Search results

1

Zapomniane zabiegi położnicze

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2014

|

issue 4

42-44

PL

W czasach Średniowiecza podczas porodów umierała co trzecia rodząca. Porodami zajmowały się niewykształcone tzw. „mądre baby”, stąd odbieranie porodów nazywano babieniem. Dopiero w okresie Odrodzenia w Europie obalono odwieczny mit, że sztuka prowadzenia porodów „nie przystoi mężczyznom”. Dziedziną tą zaczęli zajmować się „medycy”, znający już podstawy anatomii, później dobrze wykształceni chirurdzy. Wprowadzili szereg nowych technik położniczych, z których większość została już dziś zapomniana. W rozwoju współczesnego położnictwa istniały dwa przełomowe momenty: wprowadzenie do arsenału zabiegów położniczych kleszczy przez Chamberlana i Palfyn’a oraz powszechne zastosowanie cięcia cesarskiego. W przypadkach położeń miednicowych płodu całkowicie zarzucono stosowanie haków pośladkowych, kleszczy zakładanych na pośladki oraz zabiegu Winckla-Martina-Wiganda odpowiadającego tzw. wysokim kleszczom. Podobnie odstąpiono od obrotów zewnętrznych, wyjątkowo stosując już tylko obrót dwupalcowy Braxtona Hicksa w przypadku porodów przed- wczesnych, przy niezupełnym rozwarciu ujścia zewnętrznego szyjki macicy. Obroty wewnętrzne przy całkowitym rozwarciu ujścia zewnętrznego szyjki stosuje się obecnie tylko przy porodzie drugiego płodu w położeniu poprzecznym, po urodzeniu pierwszego bliźniaka. Do historii przeszedł także tzw. podwójny rękoczyn położnej Justyny Siegemundin, która dokonywała obrotu na stópkę w położeniach główkowych płodu za pomocą specjalnej taśmy położniczej. Niewykonywane są obecnie zabiegi embryotomii polegające na pomniejszaniu zbyt dużej główki płodu (craniotomia), zmniejszaniu obwodu obręczy barkowej przez przecięcie obojczyka (cleidotomia), pomniejszania tułowia płodu (exenteratio), czy też odcięcia główki płodu (decapitatio). Zarzucono próby przecinania spojenia łonowego (symphisiotomia i rozległego nacięcia mięśnia dna macicy sposobem Schuhardta. Zapomnianym dziś zabiegiem położniczym był „kombinowany” rękoczyn Fritscha przy hamowaniu atonicznych krwotoków poporodowych.

EN

In the Medieval Times every third woman died during labour. The labour was assessed by uneducated women called ‘wise crones’, therefore, the procedure was called ‘croning’. It was not until Renaissance, when men were accepted as obstetricians. Then, the medics who were familiar with the anatomy joined to the profession along with well-educated surgeons who introduced a number of obstetric procedures, most of which have already been forgotten for a long time. There were two key moments in the development of modern obstetrics, namely, the introduction of forceps delivery by Chamberlane and Palfyn and the execution of the Caesarean section (C-section). In the case of breech presentation, the use of breech hooks and Wincle-Martin-Wiganda procedure were completely withdrawn along with external rotations. Only twofinger rotation, in the case of premature labour and incomplete cervical dilatation, is still used. Internal rotations, in the cases of complete dilatation, are performed only during the delivery of the second baby in twin pregnancy when the second foetus remains in horizontal position, after the delivery of the first twin. One of the most signifcant moments in obstetric history was also the procedure performed by a midwife Justyna Siegemundin who turned the foetus in the uterus holding its foot with the use of a special obstetric tape. The procedures of craniotomy (redu- cing the foetal head size), cleidotomy (reducing the foetal shoulder girdle size by cutting the collarbone), exenteratio (reducing the foetal trunk size) or decapitation (cutting of the foetal head) are never used any longer. The procedures of symphysiotomy (cutting the symphysis) or Schuhardt’s extensive uterine muscle incision have also been suspended. Last but not least obstetric procedure, which is not used contemporarily, is the Fritsch’s grip used to stop atonic postpartum haemorrhage.

