Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W 2012 roku wykonano badania ankietowe ludności wschodniej Polski na temat warunków i jakości życia. Ich wyniki stanowią podstawę do analiz w niniejszym opracowaniu. Podstawowym celem artykułu jest wskazanie różnic warunków życia i jego jakości w ujęciu regionalnym oraz w podziale na cztery kategorie jednostek osadniczych (miasta wojewódzkie, miasta powiatowe, małe miasta i wsie), które różnią się nie tylko wielkością, ale także funkcjami społeczno- -ekonomicznymi. W uzupełnieniu przeanalizowano zróżnicowanie niektórych cech z uwagi na wiek, płeć i status zawodowy mieszkańców.
EN
In 2012, in eastern Poland were carried out surveys on the conditions and quality of life. The results form the basis for analysis in this study. The main objective of this paper is to show the diversity the level of living condition and life quality on a regional scale and according to the four categories of settlement units (voivodeship centers, provincial towns, small towns and villages), which differ not only by size, but also the socio-economic functions. In addition, an analysis of several demographic indicators (age, gender, professional status, etc.) and they spatial diversity have been made.
EN
Population factors are the most important elements of the socio-economic development of regions. Contemporary structure of population in Eastern Poland is the result of post-war changes, mainly in the field of natural growth and migration. The goals of this article are to assess the present trends of population change in the regions of Eastern Poland and to identify the areas that are characterized by negative effects of selected phenomena. It is also an important research issue to identify the main causes of negative processes shaping the population.
PL
Uwarunkowania ludnościowe są bardzo ważnym składnikiem rozwoju społeczno-ekonomicznego regionów. Aktualny stan ludnościowy w Polsce wschodniej jest wynikiem powojennych przemian głównie w zakresie ruchu naturalnego i migracji. W artykule podjęto próbę oceny współczesnych trendów ludnościowych we wschodnich regionach oraz wskazano obszary, które charakteryzują się niekorzystnymi skutkami wybranych zjawisk ludnościowych. Ważnym celem badawczym opracowania jest też identyfikacja głównych przyczyn kształtujących niekorzystne procesy ludnościowe.
PL
Celem artykułu jest ocena potencjału rozwojowego województwa podkarpackiego na tle innych regionów w kraju ze wskazaniem głównych determinant i barier rozwojowych oraz identyfikacja kluczowych branż gospodarczych regionu. Podstawowe pytanie badawcze brzmi: „Które sektory gospodarki Podkarpacia mogą przyczyniać się do jego przewagi konkurencyjnej nad innymi regionami w kraju?”. W artykule wykorzystano wyniki projektu pt. „Badanie potencjałów i specjalizacji województwa podkarpackiego”, który był realizowany przez autorów artykułu w 2013 roku na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. W badaniach zastosowano szeroki wachlarz metod społecznych (w tym wywiady pogłębione i zogniskowane wywiady grupowe z właścicielami firm, przedstawicielami samorządu i organizacji pozarządowych) oraz statystycznych, które pozwoliły zgromadzić bogaty zbiór materiałów empirycznych. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że kluczową rolę w regionie odgrywa potencjał gospodarczy i społeczno-demograficzny.
EN
The purpose of this article is to assess the development potential of the Subcarpathian Voivodeship in relation to other regions of the country (divided into five categories of potential: demographic and social, natural and cultural, economic, spatial and institutional) indicating the main determinants and barriers of development and the identification of the key sectors of the economy of the region. The basic research question is: Which sectors of the economy in Subcarpathian Region may contribute to its competitive advantage over other regions in the country? During the study a broad range of social (including in-depth interviews and focus group interviews with entrepreneurships, representatives of local government and non-governmental organizations) and statistical methods were used, which allowed to accumulate a vast collection of empirical materials. Based on the research, it was found that the economic and socio-demographic potential plays the key role in the region.
