed by the new reform of the Polish education system (introduced as of the 2017/2018 school year). An important part of it is the process of the cultural and literary education of 4–8th graders described in the core curriculum, who are described as representatives of the generation of “screen readers”. The assumed perspective enabled the author to present the possible directions of educational activities in the face of the developmental and socio-cultural needs of pupils growing up under the major impact of modern media and technology. The proposed solutions offer examples and encouragement for interpretative, reflective and creative reading and implementation of the binding core curriculum.
3
Publication available in full text mode
Content available

„Działanie” czy „milczenie” wyobraźni w wypracowaniach uczniów klas siódmych (w roku szkolnym 2017/2018)

100%
Morawska I.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2019
|
vol. 10
|
issue 285
194-209
EN
The issues indicated in the title concern the objectives and tasks of Polish language education related to the training of reading and text-forming skills. An important role in this process is played by the imagination described in the literature as “exceptionally human”, combined with subjectivity, creative thinking, empathy, transgression, autonomy, memory and many other dispositions that influence the personality of the student, including his or her cognitive, emotional, social, etc. Can “the action of imagination”, “the movement of thoughts, emotions and experiences” be found in the works of students inspired by school reading? What can and how can it be conducive to, and what hinders, these processes? What educational conclusions can be drawn from the analysis of tasks requiring the “work of imagination”? Why is it important for the development and education of students? The article attempts to answer such questions.
4
Publication available in full text mode
Content available

Jak znajdować klucze do lektur szkolnych? Refleksje inspirowane nową "Podstawą programową" (i nie tylko)

100%
Morawska I.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2018
|
vol. 9
|
issue 259
124-139
PL
brak
5
Publication available in full text mode
Content available

Literature As the “Voice of the Other” in the Educational Space

100%
Morawska I.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
|
2018
|
issue 3
EN
The issue of the article refers to the research on literary and cultural-literary education, which emphasizes the values of dialogue and interaction in the process of educating reading skills. According to theoretical assumptions, the category of the “Other” plays a significant role in such a recognized reading model. Its application in reference to literature as a medium open to communication and motivating to show various forms of activity, is confirmed in many currents of contemporary humanities. The problematic issue is a source of inspiration for the examples and educational reflections on the topic of student support discussed in the text – with the participation of literary texts (and other cultural texts) – in acquiring cognitive, ethical, narrative, communication and information competences important to their development, etc.
PL
Problematyka artykułu nawiązuje do badań nad literaturą i edukacją kulturowo-literacką, które eksponują walory dialogu i interakcji w procesie kształcenia umiejętności lekturowych. Zgodnie z teoretycznymi założeniami znaczącą rolę w tak ujmowanym modelu czytania odgrywa kategoria Innego. Jej stosowanie w odniesieniu do literatury, jako medium otwartego na komunikację i motywującego do wykazywania różnych form aktywności, znajduje potwierdzenie w wielu nurtach współczesnej humanistyki. Sygnalizowana problematyka stanowi źródło inspiracji dla omówionych w tekście przykładów i refleksji edukacyjnych na temat wspierania uczniów – przy udziale tekstów literackich (i innych tekstów kultury) – w zdobywaniu ważnych dla ich rozwoju kompetencji poznawczych, etycznych, narracyjnych, komunikacyjno-informacyjnych itd.
6
Publication available in full text mode
Content available

Assessment at School as an Interactive Communication

100%
Morawska I.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
|
2019
|
issue 4
EN
Assessing as an integral element of the education process is the subject of many discussions. They focus, among other things, on the systems, methods, tools and criteria for assessing student’s educational achievements described in the context of didactic measurement theories and applicable legal bases. Relatively little space is devoted to research on the communication, axiological and formation aspects of this process, personal relationships that are/can be associated with it, and concern teachers and students. In the light of the findings presented, it is this dimension of assessment that should be more appreciated in educational theory and practice. This can be supported by the exemplary evaluation strategies described in the text, understood as interactive communication, the main purpose of which is to support and stimulate student development as part of non-standard assessment practices that a teacher can use.
PL
Ocenianie, jako integralny element procesu kształcenia, stanowi przedmiot wielu dyskusji i ciągle aktualnych, ważnych problemów. Koncentrują się one m.in. wokół stosowanych w szkole systemów, metod, narzędzi i kryteriów oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia, opisywanych w kontekście teorii pomiaru dydaktycznego i obowiązujących podstaw prawnych. Stosunkowo niewiele miejsca poświęca się w badaniach nad ocenianiem komunikacyjnym, aksjologicznym i formacyjnym aspektom tego procesu, relacjom personalnym, jakie z nim są lub mogą być związane, a dotyczą nauczycieli i uczniów. W świetle przedstawionych ustaleń to właśnie ten wymiar oceniania powinien być bardziej dowartościowany w teorii i praktyce edukacyjnej. Mogą temu sprzyjać opisane w tekście przykładowe strategie oceniania rozumianego jako komunikacja interakcyjna, której głównym celem jest wspieranie i stymulowanie rozwoju ucznia w ramach niestandardowych praktyk oceniania, jakie może stosować nauczyciel.
7
Publication available in full text mode
Content available

