Powyższy artykuł jest próbą ukazania, w jakiej sytuacji znajdują się dzieci w rodzinach migracyjnych oraz jakiej pomocy potrzebują ze strony społeczeństwa i państwa, a szczególnie ze strony szkoły i nauczycieli. Ponadto znajduje się w nim kilka wskazówek do pracy z dzieckiem, które każdy nauczyciele może stosować na terenie szkoły. Przegląd piśmiennictwa na ten temat oraz własne refleksje wynikające z pracy zawodowej pedagoga szkolnego i kuratora sądowego ukazują problematykę eurosieroctwa jako zjawisko, które najbardziej dotyka dzieci w różnych sferach rozwojowych ich życia. Zostały też poruszone kwestie prawne związane z zakresem odpowiedzialności w sprawowaniu opieki i wychowaniu oraz prawidłowym wykonywaniem władzy rodzicielskiej przez prawnych opiekunów, a także konsekwencje prawne, jakie mogą ponieść rodzice dziecka za zaniedbania swoich obowiązków rodzicielskich w zakresie: opieki, rozwoju dziecka oraz narażenia go na ryzyko utraty zdrowia lub życia. Ważna jest rola pomocy udzielanej przez służby: państwowe, samorządowe (policję, ośrodki pomocy społecznej, kuratorską służbę sądową, pielęgniarki środowiskowe oraz inne). Szczególna rola spoczywa na szkołach i nauczycielach, którzy mogą rozpoznać problemy dziecka i udzielić mu niezbędnej pomocy. Ważne jest, aby rodziny i dzieci, borykające się z trudnościami, nie zostały bez adekwatnej pomocy. Artykuł nie wyczerpuje problematyki eurosieroctwa, ale dotyka istotnych kwestii dotyczących sytuacji dziecka w rodzinie migracyjnej i odpowiedzialności, która spoczywa na nauczycielu w zakresie pomocy temu dziecku.
EN
This article sets out to present the situation of children from migrant families and to determine the kind of help they need from society and the state, and particularly from their schools and teachers. In addition, some useful suggestions are offered for working with such children – ones that every teacher could apply at their own school. Our survey of the literature relating to this topic, combined with our reflections stemming from the work of school-counselors and probation officers, show euro-orphanhood to be a phenomenon that typically affects children in a variety of areas pertaining to their lives and their development. Legal issues relating to the scope of responsibility in respect of their care and upbringing, and the proper execution of parental authority by legal guardians, are also raised. The role fulfilled by the forms of assistance provided by services, and especially by teachers, is important if families and children suffering from these difficulties are not to remain without adequate help. This article certainly does not exhaust the euro-orphanhood issue, but does touch on important matters pertaining to both the situation of children from migrant families and the responsibility of teachers to help them.
Artykuł dotyka problematyki profesjonalnego diagnozowania dzieci i młodzieży w szkole, placówkach oraz poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Został w nim zawarty aktualny stan prawny dotyczący diagnozowania dzieci oraz wydawania w tym zakresie opinii i orzeczeń. Ponadto omówiono problematykę statusu prawnego zespołów i uprawnienia prawnych opiekunów dotyczące składania wniosków o wydanie opinii i orzeczeń oraz prawne możliwości odwołania od podjętych przez zespoły rozstrzygnięć. Poruszono również problematykę relacji przepisów proceduralnych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające przy publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych oraz przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Należy się zgodzić z poglądami wyrażonymi w piśmiennictwie i orzecznictwie sądów administracyjnych, iż przepisy obu tych aktów prawnych nie wykluczają się, ale wzajemnie uzupełniają. Autorzy wskazali, iż nie ma zgodności co do charakteru prawnego orzeczenia wydawanego przez zespoły. Spór dotyczy tego, czy jest to akt administracyjny wykazujący cechy decyzji administracyjnej czy decyzja administracyjna. Z uwagi na brak jednolitej linii orzeczniczej w tym zakresie oraz spory w doktrynie, problematyka ta jest nadal trudna do jednoznacznego opisania. Ponadto w niniejszym artykule zostały zawarte nie tylko informacje na temat stanu prawnego i obowiązków nałożonych na szkoły i placówki, ale również realia funkcjonowania placówek oświatowych (podkreślono fakt braku odpowiednich funduszy na pełne etaty dla specjalistów). Niewątpliwie problem ten najbardziej dotknął placówki najmniejsze pod względem liczebności dzieci, czyli szkoły na wsiach i w małych miasteczkach. Przekłada się to na opóźnienie w zakresie identyfikacji dysfunkcji lub zaburzeń oraz rozpoznawania sytuacji kryzysowych. Taka sytuacja wpływa również na zmniejszone możliwości dostępu do pomocy terapeutycznej adekwatnej do zdiagnozowanych potrzeb. Autorzy podkreślają także konieczność permanentnego rozwoju; tak nauczycieli, wychowawców, jak i innych specjalistów pracujących na terenie szkoły lub poza nią. Trzeba mieć na względzie fakt, że tylko gruntowna wiedza połączona z czynnym i zgodnym zaangażowaniem na rzecz dziecka jest jedyną, a zarazem słuszną drogą nie tylko trafnej i pełnej diagnozy, ale raczej wyznacza ona szlak moralnej powinności. Nie ulega wątpliwości, iż do podążania nim w sposób szczególny zaproszeni, a zarazem zobowiązani są ci, w których ręce zostaje powierzone dziecko.
EN
This article explores issues surrounding the professional diagnosis of children and young people in school, educational and psychological-pedagogical advice centers. In addition, it covers opinions and judgments regarding the current legal status of children with respect to issues raised by diagnostic assessment. The article also reflects on the psychological and educational assistance that, on the basis of current regulations laid down by the Ministry of National Education (as of 18th September 2008), children and young people can expect to receive. It not only includes information about the legal status and duties imposed on schools and institutions, but also addresses the reality in which they find themselves – one where they often lack any additional funding for posts for psychologists, teachers, therapists, speech therapists or professional counsellors. The worst affected by this problem are those schools in villages and small towns ranking as the smallest in terms of the number of children attending them. This translates into variations in the time devoted to the diagnosis of dysfunctions and disorders, and diminished access to the resources and therapeutic aid needed when dealing with acute cases. The article also draws attention to the fact that each teacher should be suitably educated, with their range of competencies broadened enough to enable them to collaborate with other teachers and specialists in conducting accurate diagnoses and giving immediate professional help to the children in their care. There is not only a legal but also a moral obligation, in this regard, on both teachers and the schools for which they work.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.