Search results

1

Implementation of the Constitutional Principle of the Protection of Linguistic Minorities’ Rights in Italy, Using the Example of the Trentino Region - Alto Adige

100%

Bonusiak G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 5 (57)

307-323

EN

After the Second World War, the Italian Republic adopted in its system the principles of regionalization and decentralization. This was largely due to the separatism of ethnic and regional groups within the territory of the country, and particularly concerned the islands of Sicily and Sardinia and border regions: The Aosta Valley, Friuli Venezia Giulia and Trentino-South Tyrol. Until the end of the 1960s, the latter was the site of a strong ethnic conflict between a group of German-speaking Tyroleans and a dominant Italian-speaking group. The situation of the Rhaeto-Romance (Ladin) group living in the Alpine valleys remained somewhat aside from their confrontation. The violence used by both sides led to a solution unique for the Republic. The transfer of a large part of the competences down from regional to provincial level led to a gradual calming of the situation. Today, the Tyroleans enjoy broad autonomy in the province of Bolzano, where they are a dominant group, and, at the same time, have a strong influence on the functioning of the entire region through statutory guarantees of their participation in the regional legislature and executive power. The rights of the Italian-speaking minority in South Tyrol are similarly and proportionally protected. The rights to preserve the language and culture of all three language groups are also widely protected by law. The purpose of this article is to examine the principle of protection of the Tyrolean minority’s rights as an example of the implementation of the principle of the protection of linguistic minorities’ rights, present in the Constitution of the Italian Republic.

PL

Po II wojnie światowej Republika Włoska w swym ustroju przyjęła zasady regionalizacji i decentralizacji. W dużej mierze było to spowodowane separatyzmem grup etnicznych i regionalnych na terytorium państwa i dotyczyło szczególnie wysp Sycylii i Sardynii oraz regionów przygranicznych: Doliny Aosty, Friuli-Wenecji Julijskiej i Trydent-Tyrol Południowy. Ostatni z wymienionych regionów aż do schyłku lat sześćdziesiątych XX wieku był miejscem silnego konfliktu etnicznego pomiędzy grupą niemieckojęzycznych Tyrolczyków a dominującą grupą włoskojęzyczną. Nieco na uboczu ich konfrontacji pozostawała sytuacja zamieszkującej alpejskie doliny grupy retroromańskiej (ladyńskiej). Przemoc używana przez obie strony spowodowała, że sięgnięto po unikalne dla Republiki rozwiązanie. Przeniesienie dużej części kompetencji w dół, z poziomu regionu na poziom prowincji doprowadziło do stopniowego uspokojenia sytuacji. Obecnie Tyrolczycy cieszą się szeroką autonomią prowincji Bolzano, w której są grupą dominującą, a jednocześnie mają duży wpływ na funkcjonowanie całego regionu dzięki statutowym gwarancjom ich udziału w regionalnej władzy ustawodawczej i wykonawczej. Analogicznie i proporcjonalnie chronione są prawa mniejszości włoskojęzycznej w Południowym Tyrolu. Szeroką ochroną ustawową objęte są także prawa do zachowania języka i kultury wszystkich trzech grup językowych. Celem niniejszego artykułu jest analiza zasad ochrony praw mniejszości tyrolskiej jako przykładu realizacji obecnej w konstytucji Republiki Włoskiej zasady ochrony praw mniejszości językowych.

2

PRAWO LUDÓW RDZENNYCH DO SAMOSTANOWIENIA W ŚWIETLE DEKLARACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH O PRAWACH LUDÓW RDZENNYCH

100%

Bonusiak G.

Polityka i Społeczeństwo

|

2018

|

issue 4(16)

18-27 (10)

EN

The UN Declaration on the Rights of Indigenous Peoples states that "Indigenous peoples have the right to self-determination. By virtue of that right they freely determine their political status and freely pursue their economic, social and cultural development." This paper is an attempt to examine whether indigenous peoples are analogous to the concept of peoples present in international law and the precise scope of their right to self-determination.