Zabytek literacki czy „dzieło w ruchu”? Wesele Stanisława Wyspiańskiego jako lektura szkolna

100%
Morawska I.
Polonistyka. Innowacje
|
2017
|
issue 6
177-192
EN
The article describes problems related to the functioning of texts recognized as masterpieces of culture in the school circles. One of them is Wesele by Stanislaw Wyspianski. The article describes exemplary strategies for the design of lessons devoted to the discussion of this work in relation to concepts and cultural, literary, media and educational phenomena which are in line with current trends in culture development. The proposed concept of multidimensional reading of texts of particular cultural-creative significance is a proposal to answer questions about the meaning, goals and methods of teaching the reading experiences of the young generation in the age of the Internet.
PL
Artykuł dotyczy problemów związanych z funkcjonowaniem w obiegu szkolnym tekstów uznanych za arcydzieła kultury. Jednym z nich jest dramat Stanisława Wyspiańskiego Wesele. W artykule opisane zostały przykładowe strategie projektowania lekcji poświęconych omawianiu tego utworu w nawiązaniu do koncepcji i zjawisk kulturowo-literackich, medialnych i edukacyjnych, które wpisują się w aktualne trendy rozwoju kultury. Zaproponowana koncepcja wielowymiarowego czytania tekstów o szczególnym znaczeniu kulturotwórczym stanowi propozycję odpowiedzi na pytania o sens, cele i sposoby kształcenia doświadczeń lekturowych młodego pokolenia w epoce Internetu
8
Publication available in full text mode
Content available

„Język polski ponad granicami” w czasie pandemii. Opis wybranych strategii komunikacyjno-edukacyjnych

63%
Morawska I., Latoch-Zielińska M.
Postscriptum Polonistyczne
|
2021
|
vol. 28
|
issue 2
EN
The article stems from interest in the development of effective techniques and methods to support learners of foreign languages and cultures. The communication and educational strategies discussed in the text are an integral part of the project “Język polski ponad granicami” [“Polish language beyond borders”], implemented during the current pandemic. The difficulties that emerged made it necessary to develop alternative methods and forms of education, including ones using modern media and technologies, allowing the Polish diaspora community in Brazil to learn and rediscover the Polish language and culture. The assumptions underlying the project exemplify the value of combining, in the glottodidactic process,the culture and language inherited (for some learners, a second and/or a foreign language), as qualities that foster communication, integration, self-discovery, the creation of a sense of community and other activities related to language learning in action, in diverse spaces, contexts, situations and interactions (despite the pandemic). The study used the action research approach with its four phases: planning, action, observation, and reflection. The material collected allows us to conclude that an intercultural approach in foreign language teaching and in related forms of education is currently one of the most appropriate ways of teaching Polish as a foreign language. The presented considerations fit within the line of interdisciplinary research on the Polish language in the world, multilingualism, and Polish glottodidactics.
PL
Artykuł wyrasta z zainteresowania wypracowaniem skutecznych technik i metod wspierania osób uczących się obcych języków i kultur. Omówione w tekście strategie komunikacyjno-edukacyjne są integralną częścią projektu „Język polski ponad granicami”, którego realizacja przypadła na czas panującej pandemii. Zaistniałe utrudnienia narzuciły konieczność wypracowania alternatywnych metod i form kształcenia, między innymi z zastosowaniem nowoczesnych mediów i technologii, dzięki którym środowisko polonijne w Brazylii może poznawać i na nawo odkrywać język polski i polską kulturę. Założenia omawianego projektu egzemplifikują walory łączenia w procesie glottodydaktycznym kultury i języka dziedziczonego (a dla niektórych uczących się drugiego i/lub obcego) jako wartości sprzyjających komunikacji, integracji, samopoznaniu, tworzeniu poczucia wspólnoty oraz innym aktywnościom związanym z uczeniem się języka w działaniu, w różnych przestrzeniach, kontekstach, sytuacjach i interakcjach (mimo pandemii). W badaniach zastosowano podejście action research z jego czterema fazami: planowaniem, działaniem, obserwacjami i refleksjami. Zebrany materiał uprawnia do sformułowania wniosku, iż podejście interkulturowe w dydaktyce języków obcych i w pokrewnych jej formach kształcenia jest obecnie jedną z najtrafniejszych dróg nauczania języka polskiego jako obcego. Przedstawione rozważania wpisują się w nurt badań interdyscyplinarnych nad językiem polskim w świecie, wielojęzycznością i glottodydaktyką polonistyczną.
9
Publication available in full text mode
Content available

