Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

O dramaturgii lalkowej Józefa Ratajczaka

100%
Waksmund R.
Kształcenie Językowe
|
2010
|
vol. 8(18)
69-79
EN
Poznań poet Józef Ratajczak (1932–1999) is better known as an author of ambitious poetry for children than an author of stage works for puppet theatre. Yet, as early as in the 1960s, urged byLeokadia Serafinowicz – director at the “Marcinek” Theatre in Poznań – he began to write works for this stage, at the same time publishing programmatic articles (including From puppets to objects, Puppets and people). In these articles, he distanced himself from mimetic theatre, granting ordinary objects the right to create a performance on their own. In his literary practice he looked for various forms of expression, both drawing on traditional motifs from Andersen (The Nightingale) or Polynesian myths (Sun Boat), and developing his original motifs that corresponded to his own poetic idiolect (Night of Miracles), understanding of patriotism (Hello, Hi and Hush!) and idea of theatre of objects as a symbolic reflection of human nature (Everything’s OK, Puppet theatre).
2

Góry w baśni egzotycznej

100%
Waksmund R.
Góry, Literatura, Kultura
|
2014
|
vol. 8
45 - 62
EN
The mountain motif is common, though to varying degree, in fairy tales from all over the world. It can be based on archaic myths with a highlighted opposition between the top and the bottom, placed in a cosmological representation of the world tree and the eternal conflict between the god of thunders and the chthonic demon acting to the detriment of people. In fairy tales this spatial opposition is symbolised and relativised, as a result of which a mountain can be inhabited also by creatures that are enemies of humans, and can oppose a legendary hero. The influence of myths and religious beliefs on fairy tale onomastics and mountain topoi was very evident outside Europe, expanding the scope of mythologemes associated with it to include the motif of mountain caves and caverns with moving crevices (Asia), volcanic islands inhabited by the gods of fire (Philippines, Polynesia), anthropomorphised mountains (Africa, Arctic) or mountains located on the Moon (Andes). A question remains, however, as to the extent to which the cult of mountains seen in religious beliefs (Christianity, Islam, Buddhism) influenced the type and actions of characters from fables, both positive and negative, and the extent to which the weakening of the link to myth (religion) influenced the aestheticisation of the physiognomy of mountains.
3
Content available remote

Historia dzieciństwa ― historia kina

100%
Waksmund R.
Studia Filmoznawcze
|
2012
|
vol. 33
171-185
EN
History of childhood as a New humanistic discipline cannot omit the topic of cinema and its influence on growing up generations. It has to, however, reach for some testimonies of people coming from the urban environments, proletarian as well as townspeople’s ones. This is because the 20th century marked itself in the memory of young generations not only by the trauma of the two world wars and two totalitarianisms, but also by joy of taking part in many different easily accessible visual entertainments like panopticon, peep-show, cinema and television. Their fascination with cinema expressed in memoir literature registers all the phases of developments of the 10th Muse: silent movies, sound cinema, film chronicles, as well as the cult of film stars, the atmosphere of spectacle and inspired by the contents of watched story ― amusement behaviours and attitudes. Contemporary access to cameras for family use opens new possibilities for the juveniles: each child can become a film creator.
4
Publication available in full text mode
Content available

Solidarność zwierząt - solidarność ze zwierzętami. Na przykładzie literatury pięknej i nie tylko

100%
Waksmund R.
Polonistyka. Innowacje
|
2023
|
issue 17
31-46
EN
The bonds of solidarity connect not only people with each other, but also animals. An example of this is Orwell’s Animal Farm, which is assigned as a schoolbook, rooted in the tradition of Aesop’s fable. However, this is not only a phenomenon characteristic for literary fantasy, as it is confirmed in the research of naturalists and sociologists (animal as Other). The article provides an overview of works that illustrate the attitude of solidarity in the animal world and animals with people, both fantastic and realistic, for children and adults, which are either on school reading lists or could be included there. Not only foreign-language writers, such as the Brothers Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Chukovsky, Bonsels, Adams, Atkinson, but also Polish ones, such as Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. This also applies to memoir prose about childhood, whose didactic sense is no less valuable.
PL
Więzy solidarności łączą nie tylko ludzi, ale również zwierzęta. Przykładem może być włączony do lektur szkolnych Folwark zwierzęcy Orwella, wyrastający z tradycji bajki Ezopowej. Nie jest to jednak tylko zjawisko znamienne dla fantastyki literackiej, gdyż znajduje poświadczenie w badaniach przyrodników i socjologów (zwierzę jako Inny). Artykuł stanowi przegląd utworów ilustrujących postawę solidarności w świecie zwierzęcym oraz zwierząt z ludźmi, zarówno fantastycznych, jak i realistycznych, dla dzieci i dla dorosłych, które bądź figurują na listach lektur szkolnych, bądź mogłyby się tam znaleźć. Nie tylko pisarzy z kręgu literatury obcojęzycznej, np. bracia Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Czukowski, Bonsels, Adams, Atkinson, ale również polskiej, jak Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. Dotyczy to także wspomnieniowej prozy o dzieciństwie, której wartość dydaktyczna jest nie mniejsza.
5
Publication available in full text mode
Content available

Holocaust – Child – Myth

100%
Waksmund R.
Literatura Ludowa
|
2020
|
issue 2
PL
Recenzja:Krzysztof Rybak, Dzieciństwo w labiryncie getta. Recepcja mitu labiryntu w polskiej literaturze dziecięcej o Zagładzie, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019
EN
Review:Krzysztof Rybak, Dzieciństwo w labiryncie getta. Recepcja mitu labiryntu w polskiej literaturze dziecięcej o Zagładzie, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019.
6
Publication available in full text mode
Content available

