Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Ten intrygujący tekst kryje omówienie romansu Karoliny-Róży Caumont de la Force (1650-1724), pt. L'Histoire de Marguerite de Valois (1696). Tłem akcji powieści jest dwór Franciszka I. Na balu dla uświetnienia małżeństwa Małgorzaty z Henrykiem d’Albret opowiadania 14 narratorów wplecione są w główną intrygę akcji, tj. miłość Małgorzaty i konetabla de Bourbon. Dwie młode Hiszpanki opowiadają najpierw swoje przygody, które przywiodły je z dworu hiszpańskiego na dwór francuski do Saint-Germain-en-Laye, co pozwoliło przypomnieć niewolę Franciszka i przybycie Małgorzaty na dwór Karola V. Z kolei dama dworu królowej, pani Sancerre przypomina początki jej miłości z konetablem. Kolejne 12 opowiadań ma ukazać tę historię w relacji różnych narratorów. Elementy prawdy historycznej posłużą uprawdopodobnieniu fikcji literackiej. Akcja romansu dotyczy lat 1509-1527, tj. czasu od małżeństwa Małgorzaty z księciem d’Alençon do małżeństwa z Henrykiem d’Albret, autorka uwzględnia jednak tylko fakty szczególnie ważne. Konetabl de Bourbon i Małgorzata są przedstawieni jak dwie istoty dla siebie przeznaczone, ale które nigdy się nie połączą. Swoje rysy psychiczne bohaterowie powieści zawdzięczają ustalonej już legendzie (np. miłość Franciszka I do siostry i jego rycerskość, sprzeczności w charakterze Ludwiki Sabaudzkiej). W postaci Małgorzaty należało pokonać trudność przedstawienia jej jako wielkiej królowej i zarazem bohaterki romansu (autorka będzie zgodna ze stanowiskiem Karola de Sainte-Marthe, Brantôme’a lub Hilariona de Coste), stąd konflikt rozumu z namiętnością jak u bohaterek klasycznych. Literacki koloryt Renesansu nadaje wprowadzenie postaci Marota, Baifa, Leonarda da Vinci. Zgodnie z opinią Bayle’a, panna de La Force nie napisała Życia Małgorzaty z Nawarry, ale stworzyła znaczącą kartę w dziejach romansu historycznego w XVII w. (dla porównania autorka wskazała na pewne zbieżności sytuacyjne z Księżną de Clèves).
PL
Autorka tego artykułu stawia sobie za cel przedstawienie anonimowej sztuki kochania z 1600 r., Discours en la faveur des dames contre les mesdisans. Prezentuje zawartość tego utworu: jest to filozofia miłosna podana w formie dialogu między Cloridanem a Cleophile'ą i Clorinde'ą, rozłożonego na siedem części (dni). Twórca broni tam tezy, według której kobiety są w równym stopniu uprawnione do miłości co mężczyźni, wbrew niebezpieczeństwu, na jakie naraża się cześć kobiecą. Chodzi tutaj o miłość - kontynuuje pisarz - wynikającą z solidnej znajomości partnera i angażującą tak duszę jak ciało - tylko taka bowiem miłość jest w zgodzie z prawami natury, nie sprzeciwia się woli bożej i, przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, pozwala na uratowanie dobrej reputacji. Autorka analizuje następnie strukturę i tematykę Discours. Uważa, że utwór ten wypływa z tradycji gatunkowej sięgającej Boccaccia, czego dopatruje się np. w funkcjonalnej roli kobiet, a w konsekwencji w formie Discours, którego dialogiczność służyć ma dynamizacji wykładu, nie zaś dialektyzacji przeciwstawnych poglądów. Większość argumentów tradycyjnych przychylnych miłości przedstawiona jest w Discours w postaci syntezy przypominającej czytelnikom dotychczasowy dorobek w tej dziedzinie; tymczasem twórca proponuje jeszcze inny argument: jest to przystosowana do nowych czasów moralność realistyczna, która opiera się na zgodności norm z naturą ludzką i obyczajowością czasów współ czesnych. Honor jawi się tutaj nie jako ponadczasowa prawda moralna, lecz jako pojęcie względne, które można Interpretować w duchu danych czasów. Zastanawiając się nad autorstwem Discours, autorka sugeruje, bez pretensji do ostatecznego ustalenia, nazwiska dwóch księgarzy, Jeana Pallete i Artus Thomasa, dobrze znających gusty współczesnej im klienteli.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.