3

Między nauką a szacunkiem dla zmarłych. Konflikt o szczątki Saamów w Szwecji

100%

Bonusiak G.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2019

|

issue 4(13)

84-99

PL

Od przełomu wieków coraz głośniejszym echem wybrzmiewają wysuwane przez Saamów żądania dotyczące zwrotu zagrabionych dóbr kulturowych przechowywanych w muzeach i placówkach naukowych Szwecji. Ważną ich częścią są szczątki Saamów zbierane przez dekady przez archeologów i antropologów fizycznych. Artykuł przedstawia konflikt, jaki rozgorzał pomiędzy naukowcami a przedstawicielami rdzennej społeczności, skupiając się na jego podłożu, przebiegu oraz argumentach wysuwanych przez obie strony. Wskazuje i podkreśla wiele istotnych aspektów omawianego sporu. Po pierwsze wzmiankuje, że zbiory powstawały z pogwałceniem praw i opinii rdzennej społeczności, na skutek niszczenia miejsc pochówków oraz w wyniku działania naukowców podejmujących badania bez uwzględnienia woli Saamów. Po drugie podnosi, że znacząca część szczątków zebrana została przez antropologów fizycznych i posłużyła do budowania teorii rasowych, w tym do wskazywania na podrzędność Saamów jako przynależnych do rasy żółtej. Po trzecie podkreśla, że żądania rdzennych społeczności pobudzane były przez proces ich emancypacji i postrzegane jako jego część. Po czwarte sygnalizuje, że na przebiegu konfliktów zaważył brak systemowego (ustawowego) uregulowania sposobów i miejsc przechowywania szczątków oraz mechanizmów ich zwrotu i ponownego pochówku. Doprowadziło to do sytuacji, w której każdy zbiór szczątków od nowa uruchamia te same konflikty i prowokuje do wymiany wciąż tych samych argumentów.

EN

Since the turn of the century, the Sami demands for the return of looted cultural goods stored in Sweden's museums and research facilities have become louder and louder. An important part of them are the remains of the Sami collected for decades by archaeologists and physical anthropologists. The article presents the conflict that has occurred between scientists and representatives of the indigenous community, focusing on its background, course and arguments. The paper indicates and highlights a number of elements that are particularly important in this dispute. First, that the collections were created in violation of the rights and opinions of the indigenous community, as a result of the destruction of burial sites and of the actions of scientists without taking into account the will of the Sami. Secondly, a significant part of the remains were collected by physical anthropologists and used to create racial theories, including pointing to the subordinate Sami as belonging to the yellow race. Third, that the demands of indigenous communities were stimulated by the process of their emancipation and understood as part of it. Fourthly, that the conflicts were affected by the lack of legal regulation of the procedures and places of storing the remains as well as the mechanisms for their return and reburial. This led to a situation in which each collection triggers the same conflicts and provokes the same arguments to be formulated.

4

Transformacja polityki arktycznej Kanady wobec wyzwań klimatycznych

100%

Bonusiak G.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2020

|

issue 1

185-198

EN

Earth’s changing climate makes the once-inaccessible Arctic open to human expansion. As the arctic ice sheet decreases, its potential resources are becoming more and more interesting for the countries of the region. In recent decades, they have been increasingly competing with each other to ensure that they are as much as possible in the expected beneﬁ ts. At the same time, they work together to counter the aspirations of others countries. The article focuses on Canada’s policy as one of the Arctic states. It presents the climatic changes taking place in the region and their impact on business activities and relations between arctic countries. Against this background, it indicates the main changes that have taken place in Canada’s policy towards the far north.

PL

Zmieniający się klimat Ziemi sprawia, że uważana niegdyś za niedostępną Arktyka otwiera się na ekspansję człowieka. Wraz z ustępowaniem pokrywy lodowej na Ocenie Arktycznym, jego potencjalne zasoby stają się coraz bardziej interesujące dla państw regionu. W ostatnich dekadach coraz silniej rywalizują one ze sobą, aby zagwarantować sobie jak największy udział w spodziewanych korzyściach. Jednocześnie współpracują, aby przeciwstawić się dążeniom innych podmiotów. Artykuł koncentruje się na polityce Kanady jako jednego z państw arktycznych. Przedstawia procesy klimatyczne zachodzące w regionie i ich wpływ na działalność przedsiębiorstw oraz relacje między państwami arktycznymi. Na tym tle artykuł wskazuje główne zmiany, jakie zaszły w kanadyjskiej polityce wobec dalekiej północy.

Refine search results

1 Krakowskie Studia Międzynarodowe

1 Polityka i Społeczeństwo

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 UR Journal of Humanities and Social Sciences

4 Bonusiak G.

2 2020

1 2019

1 2018

Implementation of the Constitutional Principle of the Protection of Linguistic Minorities’ Rights in Italy, Using the Example of the Trentino Region - Alto Adige

PRAWO LUDÓW RDZENNYCH DO SAMOSTANOWIENIA W ŚWIETLE DEKLARACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH O PRAWACH LUDÓW RDZENNYCH

Między nauką a szacunkiem dla zmarłych. Konflikt o szczątki Saamów w Szwecji

Transformacja polityki arktycznej Kanady wobec wyzwań klimatycznych