Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Book review: Maciej A.Brzozowski (2014). Włosi. Życie to teatr. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza
PL
W artykule omówiono oznaczenia na indywidualnych tablicach rejestracyjnych pojazdów w Polsce jako zjawiska językowe z pogranicza proprialności i apelatywności. Tego rodzaju twory mają naturę nazewniczą, spełniając funkcję użytkową w komunikacji administracyjnej oraz ogólnej. Autorzy indywidualnych oznaczeń rejestracyjnych są zobowiązani do stosowania określonego wzoru kompozycyjnego, który dopuszcza włączanie do niego stosunkowo dowolnych wyróżników leksykalnych i alfanumerycznych. Korpus tego rodzaju oznaczeń poddano analizie nazwo-/leksykotwórczej, ustalając klasy formalne i motywacyjne, w których występują konstrukcje kreatywnie tworzonego „numeru” pojazdu. Informacje kodowane w oznaczeniach tablic indywidualnych stanowią element „mobilnego pejzażu językowego” współczesnej przestrzeni publicznej.
EN
The article discusses markings on individual vehicle registration plates in Poland as a linguistic phenomenon on the interface between propriality and appellativity. This type of linguistic creations have a naming nature, fulfilling a utilitarian function in administrative and general communication. Authors of individual registration marks are obliged to use a predetermined composition pattern, which admits the inclusion of relatively arbitrary lexical and alphanumeric distinctive elements. A corpus of such marks was subjected to onomastic and lexicological formation analysis, establishing formal and motivational construction classes of creatively composed vehicle “numbers”. The information coded in individual markings is part of the “mobile linguistic landscape” of contemporary public space.
PL
Artykuł przedstawia onomastyczno-kognitywne studium heortonimów (nazw świąt) jako specyficznych jednostek chrematonimicznych, które funkcjonując na zasadzie ideonimów identyfikujących inicjatywy socjo-kulturowe, przenoszą kontekstualne i konceptualne treści odnoszone do obiektu nominacji, tj. kodowany przez nie przekaz semantyczny. Proponowane jest ujęcie klasyfikujące heortonimy jako nazwy cyklicznych lub rzadziej okazjonalnych wydarzeń, które upamiętniają lub zwracają uwagę na kontekstualizowaną ideę z kręgu kultury niematerialnej. Są to monorematyczne bądź, częściej, polirematyczne propria, służące do konceptualizacji świąt motywowanych religijnie oraz podobnie kwalifikowanych dedykacji dni w kalendarzu, inspirowanych kulturą świecką lub parareligijną. Stąd wyodrębnienie „heortonimii właściwej”, wchodzącej w zakres onimi religijnej oraz „quasi-heortonimii”, której obiekty funkcjonują w komunikacji na zasadzie asocjatywnego przywołania wzorowanego na formule religijnej i modelu kampanii społecznych. Analiza obydwu typów heortonimicznych ma charakter interkulturowy, przy założeniu, że zarówno heortonimy właściwe, jak i quasi-heortonimy należą jednocześnie do wielu kultur i mają potencjał przenikania do nowych kręgów kulturowych, stanowiąc, w zależności od kontekstu, element dyskursu religijnego, ideologicznego, społecznego, ale także komercyjnego oraz kreatywno-medialnego. Wysunięte wnioski oparte są na badaniu głównie angielsko- i polskojęzycznego korpusu, pochodzącego z danych rejestrowanych w kalendarzach religijnych oraz świeckich kultury globalnej, w przeważającej części związanej z cywilizacją zachodnią. Studium ma też wartość dodaną w postaci opinii onomastyczno- -terminologicznej dotyczącej definicji i zakresu heortonimii oraz zestawienia heortonimii właściwej i quasi-heortonimii z podobnie funkcjonującymi strukturami chrematonimii ideacyjnej oraz chrononimii.
