Search results

1

Od wielkich odkryć po White Fleet. Diaspora portugalska w świecie i przedemigracyjne kontakty Portugalczyków z Kanadą

100%

Kijewska-Trembecka M.

Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny

|

2018

|

vol. 44

|

issue 1 (167)

241–257

PL

Portugalczycy to bez wątpienia najwięksi w dziejach odkrywcy i podróżnicy. Od XV do XVII wieku panowali na oceanach świata, ale będąc małym krajem bardzo szybko przegrywali walkę o wpływy na większości nowo odkrytych obszarów z mocniejszymi od siebie potęgami europejskimi. Na przełomie XV/XVI wieku portugalskie żaglowce dotarły do wybrzeży dzisiejszej Brazylii i ta, na ponad trzy wieki, stała się perłą w koronie portugalskich posiadłości zamorskich. Tam też, przez wieki, najczęściej emigrowali Portugalczycy. Wyjeżdżali oni jednak nie tylko do swoich kolonii. Portugalia prawie nigdy nie była dostatnim krajem dla większości jej mieszkańców. Od końca XIX wieku do lat 90. wieku XX z kraju wyjechało około 4 mln osób. Według statystyk w 2007 roku poza krajem przebywało niemal 5 mln Portugalczyków. Najwięcej w obu Amerykach 2,8 mln, w Europie diaspora portugalska liczyła w 2007 roku niemal 1,6 mln osób. Portugalczycy nie tylko migrują po świecie, oni są także znakomitymi rybakami, którzy przez ponad 500 lat łowili na Grand Banks, u północno-zachodnich wybrzeży dzisiejszej Kanady. W XX wieku ich obecność na łowiskach wschodniokanadyjskich była zdominowana przez działalność tzw. White Fleet, Frota Branca.

EN

The Portuguese are undoubtedly the greatest explorers and travelers in history. From the 15th to the 17th century, they ruled the world’s oceans, but being a small country they quickly lost their struggle for influence in most newly discovered areas to stronger European powers. At the turn of the 15th and 16th centuries, Portuguese sailing ships reached the coast of today’s Brazil, which for over three centuries became the pearl in the crown of Portuguese overseas possessions for centuries. It was also Brazil where the Portuguese emigrated most often. However, they were leaving not only to their colonies. Portugal almost never was a prosperous country for most of its inhabitants. In the period of 100 years, from the end of the 19th century to the 1990s, about 4 million people left the country. According to statistics, in 2007, almost 5 million Portuguese lived outside their country. The largest number of them lived in the Americas – 2.8 million, while across Europe the Portuguese Diaspora in 2007 was as large as almost 1.6 million people. Not only do the Portuguese migrate around the world, but they are also intrepid fishermen who fished for over 500 years on the Grand Banks, on the north-western coast of today’s Canada. In the 20th century, their presence in the East Canadian fisheries was dominated by the so-called White Fleet, Frota Branca

2

Z Krakowa do Ottawy. Maria Flora Zielińska – kawałek Polski w Kanadzie

100%

Kijewska-Trembecka M.

Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny

|

2019

|

vol. 45

|

issue 2 (172)

295–303

PL

Maria Flora Zielińska, z domu Nałęcz-Odrzywolska, wyjechała z Krakowa w 1957 roku. Wraz z mężem Jankiem osiedli najpierw w Montrealu, później w Ottawie. Maria, kobieta o wielkim temperamencie i sercu, przez ponad pół wieku niestrudzenie pracowała na rzecz ukochanej Polski, Polonii i Kanady. W kraju ukończyła studia rolnicze na UJ, a w Kanadzie bibliotekoznawstwo na McGill University. Czynnie działała w niemal wszystkich ottawskich organizacjach polonijnych, reprezentowała je także na forum ogólnokanadyjskim. Zawodowo związana była z kanadyjskimi bibliotekami: uniwersytecką w Montrealu i Narodową w Ottawie, współtworzyła biblioteki przy instytucjach polonijnych. Zorganizowała i przez ponad 20 lat prowadziła Multilingual Biblioservice, biblioteczney serwis służący kanadyjskim grupom etnicznym. Była to jedna z ważniejszych instytucji powołanych przez rząd P.E. Trudeau w ramach polityki pluralizmu kulturowego. Wielką miłością Marysi pozostał Kraków, gdzie często przyjeżdżała do ostatnich swoich lat, by przejść się po Starym Mieście, iść do Kościoła Mariackiego i do kawiarni Noworola, odwiedzić przyjaciół, po prostu pobyć. Ottawskie mieszkanie Zielińskich zawsze było otwarte dla przybyszów, nie tylko z Polski. Zmarła jesienią 2016 roku w wieku 95 lat.

