Search results

1

Odrodzenie namysłowskiego klasztoru franciszkańskiego w XVII wieku w świetle pierwszego rozdziału kroniki konwentu

100%

Musiał M.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2016

|

vol. 1

161-180

EN

The goal of this study is, on the one hand, to outline the circumstances leading to formation of the convent of Reformed Franciscans in Namysłów in 1675, and on the other hand, to show the way of conducting historiographical narrative in the chronicle sources of Reformed Franciscans. This issue is particularly interesting in the context of repossession activities, which have been conducted by the St. Wenceslaus’ Czech province of Reformed Franciscans since the beginning of the 17th century, aiming at the return of observance monasteries confiscated in the era of the Reformation and, in this way, rebuilding the struc-tures of the province. The goal of systematized vision of the past was, on the one hand, to consolidate the young province, on the other hand, to demonstrate historical rights of Czech Reformed Franciscans to particular monastic houses. An example of such narrative, coordinated by one of the provincials, Fr Bernard Sannig, is a chronicle of the convent of Reformed Franciscans in Namysłów, which was, with 9 other monasteries, a Silesian part of Czech province.

2

Inteligenty i zdolny rzemieslnik to przyszłość państwa ludowego- państwo i Kościół w procesie wychowania młodzieży w latach 1945-1951 na przykładzie prywatnego salezjańskiego męskiego gimnazjum krawieckiego we Wrocławiu

100%

Musiał M.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2016

|

vol. 126

417-439

PL

Problem relacji państwo-Kościół w realiach powojennej Polski wielokrotnie poddawano wielopłaszczyznowym analizom. Za jeden ze szczególnie istotnych obszarów tej nierównej rywalizacji, przez wzgląd na szerokie możliwości indoktrynacji, można niewątpliwie uznać edukację oraz związaną z nią praktykę wychowawczą. W artykule, patrząc z tego właśnie punktu widzenia, poddaje się obserwacji działalność salezjańskiego prywatnego męskiego gimnazjum krawieckiego we Wrocławiu, które, jak się wydaje, stanowi transparentny przykład wzajemnego ścierania się i z czasem zwalczania władzy komunistycznej i Kościoła katolickiego. Przyglądając się funkcjonującym w placówce młodzieżowym grupom i organizacjom, a także sposobom realizacji narzucanego przez kuratorium programu wychowawczego, można zauważyć swego rodzaju taktykę kierownictwa szkoły do wybierania „mniejszego zła”. Połączona ona była z aktywnymi działaniami na rzecz dopasowania katolickiej placówki szkolno-wychowawczej do realiów PRLu, które okazały się jedynie krótkotrwałym rozwiązaniem. Władze dążyły bowiem sukcesywnie do zupełnej likwidacji szkolnictwa katolickiego i w pierwszej możliwej okazji, zrealizowały swe zamierzenia, również w przypadku wrocławskich salezjanów, kończąc raptem kilkuletnią historię gimnazjum krawieckiego.

EN

The problem of state – Church relationships in the reality of pre-war Poland has been subject to multifaceted analyses many times. Education and connected with it educational practice can be undoubtedly recognised as an important sphere of this unequal rivalry because of wide possibilities of indoctrination. The article – from this particular point of view – looks at the activity of private Salesian tailoring gymnasium in Wroclaw, which seems to be a transparent example of the clash and – with the passage of time – combat between the communist authorities and the Catholic Church. When looking at the youth groups and organisations functioning in the school, as well as the means of realising the educational programme imposed by the education board, one can see a particular practice of the school’s management to choose “the lesser evil”. It was connected with dynamic activities to conform a catholic school to the reality of the Polish People’s Republic, which turned to be only short-term solutions. The authorities strove successively to the total dismantling of Catholic school system and accomplished their goal at the first opportunity, also in case of the Salesians in Wroclaw by ending the short history of the tailoring school.

3

Reformaci kontra reformacja. Formy udziału franciszkanów reformatów w konfesyjnym konflikcie z protestantami we Wrocławiu w XVII–XVIII wieku

100%

Musiał M.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2017

|

vol. 37

|

issue 2

49-64

PL

Sytuacja wyznaniowa na Śląsku, będącego do 1742 r. pod panowaniem Habsburgów, odznaczała się po 1648 r. dużym stopniem skonfliktowania pomiędzy dominującymi liczebnie protestantami a mającymi poparcie Habsburgów katolikami. Odradzające się w duchu trydenckiej odnowy zakony, w tym franciszkanie reformaci, zostali, podobnie jak jezuici, włączeni w prowadzoną na terenie państwa politykę konfesjonalizacji, w myśl której konsolidacja habsburskiego władztwa i stworzenie silnego państwa pod władzą oświeconego monarchy absolutnego możliwa była jedynie na drodze ujednolicenia wyznaniowego, a zatem przywrócenia przedreformacyjnej pozycji katolicyzmu. W drugiej połowie XVII w. dotychczasowe siłowe działania rekatolicyzacyjne zastąpiono działaniami mniej radykalnymi. Konflikt wyznaniowy przeniesiony został na płaszczyznę dyskursu, zarówno teologicznego, jak i artystycznego. Narzędziem w tym procesie były m.in. zakony, w tym franciszkanie reformaci. Ich zróżnicowane formy oddziaływania, poparte finansowym i politycznym wsparciem dworu, korzystały z rozwiązań naukowych, jak i artystycznych. Wyrazem ich praktycznego zastosowania jest wrocławski kościół pw. św. Antoniego. Na jego przykładzie można dostrzec w mniej radykalnym wydaniu zespół form społeczno-kulturowego oddziaływania reformatów na ludność Wrocławia, w sposób szczególny z uwzględnieniem rozwiązań z zakresu sztuki i architektury. Sztuka bowiem w tym wypadku stała się doskonale wykorzystanym narzędziem polemicznej walki międzykonfesyjnej, będąc nośnikiem jednoznacznie odczytywanych komunikatów i idei propagujących nowy, triumfujący Kościół katolicki.