Od sentymentu do wstrętu. Wspomnienia o dzieciństwie po 1989 roku

100%
Waksmund R.
Literatura Ludowa
|
2020
|
vol. 64
|
issue 3
5-12
EN
In the Romantic period, the myth of the paradisiacal and undefiled childhood was formed, which survived until the 20th century also in autobiographical writing. Gradually, however, critical testimonies connected with the experiences of World War II, especially the Holocaust, began to surface, followed by the current of memoirs of authors from the postwar generation, disillusioned with the communist reality. Another generational caesura was the martial law, with an ambivalent scale of feelings, reflected mainly in memoirs of today’s celebrities. However, the final blow to the romantic myth is being dealt by testimonies published today that areproving the sexual harassment of children by adults. And this is not the only evidence of adults’ cruelty.
PL
W okresie romantyzmu ukształtował się mit dzieciństwa rajskiego, nieskalanego, który przetrwał aż po wiek XX także w pisarstwie autobiograficznym. Jednak stopniowo dochodzić zaczęły do głosu świadectwa krytyczne, związane z doświadczeniami II wojny światowej, zwłaszcza Holocaustu, a następnie nurt wspomnień autorów rodem z pokoleń powojennych, rozczarowanych komunistyczną rzeczywistością. Kolejną cezurą pokoleniową był stan wojenny, z ambiwalentną skalą odczuć, głównie dzisiejszych celebrytów. Jednak ostateczny cios mitowi romantycznemu zadały publikowane współcześnie świadectwa, dowodzące krzywdzenia dzieci przez molestowanie seksualne ze strony dorosłych. I nie jest to jedyny dowód ich okrucieństwa.
7
Publication available in full text mode
Content available

THE ANTHROPOLOGY OF CHILDHOOD AS AN ACADEMIC COURSE (PART OF THE TEACHING SPECIALIZATION)

63%
Michułka D., Waksmund R.
Polonistyka. Innowacje
|
2017
|
issue 5
137-150
PL
Artykuł ma na celu pokazanie, jakie miejsce w akademickiej dydaktyce polonistycznej (w ramach programu specjalizacji nauczycielskiej) może zająć w XXI wieku przedmiot antropologia dziecka i dzieciństwa. Po wielu latach żmudnych eksploracji kultury dziecka, dziecięcego folkloru, etnografii dzieciństwa, socjologii dzieciństwa, pedagogiki i psychologii dziecka, dyskusji nad związanych z eksponowaniem interdyscyplinarności w tychże badaniach (od pracy Ellen Key, przez Janusza Korczaka, po Philipa Ariésa czy Paula Hazarda) wiedza o literaturze dla dzieci i młodzieży, a z czasem także i wiedza o kulturze dziecka znalazły się wreszcie w programach kształcenia polonistycznego na studiach uniwersyteckich. W czasach nowożytnych dodatkowy materiał źródłowy w obrębie tego przedmiotu stanowiłyby również pamiętniki i wspomnienia, pozwalające wnikać w świat przeżyć dziecka, zarówno ludycznych, jak i traumatycznych, nierzadko obarczonych stygmatem tabu. Osobne miejsce zajmowałaby tu nie tylko literatura, której tematem jest kultura pamięci i przeszłości, ale także świadectwa dzieci z okresu holocaustu (zagadnienie to – jak wiemy – weszło już na stałe do repertuaru szkolnej edukacji polonistycznej). Nasza współczesność, niosąca młodym pokoleniom wielorakie zagrożenia (kryzys rodziny, narkotyki, molestowanie seksualne, prostytucja dziecięca, bezdomność, sekty religijne, wyzysk poprzez pracę, rozpasanie konsumpcyjne, uzależnienie od Internetu itp.), to już domena socjologii dzieciństwa i dorastania, ale także związana mocno z antropologią dzieciństwa. W obszarze polityki dzieciństwa natomiast należałoby usytuować takie zagadnienia, jak ochrona praw dziecka, ingerencja rządów w jego wychowanie i edukację czy też wykorzystywanie nieletnich żołnierzy w konfliktach zbrojnych. Wszystkie wymienione powyżej aspekty wskazują na fakt, iż narodziła się wielka potrzeba wyłonienia nowej dziedziny wiedzy o dzieciństwie – przedmiotu o charakterze interdyscyplinarnym (child studies, children studies), uwzględniającego niedoceniane do tej pory aspekty: historyczny, socjologiczny, politologiczny i etnograficzny, połączonego wyraźnie – szerzej – z antropologią pedagogiki i edukacji.
EN
The article presents the theme which is connected with programme and syllabus of the department of teacher education and create a question what place the anthropology of child and childhood may take in Polish studies of the 21st century. After many years of laborious research on children’s culture, children’s folklore, ethnography of childhood, sociology of childhood, and children’s pedagogy and psychology, after the discussions about “childhood reinvented” and many “breakthroughs” in studies about the interdisciplinary nature of such research (from Ellen Key’s work, to Janusz Korczak, to Philippe Ariés and Paul Hazard), knowledge of children and youth’s literature and of children’s culture, eventually became a part of Polish studies’ programmes at the university level. In modern times, an additional source of materials are journals and memoirs, which help understand both traumatic and ludic experiences of the child better. Traumatic experiences often appear to be taboo. A special place is reserved for children’s reports of the Holocaust. Our times, which bring many threats to the young (crisis of family, drugs, sexual abuse, child prostitution, homelessness, religious sects, exploitation at work, excessive consumerism, Internet addiction, etc.), are a domain for sociology of childhood and adolescence. Therefore, it seems that a new field of knowledge about childhood is needed, a field that takes into consideration the following, previously neglected aspects: historical, sociological, political-scientific, and ethnographic with the context of children’s folklore, also indeterminacy of child’s social role.  
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.