W artykule omówiono znaczenie kształcenia obywatelskiego w procesie tworzenia demokratycznego społeczeństwa. Autorka zwraca uwagę na funkcjonowanie kształcenia obywatelskiego w systemie formalnej i nieformalnej edukacji, podkreśla różnice w ramach nieformalnego systemu edukacji obywatelskiej w Polsce i w Niemczech. Wskazuje na rolę organizacji pozarządowych jako znaczących aktorów realizujących tę formę edukacji. Zdaniem autorki zadania edukacji obywatelskiej są ważne, zwłaszcza w świecie, w którym często spotykamy biernych, nieodpowiedzialnych obywateli, dystansujących się od życia publicznego. Niemniej jednak w Polsce edukacja obywatelska ciągle traktowana jest marginalnie.
EN
The article discusses the importance of citizenship education in the process of building a democratic society. The author points to the functioning of citizenship in a formal and non-formal education, highlights differences in non-formal citizenship education in Poland and Germany. The role of non-governmental organisations as significant players in this form of education is indicated. In the author’s view the goals of citizenship education are important, especially in a world where we often meet passive, irresponsible citizens, ones who try to put distance between them and public life. Nevertheless, citizenship education in Poland is still treated as something marginal.
The author presents the essence and assumptions of organisational learning in the German academic debate. The origins and development of the discourse date back to the 1960s and 1970s and the Anglo-Saxon circles. However, the stage of expansion into Europe started only in 1980s. This article refers to the achievements of the scholars whose names appear in the context of learning and organisation. It also shows many aspects of the discourse, which results from focusing on the issues of organisational learning by representatives of many fields of study. The analysis does not present the uniform phenomenon, however, it indicates the direction of evolution of this concept in the period from its inception until now, as well as encourages own reflection in this regard.
PL
Autorka prezentuje istotę i założenia organizacyjnego uczenia się w niemieckiej debacie naukowej. Geneza i rozwój dyskursu sięgają lat 60/70. i kręgu anglosaskiego. Faza ekspansji na tereny Europy rozpoczęła się jednak dopiero w latach 80. W artykule znaleźć można odwołanie do dorobku naukowców, których nazwiska pojawiają się w rozważaniach w kontekście uczenia i organizacji. Uwidacznia się w nim także wieloaspektowość prowadzonego dyskursu, co związane jest z zogniskowaniem wokół problematyki organizacyjnego uczenia się przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych. Przeprowadzona analiza nie prezentuje jednorodnego zjawiska, wskazuje jednak na kierunek ewolucji tej koncepcji, w okresie od jej powstania do czasu obecnego, jak również pozwala na czerpanie impulsów do własnych przemyśleń w tym zakresie.
Procesy demograficzne mają wpływ na praktykę edukacji. W obliczu starzenia się społeczeństw i ustawicznie rosnącej grupy seniorów podejmowane są decyzje, które prowadzą do realizacji różnorodnych działań na rzecz wspierania osób starszych oraz włączania ich dopełnego udziału w życiu, także kulturalnym. Problematyka artykułu została zogniskowana wokół rozważań istotnych z punktu widzenia aktywności kulturalnej dorosłych, pojmowanej jako proces uczenia się i wpisującej się w ideę całożyciowego uczenia się. W artykule można znaleźć refleksje dotyczące tego, jak zmiany społeczne wiążą się ze społeczną praktyką uczenia się oraz jakie miejsce zajmuje w tym kulturowa partycypacja. Rozważania dotyczą także próby odpowiedzi na pytanie: Czy w sferze edukacji kulturowej mamy do czynienia z polaryzacją, czy raczej ze znacznie bardziej rozbudowaną różnorodnością paradygmatów?