EN

After 1648 the denominational situation in Silesia, a region which was till 1742 a part of the territories of the House of Habsburg as one of the Kingdom of Bohemia land, was extremely affected by the occurrence of numerous denominational conflicts between outnumbering Protestants and Catholics who found support with the Habsburg’s in power. The orders, restored by a breath of fresh air of the Council of Trent, included the Order of Reformats who were subjected to the religious policy of the House of Habsburg working on the assumption that the consolidation and building of a powerful state under the rule of an enlightened absolute monarch depends on the uniformity of denomination across the country which actually came down to the restoring position of Catholicism before The Reformation. In the second half of the seventeenth century the forced re-catholicization actions involving the persecution of Lutheranism, was replaced by less radical measures, however, carried out consistently. Due to the activity of the congregational orders the denominational conflict became noticeable in the theological, moral, and artistic discourse. Aside from Jesuits the primary role in the propagation of Catholicism as way of rivalry with Protestants was played by the Franciscans Order of Reformats. Their diverse forms of impact, backed by financial and political support coming from the pro-emperor’s Catholic aristocracy, benefited from both strictly scientific developments (achieved by the all-encompassing internal education systems in orders) as well as a wide range of artistic possibilities. An expression of the practical application of these developments is the St. Anthony Church and Monastery in Wrocław. It constitutes an example of the slightly less radical way which Reformats influenced the inhabitants of Wrocław with particular consideration for concepts in the field of art and architecture. As in this case art had served as a perfect instrument for polemic fights between denominations by being a clearly readable means of conveying messages and ideas to promote a new, triumphant Catholic Church.

4

Proces likwidacji szkół katolickich w powojennej Polsce na przykładzie Salezjańskiego Prywatnego Gimnazjum Krawieckiego we Wrocławiu

100%

Musiał M.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2014

|

vol. 122

187-204

PL

Prywatne Salezjańskie Gimnazjum Krawieckie funkcjonowało we wrocławskim poelżbietańskim kompleksie klasztorno – szpitalnym przy kościele św. Antoniego w latach 1946 – 1951. Jako placówka szkolno – wychowawcza, odpowiadało początkowo potrzebom formującej się władzy powojennej Polski, zarówno w zakresie kształcenia kadry rzemieślniczej jak i regulowania czy wspomagania procesu adaptacji na ziemiach włączonych w granice Polski po 1945 r. nowej, napływającej ze wszystkich części kraju, ludności. Przemiany polityczne dążące do zaostrzenia stosunku państwa względem Kościoła pociągnęły za sobą masową wręcz akcję likwidacyjną wszelkich form społecznej działalności związków wyznaniowych, w sposób szczególny na polu oświaty. Omawiane na łamach artykułu wrocławskie Gimnazjum Krawieckie stanowi jeden z wielu przykładów przebiegu tego procesu. Tym dotkliwszego, że pozostawiającego trwające do dziś konsekwencje, chociażby w postaci ostatecznego przejęcia większości zabudowań klasztornych, które po latach, jako zdewastowany obiekt zabytkowy, wystawiane są na sprzedaż.

EN

Private Salesian Tailor Gymnasium functioned in Wroclaw post-elizabethan school-hospital complex at St. Andrew’s Church, in the years 1946 – 1951. As an educational post, it initially suited the needs of the forming authorities of the post-war Poland, both in the scope of educating craft industry employees as well as regulating or aiding the adaptation process of immigrants from all over the country in the territo-ries incorporated into Poland after 1945. Political changes aiming at aggravating relations between the State and the Church resulted in a mass action of eradicating all forms of social activity of religious associations, especially in the field of education. The Wroclaw Tailor Gymnasium presented in the article constitutes one of many examples of the course of this process, being the more acute as its consequences last until the present day – for instance the ultimate takeover of most of monastery build-ings, which are being put on sale as devastated historic buildings.

Refine search results

2 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

1 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

4 Musiał M.

1 2017

2 2016

1 2014

Odrodzenie namysłowskiego klasztoru franciszkańskiego w XVII wieku w świetle pierwszego rozdziału kroniki konwentu

Inteligenty i zdolny rzemieslnik to przyszłość państwa ludowego- państwo i Kościół w procesie wychowania młodzieży w latach 1945-1951 na przykładzie prywatnego salezjańskiego męskiego gimnazjum krawieckiego we Wrocławiu

Reformaci kontra reformacja. Formy udziału franciszkanów reformatów w konfesyjnym konflikcie z protestantami we Wrocławiu w XVII–XVIII wieku

Proces likwidacji szkół katolickich w powojennej Polsce na przykładzie Salezjańskiego Prywatnego Gimnazjum Krawieckiego we Wrocławiu