W tekście podano determinanty podejmowania racjonalnych decyzji edukacyjnych przez osoby aktywne zawodowo. W pierwszej kolejności przedstawiono model kapitału ludzkiego pozwalający na pomiar kwalifikacji pracownika w jednostkach pieniężnych. Omówiono w szczególności zasady pomiaru kapitału oraz składniki kapitału ludzkiego. Następnie przeanalizowano model płacowy, który pozwala zdefiniować płacę zasadniczą jako pochodną wartości indywidualnego kapitału ludzkiego oraz 8% stałej ekonomicznej. W dalszej kolejności zajęto się procesem edukacji jako inwestycją w kapitał ludzki, której efektywność oraz ocena racjonalności mogą być określone według tradycyjnych metod analizy stopy zwrotu. Prowadzone rozważania zostały zilustrowane praktycznym przykładem analizy racjonalności podjęcia nauki na studiach podyplomowych. Stała ekonomiczna, której wysokość wynosi 8% rocznie, wyznacza oczekiwaną stopę zwrotu z dodatkowych kwalifikacji. W ten sposób możliwe jest określenie punktu równowagi. Całość rozważań będących tematem artykułu opatrzono stosownym podsumowaniem.
EN
The thesis presents the determinants of making rational decisions in education by people professionally active. In the first place a model of human capital, which enables the measurement of employee qualifications in monetary units has been presented. In particular the principles of measurement of the capital and human capital components have been discussed. Then a salary model, which allows to define basic salary as a derivative of values of individual human capital and 8% of constant economy have also been discussed. Next, the process of education as an investment in human capital, which efficiency and assessment of rationality may be carried out using traditional methods of the return rate analysis. Conducted reflections were illustrated by a practical example of the analysis of rationality when planning starting education in postgraduate studies. The constant economic, which amount is eight percent per annum, determines the expected rate of return from additional qualifications. In this way, it is possible to determine the equilibrium point. The entire discussion, which is the subject of the article, has been annotated with an appropriate summary of the article.
The origin of the studies on human capital as one of the most important economic resources is presented in the first part of the paper. Then, the concept of human capital is discussed which explores the general model of capital by Mieczysław Dobija. In the light of this concept, human capital is the capital embodied in human resources. The rules for measuring have been also given which allow isolation of the structure of human capital. The principles of payment for work of human capital are given in the following part of the paper. These principles result from the nature of capital. The most significant impact to which human capital is exposed are the forces that fragment its value. Maintaining this value requires the appropriate compensating stream. Otherwise, the value of human capital will be degraded, which leads to a number of negative micro- and macroeconomic consequences. It has also been proven that the proper institutional solutions and attitudes of people may help human capital increase with benefits for the entire population. The process of increasing of human capital is happening in the family (household). The last part of the paper provides analysis of the factors which have positive or negative effect on the value of human capital. The entire discussion has been properly summarised.
PL
W pierwszej części artykułu przedstawiono genezę badań nad problematyką kapitału ludzkiego jako jednego z najważniejszych zasobów ekonomicznych. Następnie została omówiona koncepcja kapitału ludzkiego stanowiąca rozwinięcie ogólnego modelu kapitału opracowanego przez Mieczysława Dobiję. W świetle tej koncepcji kapitał ludzki to kapitał ucieleśniony w zasobach ludzkich. Ponadto podano zasady pomiaru, które umożliwiają wyodrębnienie struktury kapitału ludzkiego. W dalszej części podano zasady opłacenia pracy kapitału ludzkiego. Zasady te wynikają z natury kapitału. Najistotniejszym oddziaływaniem, na jakie narażony jest kapitał ludzki, są siły rozpraszające jego wartość. Zachowanie tej wartości wymaga odpowiedniego strumienia kompensującego, w przeciwnym razie wartość kapitału ludzkiego będzie ulegać rozproszeniu, co prowadzi do szeregu negatywnych konsekwencji mikro- i makroekonomicznych. Wykazano również, że dzięki właściwym rozwiązaniom instytucjonalnym i postawom ludzi kapitał ludzki może wzrastać z korzyścią dla całego społeczeństwa. Proces wzrastania kapitału ludzkiego przebiega w rodzinie (gospodarstwie domowym). W ostatniej części artykułu dokonano analizy czynników, które wykazują pozytywny lub negatywny wpływ na wartość kapitału ludzkiego. Całość rozważań opatrzono stosownym podsumowaniem.