Stereotyp księdza „typowego” i „prawdziwego” w świetle danych ankietowych

63%
Morawska I., Karwatowska M.
Socjolingwistyka
|
2021
|
vol. 35
319-333
EN
The article presents the findings that have emerged from a student-addressed questionnaire survey on a stereotype of, respectively, “typical” priest and “true” priest. The diagnostic study was carried out at the Faculty of Humanities at Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The theoretical grounding for the analysis stems from the two research methodologies, that is, a psychosociocultural and ethnocognitive ones. As evidenced in the article, the “typical” representative can be ascribed with the attributes of a priest that the students either know in person or they know from some independent communication, mass-media coverage included. This is the reason why the image of the priest happens to be ambivalent, that is, it includes both positive as well as negative shades of attitude. In reference to the “true” priest, in turn, the students tend to point to positive characteristics only, depicting the priest as they wish he were, which explains why elements of strong idealisation and wishful thinking can be identified in the students’ responses. It has been found that students perceive the priest with respect to two functions: (1) basic – natural, connected with serving the Church, and therefore associated with positive experiences and values such as trust, spirituality, piety, intransigence and truth, (2) “serving” the believers who expect a clergyman to possess characteristics going far beyond typically human, and being almost god-like. The collected data has demonstrated a rather weak exposition of the former function, which can be explained by the fact that this function is obvious from the point of view of the semantics of the priest. Moreover, the respondents did not in fact provide the characteristics of a real priest but rather created an image of him, their own perception of a priest they would like to have (i.e. what the priest should be like), which made serving the Church an issue of lesser importance. The image of the priest which has been recreated on the basis of students’ statements has confirmed that both positive and negative characteristics can be combined in a single stereotype. Emotional assessments, albeit secondary to the cognitive valour, are still quite significant, as they reveal the cultural-subjective conditioning. The priest is therefore both religious and pious, and greedy and calculating for the respondents.
PL
W artykule omówiono wyniki badań sondażowych nad stereotypem księdza „typowego” i„prawdziwego”, jaki udało się zrekonstruować na podstawie wypowiedzi studentów. Badanie o charakterze diagnostycznym przeprowadzono na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Analizę zebranego materiału ankietowego inspirowały założenia dwóch orientacji badawczych– psychosocjokulturowej i etnokognitywistycznej. Dowiodła ona m.in., że wprzypadku „typowego” reprezentanta grupy respondenci wskazywali cechy księdza znanego im albo osobiście, albo z różnego rodzaju przekazów, nie tylko medialnych – dlatego wizerunek duchownego nosi wyraźne zabarwienie ambiwalentne: prezentujące zarówno pozytywne, jak i negatywne nastawienie do obiektu. Natomiast w odniesieniu do reprezentanta „prawdziwego” wymieniali wyłącznie przymioty wartościowane in plus, w wyniku czego kreowali obraz księdza takiego, jakim on według młodzieży studiującej być powinien – stąd w ich stwierdzeniach znalazły się elementy idealizacji i myślenia życzeniowego. Okazało się, że studenci postrzegają księdza przede wszystkim w dwóch funkcjach: (1) podstawowej, niejako naturalnej, czyli związanej z wykonywaniem posługi względem Kościoła i dlatego kojarzonej z pozytywnie waloryzowanymi doświadczeniami i wartościami, takimi jak: zaufanie, duchowość, pobożność, bezkompromisowość, prawda; (2) „służebnej” wobec wiernych, którzy oczekują od duchownego cech daleko wykraczających poza typowo ludzkie, a zmierzających niemal w stronę bóstwa. Zebrany materiał dowiódł dość słabej ekspozycji funkcji podstawowej. Przyczyny tego należy upatrywać w oczywistości tej funkcji – z punktu widzenia semantyki rzeczownika ksiądz. Ponadto ankietowani nie tyle charakteryzowali księdza realnego, ile kreowali jego własny obraz, własne wyobrażenia o księdzu takim, jakiego chcieliby mieć (jakim powinien być), a zatem posługa względem Kościoła schodziła na plan dalszy. Obraz księdza odtwarzany na podstawie wypowiedzi studentów lubelskich potwierdził, że w jednym stereotypie mogą spotkać się cechy zarówno pozytywne, jak i negatywne. Oceny emocjonalne, aczkolwiek wtórne wobec waloru poznawczego, są jednak bardzo istotne, ponieważ ujawniają uwarunkowania kulturowo-subiektywne. Ksiądz jest zatem dla respondentów i religijny, pobożny i chciwy, wyrachowany.
10
Publication available in full text mode
Content available

Wspieranie rozwoju zawodowego nauczycieli. Od teorii do praktyki

63%
Morawska I., Latoch-Zielińska M.
Polonistyka. Innowacje
|
2018
|
issue 7
173-190
11

Kształcenie nauczycieli jako wyzwanie dla uniwersytetu

51%
Morawska I., Latoch-Zielińska M., Krajka J.
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
|
2012
|
issue 3(59)
23-34
EN
Educating teachers as a challenge for university with proliferation of computers and increased connectivity in all spheres of life, the application of e-learning in teacher development seems to be an essential method of enhancing effectiveness of practical training, as it opens up new forms of communication and collaboration in the virtual and in the real. The aim of the present paper is to seek solutions to the problems of teaching practice organisation and implementation in order to achieve higher quality, raise effectiveness and increase impact of practical preparation of students for serving their didactic and upbringing duties at schools. Special focus is placed on the innovative creation of a virtual educational space within the Moodle Learning Management System, which would be used while preparing for and serving the teaching practice, as well as while documenting the whole experience after its completion.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.