EN
The paper develops an onomastic-cognitive study of heortonyms (feast names) as special chrematonymic units which, functioning like ideonyms identifying socio-cultural initiatives, transfer contextual and conceptual content related to the object of their denomination, i.e. the semantic message encoded in them. It is proposed to classify heortonyms as names of recurrent or occasional events commemorating or drawing attention to a specific idea from the circle of non-material culture. Heortonyms are monorematic, or more often polyrematic proper names used to conceptualize feasts related to religion, and similarly qualified dedications of days in the calendar, inspired by secular or parareligious culture. Hence, the classification categorizes the studied phenomenon into two groups: “usual/real heortonymy”, falling within the scope of typical religious onymy, and “quasi-heortonymy”, whose objects function in line with the communicative principle of associative evocation based on the (para)religious formula and the pattern of social campaigns. The analysis of these two types of heortonyms has an intercultural character, assuming that both real and quasi-heortonyms belong simultaneously to various cultures and have the potential to penetrate other cultural areas, depending on the context, entering religious, ideological, social, commercial and creative-media-related discourse. The discussion and conclusions are results of a cognitive analysis of Polish and English real and quasi-heortonymic units derived from data recorded in religious and secular calendars of global culture, mostly related to Western civilization. The research has an added value presenting an onomastic- terminological opinion on the definition and the scope as well as on the correlation of heortonyms with other structures of ideative chrematonymy or chrononymy.
IT
L’autore dell’articolo si concentra sui problemi che riguardano il coronimo Italia e il suo equivalente nella lingua polacca, Włochy. Descrive i significati e le ipotesi sulle etimologie del coronimo dal punto di vista sincronico e diacronico. Confronta l’uso delle varianti Włochy e Italia in polacco con riferimenti culturali all’origine delle due forme risalenti all’antichità prelatina, nel caso d’Italia, e a quella germanica e slava, nel caso di Włochy, confuso spesso con il suo paronimo Wołochy. Segnala la problematica della transonimizzazione del coronimo Italia nei processi della formazione di antroponimi e crematonimi e del loro funzionamento pragmatico nella comunicazione. Estrae un campione di antonomasie classiche e nuove del toponimo Italia. Nel caso di queste ultime si tratta, nella maggior parte delle occorrenze, dell’assegnazione delle valenze stereotipate all’immagine racchiusa nell’antonomasia in forma di slogan pubblicitari evocativi.
PL
Artykuł przedstawia wyniki badania onomastycznego choronimu Italia i jego ekwiwalentu w języku polskim – Włochy. Autor wskazuje znaczenia onomastyczne i kulturowe oraz przywołuje hipotezy dotyczące choronimu z punktu widzenia synchronicznego i diachronicznego. Zestawia użycie wariantów Włochy oraz Italia w języku polskim z nawiązaniami kulturowymi do źródła obydwu form – w przypadku Italii sięgającego starożytności prełacińskiej, w przypadku Włoch i paronimu Wołochy – cywilizacji germańskiej i celtyckiej. Sygnalizowana jest ponadto kwestia transonimizacji choronimu Italia w procesach słowotwórczych antroponimii i chrematonimii oraz ich funkcjonowania pragmatycznego w komunikacji. Autor omawia przy tym serię antonomazji klasycznych i nowych toponimu Italia. W przypadku tych ostatnich zazwyczaj chodzi o nadanie wartości wyrażającej stereotypy dotyczące Włoch, np. poprzez treść sloganów reklamowych nawiązujących do obrazów konceptualnych kojarzonych z Włochami.
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji na temat znaczenia i zasięgu zjawisk związanych z procesem argumentacji w komunikacji językowej oraz wkładu tego procesu d o ogólnej charakterystyki dyskursu. Wyjście od założeń starożytnej myśli retorycznej, w szczególnym stopniu odnoszącej się do arystotelesowskiej sztuki mówienia, skłania do przybliżenia, a nawet włączenia teorii argumentacji do programu badawczego lingwistyki tekstu, której genotyp niewątpliwie zawiera klasyczne źródła. Stąd też teza o charakterystycznej koncepcji tekstualizacji korzystającej z technik argumentowania w wypowiedzi ustnej i/lub pisemnej oraz stanowiącej rodzaj dyskursu argumentacyjnego. Proces powstawania, emisji i odbioru tekstu o charakterze argumentacyjnym wpisuje się w szeroki plan zachowań społecznych. Argumentacja, podobnie jak retoryka klasyczna, zapewnia przekazywanej informacji głęboką i skuteczną logiczność, co przyczynia się do osiągnięcia pragmatycznego celu założonego przez twórcę/uczestnika aktu argumentacji. Charakter społeczny argumentacji sprawia, że większość praktyk językowych można rozpatrywać w kontekście ich funkcji argumentacyjnej lub metaargumentacyjnej. Funkcjonalność technik argumentowania gwarantuje w wielu sytuacjach zamierzony przebieg aktu mowy w planie illokucyjnym i perlokucyjnym. Argumentacja okazuje się wreszcie wyznacznikiem intencjonalności wypowiedzi, będąc tym samym jednym z ważniejszych elementów, które pozwalają się prefigurować i realizować w komunikacji językowej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.