2

Historia zapłodnienia „in vitro”

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2012

|

issue 4

20-24

PL

Celem artykułu jest przedstawienie historii opracowania metody „in vitro” jako sposobu leczenia niepłodności par oraz zwrócenie uwagi na kontrowersje wokół tematu sztucznego zapłodnienia, ze szczególnym uwzględnieniem stanowiska Kościoła Katolickiego. Omówiono krótko historyczne próby pokonywania niepłodności oraz przyczyny niepłodności zarówno po stronie kobiet, jak i mężczyzn. Scharakteryzowano kalendarium wieloletnich prób i badań Roberta edwardsa i Patricka Steptoe’a nad zapłodnieniem „in vitro”, zakończone urodzeniem pierwszego dziecka „z probówki” louise Brown w roku 1978. Przedstawiono technikę oraz etapy zapłodnienia „in vitro”, skuteczność i ewentualne powikłania tej metody oraz statystykę zapłodnień tego typu w poszczególnych krajach, w tym w Polsce. Wskazano największe problemy etyczno-moralne związane z zapłodnieniem pozaustrojowym.

EN

The article aims to introduce the history of performing in-vitro procedure as the method of infertility treatment for couples. it also discusses the controversies around the subject of artificial fertilization, particularly presenting the opinion of The catholic church. Some numerous attempts to fight infertility throughout the history have been described along with the causes of male as well as female infertility. The calendar of many years of attempts on the in-vitro method performed by Robert edwards and Patrick Steptoe has been characterized, what ended successfully with the first born ‘test-tube baby’ – louise Brown in 1978. The technique and the stages of in-vitro fertilization procedure have been presented as well as its effectiveness and possible complications. The statistics of the fertilizations in specific countries have been included along with the numbers concerning Poland. The greatest ethical and moral problems of the procedure have also been pointed out.

3

Historia aseptyki i antyseptyki

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2013

|

issue 4

47-49

PL

Przedstawiono historię aseptyki i antyseptyki, a także zaprezentowano zasłużonych w tej dziedzinie lekarzy i badaczy. Ignacy Semmelweis (1818 – 1865), wiedeński położnik pochodzenia węgierskiego zaobserwował, że przyczyną tzw. gorączki połogowej jest fakt, że lekarze i studenci po zajęciach w prosektoriach przechodzą do sal chorych i porodowych bez mycia rąk. Jego zalecenia mycia rak w chlorowanej wodzie zostały skrytykowane i odrzucone. Józef Lister (1827 – 1912), angielski chirurg, po odkryciu przez francuskiego uczonego Ludwika Pasteura (1822 – 1912) bakterii ropotwórczych: gronkowców i paciorkowców, zaproponował mycie rąk, opatrunki i sterylizację narzędzi chirurgicznych kwasem karbolowym oraz rozpylanie tego kwasu na salach operacyjnych. Józefa Listera uważa się za twórcę antyseptyki (anti – sepsis). Podkreślono rolę w walce zakażeniami okołooperacyjnymi Kurta Schimmelbuscha (1870 – 1895), twórcy puszek i autoklawów do sterylizacji materiałów i narzędzi chirurgicznych oraz Jana Mikulicza Radeckiego z Wrocławia (1850 – 1905), który jako pierwszy w Europie zaczął używać do zabiegów operacyjnych sterylnego stroju z maską na twarz i bawełnianych rękawiczek.

XX

The history of asepsis and antisepsis has been presented along with the doctors and scientists acclaimed in the field. Ignacy Semmelweis (1818 – 1865), an obstetrician from Vienna, noticed that the puerperal fever arises from the fact that doctors and students after their classes in dissecting room come to the rooms for the ill in hospitals without washing their hands. But, his recommendations to wash hands in chlorine water were criticized and rejected. Józef Lister (1827 – 1912), an English surgeon, after the discovery of pyogenic bacteria such as staphylococcus and streptococcus by Ludwik Pasteur (1822 – 1912), suggested washing hands and sterilization of the surgical instruments and dressings as well as spraying the operating rooms with the use of carbolic acid. He is considered to be the father of antisepsis. The paper also underlines the role of Kurt Schimmelbusch (1870 – 1895) in fighting with the perioperative infections. He was the creator of an autoclave used for sterilization of surgical materials and instruments. Jan Mikulicz Radecki (1850 – 1905), from Wrocław, was the first to use a sterile uniform with a face mask and cotton gloves for surgical treatments.