Artykuł napisany został w oparciu o oryginalne podejście do problematyki kapitału ludzkiego, które uwzględnia abstrakcyjną naturę kapitału oraz istnienie stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu. W pierwszej części opracowania omówiono najważniejsze założenia alternatywnego modelu kapitału ludzkiego. Następnie podano zasady kształtowania adekwatnych wynagrodzeń za pracę. Szczególnie wiele miejsca poświęcono teorii płacy stałej, uwzględniającej dynamiczną naturę kapitału. Centralną część pracy stanowi podanie projektu systemu emerytalnego umożliwiającego proces reprodukcji kapitału ludzkiego w obrębie rodziny. Rozważania potwierdzono kilkoma przykładami.
EN
This paper presents original approach to human capital taking into accounts abstract nature of capital and existing 8% economic constant of potential growth. First part is an introduction to alternative model of human capital. Next part of article is presentation of theory of fair wages, understood as human capital derivative. The central part of article is to provide the pension system that enable the reproduction process of human capital within the family. Considerations was confirmed on a few examples.
artykule dokonano identyfikacji najważniejszych determinantów ekonomicznych wpływa-jących na dynamikę kapitału ludzkiego. W pierwszej części przedstawiono alternatywny model pomiaru kapitału ludzkiego, jego strukturę oraz zasady opłacenia. Dalsza część pracy stanowi uszczegółowienie problematyki opłacenia kapitału ludzkiego z punktu widzenia nadrzędnej kwe-stii jaką stanowi stworzenie warunków do zachowania i zrównoważonego wzrostu kapitału ludz-kiego. W trakcie analiz wykazano, że najważniejszymi czynnikami determinującymi dynamikę kapitału ludzkiego jest zapewnienie płacy godziwej drogą odpowiedniej polityki gospodarczej oraz odpowiednich instytucji rynku pracy. Ponadto, ważną kwestią jest konstrukcja odpowiednie-go systemu ubezpieczeń społecznych i podatku dochodowego od płac. Badania wykazały, że jest możliwość ustalenia stawek w sposób umożliwiający skuteczne zabezpieczenie społeczne przy jednoczesnym zachowaniu możliwości pełnego odtworzenia wartości kapitału ludzkiego.
EN
This paper presents the identification of the main economic determinants of the human capi-tal dynamics. The first part is a presentation of the alternative model of human capital, its structure and remuneration. The main part of the article is specification of a process of human capital remu-neration from the point of view of the conditions for the preservation and sustainable development of human capital. Analysis showed that the most important factors determining the dynamics of human capital are the ones which assure the fair wages. Especially, the appropriate economic policy and the relevant labor market institutions. In addition, an appropriate system of social insur-ance and payroll tax is important. Studies have shown, that it is possible to set the rates in such a way to enable effective social protection while allowing full restoration of human capital.
This paper presents original approach to human capital taking into accounts abstract nature of capital and existing 8% economic constant of potential growth. First part describes main dilemmas of minimum wages existence. Next part is an introduction to alternative model of human capital. Main part of article is presentation of theory of fair wages, understood as human capital derivative. According to alternative model of human capital, fair wage is defined as money stream which fully compensate human capital dispersion. That assumption can find application to solve economic problems such fair minimum wages system.
This paper presents the methodology of extraction surplus and shortage occupations in local labor markets. In the first part, the article explains the selected limitations of adjustment process of labor supply to market demand, and was given the consequences of these imperfections. In the following section paper provides an approach to human capital measurement and wages, defined as the derivative (rate of return) on the value of human capital. The most important part of the work is a description of the methodology to extract surplus and shortage occupations. The method is based on the analysis of rates of return on human capital. This approach is known in traditional markets analysis (including product markets). Offer with high market demand, typically generates higher return than those with low market demand. Last part of article provides a case study representing a practical example of the application of the methodology discussed.
Celem artykułu jest ocena płac nauczycieli z punktu widzenia alternatywnego modelu kapitału ludzkiego. W pierwszej części pracy przedstawiono koncepcję kapitału ludzkiego stanowiącą podstawę metodologiczną rozwiązania problemu badawczego. W szczególności podano zasady wyceny indywidualnego kapitału ludzkiego oraz zasady godziwego opłacenia kapitału ludzkiego za udostępnienie go pracodawcy. W dalszej części pracy dokonano wyceny wartości kapitału ludzkiego każdego z modelowych pracowników zatrudnionych na standardowych stanowiskach nauczycielskich. Następnie podano wysokość godziwego wynagrodzenia zasadniczego, adekwatnego do wartości tak obliczonego kapitału ludzkiego. Porównanie uzyskanych kwot modelowych płac zasadniczych nauczycieli z kwotami określonymi przepisami prawa pozwoliło na ocenę stosowanych rozwiązań płacowych w szkolnictwie polskim.