6
51%
PL
W niniejszym opracowaniu zestawiono kilka najważniejszych wniosków z badań struktury osadniczej, powiązań ośrodków subregionalnych i spójności społeczno-gospodarczej Mazowsza, zrealizowanych w ramach projektu „Trendy rozwojowe Mazowsza”. W kontekście rozwoju policentrycznego Mazowsza struktura rozmieszczenia osadnictwa jest korzystna. Centralne funkcje w regionie pełni Warszawa, wokół której zlokalizowanych jest pięć ośrodków subregionalnych (Radom, Płock, Ostrołęka, Ciechanów, Siedlce) o różnym potencjale rozwojowym. Radom i Płock można uznać za ośrodki duże, o silnym własnym potencjale. W ostatnich dwóch dekadach obserwowano w nich regres demograficzny, wynikający z odpływu ludności na tereny podmiejskie lub do innych miast (głównie Warszawy) oraz spadku przyrostu naturalnego. W przypadku Radomia potencjał rozwojowy nie jest wykorzystywany; restrukturyzacja przemysłu i likwidacja miejsc pracy spowodowały wzrost bezrobocia, stagnację gospodarczą miasta i odpływ migracyjny. Ostrołęka i Ciechanów są słabo wykształconymi ośrodkami subregionalnymi; ich potencjał rozwojowy można porównywać z niektórymi miastami powiatowymi w warszawskiej strefie metropolitalnej. Utrata pozycji województwa spowodowała ubytek niektórych funkcji i stagnację gospodarczą. Pogłębia ją peryferyjna lokalizacja w stosunku do Warszawy i innych dużych miast oraz brak ważnych szlaków komunikacyjnych. Nieco korzystniej przedstawia się sytuacja Siedlec, dobrze skomunikowanych z Warszawą i mających stosunkowo szeroką strefę oddziaływania. Średniej wielkości ośrodki powiatowe i mniejsze miasta tworzą w miarę równomiernie rozmieszczoną sieć. Taki rozkład przestrzenny sprzyjać może stopniowemu rozwojowi tych miast, dzięki wypełnianiu szeregu lokalnych funkcji (administracja, handel, usługi, szkolnictwo podstawowe i średnie, służba zdrowia, kultura, itd.), a w przypadku miast na północy regionu również funkcji ponadlokalnych (uzupełniających braki „słabych” ośrodków subregionalnych). Miasta powiatowe zyskały nowe funkcje dzięki reformie systemu administracji. Jednakże ich rozwój w latach 1995-2010 był wyraźnie zróżnicowany i w dużym stopniu zależał od lokalizacji względem Warszawy. Rozwój notowały przede wszystkim miasta w strefie metropolitalnej; natomiast te położone bardziej peryferyjnie rozwijały się wolniej. Rozwój systemu osadnictwa Mazowsza w perspektywie 2030 roku zależy od czynników zewnętrznych (często niezależnych) i czynników wewnętrznych. Wśród tych pierwszych są: globalna sytuacja gospodarcza, polityka UE i państwa, rozwój dużych aglomeracji i regionów sąsiedzkich. Natomiast do drugich należą: założenia strategii rozwoju, aktywność inwestycyjna przedsiębiorstw i mieszkańców, ruchy migracyjne, itd. Trudno przewidzieć, które czynniki odegrają w nadchodzących latach najważniejszą rolę i jaka będzie światowa sytuacja ekonomiczna. Dlatego w rozważaniach na temat przyszłości systemu osadniczego Mazowsza zaproponowano trzy podstawowe scenariusze: najbardziej prawdopodobny, optymistyczny i pesymistyczny
EN
This paper summarizes some key conclusions from the study of the settlement structure, linkages between subregional centers and economic and social cohesion Mazovia. In the context of a polycentric development of Mazovia structure arrangement is favorable settlement. The central functions of the region is located in Warsaw, around which are located five sub-regional centers (Radom, Plock, Ostrołęka, Ciechanów, Siedlce) with different growth potential. Radom and Plock centers can be considered as large with strong self-potential. In the last two decades, they were observed in demographic decline due to the outflow of population to suburban areas or to other cities (mostly in Warsaw), and declining birth rates. In the case of Radom, the growth potential is not utilized, industrial restructuring and job losses led to an increase in unemployment, economic stagnation of the city and the migration outflow. Ciechanów and Ostrołęka are poorly educated sub-centers, and their development potential can be compared with some cities in the Warsaw metropolitan area. Loss of position of voivodeship’s capital resulted in loss of position, loss of some functions and economic stagnation. It deepens the peripheral location in relation to Warsaw and other major cities and lack of important routes. A little more preferably is the situation of Siedlce, which is well connected with Warsaw and have a relatively broader zone of influence. A medium-sized district centers and smaller towns formed as uniformly distributed network. This spatial distribution may contribute to the gradual development of these cities by completing a number of local functions (administration, trade, services, primary and secondary education, health, culture, etc.), and for cities in the north region of the supra-function (complementary deficiencies of "weak" sub-regional centers). District of the city gained new functions through the reform of administrative system. However, their development in the years 1995-2010 was clearly differentiated and largely depend on the relative location to Warsaw. The development of the city were recorded primarily in the metropolitan area, while those located more peripherally grew slower. Development of Mazovia settlement system in 2030 is dependent on external factors (often independent) and internal factors. Among the former are: the global economic situation and the EU policy, the development of large cities and neighboring regions, while the others are: the strategy development, investment activity of enterprises and residents, migratory movements, etc. It is difficult to predict which factors will play in the coming years most important role, and what will the global economic situation. Therefore, the discussion on the future of the settlement system of Mazovia proposed three basic scenarios: realistic, optimistic and pessimistic.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.