4

Historia zabiegów kleszczowych

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2012

|

issue 2

15-17

PL

Opisano historię zabiegów kleszczowych od pionierskich Petera i Hugona Chamberlana oraz Jeana Palfyna w XVII i XVIII wieku, ewolucję wskazań do tych zabiegów w Europie, w szczególności w Anglii, Francji, Austrii i Niemczech. Podkreślono rolę Polaka Maurycego Madurowicza w konstrukcji kleszczy. Przedstawiono budowę kleszczy, technikę zabiegów kleszczowych oraz aktualne wskazania do tych zabiegów.

EN

The article contains the history of forceps delivery since the pioneers Peter and Hugon Chamberlen and Jean Palfyn in the 17th and 18th century as well as the evolution of indications for such procedures in Europe, particularly in England, France, Austria and Germany. The role of a Polish man called Maurycy Madurowicz in the forceps construction has been underlined. The article comprises detailed forceps construction, the technique of forceps delivery and current indications for such procedures.

5

Historia cięcia cesarskiego

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2012

|

issue 1

17-19

PL

W artykule przedstawiono historię cięcia cesarskiego od czasów starożytnych do XXI w. Zwrócono uwagę na ewolucję technik operacyjnych i postępowania okołoporodowego na przestrzeni dziejów, co spowodowało obniżenie śmiertelności z 100 % do minimum. Omówiono pierwsze udokumentowane cięcie cesarskie wykonane w Polsce. Na zakończenie zestawiono aktualne wskazania do cięcia cesarskiego rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Rozszerzenie tych wskazań spowodowało, że cięcie cesarskie jest najczęściej wykonywanym zabiegiem położniczym w Europie i na świecie (około 30 % wszystkim porodów).

EN

This study contains the cesarean section history since the ancient times until the 21 st century. The consideration was taken into the evolution of the surgical techniques and the perinatal procedures within the centuries, which led to the mortality reduction from 100 per cent to a minimum. The presentation discusses the first evidence of the cesarean section performed and documented in Poland. Finally, the article presents current indications for the cesarean section recommended by the Polish Gynecological Society. Expanding the indications has resulted in the fact that the procedure is now the most commonly used among other obstetrical ones performed in Europe and the rest of the world (approximately 30% of all child-births).

6

Historia kiły

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2013

|

issue 3

37-39

PL

Przedstawiono historię zakażenia kiłą, która przybyła do Europy wraz z wyprawami Krzysztofa Kolumba z tzw. „Nowego Świata” w roku 1492. Choroba ta bardzo szybko zaczęła się szerzyć w Europie od Włoch (Choroba neapolitańska) poprzez Francję (Choroba francuska), Niemcy, Polskę, Ruś, a później na inne kontynenty. W średniowieczu dotyczyła ona głównie dworów królewskich i magnackich, stąd jej nazwa „przymiotu dworskiego”. Pierwszą książkę o tej chorobie w Polsce napisał nadworny medyk królów - Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy - Wojciech Oczko z Lublina w roku 1581. Na kiłę chorowali francuski król Ludwik XIV „Słońce”, car Iwan IV Groźny, polscy królowie Jan Olbracht, Aleksander, Jan III Sobieski i słynna Barbara Radziwiłłówna, żona króla Zygmunta Augusta. Pierwsze nowoczesne leczenie kiły zawdzięczamy niemieckiemu lekarzowi Paulowi Ehrlichowi, który zastosował preparaty arsenowe Salwarsan 606 i Salwarsan 914 (liczby to ilość prób na królikach). Dopiero w roku 1905 odkryto czynnik etiopato-genetyczny kiły – krętka bladego (Treponema pallidum). Z chwilą odkrycia penicyliny przez szkockiego uczonego Aleksandra Fleminga w roku 1928 w leczeniu kiły zastosowano antybiotyki. Przedstawiono odczyny serologiczne (Odczyn Wassermanna) powszechnie stosowane we wczesnym rozpoznawaniu zakażenia kiłowego, objawy kiły I, II i III-rzędowej, a przede wszystkim kiły wrodzonej prowadzącej do deformacji fizycznych, upośledzenia umysłowego i często umieralności okołoporodowej. Dzięki rutynowo wykonywanym 2. krotnie w ciąży badaniom serologicznym przypadki kiły wrodzonej są prawie niespotykane. Według WHO na świecie na kiłę choruje 12 milionów ludzi, głównie w krajach III świata.