EN
The aim of the article is to assess teachers’ salaries in Poland, from the point of view of the alternative model of human capital. The first part presents the concept of human capital as the basis of research methodology. In particular, the principles of measurement of individual human capital and the principles of fair remuneration of human capital made available to the employer. Next part of the work carry out the estimation of the human capital of each of model workers on several typical teachers occupational hierarchy. Then, given a fair amount of basic salary adequate to the value of human capital so calculated. A comparison of the model basic salary of teachers with real (determined by law), will assess wage solutions functioning in Polish schools.
Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji systemów zarządzania kulturą bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie oraz wskazanie kierunków ich doskonalenia. W trakcie dwustopniowych badań empirycznych zidentyfikowano i opisano elementy systemu zarządzania, które w wysokim stopniu determinują rozwój kultury bezpieczeństwa pracy. Dotyczy to w szczególności: kompetencji technicznych i menedżerskich kadry kierowniczej, nowoczesności technologii IT, technik organizacji pracy, kooperacji, wartości wyznawanych w przedsiębiorstwie. Czynniki te uznano za istotne kryteria oceny sprawności systemów zarządzania kulturą bezpieczeństwa pracy. Scharakteryzowano pojęcie kultury bezpieczeństwa pracy oraz propozycje autorów systemów zarządzania odnoszących się do kultury bezpieczeństwa pracy. W zakończeniu artykułu podano ogólne rekomendacje merytoryczne oraz wskazania metodyczne dla przedsiębiorstw zainteresowanych sprawnością systemów zarządzania kulturą bezpieczeństwa pracy rozpatrywaną w kontekście wyników przedsiębiorstwa.
EN
The aim of the article is to present the concept of safety culture management systems in an enterprise and to indicate the directions of their improvement. In the course of two-stage empirical research, elements of the management system that highly determine the development of occupational safety culture were identified and described. This applies in particular to: technical and managerial competences of the management staff, modernity of IT technology, work organization techniques, cooperation, values professed in the company. These factors were found to be important criteria for assessing the effectiveness of systems for managing work safety culture. The concept of work safety culture and proposals of the authors of management systems related to work safety culture were characterized. The article concludes with general recommendations and methodological guidelines for enterprises interested in the effectiveness of occupational safety culture management systems in the context of company performance.
Przyszłością rozwoju gospodarki, jej nowoczesności i innowacyjności są kooperacje przedsiębiorstw. Stopień nasilenia tej współpracy jest uzależniony od otoczenia, działającej konkurencji i potrzeb danego kooperanta. Każde przedsiębiorstwo, które funkcjonuje w warunkach gospodarki opartej na wiedzy, aby się rozwijało i umacniało swoją pozycję na rynku, musi być innowacyjne (czyli musi posiadać i budować odpowiedni potencjał, wykorzystywany do tworzenia innowacji), a jest to możliwe między innymi dzięki pozyskiwaniu wiedzy z zewnętrznych źródeł, w ramach tzw. aliansów wiedzy. Praktyka wskazuje na coraz liczniejsze inicjatywy kooperacji przedsiębiorstw z podmiotami zewnętrznymi w zakresie wspólnego uczenia się. Alians pomaga w wymianie doświadczenia i wiedzy między współpracującymi organizacjami. W pierwszej części artykułu przedstawiono zarys teoretycznego ujęcia takich aliansów, druga część natomiast zawiera wyniki badań, które ukazują wykorzystanie tej formy pozyskiwania wiedzy przez przedsiębiorstwa z regionu Tarnowa i Małopolski. Celem artykułu jest zaprezentowanie nowoczesnej formy pozyskiwania wiedzy z zewnątrz. Podjęto również próbę zdefiniowania determinant współpracy na płaszczyźnie kooperacji z zewnętrznymi instytucjami i oceny ich skuteczności jako przesłanki wzmocnienia zdolności rozwojowej przedsiębiorstwa. Dodatkowej ocenie poddano poziom kooperacji przedsiębiorstw w aliansie wiedzy.
EN
The future development of the economy, its modernity and innovation are cooperation businesses. The degree of cooperation is dependent on the environment, competitors, and the needs of the cooperator. Every company that operates in terms of the knowledge economy to be developed and strengthened their position in the market, must be innovative (i.e. must have and build the necessary capacity, used to create innovation), and that is possible due to acquisition of knowledge from external sources, called: knowledge alliances. The practice indicates growing number of cooperation initiatives of enterprises with external entities in the field of collaborative learning. Alliance helps in the exchange of experiences and knowledge between cooperating organizations. The first part of the article outlines the theoretical recognition of such alliances, the second part contains the results of studies that demonstrate the use of this form of knowledge acquisition by the company of Tarnow and Malopolska region. The purpose of this article is to present modern forms of knowledge from outside. It was also an attempt to identify the determinants of cooperation at the level of cooperation with external institutions and evaluate their effectiveness, as a condition for strengthening the capacity development of the company. The level of cooperation of enterprises in the alliance knowledge has been additionally evaluated.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.