EN

Maria Flora Zielińska, née Nałęcz-Odrzywolska, left Krakow in 1957. With her husband Janek, she settled first in Montreal, later in Ottawa. Maria, a woman of great temperament and heart, worked tirelessly for her beloved Poland, Polish diaspora and Canada for over half a century. When still in Poland, she completed her studies at the Jagiellonian University, and then in Canada – library studies at McGill University. She was active in almost all Ottawa’s Polish diaspora organizations, representing them in the Canadian fora. Professionally, she worked for the university library in Montreal and the National Library Canada in Ottawa, but she also helped establish libraries at Polish diaspora institutions. She created and for over 20 years served as head of the Multilingual Biblioservice, a library service for Canadian ethnic groups within the National Library Canada. It was one of the most important institutions supported by the P.E. Trudeau government as part Canada’s cultural pluralism policy. Krakow remained her great love until the end of her life. She often returned to the city to stroll in the Old Town, to go to St. Mary’s Church and to the Noworol Café, to visit friends, just to stay in town for a while. In the Zielińskis’ Ottawa apartment newcomers were always welcome, not only those from Poland. She died in the fall of 2016 at the age of 95.

3

Kanada – nowy kierunek emigracji Portugalczyków w II połowie XX wieku

100%

Kijewska-Trembecka M.

Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny

|

2018

|

vol. 44

|

issue 2 (168)

135–154

PL

W 2011 roku w Kanadzie mieszkało około 250 tysięcy osób czysto portugalskiego pochodzenia i prawie 180 tysięcy o korzeniach częściowo portugalskich. Pierwsza grupa emigrantów portugalskich dotarła do Kanady w 1953 roku, początkując tym samym niemal pół wieku dość licznego osadnictwa Portugalczyków w tym kraju. W ciągu kolejnych dekad Portugalczycy migrowali do Kanady w ponad 95% w ramach sponsoringu rodzinnego, sąsiedzkiego czy udzielanego bliższym i dalszym znajomym. W efekcie kolejne grupy emigrantów portugalskich miały bardzo zbliżone do siebie charakterystyki: niemal zupełny brak wykształcenia, brak jakiegokolwiek przygotowania zawodowego, znajomość jedynie rodzimego języka. Diaspora portugalska w Kanadzie wywodzi się przede wszystkim z Azorów. Do dziś ponad 65% portugalskiej grupy etnicznej to pierwsze lub kolejne pokolenia emigrantów z tych wysp. Portugalska grupa etniczna jest zaliczana przez badaczy do grup w trakcie przekształceń, choć niemal wszyscy przyznają, że są to procesy spóźnione w stosunku do innych zbiorowości etnicznych. Powodów takiego stanu jest wiele, wśród nich najważniejsze to: dominacja pierwszej generacji, która de facto nie posiada żadnego wykształcenia i dodatkowo nie ma nawyków edukacyjnych; socjalizacja większości emigrantów w czasach reżimu Salazara, skutkująca między innymi brakiem samodzielności; wewnętrzne rozbicie grupy jako efekt relacji wywiezionych z Europy, w tym poczucie marginalizowania pochodzącej z Azorów większości przez grupę z Portugalii kontynentalnej.

EN

In 2011, there were about 250,000 people of single Portuguese origin living in Canada and almost 180,000 who were partly Portuguese. The first group of Portuguese emigrants arrived in Canada in 1953, thus beginning almost a half-century period of quite large Portuguese settlements in this country. Over the following decades, over 95% of Portuguese have immigrated to Canada being sponsored by family, neighbors or other close or distant friends or relatives. As a result, the successive groups of Portuguese immigrants had very similar characteristics: they lacked proper education, professional qualifications, and had knowledge of their native language only. The Portuguese diaspora in Canada originates primarily from the Azores. To date, over 65% of the Portuguese ethnic group is represented by the first or successive generations of emigrants from these islands. The Portuguese ethnic group is classified by researchers as a group undergoing a transformation, although almost everyone admits that this is a relatively late process when compared to other ethnic communities. There are many reasons for this, among them the most important are: the dominance of the first generation, which in fact lacks education and, additionally, has no education habits; the socialization during the Salazar regime, which was the experience of most of Portuguese emigrants, resulting in, inter alia, a lack of independence; divisions within the group resulting from the relations exported from Europe, including the sense of marginalization of the Azoreans by a group from mainland Portugal.

4

LOSY SKARBÓW WAWELSKICH W KANADZIE

88%

Kijewska-Trembecka M.

Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny

|

2017

|

vol. 43

|

issue 1 (163)

381-390

Refine search results

4 Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny

4 Kijewska-Trembecka M.

1 2019

2 2018

1 2017

Od wielkich odkryć po White Fleet. Diaspora portugalska w świecie i przedemigracyjne kontakty Portugalczyków z Kanadą

Z Krakowa do Ottawy. Maria Flora Zielińska – kawałek Polski w Kanadzie

Kanada – nowy kierunek emigracji Portugalczyków w II połowie XX wieku

LOSY SKARBÓW WAWELSKICH W KANADZIE