EN

The article presents the history of syphilis which arrived to Europe along with the journeys of Christopher Columbus from ' The New World' in 1492. The disease quickly spread from Italy (Neapolitan disease) through France (French disease), Germany, Poland and Russia to the other continents. In Middle Ages it mainly affected royal and baronial courts, therefore it developed the name of 'a court trait'. The first book in Poland about the disease was written by Wojciech Oczko from Lublin in 1581 - a court medical to Stefan Batory and Zygmunt III Waza - the Polish Kings. Among others, the disease affected such famous royals as Louis IV, Tsar Ivan IV the Terrible and Polish kings such as Jan Olbracht, Aleksander, Jan III Sobieski and Barbara Radziwiłłówna - Zygmunt August's wife. First modern methods of treatment of syphilis were used by a German physician Paul Ehrlich, who made use of arsenic prepa-rations Salwarsan 606 and 914. The numbers refer to a number of trials on rabbits. Finally, in 1905 the ethiopathogenic factor was discovered and named as spirochete bacterium (Treponema pallidum). In 1928, when Aleksander Fleming discovered penicillin, the antibiotics were used to treat the disease. Then, the serological response, so called Wasserman factor, was presented. It is commonly used to diagnose early stages of syphilis infections as well as the inborn type of the disease which is responsible for physical deformations, mental retardation and perinatal deaths. Thanks to serological tests performed twice during pregnancy, the cases of the inborn syphilis are rare. According to the WHO statistics, 12 million people suffer from the disease worldwide, largely in the Third World countries.

7

Historia największych odkryć anatomicznych ludzkiego ciała

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2015

|

issue 1

41-44

PL

Medycyna XXI wieku jest nauką empiryczną, jedną z najprężniej rozwijających się w każdej swojej dziedzinie. Oparta na doświadczeniach i odkryciach, jakie prowadzili uczeni na poszczególnych etapach jej bogatej historii, współczesna medycyna bazuje na faktach. Wielkim twórcą podstaw medycyny i anatomii człowieka był Hipokrates, który opisał płyny ustrojowe, serce i inne narządy wewnętrzne. Jeden z najwybitniejszych badaczy anatomii człowieka, rzymski lekarz Galen, opisał dokładnie budowę serca i układu krążenia. Najważniejszą rolę w badaniu serca i układu krążenia odegrał londyński lekarz William Harvey, który wykazał, że serce jako narząd pełni funkcję tłoczącą, a nie – jak wcześniej uznawano – ssącą krew. Równocześnie do podstaw współczesnej kardiologii rozwijały się – już w papirusach egipskich z Kahun i Papirusie Ebersa – badania nad anatomią i fizjologią narządów rodnych, którymi zajmował się również Hipokrates oraz najwybitniejszy położnik starożytnego świata – Soranos z Efezu. Dalsze odkrycia anatomiczne to opisanie roli jajowodów przez Fallopiusa, pęcherzyków Graafa i budowy miednicy kostnej, którą uznano za najważniejszą podczas porodu (William Smellie, Gustaw Michaelis, Theodor Litzmann).

EN

21st century medicine is an empirical and best developing study in each of its fields. Based on the experience and dis- coveries conducted by researchers throughout its rich history, contemporary medicine relies on pure facts. Hippocrates was the father of human anatomy and medical backgrounds. He described the body fluids, the heart and some other internal organs. One of the most prominent researchers in the field of anatomy was also a Roman physician – Galen. He described the heart anatomy and the cardiovascular system in details. However, the biggest contribution to the heart examination was done by a medical specialist from London – William Harvey. It was him, who discovered the pumping work of the organ, not the sucking one, as it was previously believed. Simultaneously, the examinations on anatomy and physiology of reproductive organs were carried out, which can be found in the Egyptian papyrus from Kahun and the Ebers papyrus. Not only Hippocrates was engaged in the studies, but the greatest ancient obstetrician Soranus of Ephezus, as well. Further anatomical discoveries included the description of the role of oviducts (Fallopian tubes) by Gabrielle Falloppio, the ovarian follicle by Graaf and the bone structure of the pelvis, which was considered to be the most essential during labour (William Smellie, Gustaw Michaelis, Theodor Litzmann).

8

Poród w położeniu miednicowym płodu - fizjologia czy patologia? Rozważania historyczne

100%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2014

|

issue 2

45-48

PL

Położenie miednicowe płodu stwierdza się w około 3% wszystkich porodów i sposób ich prowadzenia jest ważnym problemem współczesnego położnictwa. w rozpoznawaniu położeń miednicowych płodu przydatne są chwyty leopolda, osłuchiwanie tętna płodu i Ktg (tętno płodu jest słyszalne w nadbrzuszu matki), ale przede wszystkim diagnostyka ultrasonografczna, która pozwala również na określenie masy płodu i jego dobrostan. w prowadzeniu porodu przy miednicowym położeniu płodu zastosowanie mają: pomoc ręczna sposobem cowjanowa – Brachta, pomoc ręczna sposobem veit – Smelliego (auxilium manuale), natomiast w przypadkach zarzucenia raczek ich uwolnienie sposobem klasycznym, wahaniami mullera bądź metodą lovseta. w przypadkach zagrożenia życia płodu lub matki wskazane jest ręczne wydobywanie płodu (extractio manualis fetus). Obecnie zaleca się, aby wszystkie położenia miednicowe płodu u pierwiastek rozwiązywać drogą cięcia cesarskiego. niemniej jednak w przypadku prawidłowego przebiegu ciąży i porodu u wieloródek, prawidłowej masie płodu i jego dobrostanie poród w przypadkach położenia miednicowego płodu może być poprowadzony siłami natury z zastosowaniem pomocy ręcznej. wymaga to jednak nieustannego kształcenia nowych kadr tzw. rezydentów położnictwa.

EN

the breech presentation of the foetus is noted in approximately 3 percentages of all deliveries and the way they are assessed constitutes an important issue in contemporary obstetrics. in order to recognize the breech position the leopold’s holds are used as well as foetal pulse rate auscultation, cardiotocography (ctg) and ultrasonography (USg), which helps determine the foetal weight and condition. Assisting the delivery of the foetus being in the breech position requires a few exceptional methods of help among which we can fnd some manual ones named cowjanow – Bracht and veit – Smelly. in the case of hands abandonment, their release is achieved either through a classical method called muller’s fuctuations or lovset’s method. when the life of a foetus or a mother is at risk, manual foetus extraction (extractio manualis fetus) is recommended. nowadays, all breech positions in primigravidas receive the recommendation for the caesarian section. when the position appears in multigravidas and the pregnancy proceeds with no complications and the foetal weight is normal, the delivery might be natural with the manual help. it, however, calls for a continuous education of the obstetrical staf namely residents.

Refine search results

8 Puls Uczelni

8 Kubicki J.

1 2015

2 2014

2 2013

3 2012

Zapomniane zabiegi położnicze

Historia zapłodnienia „in vitro”

Historia aseptyki i antyseptyki

Historia zabiegów kleszczowych

Historia cięcia cesarskiego

Historia kiły

Historia największych odkryć anatomicznych ludzkiego ciała

Poród w położeniu miednicowym płodu - fizjologia czy patologia? Rozważania historyczne